Morgunblaðið - 09.12.1995, Blaðsíða 40

40 LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 1995
MIIMIMINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
HELENA
MARÍA LÍNDAL
+ Helena María
Líndal fæddist á
Akureyri hinn 18.
desember 1912.
Hún lést 29. nóv-
ember síðastliðinn á
heimili sínu í
Reykjavík. Foreldr-
ar hennar voru
Björn Líndal, lög-
maður og útvegs-
bóndi á Svalbarði
við Eyjafjörð og
kona hans Bertha
Líndal, fædd Han-
sen, ættuð frá Flens-
borg á Suður-Jót-
landi. Helena varð fjórða barnið
í röðinni af sex systkinum. Hún
ólst upp á Svalbarði við Eyja-
fjörð þar sem faðir hennar rak
síldarverslun og síldarútgerð
jafnhliða búskap á jörðinni.
Helena kynntist ungum bak-
arameistara á Akureyri, Sig-
tryggi Péturssyni, ættuðum frá
Halldórsstöðum í Eyjafirði og
giftust þau árið 1934. Sigtrygg-
ur lést þann 3. október 1966.
Helena og Sigtryggur eignuð-
ust fjögur börn: 1) Björn Lín-
r dal, f. 21. maí 1934, kvæntur
Málfríði Pálsdóttur og eiga þau
í DAG kveðjum við mína kæru
tengdamóður, Helenu Maríu Lín-
dal, fyrrverandi kaupkonu og bæj-
arfulltrúa á Húsavík. Hún lést í
svefni að morgni þess 29. nóvem-
ber sl. á heimili sínu að Heiðarási
26, Reykjavík, þar sem hún hefur
átt gott ævikvöld hjá Berthu dóttur
sinni og manni hennar, Hákoni
Árnasyni, og börnum þeirra.
Helena fluttist til Reykjavíkur
fyrir nokkrum árum eftir að hafa
selt verslun sína á Húsavík. Hún
rak bóka- og ritfangaverslunina
Garðarshólma í mörg ár og áður
bakarí og brauðbúð með manni sín-
um, Sigtryggi Péturssyni bakara-
meistara. Sigtryggur fékk heila-
blóðfall á besta aldri og hvíldi rekst-
urinn eftir það að mjög miklu leyti
á herðum Helenu þó að Tryggvi
stæði sig vel miðað við hversu mik-
ill sjúklingur hann var orðinn.
Nokkrum árum fyrir andlát hans
höfðu þau hjónin haft nokkurs kon-
ar makaskipti við Kaupfélag Þing-
eyinga og látið af hendi hinn eril-
*■ sama bakarísrekstur og fengið í
staðinn bóka- og ritfangaverslun
frá KÞ.
Helena var mestan hluta ævi
sinnar hraust og mikill vinnuforkur
en hin síðari ár fór heilsu hennar
hægt hrakandi og sérstaklega eftir
að hún fékk endurtekin hjartaáföll.
Helena fæddist á Akureyri árið
1912 og ólst þar upp og síðar á
Svalbarðseyri við Eyjafjörð þar sem
faðir hennar, Björn Líndal, lögmað-
ur og alþingismaður, hafði stór bú
bæði úti í Fjörðum og á Svalbarðs-
eyri og rak umfangsmikla síldar-
söltun í mörg ár. Oft talaði hún
um sumrin á Svalbarðseyri með
öllu því lífi sem fylgdi síldinni og
síldarvinnunni. Skip komu drekk-
hlaðin að landi og keppst var við
að landa úr þeim sem fyrst og
koma síldinni í tunnur. Einnig varð
henni tíðrætt um yfirsetuna yfír
ánum uppi í Vaðlaheiði ásamt
hundinum sínum kæra, honum
Donna og fegurð sólsetursins við
Eyjafjörð var henni ógleymanleg.
En auðvitað var uppvöxturinn
ekki alltaf dans á rósum, heldur
hörð vinna og mikil. Berklarnir
tóku sinn toll af fjölskyldunni, þrjár
systur dóu í blóma lífsins og eini
sonurinn dó tveggja ára gamall.
Einnig lést heimilisfaðirinn alltof
fljótt á albesta aldri frá mörgu
ógerðu. Þrátt fyrir allt þetta mót-
læti var ávallt bjart yfir minning-
unni frá Svalbarðseyrarárunum hjá
Helenu og Grétu systur hennar en
þær komust einar til fullorðinsára.
Nú eru liðin meira en 30 ár síð-
an ég kom fyrst inn í fjölskylduna
einn son Rafn Lín-
dal, lækni. Fyrir
átti Björn tvær dæt-
ur, Guðrúnu og
Fríðu Ágústu. 2)
Pétur Örn, f. 29.
júní 1937, kvæntur
Sigríði Jakobsdótt-
ur og eiga þau tvö
börn, Heiðveigu og
Sigtrygg. 3) Bertha
Stefanía, f. 22. ág-
úst 1941, gift Há-
koni Árnasyni lög-
fræðingi og eiga
þau þrjú börn, He-
lenu, nema í lög-
fræði, Harra og Tryggva. 4)
Helena Bjargey, f. 25. mars
1946, gift Baldvini Gíslasyni,
umboðsmanni í Hull í Englandi
og eiga þau þrjú börn, Gísla
Rúnar, viðskiptafræðing, He-
lenu Líndal, lyfjafræðing, og
Hlyn Fannar, nema. Barnabörn
Helenu eru 11 talsins og barna-
barnabörnin orðin 12. Barna-
barnabarnabörnin eru orðin
tvö. Afkomendur Helenu Líndal
eru því orðnir 29.
Utför Helenu fer fram frá
Húsavíkurkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
er ég trúlofaðist yngstu dótturinni,
Helenu Bjargeyju. Já, mikið líður
tíminn hratt! Þetta var yndislegt
vorkvöld í maí árið 1964 og verið
var að halda upp á afmæli elsta
sonarins, Björns Líndals, með til-
heyrandi kökum og kaffi. Mér var
strax tekið opnum örmum og held
ég að frá þeim tíma hafi ég verið
einn af fjölskyldunni. Árinu seinna
var haldin mjög vegleg brúðkaups-
veisla í sömu stofunni er yngsta
dóttirin var gefin á braut. Þetta
var ijölsótt og skemmtilegt boð sem
mörgum er enn í minni fyrir þann
höfðingsskap sem þar var viðhafð-
ur af þeim hjónum.
Á Húsavík á þessum árum voru
þau alltaf nefnd í sömu andránni
Tryggvi og Lena enda voru þau
óvenjulega samrýnd hjón og gætti
þess í hvívetna. Tryggva naut að
vísu allt of skammt við en hann
lést árið 1966. Við áttum þó nokk-
ur ár saman og fór ávallt vel á
með okkur. Lena lagði mjög hart
að sér í veikindum Tryggva, fór
þá m.a. nokkrar ferðir til Kaup-
mannahafnar með hann en þar
skar snillingurinn dr. Busch
Tryggva upp og náði hann nokkuð
góðri heilsu þó að hann hefði skerta
hreyfigetu til dauðadags eftir áfall-
ið.
Lena var einstaklega ljúf í allri
umgengni og hafði gott skap. Ekki
minnist ég þess að hún hafí skipt
skapi öll þau ár sem við þekkt-
umst, það var þá í mesta lagi að
hún raulaði lagstúf eða blístraði
hressilegt sönglag ef henni mislík-
aði eitthvað. Langt var þó frá því
að hún væri skaplaus heldur öguð
í þeim efnum.
Helena hafði skoðun á því sem
gerðist í þjóðmálum og bæjarfélag-
inu. Hún sat í bæjarstjórn Húsavík-
ur um alllangt skeið sem fulltrúi
Sjálfstæðisflokksins, en hún var
sjálfstæðiskona fram í fingurgóma
og sómdi það henni vel. Hún var
fyrst kvenna til þess að sitja í
bæjarstjórn og var jafnan sú eina
þar á bekk. Hún naut sln verulega
vel á fundum og gaf hinu „sterk-
ara“ kyni ekkert eftir, var fylgin
sér og kom venjulegast sínum mál-
um áfram með góðum rökstuðn-
ingi.
Eftir að Helena fór að minnka
við sig vinnuna tók hún að ferðast
um heiminn. Þrisvar sinnum heim-
sótti hún okkur til Kenýa meðan
fjölskyldan bjó þar og þar og meira
að segja tvisvar eftir að hún hafði
fengið hjartaáfall. Ekki lét hún það
heldur aftra sér þó tungumála-
kunnáttan væri ekki mikil. Hún
hafði einstaklega gaman af að ferð-
ast um í Kenýa og sjá dýralífið í
þessu tilkomumikla landi. I skoðun-
arferð um Egyptaland drakk hún
í sig fróðleik um fornminjar og
gamla menningu. Þar man ég eftir
að innfæddur leiðsögumaður tók
hana í fangið, bar hana í bókstaf-
legri merkingu á höndum sér og
hoppaði með hana yfir eina gröfina
svo hún fengi betra úsýni yfir svæðið.
Eftir að við fluttumst til Eng-
lands og settumst að í Hull kom
hún oft til okkar og dvaldi þá í
nokkra mánuði í einu. Hún undi
þar vel í góða veðrinu og gróskum-
iklum garðinum. Hún fylgdist vel
með viðskiptum mínum, sérstak-
lega eftir að ég stofnaði eigið fyrir-
tæki, þá hringdi hún oft sérstak-
lega til þess að vita hvernig jengi.
Hún spurði um verðið á rpörkuðum
og jafnframt hvað hægt væri að
gera til að styrkja útgerð á íslandi.
Öll höfum við misst mikið við
svo skyndilegt fráfall Helenu Lín-
dal en þó held ég að barnabörnin
hafi misst mest, ekki aðeins ömmu
sína heldur einnig mjög góðan fé-
laga, sem hún svo sannarlega var.
Hún fylgdist grannt með allri
skólagöngu þeirra og gladdist með
þeim þegar góðum árangri var
náð. Venjan var að halda upp á
jólin hjá henni, svo nú held ég að
sumu af unga fólkinu finnist mikið
vanta um þessi jól.
Nú er Helena horfin héðan úr
heimi eftir langan og farsælan
vinnudag. Ég vil þakka henni hjart-
anlega fyrir velvild, umhyggju og
ástúð í garð fjölskyldu minnar frá
fyrsta degi. Megi minningin um
þessa mannkostakonu verða af-
komendum hennar hvatning til þess
að feta i fótspor hennar á lífsbraut-
inni. Blessuð sé minning hennar.
Baldvin Gíslason,
Hull, Englandi.
í dag kveð ég hana ömmu mína
í síðasta sinn. Þótt ég vissi að hún
væri ekki heil heilsu, grunaði mig
ekki þegar ég kvaddi hana í haust
að það væri í síðasta sinn sem við
sæjumst. Ég vissi að hún var leið
yfír því að við værum að fara, svo
ég sagði henni að við kæmum al-
komin heim um jólin og myndum
þá sjást mikið oftar.
Amma var fædd og uppalin á
stórbýlinu Svalbarði við Eyjafjörð.
Eftir lát föður síns keypti hún búið
en seldi það tveim árum síðar, er
hún og Sigtryggur afi giftust og
fluttu inn á Akureyri. Nokkru síðar
keyptu þau bakaríið á Húsavík og
fluttu þangað. Ráku þau þar bak-
arí og bókaverslun. Þegar afi minn
veiktist seldu þau bakaríið en ráku
áfram verslúnina Garðarshólma.
Eftir lát afa míns árið 1966 rak
amma ein verslunina og þekktu
allir Húsvíkingar hana undir nafn-
inu Lena í Lenubúð. Árið 1987
hætti amma verslunarrekstri og
flutti til Reykjavíkur.
Amma hefur alla tíð gegnt stóru
hlutverki í mínu lífi svo missirinn
er mikill. Frá 7 ára aldri til mennta-
skólaaldurs var ég hjá henni öll
sumur sem ég var á íslandi. Fór
ég til hennar strax er skóla lauk á
vorin og kom ekki aftur suður fyrr
en skólinn byijaði á haustin. Bestu
æskuminningar mínar eru allar
tengdar þeim tíma er ég var hjá
ömmu á sumrin, enda leið mér
hvergi betur en á Húsavík.
Mörg jól vorum við fyrir norðan
hjá ömmu. Fyrir jólin gekk oft
mikið á í búðinni við að taka á
móti vörum, verðmerkja og setja
fram. Á Þorláksmessu var alltaf
mikið að gera, búðin var opin fram
eftir kvöldi, jólatéð sett upp, íbúðin
skreytt og jólahangikjötið soðið.
Eftir allt amstrið var gott að getað
tekið því rólega um jólin, þó erfið-
lega hafi oft gengið að fá ömmu
til að slappa af, því hún var alltaf
að laumast niður í búð til þess að
undirbúa vörutalninguna. í mínum
huga voru jólin á Húsavík hjá
ömmu eins og jól eiga að vera og
munu minningarnar um þau gieðja
mig að eilífu.
Amma var alla tíð mjög áhuga-
söm um pólitík og fylgdist ætíð vel
með því sem var að gerast og hafði
skoðanir á flestum hlutum, en var
þó alltaf tilbúin að hlusta á sjónar-
mið annarra og taka þau til skoðun-
ar. Amma var fyrsta konan sem
var kjörin í bæjarstjórn Húsavíkur
og sat hún þar fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn. Amma lét mikið til sín
taka í bæjarstjórninni, sérstaklega
í málum er sneru að fjölskyldum
og fátæku fólki.
Eftir að amma flutti suður upp-
hófst sá skemmtilegi siður að fara
í mat til hennar á föstudagskvöld-
um. Var þar oft margt um manninn
enda gott að koma til ömmu og
hún höfðingi heim að sækja. Hún
dúkaði borð og tók fram sparistell-
ið svo alltaf varð þetta eins og
veisla. Ömmu þótti vænt um að
hafa afkomendurna í kringum sig
og fylgdist af miklum áhuga með
smáfólkinu, sem skilur ekki af
hverju ekki er hægt að fara lengur
til langömmu Lenu.
Lítill drengur lófa strýkur
létt um vota móðurkinn,
- aupn spyija eins og myrkvuð
ótta og grun í fyrsta sinn:
Hvar er amma, hvar er amma,
hún sem gaf mér brosið sitt
yndisleg og alltaf skildi
ófullkomna hjartað mitt.
GUÐNÝ KRISTJANA
MAGNÚSDÓTTIR
+ Guðný Krist-
jana Magnús-
dóttir fæddist í
Holtaseli á Mýrum
6. nóvember 1897.
Hún Iést á Elli- og
hjúkrunarheimil-
inu Skjólgarði á
Höfn 29. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Magnús Kristjáns-
son, f. 15. nóvem-
ber 1862, d. 17. ág-
úst 1941, og Ástríð-
ur Sigurðardóttir,
f. 27. ágúst 1875,
d. 1. september 1953. Hinn 1.
júlí 1917 giftist Guðný Júlíusi
Sigfússyni, f. 31. júlí 1894, d.
13. maí 1982, og eignuðust þau
sjö börn, sem eru:
Hjalta Sigríður, f.
13. nóvember 1918,
Maren Karólína, f.
20. ágúst 1921, Ei-
ríkur, f. 13. ágúst
1923, Óli Svein-
björn, f. 8. mars
1925, Ásgeir, f. 13.
október 1926, Hörð-
ur, f. 23. ágúst 1929,
og Jóhanna Sigríð-
ur, f. 31. júlí 1935.
Fyrstu 20 árin
bjuggu Júlíus og
Guðný í Lóni, lengst
af í Kambahrauni,
en fluttu til Hafnar 1937.
Útför Guðnýjar fer fram frá
Hafnarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
ELSKULEG amma mín, Guðný
Kristjana Magnúsdóttir, hefur
fengið hvíldina. Þegar hún sofnaði
burt úr þessum heimi var hún ný-
lega orðin 98 ára gömul, hvíldar-
þurfi eftir langa starfsævi. Það er
því fagnaðar- og þakkarefni að Guð
skuli nú hafa tekið hana til sín, en
jafnframt ríkir söknuður og minn-
ingarnar sækja að.
Sem barn dvaldi ég oft hjá ömmu
og afa, en þau héldu þá heimili með
Eiríki móðurbróður mínum og Ingu
konu hans í Víðihlíð á Höfn.
Amma var mikil hagleikskona
og vann mikið í höndum, einkum
Lítill sveinn á leyndardómum
lífs og dauða kann ei skil:
hann vill bara eins og áður
ðmmu sinnar komast til,
hann vill fá að hjúfra sig að
hennar bijósti sætt og rótt.
Amma er dáin - amma finnur
augasteininn sinn í nótt.
Lítill drengur leggst á koddann
- lokar sinni þreyttu brá
uns í draumi er hann staddur
ömmu sinni góðu hjá.
Amma brosir - amma kyssir
undurblítt á kollinn hans.
Breiðist ást af ððrum heimi
yfir beð hins litla manns.
(Jóhannes úr Kötlum)
Síðasta árið varð ég meira var
við hvað amma saknaði afa mikið.
Hún talaði mikið um hann og ég
veit að hún hlakkaði til endurfund-
anna. Eftir nær 30 ára aðskilnað
er hún farin að hitta hann aftur.
Elsku amma, góða ferð og guð
blessi þig og minningu þína. Ég
veit að þú vakir yfir mér og minni
fjölskyldu, sem og okkur öllum er
kveðjum þig með söknuði í dag.
Gísli, Ragnheiður
og Birta María.
Elsku langamma, mig langar til
þess að minnast þín með nokkrum
orðum sem mamma mín skrifar
fyrir mig. Við bræðurnir fengum
ekki að njóta þín nógu lengi - litli
bróðir aðeins í u.þ.b. fimm mánuði,
en ég í næstum fjögur ár. Minning-
arnar eru samt margar og góðar.
Alltaf fékk ég að leika mér með
allt fína stofustássið þitt og nokkur
vel valin leikföng sem þú geymdir
sérstaklega fýrir mig. Þolinmæði
þín var óþrjðtandi og minnist ég
þess með hlýhug þegar þú dróst
vörubíl um alla stofuna fram og til
baka til þess að hafa ofan af fyrir
mér. Alveg var sama hversu mikil
ærsl og læti voru í mér, aldrei
mátti skamma mig eða kvarta yfir
hávaða, alltaf varst þú komin mér
til varnar og sagðir að ég væri
bara hress og duglegur.
Nú veit ég að þú ert farin til
englanna af því að þú varst orðin
þreytt og lasin og ég sagði mömmu
minni í gær að nú liði þér vel. Ég
skil einnig að nú er ekki hægt að
heimsækja þig lengur, en einhvern
daginn kem ég upp til himna og fæ
að hitta þig aftur og leika mér í
nýju stofunni þinni á himnum.
Bless, elsku langamma, mikið á
ég eftir að sakna þín og ég veit að
mamma mín kemur í veg fyrir að
ég gleymi þér.
Ari Hrannar og
Axel Baldvin.
til gagns, en einnig til ánægju. Eitt
sinn tók hún sig til og gerði sauð-
skinnsskó handa okkur, með til-
heyrandi útpijónuðum leppum.
Mikið var afi þá upp með sér af
sinni. Okkur krökkunum þóttu
þetta liprir og þægilegir skór til að
skottast í. Þeir reyndust hins vegar
ekki sterkir þegar sippað var í þeim
úti á stétt. Ámma skammaðist ekki
yfir því, heldur útskýrði hún fyrir
okkur muninn á þessum „nýju
skóm“ og þeim „gömiu“. Þarna lýsti
skapgerð ömmu sér vel. Hún var
hæglát kona og tók hlutunum með
jafnaðargeði, en gat verið kímin ef
svo bar undir.
Þau eru ófá sokka- og vettlinga-
pörin, sem hún pijónaði handa okk-
ur ömmubörnunum og langömmu-
börnunum og var að fram undir það
síðasta. Pijónaskapurinn var ann-
ars hversdagsvinna. Á sunnudögum
kom hún oft í heimsókn til mömmu
og þær sátu saman og saumuðu
út, svona til hátíðarbrigða.
Hópurinn hennar ömmu stækk-
aði með árunum. Hún sá hann allan
saman kominn sl. sumar, þegar
niðjarnir, sem þá voru 130, héldu
ættarmót með fjölskyldurn sínum
austur í Lónssveit, þar sem hún og
afi hófu búskap sinn.
Ég kveð ömmu mína þakklátum
huga og bið góðan Guð að blessa
hana.
Hrönn Oskarsdóttir.