Morgunblaðið - 18.10.1998, Blaðsíða 20

20 SUNNUDAGUR 18. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Annir framundan hjá Blásarakvintett Reykjavíkur
Endurnjrjun
lífdaga
LÁSARAKVINTETT
Reykjavíkur heldur tón-
leika í Ráðhúsi Reykjavík-
ur í dag, sunnudag, kl. 15.
Tilgangurinn er að „gefa fólki tæki-
færi til að hlýða á fallega tónlist sér
að kostnaðarlausu og þakka fyrir
okkur“, segir einn liðsmanna, Daði
Kolbeinsson óbóleikari, en kvintett-
inn var nýverið útnefndur kammer-
hópur Reykjavíkur starfsárið
1998-99. Á efnisskrá eru létt-klass-
ísk verk, „gamlir og nýir slagarar",
eins og félagarnir orða það.
í útnefningunni felst að Blásara-
kvintettinn fær í sinn hlut styrk
sem nemur árslaunum tveggja lista-
manna sem þiggja starfslaun hjá
borginni. Er þetta stærsti styrkur
sem fimmmenningarnir hafa fengið
frá því þeir hófu að starfa saman
fyrir ríflega hálfum öðrum áratug.
Auk Daða er kvintettinn skipaður
Einari Jóhannessyni klarínettuleik-
ara, Jósef Ognibene hornleikara,
Bemharði Wilkinson flautuleikara
og Hafsteini Guðmundssyni fagott-
leikara.
Félagamir segja styrkinn hafa
hleypt miklum krafti í kvintettinn -
hann sé genginn í endumýjun líf-
daga. „Pað munar mikið um þennan
styrk - hann auðveldar okkur að
gera áætlanir og gerir okkur kleift
að takast á hendur fleiri verkefni.
Svo er þetta líka viðurkenning á
starfi okkar í öll þessi ár. Við höfum
fært miklar fómir til að ná árangri,"
segir Einar, en allir eru þeir félagar
í Sinfóníuhljómsveit Islands, auk
þess að sinna ýmsum öðmm störf-
um á sviði tónlistar.
Félagamir fimm era á einu máli
um að það hljóti að styrkja Sinfón-
íuhljómsveitina að innan hennar séu
starfandi kammerhópar. Lengi vel
var Blásarakvintettinn einn á báti
en nú fjölgar hópunum jafnt og
TONLIST
Hl jómdiskar
HEIMURINN OG ÉG
Lög við ljóð Stcins Steinars. KK og
Magnús Eiríksson, Helgi Björnsson,
Ellen Kristjánsdóttir, Bjöm Jr. Frið-
björnsson, Páll Rósinkranz, Valgeir
Guðjónsson, Valgerður Guðnadóttir,
Pálmi Gunnarsson, Edda Heiðrún
Backman. Steinn Steinarr les eigin
þ'óð: Tíminn og vatnið, Landsýn, Col-
umbus, Malbik, I kirkjugarði. (Hljóð-
ritað í RÚV árið 1954.) Stjórn upp-
töku: Jón Ólafsson. Hljóðritun: Ari
Danielsson, Ólafur Halldórsson.
Hljóðblöndun: Ólafur Halldórsson,
Jón Ólafsson. Útsetningar: Jón Ólafs-
son í samv. við hljóðfæraleikara.
Upptökur fóru fram í ágúst og sept-
ember 1998 í Hljóðhamri og Griót-
námunni. Hljóðfæraleikur: Jón Ólafs-
son (hljómborð), Ólafur Hólm
(trommur, slagverk), Guðmundur
Pétursson (gítarar), Haraldur Þor-
steinsson (bassi), Óskar Guðjónsson
(saxófónar), Össur Geirsson (básúna),
þétt. „Því ber að fagna,“ segir Haf-
steinn. „Allar aukaæfingar sem
hijóðfæraleikarar í Sinfóníunni
leggja á sig hljóta að styrkja þá - og
um leið hljómsveitina í heild.“
Æfa mikið
Einar segir kvintettinn alla tíð
hafa æft mikið - öðravísi gangi
þetta ekki. „Fyrstu árin var þetta
eins og í herbúðum, meðan við vor-
um að safna verkum í sarpinn, en
síðan meira í skorpum. Það er ekki
sami herbúðaandinn," segir hann og
Bemharður bendir á að þeir séu
alltaf að bæta við sig verkum, jafnt
og þétt. „Eg var til dæmis að kaupa
tvö í morgun.“
Daði tekur reyndar fram að kvin-
tettinn anni ekki eftirspum. Sífellt
sé verið að halda að þeim verkum
sem þeir komist einfaldlega ekki yf-
ir að spila opinberlega. Styrkurinn
komi þó tvímælalaust til með að
bæta að einhverju leyti úr þessu.
Blásarakvintett Reykjavíkur mun
verða „sýnilegur" á næstu vikum og
mánuðum. Félagarnir segja vel
koma til greina að endurtaka tón-
leikana í Ráðhúsinu, kalli viðtökur á
það, en annars verða næstu tónleik-
ar þeirra í Garðabæ í nóvember, þar
sem Gerrit Schuil pianóleikari legg-
ur þeim lið. Þá verða hinar ái-legu
Kvöldlokkur á jólaföstunni.
Fyrr á þessu ári hljóðntaði kvin-
tettinn verkið Blæ, sem Ámi Egils-
Þórhallur I. Halldórsson (túba),
Snorri Sigurðsson (trompet, fliigel-
horn), Helgi Guðmundsson (munn-
harpa), Árni Scheving (harmonikka í
Heimurinn og ég), Karl Olgeirsson
(harmonikka í Ræfilskvæði, Hudson
Bay og Vísur að vestan), Bjöm Jr.
Friðbjörnsson (kassagítar í í kirkju-
garði), Hallur Ingólfsson (slagverk í
Hudson Bay). SPOR 187.
EINS og oftast nær er músík-
setning á fínum kvæðum og Ijóðum
frekar til þess fallin að slæva skáld-
skapinn, bæði hvað snertir innihald
og formgerð hans. Gildir þá einu
þótt hún sé borin uppi af míkilli
væntumþykju og næmleika, ef ekki
elsku. Auðvitað er svo til önnur teg-
und tónsetningar sem tekur sjálfa
sig mjög alvarlega - og steindrepur
ljóðið. Sú fyrrnefnda hugsar yfir-
leitt í frásagnarkenndum „moll“ ef
ekki í ek. blús, og getur - þegar vel
tekst til, eins og hér - stuðlað að
kynningu ljóðanna og almennum
vinsældum, og það býsna verðskuld-
son skrifaði sérstaklega fyrir hann,
og á Myrkum músíkdögum í vetur
mun hann frumflytja nýtt verk eftir
Jón Ásgeirsson. „Við lékum reynd-
ar fyrsta kafla þess verks við athöfn
í Kennaraháskólanum á dögunum.
Hann féll í kramið," segir Haf-
steinn.
Þá er Hjálmar H. Ragnarsson að
skrifa verk fyrir Blásarakvintettinn
í tengslum við Reykjavík - menn-
ingarborg Evrópu árið 2000.
Annað verkefni sem tengist
menningarborgarárinu era hugsan-
leg skipti við Kammersveit Björg-
vinjar, sem einnig er menningar-
borg Evrópu árið 2000. Blásara-
kvintettinn fer, ef af þessu verður,
utan til að spila og Kammersveitin
kemur hingað.
Nú liggur fyrir að Blásarakvin-
tettinn verður meðal gesta á tónlist-
arhátíðinni Vor í Sydney í ágúst
1999, en á þeirri hátíð léku félag-
amir fyrst í fyrra. Vonast þeir til að
ferðast með hljóðfærin víðar um
landið, til staða sem þeir komust
ekld á síðast, svo sem Melbourne,
Brisbane og Perth.
Kvintettinn hefur sett stefnuna á
Bandaríkin árið 2000, meðal annars
til að minnast landafundanna. New
York og Kalifornía era líklegir tón-
leikastaðir en félagana hefur líka
lengi langað að leika í íslendinga-
byggðum vestra.
Sama ár er sennilegt að kvintett-
að. Síðarnefnda lætur afturámóti
eins og prestur að tóna, þótt ekki sé
það fyrir framan altarið. Af þessu
má skilja að hljómdiskurinn sem
hér um ræðir heyrir undir fyrr-
nefndu aðferðina, sem betur fer
liggur mér við að segja! Diskurinn
hefur að geyma nokkrar (12)
kvæðaperlur Steins Steinars,
sungnar og leiknar af ágætum lista-
mönnum, og aðrar (þ.á m. Tíminn
og vatnið) lesnar af skáldinu sjálfu,
sem gerir diskinn að sjálfsögðu
hálfu verðmætari. Steinn var mjög
geðþekkur og skýr upplesari, a.m.k.
á eigin skáldskap; gat þó verið
óhræddur við að sýna tilfinninga-
hita, ef ekki sársauka og reiði, þeg-
ar innihaldið gaf tilefni til (honum
„ofbauð"!). Aftur á móti var „skáld-
leg“ mærð ekki til í hans eðli og þar
af leiðandi tjáningaraðferð, sbr.
flutninginn á þeim undursamlega og
kristaltæra ljóðaflokki, Tímanum og
vatninu.
I raun og veru eiga þeir Steinar
Berg og Jón Ólafsson heiður skilinn.
inn komi fram á listahátíðinni í
Orkneyjum og flytji verk sem
skoska tónskáldið Sally Beamish,
sem klífur nú metorðastigann með
hraði, hefur samþykkt að skrifa fyr-
ir hann.
Upptökur á döfinni
Félagarnir fimm munu verja
töluverðum tíma í hljóðveri á næstu
mánuðum. Bráðlega munu þeir taka
upp nokkur færeysk verk fyrir
Tutl-útgáfuna í Þórshöfn sem fyrir-
hugað er að gefa út á geislaplötu.
Vonast þeir til að efna til tónleika í
Færeyjum í tengslum við upptök-
umar.
Þeir segjast líka hafa farið „á
flug“ með Vovka Ashkenazy píanó-
leikara, þegar hann var hér staddur
á dögunum, og stefna að upptökum
í vor. „Við spiluðum fyrst opinber-
lega með Vovka á Listahátíð í
Reykjavík fyrir fjórum áram og
báðir aðilar vora mjög ánægðir með
samstarfið," segir Hafsteinn en
hljóðrituð verða verk eftir Mozart,
Beethoven, Poulenc og fleiri.
Og svo er það rúsínan í pylsuend-
anum, eins og Jósef orðar það, upp-
tökur á þriðju geislaplötu þeirra fé-
laga fyoir Chandos. Á henni verður
eingöngu norrænt efni, meðal ann-
ars verk eftir Nielsen, Larsson og
Hafliða Hallgrímsson, og eru upp-
tökur fyrirhugaðar í mars á næsta
ári.
Þáð er sjaldgæft að kammerhóp-
ar endist, með óbreyttu liði, í hátt á
annan áratug og sennilega eins-
dæmi á Islandi. Og það er svo sann-
arlega engan bilbug á Blásarakvin-
tett Reykjavíkur að finna, eins og
upplýsingarnar að ofan gefa til
kynna. Blásturinn heldur áfram.
Það staðfesta lokaorð Einars Jó-
hannessonar: „Við höldum áfram
meðan við höldum tönnunum."
Sá fyrrnefndi lét gamlan draum ræt-
ast með þessari útgáfu á „níræðisaf-
mæli“ (13. okt.) skáldsins, sem lést
fyrir réttum fjörutíu áram. Sá síðar-
nefhdi hafði umsjón með og bar
ábyrgð á hinni listrænu framreiðslu,
sem vissulega hefur tekist mjög vel á
þeim forsendum sem henni vora
gefnar.
Ég hef enga sérstaka löngun til
að taka einhverja þessara ágætu
listamanna fram yfir aðra, þetta
ræðst væntanlega nokkuð af smekk
hvers og eins - og í sjálfu sér er ég
þar engin undantekning. Málið er
að hljómdiskurinn nær án efa til-
gangi sínum. „Lögin munu örugg-
lega hjálpa til við að opna aðgang
fyrir komandi kynslóðir að ljóðun-
um og viðhalda þannig bliki á
stjörnu Steins Steinars um ókomna
framtíð," eru orð Steinars Berg. Má
vera að svo sé. En mestu máli skipt-
ir þó að allt er þetta gert af alþýð-
legu látleysi, virðingu og góðum
takti.
Oddur Björnsson
Listaklúbbur
Leikhúskjallarans
Dagskrá
byggð
á stutt-
um leik-
atriðum
KONSERTÍNUR eru gest-
gjafar mánudagskvöldsins kl.
20.30 hjá Listaklúbbi Leik-
húskjallarans. Þær standa
fyrir dagskrá sem byggist á
stuttum leikatriðum úr dag-
legu lífi, tónlist, söng, skraut-
dansi og óvæntum uppákom-
um þar sem þær fá þekkta
listamenn í heimsókn, segir í
fréttatilkynningu. Konsertín-
ur era leikkonurnar Sigrún
Sól Ólafsdóttir og Katrín Þor-
kelsdóttir.
Á dagskránni koma fram
m.a. Dúettinn „Ekki-Systur“
en það era söngkonurnar
Kristjana Stefánsdóttir og
Soffía Stefánsdóttir, Kvar-
tettinn Rúdolf, Vatnadans-
meyjafélagið Hrafnhildur, og
leynigestir. Auður Haralds
rithöfundur, Hilmir Snær
Guðnason leikari, Pálmi J.
Sigurhjartarson píanóleikari
og Ólafur Þórðarson leggja
Konsertínunum lið.
Tónlistarstjóri kvöldsins er
Pálmi J. Sigurhjartarson og
stjórnar hljómsveit kvöldsins,
Konsertmeisturanum.
Söngnám-
skeið
í Gerðubergi
INGVELDUR Ýr Jónsdóttir
messósópransöngkona heldur
söngnámskeið í Gerðubergi
þriðjudagskvöldið 20. og
fimmtudagskvöldið 22. októ-
ber. Námskeiðunum er ætlað
að veita þátttakendum innsýn
í söng, raddbeitingu og tón-
list. Kennd verða grannatriði
í söng og öndun, heilbrigð lík-
amsstaða, ásamt einfoldum
raddæfingum.
Leikhús-
umræður á
Súfistanum
BIRGIR Sigurðsson höfund-
ur Óskastjömunnar, sem
sýnd er í Þjóðleikhúsinu,
verður gestur þriðjudags-
kvöldsins á Súfistanum, í húsi
Máls og menningar, kl. 20.30.
En þar munu fara fram leik-
húsumræður.
Birgir svarar fyrirspumum
viðstaddra ásamt Hallmari
Sigurðssyni leikstjóra. Mel-
korka Tekla Ólafsdóttir, leik-
listarráðunautur Þjóðleik-
hússins flytur inngang og
leikkonurnar Elva Ósk Olafs-
dóttir og Halldóra Björns-
dóttir leika stutta kafla úr
verkinu.
Sýningum
lýkur
Gallerí Hom
MÁLVE RKASÝNINGU
Evu G. Sigurðardóttur lýkur
á miðvikudag.
Sýningin er opin alla daga
nema mánudaga um sérinn-
gang frá Hafnarstræti kl.
14-18, en á öðram tímum er
innangengt um veitingahúsið
Hornið.
Hugsaði Steinn í „moir4...?