Morgunblaðið - 07.02.1999, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 7. FEBRÚAR 1999 B 5
Morgunblaðið/Sverrir Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
MYNDIN er tekin í júlí 1996 í tilefni þess, að 100 ár voru liðin frá því fyrstu St. Jósefssysturnar komu FLESTAR St. Franciskusysturnar eru í Stykkishólmi en einnig eru
hingað til lands. Nú eru aðeins þrjár systranna eftir starfandi á íslandi. þrjár systur búsettar í Hafnarfirði.
unmat fara tvær systranna til starfa
á spítalann en hinar tvær í messu og
halda síðan til daglegra starfa í
prestshúsinu. Kl. 16.30 hittast þær
aftur í 15 mínútna kærleiks- eða
bænarstund. Síðan fara systir Gu-
adalupe og systir Rosalba í messu og
eftir kvöldmat lesa þær saman bæk-
ur með trúarlegu efni eða spjalla
saman. Fyrir utan þessa fóstu liði
gera þær innkaup, fara til aldraðra
og sjúkra og sinna öðrum störfum. A
hverjum þriðjudegi kl. 18 er messa í
kapellunni þein-a, sem er öllum opin.
Flest systraheimilin eru fjölmenn-
ari en hér og vegna fámennisins
segja þær að samverustundirnar séu
þeim mjög mikilvægar. Spurðar
hvort von sé á fleiri Margi'étarsystr-
um til landsins telja þær það ekki
líklegt alveg á næstunni en kannski
þegar frá líður, þar sem þörfln er
mikil. „Við viljum helst fá Islending
og biðjum á hverjum degi fyrir því
að einhver íslensk stúlka vilji gerast
nunna. Hver veit nema það gerist
einhvern tímann?" segja þær von-
góðar.
Ákvörðun Móður Teresu að
senda hingað systur
Sex Teresusystur eru nú á Islandi,
tvær frá Indlandi, tvær frá Filipps-
eyjum, ein frá Frakklandi og ein frá
Morgunblaðið/Kristinn
GLEÐIN skín úr andlitum
Margrétarsystra þegar þær
skemmta sér við söng og
hljóðfæraspil. F.v. systir
Josefina, systir Dominga, systir
Rosalba og systir Guadalupe.
Systir Dominga sagði
blaðamanni að í Mexíkó væri
gítarinn oft notaður við messur
og kirkjugestir syngju þá
gjarnan með og hreyfðu
líkamann í takt við tónlistina.
Póllandi. Þær búa í Seljahverfí í
Breiðholti og sinna meðal annars fá-
tækum og umkomulausum þar og í
Grafarvogi, auk þess sem þær heim-
sækja reglulega söfnuðina á Vest-
fjörðum.
Að sögn Johannes Gijsen, biskups
kaþólskra, var það ákvörðun Móður
Teresu sjálfrar, að senda hingað
systur til líknarstarfa, en hlutverk
eða markmið Teresusystra er að
sinna þeim allra fátækustu. Það kom
því mörgum á óvart að þær skyldu
koma hingað til lands, því íslending-
ar hafa ekki talið sig í þeirra hópi.
Systir Tanya, príorinna Kærleiks-
boðberanna á íslandi, segir að fá-
tæktin sé að sjálfsögðu ekki eins
mikil hér á landi og til dæmis í
Kalkútta. Aftur á móti eigi ákaflega
Morgunblaðiö/Ásdís
PÓLSKU Karmelsysturnar fara ekki út fyrir
klausturmúrana og búa bak við rimla öfugt við
fyrirrennara þeirra frá Hollandi.
50 NUNNUR ERU
HÉR AÐ JAFNAÐI
HÉR Á landi starfa og eiga heimili 48 nunnur af sex reglum. Á
undanfómum áram hafa þær að jafnaði verið í kringum 50, þrátt
fyrir að alltaf séu einhverjar að fara og aðrar að koma. Mismun-
andi er eftir reglum hvaða áherslur eru í starfi systranna, en all-
ar reglurnar eiga það sameiginlegt að stunda bænahald og sinna
safnaðarstarfi með einhverju móti. Auk Teresu- og Margrétar-
systra, sem getið er um hér í opnunni eru eftirfarandi reglusyst-
ur:
Systir Immaculata
margir um sárt að binda vegna ein-
manaleika og áfengisvandamála.
Systurnar hafa sinnt hluta af þeim
hópi inni á heimilum þeirra, en fara
einnig á hverjum laugardegi niður í
bæ og leita fólk uppi.
Síðastliðið sumar voru þær með
sumarskóla fyrir' þau börn í Selja-
hverfi sem höfðu áhuga eða þörf fyr-
ir að hafa samastað meðan foreldr-
arnir voru í vinnu. Alls komu til
þeirra milli 40 og 50 börn á mismun-
andi tímum. Einnig sinna þær trú-
fræðslu og öðru safnaðarstarfi og á
hverjum sunnudegi kl. 17.30 er
klukkustundarlöng bænastund í
kapellu þeirra í Hjallaseli 14.
Brenndi bréfin frá mömmu
St. Jósefssystur
St. Jósefssystur voru þær fyrstu til að setjast að á Islandi fyr-
ir rétt rúmum 100 árum. Þær ráku tvo St. Jósefsspítala, annan í
Landakoti en hinn í Hafnarfirði, einnig tvo skóla, í Landakoti og
í Hafnarfirði, auk barnaheimilis í Hafnarfirði. Þegar þær voru
flestar voru þær 40, en nú eru einungis þrjár eftir, systir Hen-
rika, umsjónarmaður Landakotskirkju, systir Emanuelle og
systir Eugenia, sem báðar sinna safnaðarstarfi og heimsækja
meðal annars aldraða. Fyrir nokkrum árum ákváðu nokkrar
systurnar að fara í móðurklaustrið í Danmörku en ein þeirra
systir Vincencia er í fullu starfi á einu systraheimfianna þar í
landi.
St. Franciskusystur
St. Franciskusystur era nú 14 hér á landi, þar af eru þrjár í
Hafnarfírði, sem sinna safnaðarstarfi og trúfræðslu, en flestar
eru í Stykkishólmi. Þær ráku til skamms tíma bæði prentsmiðju
og barnaheimili auk þess að vinna á spítalanum. Nú starfa
nokkrar þeirra á spítalanum en aðrar sinna safnaðarstarfi.
Karmelsystur
Hollenskar Karmelsystur komu hingað eftir stríð en sneru til
baka til Hollands árið 1983. Þótt þær séu af sömu reglu og
pólsku Karmelsystumar sem komu hingað ári síðar, var hol-
lenska reglan ekki eins ströng. Nokkrai- systranna fóru til dæmis
út fyrir veggi klaustursins til að gera innkaup og sinna erindum
og þær notuðust ekki við rimla eins og þær pólsku. Þær fara
aldrei út íyrir klausturmúrana, nema til að yfirgefa landið.
Árlega hafa komið hingað ungai- Karmelsystur frá Póllandi, en
þar sem klaustrið rúmar ekki vel nema 20 systur verður að senda
einhverjar úr landi þegar fjöldinn er kominn þar yfir. í fyrra voru
þær orðnar 23 þegar níu þeiraa fóra til Hannover í Þýskalandi til
að opna klaustur þar. Er búist við að smám saman muni fleiri
Karmelsystur koma í Hafnarfjörð. Starf þeiraa snýst fyrst og
fremst um bænalíf og til þeirra leitar fjöldi fólks með fyrirbænir
og aðstoð. Systurnai- reka einnig verslun í klaustrinu, þar sem
seldir era ýmsir helgimunir, en auk þess selja þær fersk egg.
Systur af reglu hinna líknsömu
Þegar St. Jósefssystur hættu að starfa á spítalanum í Hafnar-
firði komu hingað írskar systur af reglu hinna líknsömu (Sisters
of Mercy), sem tóku við starfinu á spítalanum, auk þess sem ein
þeirra kenndi í Landakotsskóla. Þær dvöldust hér í tíu ár en
snera þá aftur til Irlands, fyrir utan eina, systur Immaculata,
sem nú er komin yfir áttrætt. Hún hefur sinnt safnaðarstarfi á
Akureyri síðastliðin ár.
Ekki reyndist unnt að fá viðtal við
Teresusystur, þar sem það var skoð-
un Móður Teresu að þær ættu að
vinna verk sín í kyrrþey. Aðeins í
undantekningartilvikum hefur verið
géfið leyfi til að fjölmiðlar fylgist ná-
ið með störfum systranna.
Hins vegar átti blaðamaður sam-
tal við systur Stanislas frá Póllandi
skömmu áður en hún fór af landi
brott um áramótin 1997/1998. Hún
var afskaplega kát, hló og lék á als
oddi þegar hún sagði frá því að
kvöldið áður hefði hún verið með
smábrennu úti í garði. Það var ekki
laust við að vottaði fyrir prakkara-
legum glampa í augunum. „Þetta er
í fyrsta skipti sem ég fæ að vita með
nokkurra daga fyrirvara að ég á að
fara til annars staðar. Nú á ég að
fara heim til Póllands, en ég veit
ekki hvaða hlutverk mér er ætlað
þar. Venjulega hefur verið hringt til
mín og sagt sem svo: Þú átt að taka
lest í kvöld, fara með henni hingað
eða þangað og svo áfram á endastað.
En núna fékk ég sem sagt undirbún-
ing;
Ég á tvær litlar ferðatöskur sem
rúma allar eigur mínar og nú ætla
ég að nota tækifærið og losa mig við
það sem er óþarfi. Móðir Teresa
sagði alltaf að manneskjan væri ekki
fi'jáls á meðan hún burðaðist með
veraldlegar eigur sínar. Sjálf átti
hún bara eina pínulitla tösku. I einu
af hennar mörgu ferðalögum var
töskunni stolið frá henni. Hún varð
svo ánægð, því þá fyrst fannst henni
hún vera algjörlega frjáls.
Ég brenndi meira að segja öll
bréfin frá mömmu sem ég hef geymt
í mörg ár, en ég ætla ekki að segja
henni frá því. Hún sem skrifaði svo
skemmtileg og lifandi bréf.“
Eitthvað á þessa leið var samtal
okkar, en blaðamanni er minnis-
stætt hversu glöð og ánægð hún var,
jafnvel þegar hún sagði frá bréfun-
um.