Morgunblaðið - 22.04.1999, Qupperneq 70

70 FIMMTUDAGUR 22. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
*
*~"7'
Aöalflindur
1999
Aðalfundur Samskipa hf. verður haldinn
mióvikudaginn 28. apríl kl. 16:00 í Gullteig,
Grand Hótel, Sigtúni 38, Reykjavík.
Dagskrá
Venjuleg aðalfundarstörf skv. 8. gr. samþykkta
félagsins um aðalfundi. Önnurmál löglega
upp borin.
Dagskrá, ársreikningur félagsins, endanlegar
tillögur, skýrsla stjórnar og skýrsla endur-
skoðenda liggja frammi á skrifstofu félagsins,
hluthöfum til sýnis, viku fýrir aðalfund.
Atkvæóaseðlar og fundargögn veróa afhent
á fundarstað.
Stjóm Samskipa hf.
SAMSKIP
LÍFEYRISSJÓÐURINN FRAMSÝN
- Arsfundur
1999
Ársfundur Lífeyrissjóðsins Framsýnar verður
haldinn á Grand Hótel Reykjavík miðvikudaginn
28. apríl 1999 og hefst kl. 17:00.
Dagskrá fundarins:
1. Venjuleg ársfundarstörf.
2. Breytingar á samþykktum sjóðsins.
3. Önnur mál löglega upp borin.
Allir sjóðfélagar eiga rétttil setu á ársfundinum með
málfrelsi og tillögurétti. Þeir sjóðfélagar sem hyggjast
nýta sér þennan rétt eru beðnir að tilkynna það
skrifstofu sjóðsins eigi síðar en 23. apríl nk. og munu
þeir þá fá fundargögn við setningu fundarins. <
o
Þeir sjóðfélagar sem vilja kynna sér tillögur til f
breytinga á samþykktum sjóðsins sem lagðar verða |
fram á fundinum geta fengið þær afhentar á skrifstofu
* sjóðsins eða fengið þær sendar í pósti með því að
hafa samband við skrifstofu sjóðsins.
Reykjavík 12. apríl 1999
Stjórn Lífeyrissjóðsins Framsýnar
UMRÆÐAN
Islenska kvótakerfíð,
skömm og skaðvaldur
DEGI áður en Al-
þingi var frestað kom
Sighvatur Björgvinsson
fram með dagsskrártil-
lögu þess efnis að lítils-
háttar væri aukið við
kvóta smábáta. A þessa
tillögu Sighvats var
ráðist af miklu offorsi.
Þar gengu hvað vask-
legast fram fyrir
skjöldu stjórnarþing-
mennimir Siv Friðleifs-
dóttir, ísólfur Pálma-
son og Vilhjálmur
Egilsson.
Það er ekki and-
skotalaust hversu sein-
heppnir sumir þing-
menn verða stundum í málflutningi
sínum. Efsti maður á lista Fram-
sóknar í Reykjanesbyggð, snupraði
framsögumann tillögunnar fyiir
ábyrgðarleysi, sýndarmennsku og
kosningabrellusmíði. Þingmaðurinn
sagði meðal annars að:
„Þorskstofninn værí það veikur
fyrír að hann þyldi enga viðbót afla-
heimilda“.
Á sama tíma voru flestir hinna fáu
báta, sem enn mega róa til flskjar,
drekkíylltir af fiski fengnum á örfáa
línubala rétt fyrir utan landsteina
kjördæmis téðs þingmanns.
Ónefndur stjórnarþingmaður kvað
upp þann Salómonsúrskurð að:
„Þorskar yrðu til í sjó en ekki í
sölum alþingis
Fullyrðingar af þessu tagi hafa oft
þveröfug áhrif við það sem til er ætl-
ast og vekja gjarnan upp trú á and-
stæðu þess sem fullyrt er.
Annmarkar
kvótakerfisins
Þegar núverandi kvótakerfi var
lögleitt voru helstu rökin fyrir setn-
ingu þess að þannig yrði tryggt að
fiskistofnamir yrðu ekki ofveiddir.
Var kvótinn einkum settur á til
varnar þorskstofninum. Þann tíma
sem kvótinn hefur verið í gildi hafa
annmarkar hans sífellt verið að
koma greinilegar í ljós.
Við takmörkun á veiðiheimildum í
þorskinn margfaldaðist sókn í aðra
stofna. Sú aukning
leiddi af sér nánast
gjöreyðingu þeirra,
samanber grálúðuna.
Ufsastofninn og karf-
inn hafa einnig beðið
mikið afhroð vegna
margfaldrar sóknar,
sem er bein afleiðing
veiðitakmarkana í
þorskinn. Menn reyndu
í fyrstu að hlífa þorsk-
inum, en eftir því sem
erfiðara var að ná öðr-
um tegundum tóku
menn upp á því óynd-
isúrræði að fara að
henda sífellt meira og
meira af þorskmum
sem þeir fengu. Menn tóku að hirða
aðeins þann fisk sem hæstu verði
skilaði. Þetta er það vinnuumhverfi
Þorskstofninn
Kvótinn var einkum
settur á, segir Pétur
Gissurarson, til varnar
þorskstofninum.
sem kvótakerfið er nú komið í. Þetta
kerfi er orðið að óskapnaði og það er
öllum fiskistofnum í hafinu umhverf-
is ísland beinlínis stórskaðlegt.
í byrjun hvers kvótaárs er sett í
reglugerð hámarksþorskafli fyrir
næstkomandi tólf mánaða tímabil.
Hafrannsóknastofnun kemur með
tillögur um hámark þess afla sem
veiða má og veiðiheimildir hafa jafn-
an verið nokkuð nálægt þeim tillög-
um.
Þetta hámark er í raun sá afii sem
er komið með að iandi. Það magn
sem er veitt og drepið er miklu
meira en hin útgefna heimild segir
til um.
Veiddur fiskur er allt önnur
stærð en landaður
Fiskur sem drepst í netum er
undantekningarlítið fleygt fyrir
borð. Þetta er staðreynd sem þýð-
ingarlaust er að reyna að afneita.
Þorski, sem er undir fjórum til fimm
kílóum, og stundum enn stærri hef-
ur verið fleygt í miklu magni hin síð-
ari ár, einnig þorski, sem þykir ein-
hverra hluta vegna ekki góð sölu-
vara, sama gerist þegar þorskkvóti
skips er lítill sem enginn. Enginn
skipstjóri kemur með þorsk að landi
nema skip hans eigi kvóta.
Við mat Hafró á stærð fiskistofna
er meðal annars stuðst við veiðidag-
bækur fiskiskipa. í þessar bækur á
að færa áætlaðan afla sem um borð
kemur. Viðurlög við rangfærslum á
aflatölum í veiðidagbækur, ef sann-
aðar eru, varða fjársektum og geta
orðið til þess að skip missi veiði-
heimildir sínar.
Færi skipstjóri á fiskiskipi veiði-
dagbókina eftir því sem reglur segja
til um, verður hann að koma með all-
an aflann sem hann fær að landi.
Geri hann það ekki verður ósam-
ræmi í lönduðum afla og ski-áðum
aflatölum. Þar má ekki muna miklu
til þess að menn lendi í vondum mál-
um, auk þess klárast kvótinn fljótt
ef allur þorskur sem um borð kemur
er hirtur. Skipstjóri er brotlegur við
almenn lög ef hann hendir flski í sjó-
inn, hann er einnig brotlegur ef
hann færir ekki veiðidagbókina eftir
þeim reglum sem honum eru settar.
Eini vitræni kosturinn, sem hann
hefur, er því að skrá aðeins þann
afla sem fer í lestina.
Það rýrir endanlegan aflahlut að
hirða fisk sem ekki skilar háu verði
þegar aflamagnið sem veiða má er
takmarkað, verðlítill fiskur fer því í
sjóinn aftur. Ein afleiðing þessa
kerfis er því sú að: „Landaður afii
og veiddur eiv sín hvor stærðin".
Munurinn á þessum stærðum er
hið svokallaða brottkast. Brottkastið
er óafsakanleg sóun matvæla í svelt-
andi heimi og ekki siðuðu fólki sæm-
andi. Þetta magn er ógnvekjandi og
margfalt meira en fólk gerir sér al-
mennt ljóst. Brottkastið er bein af-
leiðing þess fiskveiðistjórnunarkerf-
is sem við búum við.
Höfundur er starfandi stýrimaður
og félagi i Frjálslynda fiokknum.
Pétur
Gissurarson
Reykjanesbrautin er
forgangsverkefni
FYRIR síðustu kosn-
ingar gáfu frambjóð-
endur Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjanes-
kjördæmi það kosn-
ingaloforð að lýsa
Reykjanesbrautina og
koma tvöföldun hennar
inn á vegaáætlun. Eins
og allir vita þá var
Reykjanesbrautin lýst
strax á öðru ári
tímabilsins og hefur sú
framkvæmd ásamt öðr-
um lagfæringum á
brautinni skilað mikl-
um árangri í fækkun
slysa. Langtímaáætlun
í vegagerð sem sam-
þykkt var á Alþingi sl. haust gerir
ráð fyiir tvöföldun Reykjanesbraut-
arinnar frá Kópavogi til Reykjanes-
bæjar og er það eina stóra nýfram-
kvæmdin á langtímaáætluninni.
Tvöföldun á næsta
kjörtímabili
Framkvæmdin kostar um 7 millj-
arða króna samkvæmt áætluninni
með mislægum gatnamótum og
breytingum. Leiðin frá Hafnarfirði
til Reykjanesbæjai- þarf að fá meiri
forgang en áætlunin gerir ráð fyrir
vegna þeirra alvarlegu slysa sem þar
verða. Staðreyndin er sú að þessi
braut er ekki hönnuð sem hraðbraut
og framúrakstur því
mjög varhugaverður.
Fjöldinn allur af blind-
hæðum og beygjum
skapar þar mikla hættu
og spennir upp hraðann
þegar framúrakstur er
hugsanlegur. Þetta hef-
ur orsakað mjög alvar-
leg slys á brautinni eins
og dæmin sanna.
Dauðaslysin á þessari
leið era orðin 44 frá því
brautin var lögð og
sorglegt til þess að vita
hvað margir. hafa misst
ástvini sína á þessum
vegi. Það er því mjög
brýnt að Reykjanes-
brautin fái enn meiri forgang, það er
mögulegt eftir að verkefnið komst
inn á vegaáætlun og er þar með við-
urkennt sem opinber framkvæmd.
Vesturlands- og
Suðurstrandarvegur
Tvær mikilvægar vegafram-
kvæmdir þurfa að komast á vegaá-
ætlun á næsta kjörtímabili en það er
tvöföldun Vesturlandsvegar upp í
Mosfellsbæ og vegur frá Reykjanes-
bæ til Grindavíkur og Þorlákshafn-
ar, svonefndur Suðurstrandarvegur.
Leiðin upp í Mosfellsbæ er þegar
komin á tíma þótt ýmsar úrbætur
séu á næsta leiti eins og tvöföldun að
Samgöngumál
Framkvæmdin kostar
um 7 milljarða króna
samkvæmt áætluninni,
segir Krislján Pálsson,
með mislægum gatna-
mótum og breytingum.
Víknavegi. Vegurinn ber einfaldlega
ekki lengur þá umferð sem er á leið-
inni, um 12 þúsund bílar á dag.
Suðurstrandarvegur er öryggis-
og ferðavegur ásamt því að tengja
saman nýtt kjördæmi, „Suðurkjör-
dæmi“, sem verður til við kjör-
dæmabreytinguna eftir fjögur ár
þegar Suðurnes og Suðurland verða
eitt og sama kjördæmið. Þar er um
samstarfsverkefni þingmanna
Reykjanes- og Suðurlandskjör-
dæma að ræða.
Það hefur verið sagt að reynslan
sé ólygnust. Ef litið er til reynslunn-
ar þá sýnir hún, svo ekki verður um
villst, að sjálfstæðismönnum er best
treystandi til að leiða þessi mál til
lykta.
Höfundur er alþingismaður og á
sæti í samgöngunefnd Alþingis.
Kristján
Pálsson