Morgunblaðið - 07.05.2000, Blaðsíða 24

24 B SUNNUDAGUR 7. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
*
Fræðimadur í HÍ
Morgunblaðið/Jim Smart
Áskell Harðarson stærðfræðikennari með hressum stúdentsefnum í 6.X í Menntaskólanum í Reykjavík.
Rétti andinn fleytir
áhuganum áfram
Morgunblaðið/Ásdís
Rögnvaldur segir að kennarar þurfi helst að búa yfir djúpri fagþekkingu til að geta fylgt
frekar eftir áhuga nemendanna á námsefninu.
Morgunblaðið/Golli
Ragnheiður Helga hefur haft áhuga á
^ stærðfræði alveg frá því í grunnskóla.
Skemmti-
leg glíma
„Stærðfræði felur í sér skemmtilega áskor-
un; að glíma við þrautir til að ná ákveðnu
lokatakmarki. Venjulega er ég fljót að skilja
ný lögmál og fara að byggja ofan á fyrri
þekkingu. Auðvitað er gaman að taka fram-
förum og reyna sig í flóknari þrautum," seg-
ir Ragnheiður Helga Haraldsdóttir nemandi
í 4. bekk í MR. Ragnheiður Helga var ásamt
tveimur öðrum í fyrsta til þriðja sæti í neðra
stigi forkeppni Stærðfræðikeppni fram-
haldsskólanna í haust.
"V Ragnheiður segist alltaf hafa haft gaman
af stærðfræði. „Stærðfræði hefur verið upp-
áhaldsgreinin mín alveg frá því í grunnskóla.
Fyrir því er held ég engin ein ástæða. Á hinn
bóginn gæti auðvitað haft áhrif að mamma
mín er stærðfræðikennari. Hún hefur getað
hjálpað mér við að leysa flóknari dæmi,“ seg-
ir Ragnheiður Helga og fram kemur að önn-
ur uppáhaldsfög hennar séu á raungreina-
sviðinu, t.d. efnafræði, eðlisfræði og líffræði.
Tungumálanám sé ekki næstum því eins
skemmtilegt. Fyrir utan námið stundar
Ragnheiður Helga píanónám.
Af augljósum ástæðum valdi Ragnheiður
Helga stærðfræðideild framyfir máladeild í
4. bekk. „Ég fer í eðlisfræðideild næsta
haust. Núna er ég í stelpubekk og býst við því
að stelpumar verði færri í eðlisfræðideild-
'Jf inni. Annars held ég að stelpur séu ekkert
síðri heldur en strákar í stærðfræði. Stelp-
urnar velja sér hins vegar frekar máladeildir
og treysta sér heldur ekki eins vel og strák-
arnir til að vera með í stærðfræðikeppnum."
Ragnheiður Helga varð í 8.-9. sæti í úr-
slitakeppninni í vor. „Eftir keppnina keppt-
um við 12 efstu fyrir Islands hönd í Norrænu
stærðfræðikeppninni. tírslitin eru enn ekki
komin. Annars gekk mér ekkert sérlega vel
og er því ekkert alltof vongóð um árang-
urinn. Núna stefni ég bara á að gera betur í
framhaldsskólakeppninni á næsta ári,“ segir
hún og viðurkennir að líta upp til strákanna í
6.X. „Er annað hægt?“ spyr hún og er spurð
<ið því hvort strákunum hafi verið hampað
sérstaklega í skólanum. „Nei, nei, alls ekki.
Hins vegar held ég að flestir viti hvað þeir
eru góðir og listi yfir þá efstu er hengdur
upp eftir hveija laugardagsæfingu," segir
hún og jánkar því að jákvæð áhrif hafi að
eiga ákveðnar fyrirmyndir í skólanum.
„Strákarair eru auðvitað hvatning fyrir mig
y il að standa mig í framtiðinni.“
Gott gengi nemenda í
Menntaskólanum í Reykjavík
í hverri raunvísindakeppninni
á fætur annarri hefur vakið
athygli að undanfórnu. Fram-
varðasveitin er skipuð stúd-
entsefnum úr 6.X. Allt lands-
liðið 1 eðlisfræði er skipað
nemendum úr bekknum. Sjö
af tíu efstu í forkeppni Stærð-
fræðikeppni framhaldsskól-
anna eru úr sama bekk.
„EINN og einn nemandi kemur fram í hin-
um skólunum. MR vinnur á því að út úr
bekkjarkerfinu koma stærri hópar. Nem-
endurnir hafa stuðning hver af öðrum. Að
iðka stærðfræði verður félagslega eftir-
sóknarvert. Rétti andinn fleytir áhuganum
áfram,“ segir Rögnvaldur Möller, fræði-
maður við Raunvísindastofnun Háskólans,
um gott gengi nemenda í Menntaskólanum
í Reykjavík í ýmiss konar raunvísinda-
keppnum í gegnum tíðina.
Rögnvaldur hefur komið að undirbún-
ingi fyrir stærðfræðikeppnir íslenskra
ungmenna hér heima og erlendis undan-
farin ár. Grunnurinn að alþjóðlegum
keppnum er lagður með árlegri Stærð-
fræðikeppni framhaldsskólanema. Keppn-
in er tvískipt og fer fram að hausti og vori.
Forkeppnin felst í því að nokkur hundruð
nemendur í yngri og eldri hópi spreyta sig
á aðgengilegum og fjölbreyttum þrautum
að hausti. Úrslitakeppnin felst í því að
efstu 20 nemendurnir úr hvorum hópi gera
atlögu að mun þyngri þrautum að vori.
„Efstu nemendunum hefur verið boðið að
vera í bréfaskóla á milli keppna. Námsefn-
ið er heldur þyngra heldur en boðið hefur
verið upp á í framhaldsskólunum. Með því
að dýpka og breikka námið, veita ákveðna
þjálfun og hvatningu er stuðlað að því að
nemendurnir standi betur að vígi í alþjóð-
legum keppnum."
Fimm efstu nemendunum í forkeppninni
er boðið að etja kappi við jafnaldra sína í
alþjóðlegri Eystrasaltskeppni ár hvert.
Eftir úrslitakeppnina er 10 til 15 efstu
nemendunum boðið að vera með í annarri
norrænni stærðfræðikeppni. Norræna
keppnin felur ekki í sér ferðalög heldur
eru verkefnablöð send á milli landa undir
sérstöku eftirliti fyrir páska. Að lokum er 6
efstu nemendunum boðið að vera með í Ól-
ympíukeppninni í stærðfræði á hverju
sumri. Ólympíukeppnin hefur oft verið hald-
in í fjarlægum löndum, t.d. í Rúmeníu í
fyrra. Keppnin verður haldin í Kóreu í ár.
Hressir krakkar
Rögnvaldur segir að fjöldi nemenda í MR
hafi skipað sér í efstu sæti innlendu keppn-
innar frá því að henni var hleypt af stokkun-
um árið 1985. „MR-ingar hafa oft skipað sér
í helming og jafnvel hærra hlutfall efstu sæt-
anna hér heima. Engin launung er heldur á
því að sumum hefur gengið mjög vel í keppn-
unum úti. Hins ber að geta að bestum
árangri í gegnum tíðina náði Kári Ragnars-
son úr MH með því að krækja sér í silfur í
Ólympíukeppninni árið 1997. íslensku
krakkarnir hafa ekki síður komið vel út fé-
lagslega. Héðan hafa ekki komið óeðlilegir
spekingar heldur kurteisir og frjálslegir
krakkar. Stundum nánast of hressir," segir
hann og kímir.
Rögnvaldur telur nokkrar ástæður valda
því að nemendur í MR standi sig vel í
raungreinum. „Ein skýringin gæti falist í því
að góðir námsmenn sæki í MR enda er skól-
inn þekktur fyrir að vera kröfuharður bæði
almennt og sérstaklega í stærðfræði. Ekki
skyldi heldur vanmeta hversu jákvæð áhrif
góðir kennarar geta haft á árangur nem-
enda. Kennararnir þurfa að hafa djúpa fag-
þekkingu til að geta fylgt frekar eftir áhuga
nemendanna á námsefninu. Núna hefur vak-
ið sérstaka athygli hvaða árangri Áskell
Harðarson, stærðfræðikennari, hefur með
hvatningu og atorku náð með nemendur
sína. Ekki hvað síst er alveg sérstakt hvað
nemendum í 6-X hefur gengið vel í stærð-
fræðikeppnum," segir Rögnvaldur og bætir
við að hópandinn hljóti að hafa sitt að segja.
Stelpur sérstaklega hvattar
áfram í stærðfræði
Rögnvaldur er spurður að því hvernig
standi á því að jafn fáar stelpur stefni í
raunvísindanám og raun ber vitni. „Ég veit
eiginlega ekki hvernig á þvi stendur. Kenn-
arar hafa lengi verið meðvitaðir um að
hvetja stelpur sérstaklega áfram. Kenning-
ar eru um að strákar standi sig betur í
keppni og stelpur í samvinnu. Hvað er hæft
í því er erfitt að sannreyna. Annars hlýtur
að hafa áhrif að ekki aðeins í nemendahópn-
um heldur í kennarahópnum eru karlar í
meirihluta. Allir fastir kennarar í stærð-
fræðinni við HÍ eru karlar," segir hann og
getur sér til um að áhrif geti haft að al-
menningsálitið geri fremur ráð fyrir því að
strákar heldur en stelpur velji raungreinar.
Rögnvaldur sagði að nemendum úr raun-
greinasamkeppnum hefði undantekningalít-
ið gengið mjög vel í námi við Háskólann.
„Nokkrir jaxlar hafa staðið sig frábærlega,
fengið ágætiseinkunn (9 eða hærra) og flog-
ið inn í erlenda háskóla, oft í Bandaríkjun-
um. Ekki er óalgengt að þessir nemendur
séu á styrkjum eða þeim sé útveguð vel
borguð aukavinna við að kenna í erlendum
háskólum.“