Morgunblaðið - 13.10.2000, Síða 53
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 2000 5^
OGMUNDUR
KRISTÓFERSSON
+ Ögmundur
Kristófersson
fæddist í Stóra-Dal
undir Vestur-Eyja-
fjöllum 4. ágúst
1907. Hann lést á
Hrafnistu í Reykja-
vík 8. október síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Kristófer
Þorleifsson, f. 16.2.
1866, d. 2.3. 1947,
bóndi í Stóra-
Dal, og Auðbjörg
Ingvarsdóttir, f.
30.10. 1865, d. 18.8.
1943. Systkini hans
voru Vigdís, f. 10.11. 1890, d.
2.1. 1980; Árni, f. 13.7. 1893, d.
20.8. 1981; Guðbjörg, f. 7.9.
1895, d. 18.10. 1983; Högni, f.
18.4. 1896, d. 2.2. 1969; Hall-
varður, f. 21.6. 1897, d. 12.8.
1971; Ágúst, f. 11.8. 1898, d. 16.
9. 1981; Kristján, f. 4.2. 1901, d.
8. 8. 1983; Ingibjörg, f. 1.8. 1902,
d. 9. 1. 1998; Guðni, f. 4.11. 1903,
d. 5. 5. 1996; Þorbjörg, f. 21.4.
1906, d. 24.3. 1973 og Kristana,
f. 27.9. 1909, d. 15.3. 1992.
Ögmundur kvæntist hinn 17.
mars 1945 Þórdi'si Guðjónsdótt-
ur, f. 8.12. 1912, d. 26.11. 1973
Elsku afi. Við eigum eftir að sakna
þín sárt. Fyrst misstum við Jóhönnu
og svo þig, þetta skilur eftir sig stórt
skarð í fjölskyldunni sem erfitt verð-
ur að sætta sig við. Við vorum svo
heppin að búa stutt frá þér og kom-
um oft til þín eftir skóla. Þá var séð
til þess að við værum ekki svöng og
reynt að stjarna við okkur sem mest
mátti. Við tókum oftar en ekki í spil
og okkur grunar nú að þú hafir oft
hagrætt úrslitunum örlítið okkur í
hag. Við áttum margar góðar stundir
uppi í sumarbústað en þangað vildir
þú helst fara á hverjum degi. Þar var
alltaf nóg að gera, við smíðuðum
saman kofa og vorum oft að hjálpa
þér að ditta að bústaðnum.
Það var ávallt stutt í grínið og
gleðina hjá þér. Það breyttist ekki
eftir að þú varst kominn á Hrafnistu
og farinn að veikjast. Þegar við kom-
um í heimsókn var alltaf hlegið og við
máttum helst ekki fara nema að við
værum búin að gæða okkur á nokkr-
um konfektmolum.
Við vitum að við vorum þér allt.
Blessuð sé minning þín.
Þórdís og Ogmundur.
Þegar komið er á leiðarenda er
margs að minnast. Ögmundur
Kristófersson er látinn í hárri elli.
Hann og fjölskylda hans hafa verið
hluti af lífi mínu frá fyrstu tíð. Hann
var kvæntur föðursystur minni, Þór-
dísi Guðjónsdóttur frá Litlu-Háeyri
á Eyrai-bakka. Auk þess voru þær
Margrét, fóstra mín, og Þórdís syst-
ur. Þau Dísa kynntust þegar hún var
ráðskona í vegavinnuflokki sem vann
við vegagerð við Markarfljótsbrú
upp úr 1940.
Þau hófu fyrst búskap á Ránar-
götu 7 í Reykjavík. En þegar Þjóð-
leikhúsið áttí að fara að taka til
starfa fékk Ögmundur þar starf sem
húsvörður. Fluttu þau þá í húsvarð-
aríbúðina þar og starfaði hann við
Þjóðleikhúsið óslitið til ársins 1984.
Því miður lést Dísa árið 1973 langt
um aldur fram rúmlega sextug.
Traustari og áreiðanlegri menn en
Ögmundureru vandfundnir. Hann
var stórbrotinn persóna og mikill
höfðingi heim að sækja. Hann minnir
helst á goðana til forna. Þar sem goð-
orð hans voru lendur listarinnar í
Þjóðleikhúsinu og jörðin hans austur
í Stóra-Dal, þar sem hann fæddist og
ólst upp í stórum systkinahópi. Þau
systkinin eru nú öll látin og náðu öll
háum aldri. Hann unni mjög sveit
sinni og bar hag systkina og ættingja
fyrir austan mjög fyrir brjósti og þau
vissu að þau gætu treyst á hann til
þess að sinna sínum málum fyrir
sunnan.
Það var líka alltaf rúm fyrir alla í
litlu húsvarðaríbúðinni, hvort heldur
í kaffisopa, stórveislur eða til gist-
frá Litlu-Háeyri á
Eyrarbakka, dóttur
hjónanna Guðjóns
Jónssonar, for-
manns og bónda frá
Litlu-Háeyri, og Jó-
hönnu Jónsdóttur
frá Minna-Núpi. Ög-
mundur og Þórdís
eignuðust tvær dæt-
ur, Jóhönnu, f. 31.5.
1945, d. 2.8. 2000 og
Auðbjörgu, f. 23.5.
1948. Eiginmaður
hennar er Sigfús
Guðmundsson, f.
31.12. 1945. Börn
þeirra eru Þórdís, f. 21.2. 1975,
maki hennar er Jökull Þór Ægis-
son, f. 7.6. 1976, og Ögmundur,
f. 21. 7. 1978.
Ögmundur starfaði framan af
við bústörf og ýmis önnur störf í
heimabyggð sinni, en fluttist til
Reykjavíkur og vann meðal ann-
ars við lok byggingar Þjóðieik-
hússins á árunum eftir 1945 til
1950 er hann var ráðinn í stöðu
húsvarðar við Þjóðleikhúsið sem
hann gegndi til starfsloka.
Útför Ögmundar fer fram frá
Langholtskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
ingar um lengri eða skemmri tíma.
Það var ótrúlega gestkvæmt og er-
ilsamt þar.
Nú er hans rúm autt og það verð-
ur vandfyllt.
Starfsfólkið uppi í Þjóðleikhúsi
treysti á hann, enda var hann kom-
inn fyrstur upp í hús á morgnana og
var seinastur til að loka á kvöldin.
Það var reisn yfir honum þar sem
hann stóð uppábúinn frammi í and-
dyri í lok flestra sýninga.
Margar eru þær sýningarnar sem
við ættingjarnir höfum notið um
dagana og oft í hléinu beið okkar til-
búið veisluborð.
Það var mjög kært og náinn sam-
gangur milli fjölskyldna okkar.
Fljótlega eftir að Ögmundur og Dísa
höfðu fest sér lóð uppi á Vatnsenda
og reist þar sumarbústað vann hann
að því að við gerðum það líka og
fengum við spildu rétt við þeirra.
Hann hjálpaði pabba að byggja okk-
ar sumarhús og átti Ögmundur þar
mörg handtökin. Ekki átti pabbi bíl á
þessum tíma, í kringum 1957, og
keyrði Ögmundur okkur oftast og
annaðist alla aðdrætti til byggingar-
innai-. Þau hjónin undu hag sínum
vel í kyrrðinni og dvöldu þar sumar-
langt með dætur sínar litlar. Þær
systm- Dísa og Gréta voru drjúgar
við garðrækt og höfðu auk þess
matjurtagarða. En oft kölluðu
skyldustörfin niðri í leikhúsi þótt
hásumar væri.
Hann Ögmundur var einstaklega
laginn og hjálpsamur. Heima sagði
pabbi oft „ég veit að hann Ögmundur
getur gert það“. Hann hafði líka oft
hönd í bagga þegar keyptur var nýr
bíll eða skipt var um húsnæði.
Ögmundur átti mörg áhugamál.
Hann hafði yndi af hestum og sótti
lengi kappreiðar Fáks annan í hvíta-
sunnu. I Stóra-Dal voru til mai'gir
gæðingar enda farnir margh- útreið-
artúrarnir inn í Þórsmörk þegar Ög-
mundur var ungur maður. Hann
hafði yndi af lestri góðra bóka og í
miklu uppáhaldi hjá honum voru Is-
lendingasögui-nar og bækur Hall-
dórs Laxness. Hann þurfti ekki að
sækja langt listagyðjuna, hún var
uppi í húsi hjá honum. Hann unni
góðri tónlist, einkum óperum og
karlakórum. Góðs félagsskapar naut
hann ríkulega á vinnustað sínum og
eftir að hann hætti að vinna niðri í
Þjóðleikhúsi skrapp hann daglega
niður í Leikhús til þess að rabba og
spila póker. Ekki má gleyma áhuga
hans á bílum. Honum fannst gaman
að eiga góða og fallega bfla enda fór
hann oft á bflasölur til þess að skoða
og spjalla. Hér á árum áður meðan
bflaeign var ekki svona algeng og
menn þurftu að sækja um leyfi til yf-
irvalda til þess að mega kaupa sér bfl
bauð Ögmundur okkur oft í bíltúr.
Hann hafði líka mjög gaman af að
ferðast um landið meðan heilsan
leyfði.
Stærstur sjóður hans var samt
fjölskyldan. Hann var góð fyrirmynd
dætra sinna, Jóhönnu og Auð-
bjargar, og tengdasonarins, Sigfús-
ar. Barnabörnin, Þórdís og Ögmund-
ur, hafa einnig erft hans góðu kosti.
Það var honum óþrjótandi um-
ræðuefni að segja mér hvað þau
væru dugleg og var stoltur yfir vel-
gengni þeirra. Ekkert var nógu gott
fyrir þau öll. Það var honum því mik-
ið áfall þegar Hanna dóttir hans
greindist með krabbamein fyrir fjór-
um árum og fylgdist hann með veik-
indastríði hennar af miklu æðruleysi
og hvernig heilsu hennar hrakaði nú
í sumar uns hún lést 2. ágúst sl.
Þó svo að Auja mín hafi varla vikið
frá sjúkrabeði systur sinnar í sumar
gleymdist gamli maðurinn ekki.
Hann dvaldi á Hrafnistu í Reykjavík
undanfarin ár, þar sem hann naut
góðrar umönnunar. Eitthvert þeirra
kom daglega til hans. Sigfús, tengda-
sonur hans, fór í bfltúr með hann um
helgar til að létta honum stundir og
vakti yfir honum síðustu næturnar.
Af mikilli umhyggju og ósérhlífni
hafa þau „staðið vaktina“. Nú er
tjaldið fallið og lífsbókinni lokað.
Ögmundi verður seint fullþökkuð
sú mikla vinátta og hjálpsemi og það
pund sem hann hefur lagt inn á lífs-
bók mína og minna er ómælt.
Ég votta Auju og fjölskyldu henn-
ar mína dýpstu samúð og megi Guð
veita þeim styrk í sinni miklu sorg.
Bára Brynjólfsdóttir.
Haustlaufin falla til jarðar eitt af
öðru. Eins er um okkur mennina, öll
eigum við okkar tíma hér á jörðu þó
mislangur sé. Öll viljum við eiga
góða og langa ævi, þó ekki verði öll-
um að þeirri ósk. Þeim mæta manni
sem við kveðjum í dag auðnaðist að
verða 93 ára.
Ögmundur frændi, eins og ég kall-
aði hann alltaf þegar ég var Mtil, var
giftur Þórdísi móðursystur minni og
var fjarskyldur mér í föðurætt.
Fannst okkur frænkunum, Jóhönnu
og Auðbjörgu, feður okkar oft ansi
líkir í sér.
Þegar ég var lítil var Ögmundur
húsvörður í Þjóðleikhúsinu og þar
bjó fjölskyldan í lítilli ibúð. Oft var
ákaflega gestkvæmt í íbúðinni.
Systkini Ögmundar frá Stóra-Dal
undir Eyjafjöllum voru mörg og áttu
oft erindi við bróður sinn og systkini
Dísu komu ekki sjaldnar til fundar
við þau hjónin. Var oft þröngt setinn
bekkurinn og mikið spjallað og hleg-
ið. Aldrei kom þangað nokkur maður
án þess að þiggja góðgjörðir.
Ögmundur var oftast að vinna en
brá sér stundum niður þegar gesti
bar að garði og stundum fengu litíar
frænkur að læðast í undraveröld
baksviðs í leikhúsinu. Það voru ekki
allir krakkar jafnheppnir og ég, Ög-
mundur bauð fjölskyldunni oft að
koma á „generalprufúr". I þá daga
var því oft farið í leikhús.
Ögmundur og Dísa áttu sumar-
bústað upp við Vatnsenda og rækt-
uðu þar land af mikiUi elju. Þangað
fóru þau með dætumar á sumrin.
Systur Dísu, þær Sirrí móðir mín og
Gréta, áttu líka bústaði þar uppfrá
og var því oft glatt á hjalla þegar
gengið var á milU bústaða og farið í
heimsóloiir. Fyrr í sumar var ég að
spyrja Ögmund um hvernig landið
hefði verið áður en þau tóku við því.
Sagði hann að þetta hefði verið
óræktarmói sem mikið hefði þurft að
vinna við. Meðal annars sléttaði
hann stórt tún og útbjó kálgarð með
því að handtína allt grjót úr móan-
um. Trén sem þau hjónin ræktuðu
eru nú margar mannhæðir. Nú mun
allt erfiði Ógmundar og Dísu brátt
hverfa undir háhýsi og er það leitt.
Ögmundur var myndarlegur mað-
ur, hávaxinn og svipmikill. Hann var
ákveðinn í lund og fór sínar eigin
leiðir. Ögmundur var mikill höfðingi
heim að sækja og gerði vel við alla
sem áttu við hann erindi. Hann var
ekkert að skafa utan af hlutunum og
sagði sínar skoðanii- umbúðalaust.
Hann hafði gaman af því að spila á
spil og fylgdist vel með því sem var
að gerast í íþróttunum, sérstaklega í
boltanum. Nú mun hann ekki lengur
fylgjast spenntur með gangi mála í
spennandi leik. Ögmundur missti
Þórdísi konu sína árið 1973 og í ágúst
í sumar lést eldri dóttir hans Jó-
hanna. Var það miltíð áfaU fyrir aldr-
aðan mann. Ögmundur, dætur hans
og fjölskylda voru sérlega náin. Þeg-
ar Ögmundur fór á Hrafnistu leið
ekki sá dagur að einhver þeirra
kæmi ekki til hans. Þau sinntu hon-
um af mikUU alúð og natni. Sigfús
tengdasonm- hans, barnabömin Þór-
dís og Ögmundur eiga nú um sárt að
binda, þau hafa á skömmum tíma
misst báða sína nánustu vini. Sárast-
ur er þó missir Auðbjargar.
Ég og mín fjölskylda þökkum Ög-
mundi fyrir trausta vináttu öll þau ár
sem hans naut við. Vinar, frænda og
„afa“ er saknað.
Elsku Auja, Fúsi, Dísa, Ömmi og
Jökull, við Pálmar, Siggi, Sirrí og
Ingvar sendum ykkur okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur. Megi minn-
ingin um mætan mann lýsa ykkur á
sorgarstundu.
Valgerður K. Sigurðardóttir.
Kveðja frá Þjóðleikhúsinu
Látinn er fyrsti húsvörður Þjóð-
leikhússins, Ögmundur Kristófers-
son. Hann hefur þá sérstöðu að hafa
gegnt starfi húsvarðar lengur en
nokkur annar eða á fjórða áratug -
allt frá opnun hússins. Hann er líka
eini starfsmaður leikhússins, sem
búið hefur í leikhúsinu sjálfu. Hús-
varðaríbúð var frá upphafi á götu-
hæð leikhússins vestan- og norðan-
megin og þar bjó Ögmundur megnið
af starfstíma sínum við leikhúsið en
þegar þörf varð á meira rými fyrir
hina daglegu starfsemi var íbúðinni
breytt í skrifstofuherbergi fyrir
ýmsa deildarstjóra og æfingarher-
bergi fyrir söng og hljóðfæraleik.
Það er oft skemmtilegt til þess að
hugsa nú, að í þessum herbergjum
bjó fjölskylda Ógmundar þannig að
áfram var líf í leikhúsbyggingunni
eftir að tjaldið var fallið og aðrir
starfsmenn héldu til sinna hefð-
bundnu heimkynna. Margir eldri
starfsmenn leikhússins muna líka
eftir dætrunum tveim, sem ólust
upp í þessu musteri leiklistarinnar
og eflaust hefur það haft sín áhrif á
þær. Það hefur örugglega haft sitt
að segja, þegar sú dóttirin, sem enn
lifir og blómstrar, Auðbjörg, ákvað
að gera það að ævistarfi sínu að
farða og fegra leikara og aðra þá,v
sem fram koma í íslenska sjón-
varpinu.
Ógmundur gegndi enn starfi hús-
varðar, þegar ég kom fyrst til starfa
hjá Þjóðleikhúsinu sem leikstjóri á
áttunda áratugnum. Hann var öllum
hnútum kunnugur og það var gott til
hans að leita. Eg kynntist honum að
vísu aldrei náið en hann var hlýr og
þægilegur í viðmóti, hreinskiptinn
og ákveðinn. Hann gat vissulega
byrst sig ef á þurfti að halda en
aldrei stóð það lengi. Hann átti það
til að læða út úr sér skemmtilegum
og óvæntum athugasemdum um það
sem leikhúsfólkið var að aðhafast
eða um sýningar, sem verið var að
leika í húsinu og gerði stundum góð-
látlegt grín að því en aldrei kunni
hann þó betur við sig en einmitt í fé-
lagsskap þessa sama fólks.
Ögmundur hafði látið af störfum
þegar ég tók við starfi þjóðleikhús-
stjóra í byrjun síðasta áratugar en
hann kom stundum í heimsókn á sinn
gamla vinnustað og kunni þá frá
ýmsu að segja um húsið og fólkið,
sem þar hafði starfað. Á slíkum
stundum var ljóst hversu hlýjan hug
hann bar til leikhússins og gömlu
kunningjanna þar. Brá þá oft fyrir
brosi í auga.
Ögmundur lifði það að koma á há-<
tíðardagskrána á 50 ára afmæli
Þjóðleikhússins 20. aprfl síðastliðinn.
Þá hitti hann marga af gömlu starfs-
félögunum. Öllum ber þeim saman
um að hann hafi verið hinn mesti öðl-
ingur, sem hafi verið einstaklega
duglegur, samviskusamur og traust-
ur stai-fsmaður. Það fylgdi honum
góður andi og leikhúsfólkinu fannst
gott að það skyldi vera hann sem
gætti leikhússins þess á nóttunni.
Ég vil flytja dóttur hans, Auð-
björgu og fjölskyldu hennar inni-
legar samúðarkveðjur frá íyrrver-
andi samstarfsfólki Ögmundar í
Þjóðleikhúsinu. Blessuð sé minning
hans.
Stefán Baldursson.
JON AÐALSTEINN
KJARTANSSON
+ Jón Aðalsteinn
Kjartansson
fæddist á Sauðár-
króki 10. apríl 1963.
Hann lést á Land-
spítalanum við
Hringbraut 21. sept-
ember síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Bakkagerð-
iskirkju í Borgarfirði
eystra 30. september
sl.
Elsku Nonni frændi,
við systkinin viljum
kveðja þig með þessu
fallega ljóði:
Fyrst sigur sá er fenginn,
fjrst sorgar þraut er gengin,
hvað getur gi-ætt oss þá?
Oss þykir þungt að sldlja,
enþaðerGuðsaðviija,
oggotterallt,semGuði’
erfrá.
Nú héðan lík skal hefja
eihérmálengurtefja
í dauðans dimmum val.
Úr inni harms og hryggða
til helgra pssins byggða
far vel í Guðs þins fjallasal.
(V. Briem.)
Megi Guð gefa fjöl-
skyldunni styrk í þess-
ari miklu sorg.
Við munum ávallt minnast þin
elsku frændi.
Hjálmar, Aðalsteinn
og Þórína.
Birting afmælis- og
minningargreina
MORGUNBLAÐIÐ tekur afmælis- og minningargreinar til birtingar
endurgjaldslaust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjórn blaðsins í
Kringlunni 1, Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Kaupvangsstræti 1,
Akureyri. Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfi (569
1115) og í tölvupósti (minning@mbl.is). Nauðsynlegt er, að símanúmer
höfundar/sendanda fylgi.
Um hvern látinn einstakling birtist formáli, ein uppistöðugrein af
hæfilegri lengd, en aðrar greinar um sama einstakling takmarkast við
eina örk, A-4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd, - eða 2.200
slög (um 25 dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða ljóð tak-
markast við eitt til þrjú erindi. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa
skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins eru bii-tar gi-ein-
ar um fólk sem er 70 ára og eldra. Hins vegar eru birtar afmælisfréttir
ásamt mynd í Dagbók um fólk sem er 50 ára eða eldra.
Mikil áhersla er lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprent-
uninni. Það eykur öryggi í textameðferð og kemur í veg fyrir tvíverknað.