Morgunblaðið - 09.11.2000, Blaðsíða 38

38 FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Viljum losna úr álögum gamla
kerfísins og njóta jafnræðis
ÞVILIK gleði og
léttir! Hver man ekki
eftir bréfinu með til-
kynningu um úthlutun
á íbúð hjá Verka-
mannabústöðum (í dag
húsnæðisnefnd
Reykjavíkur). Ekki var
lengur þörf á að vera
inni á gafli hjá ættingj-
um né vera háður
leigumarkaðinum sem
var bæði dýr og óör-
uggur. Staðan er sú
sama í dag. Ekki er
ætlunin að fjalla nánar
um leigumarkaðinn,
þann markað kannast
þeir við sem hann hafa
heimsótt. Það var því mikil gleði-
stund og ánægjan skein úr andliti
fjölskyldnanna þegar fólk flutti í sín-
ar eigin íbúðir. Mörg ár hafa liðið og
fólk hefur uppgötvað að ekki er allt
Eydís O.L.
Cartwright
sem sýnist. Ég leyfi
mér að fullyrða að fáir
gerðu sér fyllilega
grein fyrir hversu illa
stæðir fjárhagslega og
réttindalega séð þeir
myndu verða eftir 10-
20 ár í kerfinu.
Eftir þann árafjölda
finnur þú að þetta
gamla úrelta kerfi er í
raun fjandsamlegt fjöl-
skyldum. Kerfið var
byggt fyrir kerfið en
ekki fólkið sem þó var
hinn upprunalegi til-
gangur, þ.e. að hjálpa
tekjulágu fólki að koma
öruggu þaki yfir höfuð-
ið á viðráðanlegum lánum. Kerfið
hefur í raun grafið undan öryggi
fólks með því að böm íbúðareigenda
hafa engin réttindi ef foreldri/for-
eldrar falla frá. Börnin erfa eignar-
Húsnæðiskerfi
Eftir þann árafjölda
fínnur þú, segir Eydís
O. L. Cartwright, að
þetta gamla úrelta kerfí
er í raun fjandsamlegt
fjölskyldum.
hlut foreldra en geta ekki yfirtekið
lán foreldra sinna ef þau svo óska til
að hugsa um yngri systkyni. Þau
verða einfaldlega að yfirgefa heimili
sín. Einnig má nefna dæmið um
eignarhluta Soffíu sem fjallað var
um í Mbl. föstud. 20. okt. Mörgum
núverandi og fyrrverandi eigendum
(ásamt erfingjum þeirra) í þessu
Nýi ilmurinn frá Estée Lauder
CbLYFJA INTUÍTÍON
Ráðgjafi frá Estée Lauder verður
í Lyfju, Hamraborg í dag,
fimmtudag, og Lyfju, Setbergi
á morgun, föstudag.
ESTEE LAUDER
Lyfja Laugavegi, sími 552 4045, Lyfja Lógmúla, sími 533 2308,
Lyfja Hamraborg, sími 554 0102, Lyfja Setbergi, sími 555 2306.
kerfi finnst að farið sé ránshendi um
tekjulágt fólk og það með samþykki
löggjafans. I Mbl. laugard. 21. okt. er
athugasemd frá framkvæmdastjóra
Húsnæðisskrifstofu Reykjavíkur,
þar segir að ítrekað hafi fallið hæsta-
réttardómar þar sem útreiknings-
reglur og aðferðir húsnæðisnefndar
Reykjavíkur við útreikning innlaus-
narverðs hafi verið staðfestar." Það
er ekki þar með sagt að þessir út-
reikningar séu siðferðilega réttir.
Ég sætti mig ekki við þær útreikn-
ingsreglur sem húsnæðisnefnd
Reykjavíkur er látin miða við og þar
sérstaklega 1 % fyrningu fyrir hvert
ár. Taka ætti mið af markaðsbreyt-
ingum hverju sinni og eigendur ann-
aðhvort hagnast eða tapa eins og
hver annar íbúðareigandi. Reynt
hefur verið að láta fólk líta á þetta
sem ódýra leigu, ég segi nei!
Ef þú, lesandi góður, ert eigandi
félagslegrar eignaríbúðar láttu ekki
segja þér að þú verðir bara að líta á
þetta sem ódýra leigu. Þú ert ekki
leigjandi, þú skrifaðir ekki undir
leigusamning við borgina heldur
skrifaðir þú undir veðskuldabréf. Þú
borgar fasteignagjöld og berð allan
þann kostnað sem fylgir viðhaldi.
Raddir hafa einnig heyrst þess
efnis að íbúðareigendur í félagslega
eignaríbúðakerfinu eigi ekki að fá að
hagnast persónulega af íbúðum sín-
um vegna þess að þeir nutu sér-
stakra lána á sínum tíma. Þvílíkur
hroki! Eru þetta haldbær rök? Hvað
með allt það fólk sem keypti fast-
eignir fyrir 1980? Hvað varð um þau
lán eða námslánin? Hefur það fólk
ekki notið hagstæðra lána og hagn-
ast af því persónulega? Eru það ein-
hver háheilög trúarbrögð að fólk
sem einu sinni var lágtekjufólk (eða
þeir„sem minna mega sín“ hefur ver-
ið vinsæl tugga) eigi ekki rétt á að
hagnast af eignum sínum, á það ein-
faldlega að sitja á sömu hillunni alla
sína tíð? Þetta minnir á hugarfar
Javert lögregluforingja í sögu
Victors Hugo, Les Misérables: „einu
sinni sakamaður alltaf sakamaður".
Ég spyr: því má það fólk sem hefur
alið önn fyrir heimili sínu, séð um allt
viðhald innan sem utan dyra ásamt
nánasta umhverfi, borgað sín fast-
eignagjöld, staðið í skilum með sín
lán (margir borga 4,9% vexti) ekki
hagnast á eign sinni? Staðreyndin er
sú að hér hefur verið rekin aðskiln-
aðarstefna sem hreinlega mismunar ,
fólki og hefur í raun ýtt undir for-
dóma í samfélaginu.
Með fullri virðingu fyrir því
vandasama verki sem ráðamenn
standa frammi fyrir við að leysa hús-
næðisvanda leigjenda er það engan
veginn réttlætanlegt að litið sé til
eigenda félagslegra íbúða sem lausn-
ina á þeim vanda. Formaður félags-
málaráðs ritar í grein í Mbl. þ.
21.okt. að leigjendur hjá borginni i
hagnist af innlausn félagslegra eign-
aríbúða, ekki borgin. Með þessu móti
gerir borgin þá eigendur að blóra-
bögglum þar sem hún hefur ekki
staðið sig sem skyldi hvað leigu-
markaðinn varðar. Það er með öllu
óskiljanlegt af hverju Reykjavíkur-
borg losar sig ekki við þennan bagga
því eins og framkvæmdastjóri Hús-
næðisskrifstofu Reykjavíkur benti á
í athugasemd sinni 21.okt í Mbl. þá
bera Reykjavíkurborg og Húsnæðis-
skrifstofa Reykjavíkur verulegan
kostnað með innlausn félagslegra
eignaríbúða.“
Fróðlegt var að lesa bréf bæjar-
stjóra Hafnarfjarðar til Sambands
íslenskra sveitarfélaga í Mbl. 21. okt.
Þar kom m.a. fram að þær 36 íbúðir
sem voru seldar frjálsri sölu hafi
fært íbúðalánasjóði kr. 192.306.380,-
en ef frjáls sala hefði ekki verið leyfð
mætti ætla að af þessum 36 íbúðum
hefðu 10-12 íbúðir komið til inn-
lausnar eða verið seldar nauðungar-
sölu og uppgreidd lán þá numið ca.
kr. 70.000.000,-. Hversu margar
íbúðir hafa komið til innlausnar í
Reykjavík þetta ár? Nær sú tala 80?
I Reykjavík eru um 4.000 félagslegar
eignaríbúðir og íbúar þeirra margir
hverjir ánægðir með heimili sín og
staðsetningu. Stór hópur sem nauð-
synlega þarf að flytja vegna breyttra
aðstæðna getur sig hvergi hreyft þar
sem ekki er lengur hægt að skipta
um íbúðir innan gamla kerfisins hvað
þá að nálgast íbúðir á hinum frjálsa
markaði vegna gríðarlegrar hækk-
unar á höfuðborgarsvæðinu. íbúar
vilja losna úr álögum þessa gamla
úrelta kerfis og njóta jafnræðis.
Við hjónin munum ekki afhenda
okkar íbúð til innlausnar í þessu
kerfi. Við munum ekki láta útreikn-
ing húsnæðisnefndar Reykjavíkur
gera lítið úr því fjármagni sem við
höfum unnið fyrir hörðum höndum í
gegnum árin og látið í eign okkar.
Við erum ánægð hérna í Ártúnsholt-
inu, í stuttu göngufæri við Elliðaár-
dalinn, með útsýni yfir Snæfellsjök-
ul, sundin blá og Esjuna. Það eina
sem við forum fram á er að við búum
við öryggi og jafnræði sem fast-
eignaeigendur.
Höfundur er ritari á Hafró.
AV/S
Sími: 533 1090
Fax:533 1091
E-mail: avis@avis.is
Dugguvogur10
Helgarpakki
Avis mælir með Opel
Þrír dagar á aðeins
kr. 9.999,-
Innifalið: 200 km akstur, tryggingar og skattur.
Glaðningur frá McDonald’s fylgir hverjum leigðum bíl