Morgunblaðið - 09.11.2000, Blaðsíða 58

kfi8 FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
HESTAR
honum hefði verið í kringum 50%.
Á húsi var 6 hryssum haldið undir
hann og voru 4 þeirra með fyli. Þá
sagðist hann hafa tekið á móti
hryssum eftir landsmót og þar
hefði útkoman verið þokkaleg.
Þorvaldur sagði að svo virtist sem
ástæðu fyrir slöku fyljunarhlutfalli
mætti rekja til þess að sæðisfrum-
urnar úr honum lifðu stutt en ekki
það að þær væru fáar. Hann taldi
og vonaði að hér væri um tíma-
bundið vandamál að ræða og benti
einnig á að slæm útkoma margra
hesta hvað varðaði fyljunarhlutfall
væri rannsóknarefni og hann taldi
nauðsynlegt að finna út hvað ylli.
Hluthafar í Töfra væru margir
hverjir að vonum uggandi um
framtíð hestsins eins og staðan
væri í dag enda var greitt hátt
verð fyrir hlutinn en þeir eru, að
sögn Þorvaldar, 50 talsins.
I sumar var Óðsjelaginu, félagi
um stóðhestinn Óð frá Brún,
breytt í einkahlutafélag en Töfri
er sem kunnugt er undan Óði. Ing-
ólfur Jónsson, einn af hluthöfum í
félaginu, sagði það á allan hátt
betra og skynsamlegra að hafa
svona félagsskap í hlutafélags-
formi. Meðal nýjunga sem teknar
voru upp í rekstri félagsins var út-
gáfa sérstakra eyðublaða sem eru
jafnframt aðgöngumiðar fyrir
hlutahafa sem þeim ber að af-
henda þegar þeir koma með hryss-
ur undir hestinn. Sagði Ingólfur
þá mjög stranga með að fram-
fylgja þessari reglu. Kostinn við
þetta sagði hann þann helstan að
þetta fyrirkomulag auðveldaði
mjög allt skýrsluhald og líka hitt
að þetta hjálpaði við að koma
reglu á hvað varðaði komutíma
hryssnanna. Mjög hvimleitt væri
og slæmt þegar verið væri að setja
hryssur í girðingu mörgum dögum
eftir að hestinum væri sleppt í
hana og gæti það valdið ýmsum
samskiptavandamálum í girðing-
unni.
Sagði Ingólfur að þetta fyrir-
komulag hefði vakið athygli og
ætluðu fleiri stóðhesteigendur að
hafa þenna háttinn á næsta ár.
Einkahlutafélög að ryðja
sér til rúms í stéðhestahaldi
Stóðhestaverslunin
virtist vera að taka á
sig nýja mynd í
sumar. Valdimar
- Kristinsson kannaði
hvað væri að gerast
í stóðhestamálunum.
NÝLEGA voru auglýstir hlutir í
Dyni frá Hvammi sem er í eigu
Önnu Magnúsdóttur og fjölskyldu
hennar. Þórður Þorgeirsson sagði í
samtali við Morgunblaðið að til
stæði að halda stofnfund um hest-
inn fljótlega. Ætlunin væri að
skipta hestinum í 60 hluta og gæfi
hver hlutur eigandanum rétt á að
halda einni hryssu undir klárinn á
ári. Búið er að selja 22 hluti í
klárnum og sagði Þórður að
^ nokkrir aðilar væru að hugsa mál-
ið og þar á meðal Hrossa-
ræktarsamband Vesturlands sem
væri að íhuga kaup á sex hlutum í
klárnum. Huturinn í Dyni er seld-
ur á 250 þúsund krónur og er klár-
inn því metinn á 15 milljónir
króna. Marteinn Njálsson í Vestri-
Leirárgörðum, gjaldkeri Hrossa-
ræktarsambands Vesturlands,
sagði að innan stjórnar væri ein-
hugur um að ganga að þessum
kaupum en endanleg ákvörðun
/ verður tekin á haustfundi sam-
bandsins síðar í nóvember þar sem
mæta stjórnir allra deilda mæta.
Þá sagði Marteinn að Dalamenn
hefðu óskað eftir því við Hrossar-
æktarsamband Vesturlands að
MorgunblaðiðA^aldimar Kristinsson
Einkahlutafélög eru að ryðja sér til rúms í eignarhaldi á stóðhestum og stendur fyrir dyrum að stofna eitt slíkt
um Dyn frá Hvammi sem Þórður Þorgeirsson situr hér í sýningu á landsmótinu í sumar.
þeir keyptu Va hlut sameiginlega í
Skinnfaxa frá Þóreyjarnúpi. Sagði
Marteinn að ekki væri samstaða
um þau kaup innan stjórnarinnar.
Þá upplýsti hann að á haustfundin-
um yrði ákveðið hvar stóðhestar
sambandsins yrðu í girðingum og
eins hvort leigja skyldi einhverja
út og þá hverja. Skorri frá Gunn-
arsholti, Hamur frá Þóroddsstöð-
um og Kolfinnur frá Kjarnholtum
yrðu á húsi hjá þeim á næsta ári
og sagðist hann fastlega gera ráð
fyrir að þeir yrðu leigðir úr hérað-
inu. Lítil ásókn væri hjá mönnum í
að halda hryssum á húsi því betri
útkoma fjárhagslega að senda þá
annað. Að síðustu upplýsti
Marteinn að ekki hefði náðst sam-
komulag um sölu á hestum í eigu
eða að hluta í eigu sambandsins.
Fjárhagur sambandsins væri
ágætur og þeir væru alltaf tilbúnir
að líta eftir álitlegum hestum.
Félagsskapur um Töfra frá
Kjartansstöðum var stofnaður fyr-
ir landsmót í sumar og eftir frá-
bæra framgöngu hestsins á mótinu
vlrtist staða félagsins mjög góð.
Utkoman úr sæðingum var mjög
léleg eftir landsmót, engin hryssa
fyljuð. Ræktandi hestsins og einn
af eigendum, Þorvaldur Sveinsson,
sagði að hann hefði um sinn hætt
sölu hluta í hestinum af þessum
ástæðum en hann benti jafnramt á
að mikið hafi verið gert úr þessari
slæmu útkomu Töfra og vildi hann
meina að fyljunarhlutfallið hjá
Staðfesting
stórra afreka
MorgunblaðiðA^aldimar Kristinsson
Þótt eitt og annað megi finna að nýútgefnum myndbandsspólum um landsmótið, hafa þær að geyma góðar
heimildir um þann frábæra hestakost sem þar gat að líta, eins og til dæmis A-flokks gæðingana sem hér sjást.
ALLNOKKUÐ er um liðið síðan
glæsilegu landsmóti í Reykjavík lauk
’ og það komið í sarp minninganna. Til
að hressa upp á minnið eru nú gefnar
út fjórar myndbandsspólur sem hafa
að geyma að stærstum hluta hesta-
kost mótsins eins tíðkast hefur þegar
haldin eru slík mót. Ein spóla með
öllum dagskrárliðum mótsins en
þrjár spólur með öllum kynbóta-
hryssum, stóðhestum og gæðingum.
Ailar eru þessar spólur ágæt heimild
um hrossin sem þama komu fram,
þijár síðastnefndu spólumar að vísu
mjög hrátt myndefni enda þeim lík-
lega ekki ætlað að sýna annað en
hrossin á mótinu. Fjórða spólan kall-
ast „Hápunktur mótsins" þar sem
getur að líta alla þætti mótsins.
Það vakti allnokkra athygli að á
“ Tiýafstöðnu ársþingi Landssambands
hestamannafélaga sté einn þingfull-
trúa í pontu og setti fram allharða
gagnrýni á þessa myndbandagerð.
Mátti á ræðumanni skilja að þama
væri afar illa að verki staðið og það
sem væri verst væri hversu smánar-
lega lítið væri sýnt af keppni knapa í
yngri flokkum. Sigurvegarar þar
fengju lítið rými og forkastanlegt að
ekki skyldu gefnar út sérstakar spól-
ur með keppni þeirra. Þarna var sett
fram mjög hörð gagnrýni og ekki
laust við að fyrrnefnda spólan væri
jskoðuð með þessa gagnrýni í huga.
Hatt best að segja er vart hægt að
taka undir þessa gagnrýni með yngri
flokkana á „Hápunkti mótsins" að
mati undirritaðs. Svo virðist sem gott
jafnvægi sé í sýningartíma flestra
þátta mótsins. Barnaflokkur er í
mynd í fimm mínútur, unglingar
rúmri mínútu lengur og ungmenni
eitthvað þar á milli. A-úrslit A-flokks
em í mynd á níundu mínútu en B-
flokkur í kringum sex mínútur. Eðli
málsins samkvæmt tekur A-flokkur
lengsta tímann vegna skeiðsprett-
anna en í bæði A- og B-flokki voru ör-
stutt viðtöl við knapa. Vissulega er
svo hægt að deila um það hvort þetta
sé eðlilegur munur en ætla má að ef
miðað er út frá vinsældum einstakra
flokka hjá fjöldanum mætti ætla að
þetta sé ekki fjarri því sem eðlilegt
getur talist. Það að ekki séu gefnar út
sérstakar spólur með yngri flokkum
ræðst væntanlega af því að lítil sala
hefur verið á slíkum spólum þegar
þær hafa verið gefnar út.
Tilfinningin eftir að hafa rennt í
gegnum spólurnar fjórar er afar góð.
Það eitt að geta upplifað glæsilegar
sýningar landsmótsins á nýjan leik
og sjá allan þennan fjölda af frábær-
um hrossum, geta spólað fram og til
baka, skilgreint kosti og galla hross-
anna með hjálp kyrrmyndatækni
myndbandsins er afar verðmætt.
Mynböndin undirstrika vel þær
miklu framfarir í þjálfun hrossa og
reiðmennsku sem hestamenn upplifa
á hverju ári. Það sem mesta athygli
vekur á því sviði er hversu uppbygg-
ing knapanna á hrossunum virðist
góð. Flest hrossanna hafa náð góðum
styrk og miklum burði í baki og aft-
urhluta og um leið gefur það knapan-
um meii'a vald á hreinleika gangteg-
unda og fótaburður eykst. Það
ánægjulega sem gerist við þessa þró-
un er að knapinn og hrossið verða
ekki eins háð þyngri fótabúnaði og
ella. Þetta ásamt framförum í hross-
arækt gefur góðar vonir um að í
framtíðinni verði hægt að létta fóta-
búnað keppnis- og sýningarhrossa.
Ekki má þó gleyma því í þessari
miklu gleði að þama getur að líta
rjómann af því sem til er í landinu í
dag. Spólumar staðfesta svo ekki
verður um villst að mörg frábær af-
rek voru unnin á Víðivöllum þessa
daga í júlímánuði.
Hvað varðar tæknihlið málsins má
svo sem ýmislegt að finna. Mynda-
taka við þær aðstæður sem þama
voru verður að teljast viðunandi.
Vissulega hefði verði heppilegra að
hafa tökuvélarnar handan kappreiða-
brautar og hafa mannfjöldann í
bakgranni og taka með því undan sól
en ekki á móti. Við tökuvélarnar vora
þeir menn sem hvað mesta reynslu
hafa af gerð hestamyndbanda á Isl-
andi í dag og ekki ástæða til að ætla
annað en staðið hafi verið eins vel að
verki og hægt var. En kannski hefði
klipping á ýmsum stöðum mátt vera
hnitmiðaðri og hluta margra skota
hefði mátt fjarlægja. Það er til dæmis
afar hvimleitt þegar tökuvélin fylgir
einum hesti eftir langhlið inn á
skammhlið en síðan er hún snögg-
lega færð til baka og annar hestur
tekinn í mynd á langhliðinni. Augna-
blikið meðan vélin fer af fyrri hestin-
um yfir á hinn seinni ætti að klippa
burt en því miður er það ekki gert í
mörgum tilvika og setur mjög við-
vaningslegan blæ og klaufalegan á
myndina. Vissulega væri hægt að
gera kynngimagnaða mynd um
landsmót þar sem fjallað væri um
alla umgjörð mótsins með ýmiskonar
viðtalsinnskotum, mannlífssýnis-
hornum og fleira. Möguleikarnir era
margháttaðir en allt snýst þetta að
sjálfsögðu um peninga. Sú stefna hef-
ur verið mörkuð í gerð heimilda-
mynda um fjórðungs- og landsmót að
sýna hrossin íyrst og fremst og
keppni þeirra. Spólan sem kallast
„Hápunktur mótsins" er hin dæmi-
gerða gjafaspóla en hinar meira fyrir
„harðsvíraða" hestamenn sem aldrei
fá nóg af að skoða glæsihross. Á fyr-
nefndu spólunni er örlítil tónlist og
þulur fylgir henni í gegn með kynn-
ingu á efninu. Þar fer hinn kunni
hrossaræktandi, knapi og vinsæli
þulur á hestamótum og sýningum
Sigurður Sæmundsson og ferst hon-
um verkið ágætlega að flestu leyti.
Vissulega er hægt að finna hentugri
rödd til starfans en Sigurður hefur
þægilega rödd og flestir þekkja hana,
sem er kostur. Hann kemst oft
skemmtilega að orði með meinfyndn-
um athugasemdum og vel þekkir
hann til bæði manna og hesta en þar
liggur styrkur hans í starfinu. Ekki
er hægt að skilja svo við þennan
ágæta þul að ekki sé minnst á dapur-
lega beygingarkunnáttu hans. Að
tala um Sigurbjörn á Markús, Bragi
á Pilt og Atli á Eitil svo dæmi séu
tekin. Svona málfar sker mjög í eyra
þeirra er telja sig unna íslenskri
tungu og með öllu óviðunandi á
myndbandsspólum.
„Hápunktur mótsins“ er einnig
gefin út með ensku og þýsku tali en
þær útgáfur voru ekki skoðaðar.
Vafalítið eiga þessar spólur eftir að
ná miklum vinsældum og víst er að
þarna er um að ræða afar verðmæta
heimildarskráningu sem verður mik-
ið notuð á komandi árum. Er vel í lagi
að mæla með þessum spólum þótt
endalaust megi að finna um ýms at-
riði smá og stór.
Valdimar Kristinsson