Morgunblaðið - 13.12.2000, Blaðsíða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 13. DESEMBER 2000
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Vísitala neysluverðs
Frá nóv. til des. 2000 Mars 1997=100
01 Matur og drykkjarvörur (16,6%) -1.0%
0112 Kjöt (3,1%) ' Á -1,8% □
017 Grænmeti, kartöflur o.fl. (1,2%) -5,3% I
02 Áfengi og tóbak (3,2%)
03 Föt og skór (5,5%)
04 Húsnæði, hiti og rafmagn (19,6%)
043 Reiknuð húsaleiga (10,1%)
05 Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. (5,2%)
06 Heilsugæsla (3,0%) ‘°’1%
07 Ferðir og flutningar (19,4%) jfeSk -0,2%
072 Bensín og olíur (4,9%) -2,0% |
0733 Flutningar í lofti (1,1 %)
08 Póstur og sími (2,5%)
09 Tómstundir og menning (12,2%)
095 Blöð, bækur og ritföng (2,7%)
10 Menntun (1,0%)
11 Hótel og veitingastaðir (5,3%)
12 Aðrar vörur og þjónusta (6,5%)
0,0%
0 +0,3%
0 +0,3%
□ +0,6%
I 1+3,2
B +0,1 %
gj +0,9%
| |+2,1%
0,0%
1 +0,2%
§ +0,2%
VÍSITALA NEYSLUVERÐS í desember: 113,2 0,0%
Sameining Landsbanka og Búnaðarbanka
Samruni ekki endan-
legur á þessu ári
SAMKVÆMT lögum um hlutafélög
er fyrst hægt að halda hluthafafundi
til að ganga frá sameiningu Lands-
banka og Búnaðarbanka mánuði eftir
birtingu tilkynningar um móttöku
samrunaáætlunar og yfirlýsingu
matsmanna. Semja þarf greinargerð
þar sem samrunaáætlun bankanna er
skýrð og rökstudd. Hvort samruna-
félag skal senda hlutafélagaskrá end-
urrit af samrunaáætluninni, staðfest
af félagsstjóm. Hlutafélagaskrá skal
láta birta í Lögbirtingablaði aðalefni
þess sem skrásett hefur verið. Fyrst
þarf þó að samþykkja lög um samein-
ingu bankanna á Alþingi. Þau eru háð
niðurstöðum samkeppnisráðs, en
ráðið á að skila niðurstöðum sínum
um hvort sameining bankanna brýt-
ur gegn samkeppnislögum eða ekki í
síðasta lagi 18. desember. Endanleg
sameining bankanna getur því ekki
legið fyrir á þessu ári þó svo lög þar
um verði samþykkt á Aiþingi fyrir
jólahlé þingmanna.
Ef samkeppnisráð telur að sam-
runi bankannabrjóti ekki gegn sam-
keppnislögum mun iðnaðar- og við-
skiptaráðherra væntanlega kynna
málið í ríkisstjóm og þingflokkum
stjómarflokkanna. Að fengnu sam-
þykki rfldsstjórnarinnar og þing-
flokkanna mun ráðherrann leggja
fram frumvarp til laga sem gerir ráð
fyrir því að hann fái heimild til að
greiða atkvæði með samruna bank-
anna á hluthafafundi. í fmmvarpinu
verður jafnframt kveðið á um að
bankamir verði lagðir niður og nýtt
félag stofnað sem yfirtekur réttindi
og skyldur þeirra.
Fmmvarp til laga er prentað og út-
býtt meðal þingmanna á fundi. Sam-
kvæmt þingskaparlögum þurfa að
líða tvær nætur frá því frumvarpi er
útbýtt þar til það er tekið til fyrstu
umræðu, nema ef þingið samþykkir
skemmri frest. Að lokinni fyrstu um-
ræðu er frumvarp sent til viðkomandi
þingnefndar, sem sendir það til um-
sagnaraðila, kallar hlutaðeigandi til
fundar við nefndina og leitar álits
þeirra. Þegar nefndin hefur lokið yf-
irferð á framvarpinu er skrifað eða
skrifuð nefndarálit. Önnur umræða
fer ekki fram fyrr en í fyrsta lagi
einni nóttu eftir fyrstu umræðu eða
útbýtingu nefndarálits. Að lokinni
annarri umræðu fer fram atkvæða-
greiðsla um hverja grein viðkomandi
fmmvarps. Þriðja umræða um fram-
varp fer ekki fram fyrr en í fyrsta lagi
einni nóttu eftir aðra umræðu. Þegar
framvarp hefur þannig verið sam-
þykkt við þrjár umræður er það sent
til ríkisstjómar sem lög frá Alþingi.
Vísitala
neysluverðs
óbreytt
á milli
mánaða
VÍSITALA neysluverðs miðuð við
verðlag í desemberbyrjun var 202,1
stig (maí 1988= 100) og óbreytt frá
því í byrjun nóvember að því er kem-
ur fram í tilkynningu frá Hagstofu ís-
lands. Til samanburðar má nefna að
vísitalan hækkaði um 0,3% í október-
mánuði. í Morgunkomi FBA kemur
fram að markaðsaðilar höfðu spáð 0,0
til 0,3% hækkun vísitölunnar.
Vísitala neysluverðs án húsnæðis
var 200,3 stig og lækkaði um 0,1% frá
nóvember. Síðastliðna tólf mánuði
hefur vísitala neysluverðs hækkað um
4,2% og vísitala neysluverðs án hús-
næðis um 3,0%. Undanfama þrjá
mánuði hefur vísitala neysluverðs
hækkað um 1,3%, sem jafngildir 5,3%
verðbólgu á ári.
Verð á mat og drykkjarvöru lækk-
aði um 1,1% og era vísitöluáhrif þess-
arar lækkunar 0,18%. Má þar nefna
verðlækkun á kjöti um 1,8% og á
grænmeti um 5,3%. Verð á bensíni
lækkaði um 2,0% en markaðsverð á
húsnæði hækkaði um 0,6%.
Vísitala neysluverðs í desember,
sem er 202,1 stig, gildir til verðtrygg-
ingar í janúar á næsta ári. Vísitala
fyrir eldri fj árskuldbindingar, sem
breytast eftir lánskjaravísitölu, er
3.990 stig fyrir janúar 2001.
Fundur Verkfræðingafélagsins um gengissveiflur og samkeppnishæfni
Stöðugt gengi forsenda
viðvarandi hagvaxtar
SAMKEPPNISHÆFNI í þjóð-
félaginu verður að vera í lagi svo
útflutningsfyrirtæki og fyrirtæki
í samkeppnisiðnaði eigi starfs-
grandvöll. Þetta kom meðal ann-
ars fram í máli Harðar Arnarson-
ar, forstjóra Marels hf., á
morgunverðarfundi Verkfræð-
ingafélags íslands í gær um
gengissveiflur og samkeppnis-
hæfni og mögulegar sveifluvarnir
fyrirtækja. Hörður sagði að fyr-
irtæki gætu gert ýmislegt til að
deyfa áhrif ónógrar samkeppn-
ishæfni en slíkt seinki oftast ein-
ungis neikvæðum áhrifum en
leysi ekki þau vandamál sem af
hljótist. Þá sagði hann að stöðugt
gengi væri forsenda fyrir viðvar-
andi hagvexti.
Gengissveiflur ýta á að fyrirtæki
flytji starfsemina úr landi
Hörður greindi frá því að áhrif
gengisbreytinga á rekstur út-
flutningsfyrirtækja gætu verið
mun meiri en áhrif launabreyt-
inga í mörgum tilvikum. Hann
nefndi annars vegar dæmi um
áhrif 5% gengishækkunar og hins
vegar 15% hækkunar á dæmigert
iðnfyrirtæki hér á landi sem hefði
tekjur af útflutningi. Áhrif 5%
gengishækkunarinnar sagði hann
að gætu verið sambærileg við um
15% launahækkun og áhrif 15%
gengishækkunar væra sambæri-
leg við um 47% launahækkun.
Gengissveiflur væru því algjör-
lega óviðunandi fyrir útflutnings-
fyrirtækin og kipptu rekstrar-
grandvellinum undan þeim.
Hörður sagði að útflutningsfyr-
irtækin gætu almennt ekki velt
kostnaðarhækkunum út í verð-
lagið en fyrirtæki á innlendum
markaði og opinber fyrirtæki geri
hins vegar allt of mikið af því. Þá
væri gert of mikið úr áhrifum
framvirkra samninga til að mæta
gengisbreytingum. Þeir væra
fyrst og fremst tímabundnir en
löguðu ekki rekstrarskilyrðin.
Fyrirtæki horfi hins vegar á
samsetningu skulda, framleiðni-
aukningu og tengingu kostnaðar
við erlenda mynt til að mæta
gengissveiflum. Starfsemin verði
þá að vera nær markaðnum og
gengissveiflur ýti því á að fyr-
irtæki flytji starfsemina úr landi.
Að sögn Harðar eru áhrifin af
vaxtahækkunum Seðlabankans að
undanförnu í þá átt að draga úr
neyslu og fjárfestingum innan-
lands mjög lítil, eins og markmið
bankans er. Hann sagði að raun-
gengið hækki í kjölfar vaxta-
hækkananna, innflutningur verði
þá ódýrari, sem gefi falsar mæl-
ingar á verðbólguna, útflutningur
verði erfiðari og viðskiptahalli
aukist. Vaxtahækkanir virki því
illa á þau vandamál sem sé við að
stríða. Því verði að tryggja sam-
keppnisstöðuna gagnvart helstu
samkeppnislöndum. Einnig þurfi
að vinna gegn þenslunni með því
að skoða þá þætti sem henni
valda.
Lykilatriói aó þekkja hvaða áhrif
utanaðkomandi þættir hafa
Vaxtastigið hér á landi er að
mati Harðar það hátt að slíkt get-
ur ekki gengið til lengdar. Hann
benti á að vextir hér væru yfir
11% á sama tíma og þeir þættu
háir í Evrópu 4-6% og allt of háir
í Bandaríkjunum rétt yfir 6%.
Steingrímur P. Kárason, for-
stöðumaður áhættustýringar og
eftirlits hjá Kaupþingi, gerði
grein fyrir skulda- og áhættustýr-
ingu fyrirtækja á fundi Verkfræð-
ingafélagsins og hvað fyrirtæki
geta gert til að vera ónæmari fyr-
ir utanaðkomandi þáttum. Hann
sagði að nauðsynlegt væri að
skoða viðkomandi fyrirtæki mjög
náið ef ætlunin er að beita
skulda- og áhættustýringu. Rökin
með slíkri stýringu séu þau að
minni sveiflur leiða til lægri fjár-
magnskostnaðar, sem hefur áhrif
á gengi á hlutabréfamarkaði og
auki þannig virði fyrirtækisins.
Áhættuvarnir geti skipt sköpum
fyrir fyrirtæki. Af áhættustýr-
ingu hljótist hins vegar kostnaður
sem skili sér ekki ávallt í ávinn-
ingi fyrir fyrirtækið. Það að fara í
gegnum fyrirtæki og skilgreina
hvaða áhrif gengi og utanaðkom-
andi þættir hafa á reksturinn sé
hins vegar lykilatriði fyrir stjórn-
endur til að gengishreyfingar
komi þeim ekki á óvart og þeir
geti þá gripið til aðgerða í tæka
tíð.
Aðalfundur
Aðalfundur Skinnaiðnaðar hf. verður haldinn í kaffistofu
félagsins á Gleráreyrum, Akureyri, miðvikudaginn
20. desember 2000 og hefst fundurinn kl. 16.00.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf samkvæmt gr. 4.04 í samþykktum
félagsins.
2. Breytingar á samþykktum félagsins.
• Tillaga til breytingar á gr. 2.01 um heimild stjómar til að auka
hlutafé félagsins í allt að kr. 200.000.000,- með útgáfu nýrta hluta og að víkja
frá lögboðnum áskriftarrétti hluthafa.
• Tillaga til breytingar á gr. 2.01 er kveður á um vemd réttinda
eiganda skuldabréfs með breytirétti í hlutafé við hækkun hlutafjár í félaginu
með útgáfu jöfnunarhlutabréfa.
3. Heimild til stjómar um kaup á eigin hlutum.
4. Önnur mál, löglega upp borin.
Dagskrá, endanlegar tillögur og reikningar félagsins munu liggja
frammi á skrifstofu félagsins, hluthöfum til sýnis, viku fyrir aðalfúnd.
Fundargögn verða afhent á fúndarstað.
Stióm Skinnaiðnaðar hf.
Afkomuvið-
vörun frá
Honeywell
BANDARÍSKA fyrirtækið Honey-
well hefur sent frá sér afkomuvið-
vörun þar sem segir að hagnaður á
hlut verði á bilinu 70-74 sent á síð-
asta fjórðungi ársins miðað við áætl-
un upp á 86 sent á hlut.
Nú stendur yfir samrani Honey-
well og General Eleetric og reikna
bæði fyrirtækin með auknum út-
gjöldum vegna samranans í fyrstu.
Honeywell hefur spáð heldur verri
afkomu á öllu næsta ári en ráð var
gertfyrir.
Dagens Industri hefur eftir
Bloomberg News að afkoma GE á
næsta ári verði í samræmi við vænt-
ingar, eða hagnaður upp á um 1,5
dollara á hlut.
Jack Welch, forstjóri GE, mun
stjóma fyrirtækinu fram yfir sam-
runann á næsta ári, enda er hann að-
alhvatamaður samranans.