Skírnir - 01.01.1845, Blaðsíða 132
— 134
fm' jafnau veriS örðugt ab koraa þar á nýbreyt-
íngura, þá sjaldan þab hefur veriS reynt, og opt
hefur það ekki haft neiun árángur. Eptir að
soldán herna ura árið átti 1 ófriri við Rússa og
gekk raeð rifið skinn undan Riíssakeisara, leit að
vi'su svo út sera hann reyndi til að koraa á ýms-
um nýbreytíngura í riki sinu, og endurbæta surat
það er adaga fór, og að gera þjóðina í ýrasura
greinuni raentaðri; einkum leitaðist hann þá við
að koma góðu skipulasi á herinn, svo hann gjæti
borib hönd fyrir höfub ser ef á lægi; en á seinni
árum og hvað.mest í ár, hefur sú raun á orðið
að soldán er farinn að trenast upp á slikum til-
raunum, og þykir nú best fara ab flest se í euu
gamla horfinu, og hefur hann útúr því tíðt kora-
ist í deilur við voldugu þjóbirnar, er lofað liafa
að styðja ríki hanns með því skilyrði að hann
lfeti að orðum þeirra og væri eigi fráhverfur raent-
ura og stjórnsemi, eiiikum i þeim hlutum er suerta
þjóbarettinn, sem Tyrkjar, einsog aðrar lítt sið-
abar þjóðir, lauiigum hafa traðkað. En lítið skeita
voldugu þjóðirnar um þótt handiðnir, akuryrkja
og abrir atvinnuvegir í löndum Tyrkja, er enda
taka Vallandi fram að frjófserai og landkostura,
sbu bæði litlir og vanræktir, og mikill hluti af
þjóðinni lifi í mentunarleysi, vesöld og ánauðj
enda geta þær eigi beinlinis hlutast til ura það,
nema þær gripu fram fyrir liendiir á stjórninni
og tækju af henni ráðin, og það ^ilja þær eigi
gfera, af þvi slíkt stríðir áraóti þjóðarettinum. Má
og vera ab þær gildi einu þótt innanrikis ástand-
ið, einkura handiðnirnar, seu í enu gamla horfinu,