Skírnir - 01.01.1870, Blaðsíða 34
34
FRJETTIR.
England.
ritarinn Hume hefSi einmitt eignaS Púritönum1 allt þaS frelsi, er
lög og ríkisskipun Englands náSi a8 halda. Hann leiddi nú
þingmönnum fyrir sjónir, hversu þaS færi fjarri, aS ríkiskirkjan
hefSi afrekaS nokkuS trú prótestanta til framgangs á Irlandi, er
meS sanni mætti segja, aS þjóSin væri rammkaþólskari en nokkur
önnur; þarnæst, hverjum ókjörum og harSræSi Irar hefSi mátt
sæta, hvernig þetta einmitt hefSi orSiS aS innræta þeim stugg
og hatur viS Englendinga, sem nú sæi á, hvar helzt í heimi þeir
hefSu aSsetur sitt. Hardy hefSi talaS um ljós siSabótarinnar,
berandi birtu í írsku myrkri, en hann hefSi alls ekki getaS sjeS,
aS þessu ljósi hefSi veriS svo uppi haldiS, aS þaS hefSi orSiS
aS brennanda hlysi, er allt ágætt hefSi þorriS fyrir í landinu:
iSni, kærlcikur, friSur og frelsi. Hann minntist nú á ýmsar
höfuSbreytingar, er menn hefSu orSiS aS gera, knúSir til af
ástandi og viSburSum, t. d. á jafnaSarrjettindi til handa kaþólsk-
um mönnum, á stjórnarbreytinguna á Indlandi, á lausn þrælanna
á Yestureyjum — en kvaS enn þaS eitt nóg til aS sýna, hve
brýna nauSsyn bæri til um ráSabreytni á írlandi, er menn hefSu
orSiS aS svipta landiS griSalögunum nálega í þrjú ár. ViS þaS
væri ekki aS dyljast, aS stórmikill fjöldi íra í Vesturheimi byggju
yfir illum hug til Englendinga, og Feníasamtökin þar vestra bljesu
aS óeirunni á írlandi — en því yrSu menn aS hyggja svo, aS
einasta ráSiS til aS eySa þeim þjósti væri aS hæta um aSferS
sína viS hina írsku þjóS. Fyrir þaS mundi vart gert, aS Irar
sæktu af landi vestur til ens mikla þjóSveldis fyrir handan hafiS,
en viS hinu mættu menn eiga gert, aS þeir færu á hurt meS
heiptarfullum hug, eSur Englendingar þyrftu, sem North lávarSur
hefSi sagt forSum daga (í uppreistarófriSinum), aS hitta þar fyrir
versta fjendur sína í Vesturheimi, sem þeir menn væru, er þangaS
væru aS komnir frá ströndum ens brezka ríkis. í seinni hluta
ræSu sinnar hrakti Bright mótmæli þeirra manna, er sögSu aS
trúarlíf safnaSanna mundi brjálast, undir eins og þeir misstu
styrkt og forsjá stjórnarinnar. Hann minnti menn á, aS 500 prestar
') En Púritananokkurinn tók sig cinmitt upp í móti kkvæðum og ráðríkí
konunganna og ríkiskirkjunnar.