Skírnir - 01.01.1892, Side 13

Mentun og menning.
13
gefur út; enn fremur tók Björn ritstjóri Jónsson að gefa út sögur Nor-
egskonunga og byrjaði á Heimskringlu Snorra Sturlusonar (Ólafs saga
Tryggvasonar og fyrirrennara hans). Af ritum sagnfræðislegs efnis má
nefna Sögu Jörundar hundadagakóngs eptir dr Jón Þorkelsson yngra,
mikið rit og fróðlogt um óspektir Jörundar hér á landi í byrjun þessarar
aldar, með myndum flestra þeirra manna, er helzt voru við þau mál riðnir,
og Þrjár ritgerðir eptir Finn Jónsson, Yaltý Guðmundsson og Boga
Melsteð um völur, fóstbræðralag og alþingi til forna; enn má nefna þjóð-
sagnaritið „Huld“, 2. hepti. Af skáldsagnaritum má nefna sögu eptir
síra Jónas Jónasson, B.andíði í Hvassafelli, um Hvassafellsmál hin fornu,
er svo voru kölluð, að mörgu leyti eitthvert hið bezta rit þessa höfundar,
og fjórar sögur eptir Þorgils gjallanda (o: Jón Stefánsson, bónda á Litlu-
strönd við Mývatn), er heita einu nafni Ofan úr sveitum, furðugóðar
sögur að sumu leyti, en málið er herfilegt og ákaflega dönskuskotið; þá
má nefna byrjun skáldsögu um Jón biskup Yídalin eptir frú Torfhildi
Holm og söguljóð, heilmikið rit, um Guðrúnu Ósvífsdóttur eptir Brynjólf
Jónsson frá Minna-Núpi
Rannsóknarferðum sínum hélt dr. Björn Ólsen áfram um sumarið og
fór um Austfirði, einkum Suðurmúlasýslu. Bn Þorv. Thoroddsen fór tit
um sumarið til Danmerkur og ferðaðist síðan bæði um Svíþjóð og Þýzka-
land.
Sund var kent allvíða um vorið, bæði i Eyjafirði, Skagafirði, á Beyk-
janesi í ísafjarðarsýslu og í Beykjavík.
Sjónleikar voru sýndir fleiri þetta ár en nokkru sinni áður bæði í
Bvik og öðrum kaupstöðum (Akureyri, ísafirði og víðar), enda komu til
Beykjavíkur um vorið danskir leikarar (B. Jensen með konu sinni) og
léku nokkur kveld ýmsa smáleika. Fara þess kyns skemtanir nú óðum í
vöxt hér á landi.
Gullbníðkaups Kristjáns konungs IX og Louisu drottningar var víða
minzt hér á landi 26. mai einkuin i hinum stærri kaupstöðum. í Beykja-
vík var haldin minuingarguðsþjónusta og sté forstöðumaður prestaskólans,
síra Helgi Hálfdánarson, í stólinn í dómkirkjunni og sungin voru þar 2
kvæði eptir Steingrím TborsteinBson. Að öðru leyti var kátíðahöldum
frestað til 30. s. m., er alment samsæti var haldið af bæjarmönnum og
til þess boðið yfirmönnum af „Diana“, varðskipinu danska, sem hér var
um sumarið.