Skírnir - 01.01.1908, Page 87

Ritdómar.
87
smót listarinnar. Stuudum tekst það ekki. Stundum tekst það,
eftir atvikum óskiljanlega vel.
Og hinumegin eru nokkurir menn, sem til menta hafa verið
•settir. Ollum er kunnugt um, að þeir geta ekkert skrifað jafn-vel
og G. F. Og engum er kunnugt um, að þeir geti neitt hugsað
jafn-vel og hann. Þeir standa og æpa að honum.
* *
*
INDRIÐI EINARSSON: NÝÁRSNÓTTIN. Sjónleikur i fimm þáttum. [Bóka-
verzlun Guðm. Gamalíelssonar 1907].
Þetta leikrit var synt hér á leiksviði oftar í rennu en nokkurt
leikrit áður, íslenzkt eða útlenzkt, og oftast fyrir húsfylli. Sjálf-
sagt átti leiksviðsfegurðiu öll mikinn þátt í aðstreyminu: leiktjöld,
búningar og dansleikar. En ef leikendur hefðu verið færir urn að
gera hinni andlegu fegurð ritsins full skil, þá hefði hún ein átt að
vera ærin til þess að draga menn að sór. Það voru ekki nema
sumir þeirra. Enda naumast við því að búast.
Höf. samdi leikrit með sama nafni, þegar hann var lærisveinn
i latinuskólanum. Það var prentað 1872. Nokkurum sömu atrið-
unum hefir hann haldið í hinu nýja riti sínu. En breytingarnar
eru svo miklar, bæði að efni og orðfæri, að þetta er í raun og
veru alveg nýtt rit, þó að efnið sé svipað.
Nýársnóttin hin nýja er um álfa og menska menn, eins
og gamla ritið. Og rálfarnir eru, eftir því sem þeir gera sjálfir
grein fyrir sér, »ímyndanir fólksins«, »hin leynda sál og líf í kletti
og hólum, sem fólkið skapar«. Þeir eru ómar frá hörpu fólksins
og Ijóð af munni þess.
Aðalatriði leikritsins eru þau, að álfastúlka fær ást á mensk-
um pilti og reynir að heilla hann, og að álfakongur girnist að fyr-
irkoma unnustu piltsins af gömlu hatri við ömmu hennar. Hvort-
tveggja mistekst. Alfastúlkan andast, af því að hún bíður ósigur.
Og álfakongurinn, sem er ranglátur grimdarseggur, er veginn,
áður en hann fær áformi sínu framgengt ; en góð og réttlát og
vitur álfkona tekur við völdunum. Sýnilega er það tákn þeirrar
trúar skáldsins, að nú sé að birta yfir stjórnarhögum vorum og
þjóðlífi, enda er í öllu ritinu heit og rík undiralda ættjarðarástar-
innar.
Höf. hefir ekki tekist jafn vel að ganga frá mönnum sínum
•eins og á 1 f u n u m — að einum menskum manni undanteknum,
■Gvendi snemmbæra, sem er fyrirtaks skemtilega skringileg-