Norðanfari - 01.01.1863, Page 6
6
*yn!egf, a?i ofannefndar vísindagreinir værti te’-ítiar iim í
sfcóiann hi?) fyrsfa, og (tariega kenrdar, en þar af lcieUli ab
þó þyrfíi a? semja nýjar kennsSubækiir þvf fíar efta engar
irmnu vera til ( þeim, og hib ísl. bókmenntafjdag, nnindi
fiíslega Ijefía undir nieb kostnaSinii, eins og þab gjörlii intí
Ehlisfræíiina Nótnabókina fíjettritunarbókina oe Málmynda-
lýsingu LI Fribrikssonar, þaö er því óik vor og von a? hin
heibraba skóiamálsnefnd, vilji gefa iínum þessum gaum mefc
ofan riiabar vísindagreinir, svo þeini veríii eigi framvetiis út
byggt tir skólanum, sem hefir verib iielzt tii lengi; AÖ nf rii
ieyti væri óskamli, ab riíab væri skýrara um þetta málefni
í blöbuniun, af þeim sem bctnr vita, hcldur en fiívís ai-
mögamabur. 92.
SSetra er að vita rjett en liyggja ranat.
A næstlibnu hausti sendi jeg 2 tólgarbelgi títí Grafar-
ós, en af því jeg hafbi heyrt, a?) skömmti áínir heföi komib
þangaí) til verzhmaiinnar 2 tólgarskiklir, annar ineb höms-
um hinn rr.eÖ hiossafioti innan í, þá iagbi jeg lífct á vib
ser.dimann minn aí) sjá um, ab mínir tólgarbelgir yrín stungnir
1 sundur. þegar í kaupstabinn kom, vildi A.ssistent ilohn
scm belgina vóg efcki styriga sundur belgma, en sendiinabiir
viltli gjöra eins og fyrir hann var lagt, ri^ti því sfcimiifc ut-
an af öbrum og fieygfi Lor.unt á metin, en þá hröfck haon
stiíidiir afci langt fynr ofan mibju var iiann þar þó u.óleit-
ur f sárib, og sagbi því faktor J. Biöndal ab þab vteri bezt
ab láta beiginn bíba, þangab tii jeg kæmi sjálfur og sæi harn.
þ>egar jeg ntí löngu seinna kom út í Grafaróss stungum vih
J. ölöndal tólgina sundur, og var hún þá hrfein nema um
samsfceitin, kom okknr þá saman um ab bræba ti[>ji ajitur
tóigina til reynslu, og var hún þá strax brædd upp í tírafar-
ós, ab okkur báburn og floiti mönnuin vib verandi, og tókum
síban undan henni undanlásin, sem bar nokkurn iit af lnm.m
ábtirnefnda dökkleita sora, og vógum hann og var liann hjer
um 14 ióö, en belgurinn var upphafiega 91 d. En tilefnib
til þessa sora bafbi verib þab; ab tóigin, sem seinast var
hellt ofan á bciginn — en ábur var storfcib í lionum ab i>eb-
«n — hafti verib ofhitub og of fast undib úr hömsunum.
Svona er rjett sögft saga þes.sa máls.
En út úr iiemii hefir spunnist sú frásögn fram mn Skaga-
fjörb og máske tengra, ab jeg iiali lagt inn tólgarskjöld ineb
hrossafloti innanf, í Grafaiós, og sumir segja hamsabelg. Mjer
þótti því naubsyningt ab birta sögu þessa sanna þeim )ici«V.
ursmiiuuntn!! sem hafa logiö uppá inig þessu illmæli
ef ske msetti ab þeir sjáifuin sjer ti! góbs læibu ab temja
betur tungu sína eptir enn ábur; og undir eins læt jeg þá
vita ab jeg befi geymdan rjett ab tiitaia þeim á logiegan hStt
*em í votta viburvist liafa sponnib upp þetta slabur; þó ekki
en rankar strax vib sjer, og sigir vib sjalfan sie. Iiann eigi
þó ekkert í peningunum, heldnr inabiirinn, lileypur af staö
og æ'lar þegar ab na honurn, en þá var haiin horiin inn í
mannþröngina, sem stób þarna skammt frá IJann fer nú
ab hugsa uiii, livab harn eigi ab taka til rába. Ab lýsa
töskui ni í blobunnm, væri aö vísu það be/.ta. heíbi sjer ver-
ib þab hægt örbyrgbar vegna, ab kosta upp á aug'ýsinguna,
ers nú sje ckki til þcss ab tala, nema ef ab hann tæki lítin
gnilhring, er stúlka ein, dótiir fátæks bönda, og aö kalla
nppeidis syslir >in liaibi fyrir iöngu síban geíib sjer ab skilnabi,
os vieri þó sárt ab skilja þenna menjagiip vib sig; samt
rjebi hann þab af, og seldi hringinn fyrir 3 rd, livejum hann
mi ver ti! þess ab gela lýst fundi sínum í biöbuntirn, og
stóbst þab á endnm vib kostnabinn. Nú líbur og bffur, oí
enginn kemur s», ir segisi vera cigandi ab brejfatöskunni
eba því gem í henni var.
}>ó ab nú Wiliiam hefbi þe«sa milJn penniga nndir hönd-
otn, þ» þorli haiin engu af þeim ab farga. og var þó ra?a-
laus rrub geym-lu þeirra því heldur sem hann halbi hvergi
höfbi sínu ab ab halta og var enn f siiinu bágindiinnm, svo
ab haon varía átii ti! nœsta rnáls nje fötin nfan á sig. þ>ab
»*ri því ekki annab til rába fyrir sig. enn ab gjörast fur-
mubur ð skitii því sem ábur ér greint, og heldttr af stab
þan-gab á lejö, e> skipib Sá til byrjar. Á leibinni veltir hann
N «» fyrir sjer, i.vab huun cigi ab gjöra vib brjefatöskuna;
sje víst ab jeg bvúki rjelt þenna, því raunar þarf jeg þes$
ckki mín vegna.
Iífp 16, janúar 1863.
Jakob Gnbmitndsson.
þareb presturinn sjera Jakob GtibmundRson á Rfp sendi
inier framanskrifaba atiiugascmd um tóigar iniilugningu síns
hjer í Grafarós í haust ti! þess jeg gæfi ininn vitnisburb un»
hvert hi'tn væri sönn eba ekfci. |>á lýsi jeg því hjer meb víir
ab frásögn hans í þessu tilliti er ab öl!u leyti sönn, og til
þess bæ?i hann og abiir geti berlega sjeb, hversu langt var
frá því ab jeg fyrir mitt leyti æilafci honum nokfcur svik eba
óhreinskiini, þá vóg jeg hinn tóigarbelginn frá hontuu, an
þess hann væri vib, og sendi liann ineb skipinu strax, áu
þess mjer dytti í hug ab stynga Itann í sundur — mjer 'ar
lífca allt of fcunrmg sú tilraun b»ii bans og unnara f Uegra-
nesi, ab vanda vörur sínar, til þess mjer kæmi til httgar ab
nokkur vara frá honum væri iila útilátin rneb ásetrúngi.
Jeg vildi líka fegnastur óska, ab allir Ijetu sjer annt um ab
vanda vöru sína setn bezt, bæbi til mfn og annara kaup-
manna, al’ því hafa Islendingar bezt sjáifir.
En hvafc vibvíkur tólgarskjöldum þeim sem hingab komn
í Grafarós í haust, annar meb hrossafloti en hinn meb liiims-
nm iiinarií, þá niunu fefcur þeirra þekkja sjálfa sig þegar þeir
sjá línur þessar, eins og þab er ekki afc vita nerna þeir sje
líka sjálfum mjer svo kunnugir ab jeg geti fundib pá, þegar
mjer líst, ef þeir vilja ekki finna mig ; en sjera Jakob lagbi
hjer inn engan skjöld heldnr ab eins 2 tólgaibelgi, sem ofcki
var meira ab, en frá skýrt er hjer ab framan.
Grafarós 20. janúar 1863.
Jósef Glöndal.
Innlendar frjcltir.
Vectiirdttu farid: Fieiri dnya aj mdnr.di þcssum hefir
rerid hríd, oj/tur uoidun o<j stunrliim útsnnnaii en J)d meat
t 4. uj tr>. }> . m. Töluveidiir snjdr er kuiniiiii, oij fremur
i ída hvar lítid vm jnrd oj úhyanjs hross lielzt t Skayqfirii
tem eitja Ijúkrnii hafa hqfl Jiirin mjöj od sldst, eutlrt
horfur d þi t, ad hin vesœlustu þeirru ýjelhi ef ekki þrjar
Jdrnir od ftilla Freinnr leikui vid d )>< I, ud lieyinm mitni
verda lilil þd verar, þdtt þau vidast hjer nyrdra twfi reyust
inrd besta mdti. Semnstii dajuna ný indntidi þcssmn vard
frostid nurdnst, oj mest 16. gr. d. Reiimur.
VetkindiiHum iitd heita vú ad inesta nfljett hjer nm sveitii ;
iiiarjir hafa ddid. pnd er eptirtektaveit ud í siimar <>g
i r/ttr hejir ad Utinht ud þvi liyti oss er kiinniigt, hvergijajn
fdlt drítd hjer d landi sem vid Mývatn* - ug piugvatía-si’cit
tnar hrn milchi stödnvötn eru.
Um nœsihdm júl d annndajs nólt Idu 3 menii tí'i á
Hultavöi duheidi og tveir aj þeim knlu til siórskemmda.
AfUabrögd: Jlákal/s ajlinn tard enginn á döjnvnm
þd rúid i ar oj skiptaparnir urdtt. Uin fskujla hjer fyrir
ab fiytja hana mefc sjer nt á skipib og lil annara landa, áleit
li.inn samt ekki ráblegt, hugsar ser því bezt ab afhenda
hana lögreelusjóranum, sem muni staddur núna á afgreibslu
sfpfil skipskjalanna, en rjett í þessu inætir honuui einn af
'icunningiubí hans, stm verib hatbj í Yarmouth, og líka þar
vib verzlun, en setn nú áiti iieiina í Lundónum. Williarn
seair hoimni fyrst frá bágindum símim, og hv»& hann nú
hafi fyrir sta ni, og loksins hvab hann safi fimdib, og ab
hann liafi lýsi þvf í blöbunum, enn engin kannabist vib þab
sem sína eign; einníg, bibur hann raba. hvab liann eigi ab
laka lil bragbs í krögjjum sínum, }>ú ert samvizkusamur,
seeir hinn; sá er misst hefir hampung þenna, meb hinum
míklu peninguni, mun vissulega gefa hiuum rábvanda tund-
armanni 100 pnnd steil., þegar homim veibur sltilab apiur
peningumim. Taktu þessvegna þcsd 100 jiund sterl., sem
fyrir fram borgun, meb hverjum þjer er hægt ab komast af,
þangab til þjer aidnast einhver atvinnuvegur. En hinum
9,900 pundiim skaltu koma á vöxtu, svo ab þú hatir og siyrk
af reiitiinum, þó þannig, ab þú á hverjum helzt tima getir
hafib peningana. koini sá frain er peningana á. W.lliam virt—
st scm iáb þe'ta va*ri þó notandi og fyledí því, tók sirax
30 pund tf |ienini;ununi og sendi foreldrurn sfnuin, Af-
ganginn brúkabi hnnn svo sjiarsamle a, sjer ti) vibinvaris og
fclæfcnabar ab nnt var, og kappkostafci án afláts ab !e>ta sjer
atvinnu, sem homim nú loksina tófcst, og varb nú scm full-