Heimskringla - 09.01.1908, Blaðsíða 5
REIBSKRINGLA
Winnipeg, 9. jan. 1908.
íeiðimii beitit til Kh-afnar. er
eftir þriðjungur kdðar, rífur þó, en
það er innfjarða leið og elfar.
Hví skvldi vera ókleift að komi-
ast ■þet'ta ?
Fjögurra sólarhringa ferð er nú
afgtwig á millilandagufuskipumi vor
um beint tnilli Leith og Reykja-
víkur, ekki hraðskreiðari en þau
eru. Kn það samsvarar hér um
hdl 5% sólarhr. heint milli Rvíkur
og Khafnar og 9 sólarhr. héðan til
iEuebec.
Mundi það þurfa að vaxa mjög
i augum, að vera viðlíka lengi og
jafnvel skemur þó milli Rvíkur og
Qnebec en nú er alvanakgt að
vea'a milli Rvíkur og Khafnar ?
Líklega mundi Montseal verða
höfð á sumxum fyrir endastöð, til
að stytta sér landleiðina, á járn-
brautum ; en þangað er Já sólar-
hring lengra. þar er lagnaðarís á
vetrum að jafnaði.
þetta er alt þrekvirkið.
það muu enginn bera upp í sig,
að leiðin, sem Iæifur hepni fór á
opnu skipi fyrir rúmum 900 árum,
og það meira að segja frá Noregi,
sé nú ófær gufuskipi t. d. á við
Vestu eða Ceres. ADtti þó helzt að
vera svo sem þriðjungi staerra, og
að vera eign landa vestan hafs og
austan i samlögum. Iír það ó-
kleift ? Eða þá að leigja slíkt
skip ? það yrði vitaskuld miklu
dýrara.
Yrði litiö fyrir skipið að gt;ra á
viertruni fyrir oss, gæti það verið í
fliítningum annarsstaðar. Sömu-
leíðis ef þaö" hefði lítinn flutning
héðan vestur. 'þá er ekki annað" en
fá sér flutning til Englands eða
Spánar.
Eitt mundu þær gera, slíkar
beinar ferðir millt islencku bygö-
anna vestan hafs og austan, á-
satnt þar meðfylgjandi viðskiftum:
þær mundu bæði losa utn tjóður-
liælittn danska i hugum manna hér
og venja ónefnda þjóð af að hugsa
tif mjólkurbelju, hvenær sem á
oss er minst, — ef enn kynni að
eima eitthvað eftir af þannig
vöxmt “bræðraþeli”.
þ a ð væri ekki einkis virði.
Bein leið til Canada.
Eftir " Ísaíold "
Hver um annan þveran hafa lco-
endur Isafoldar látið í ljósi frá
því um daginn undrun sína yfir
því, að ekki skuli leiðin sú, beint
frá Reykjavík til Quebec vera
lengri en Jxitta, sem sagt var í
blaðinu síðast, og viljað jafnvel
rengja það hálft í hvoru. það sýn-
ist vera miklu lengra á landabréf-
um*.
Já, Jvað s ý n i s t vera miklu
lengra. það mun margan hafa
vik ; og hafa þeir því aldrei rent
huganum svo hátt, að gera ráð
fyrst bein leið eða sjónhending (I)
og þá skipalcið (II), eftir bókutn
eða siglitvgabréfum', í mílufjórð-
ungum (kvm).
II
1230
898
1328
2000
610
2640
Svi er hin eina ónákvætnni í Jk-ss
ari skýrslu, að skipaleið úr mynn-
inu á ¥ agurey jarsundi upp að
er sett nokkuð eftir á-
bein er hvin 650 iníluíjórð-
Rvtk—Khöfn ........ U33
Rvík—L«eith ....... 738
Rvík—Fagureyjars. 1328
Rvík—Quebec _______ 1896
Khöfn—I.ieith .... 528
Liverpool—Quebec 2550
Quebec,
gizkan ;
ungar.
Með 12 tnilna nveðalhraða yrði
þá skip tnilli Reykjavíkur og Que-
bec tæpa 7 sólarhringa. Og meö
niinni liraða cru vnrla 1500—2000
stnálesta skip stníðað nú orðið,
að nvinsta kosti ef þau eru ætluð
til mannflutninga meðfram. —
Nýjustu úthafsbáknin miklu hafa
konvist upp í 24 mílna hraða ; og
Nautgriparekstur íra.
fyrir öðruvísi ferðalagi Jxingað' skulum vér vitaskuld ekki tniða
vestur um haf til Canada en héðan ^ við það.
til Englands fyrst. þeir hafa alls
ekki varað sig á þvt, að þaö er
alt að því helmings krókur.
Svo var og lengi vel hér, að
engitin maður hugsaði sér aðra
leið ivt í heiminn en til Dantnerkur
fyrst eða Khafnar. Fyrir margra
alda einokun og tjóður við stór-
veldið, það var sú Jtngsun lands-
lýð öllutn satna sem ásköpuð.
Að öðrtt leyti st-afar misskilning-
urinn ttm vegalengdina tnilli ts-
lands og Canada vafalaust af þvi,
að fæstir líta nokkurn tíma á
jarðar hnattmynd, heldur flattnál
hennar, og vara sig því ekki á,
hvað hnötturinn er orðinn tnjór
svona norðarlega.
Síðast voru þar umræddar vega-
Lengdir tilteknar tnjög lauslega,
hér urn bil og ekki frekara. það
var nóg til satnanburðar. Hér eru
Jxer allnákvæmt reiknaðar (af
stýrimannakénnara hr. M. M.),
Kunnugt er, að i vestari Can-
adaríkjunum hefir
dagskrá, að fá lagða járnbraut
norður að Iludsonsflóa. það er tal
inn mikill hagur fyrir þungavöru-
flutninga hingað í álfu, þ ó a ð
sjóleiðin austur utn haf yrði þá
hér utn bil þriðjungi k-ngri, og
þ ó a ö hún yrði eigi notuð ttetna
3—4 mánuði árs í hæsta lagi fyrir
ísum. Svo miklum tnuu eru land-
fltitningar dýrari.
■þeim flutningssparnaði er auð-
vitað gotit að taka fyrir oss, er
þar að kemur. En nauðsynleg ex
oss liin leiðin alt um það, bæði
þangað til, og eins á eftir, veigna
ntannfltttnmga og vegna annara
títna árs.
Heimskringla er kærkoro-
inn gestur á Islandi Sendið
hana til vina yðar þar
Sá atburður í sögu írlands, að
einn af þingmönnum landsins hefir
verið dæmdur í 6 mánaða fangels-
isvist fyrir að æsa til nautgripa-
rekstra, hefir vakið alment athygli
og umtal í blöðum, ekki að eins í
Evrópulöndutn, heldur og í fkst-
um blöðum }>cssa lands.
Svo er tnál vaxið, að ýmsir
auðtiueam eiga stóra landfláka á
írlandi, setn hver w» sig er nægi-
kgur í tnargar smábújarðir. Stór-
eigna eigendur }>essir hafa á liön-
um árutn' þótt í tneira lagi harð-
drægir. Árleg landskuldar upphæð
hefir nerið gífurlega mikil, og svo
strangkga gengið eftir henni, að
tnargir leiguliðar hafa á liðnutn
árum verið rúðir öllum eignum
sínum, ef }>eir gátu ekki staðið ;skil
á landskuldinni í rét-tan gjalddaga.
þetta hefir um langan aldur or-
sakað megna óánægju meðal al-
þýðunnar, setn grafið befir nm sig
og fest sig djúpt í miðvitund þjóð-
arinnar. Og aljjýðuhatriö >til J>ess,
ara landeigenda, sem fæstir hafa
verið lengi á búið á írlandi, heldur á
Englandi og Skotlandi,. hefir verið
ámó'ta biturt cins og Dana-hatrið
var á íslandi á fyrri dögum, og
hefir Jtráfaldlega orsakað óspektir
og hryðjuverk þar í landi og jafn-
vel manndráp.Ýmsar tilraunir hafa
verið gerðar til þess, að fá land-
eigendur J>essa til Jk-ss að salja
eignir sínar, svo hægt væri að
skiíta þeim upp í smá-ábýlisjarðir
°g kigja þær svo eða selja til
bænda, sem vildtt búa á Jteim og
rækta þær. það liggnr ríkt í með-
vitttnd þjóðarinnar, að ef J>essu
fengist framgengt, þá mundi upp-
kotna nýt't glæsitítnabil á írlandi.
ibúatalaii mundi margfaldast og
almienn vellíðun ríkja í landinu. En
auðmennirnir hafa verið algerkga
ófáanlegir til ]>ess að farga eign-
um }>essum, né heldur hafa Jxur
viljað leggja neitt í kostnað til að
rækta landið, og sú heiir raun á
orðið, að eftir því, sem harðara
befir verið að J>eitn gengið, að fá
þá til að selja, eftir því hafa þeir
verið ákveðanari í, að selja ekki.
þeir leigja jarðirnar til ýmsra
framitakssamra manna fyrir beiti-
lönd fyrir stórar nautgripa hjarðir
Á móti J>essari leigu aðferð hefir
hin unga kynslóð á írlandi nú ris-
ið, og ungir menn víðsvegar um
landið hafa tnyndaö samtök til
Jiess að gera gripahöldin eigendum
Jjeirra svo þreytandi, að þeir verði
fegnir að hætta við þattn atvinnu-
veg og landéigendurnir Jkss vegna
fúsari til að selja landeignirnar í
stnáspildum til ræktunar. Aðferðin
sem }>essi félög hafa valið til Jtess
að fá stefnu sinni framgengt, er
þó í injesta máta óhyggíieg, um-
fangsmikil, kostnaðarsöm', ómann-
úðleg og glæpsamkg. En hún er
Jjetta : Félagsmenn safna liði og
sæta færi að naeturlagi til þess að
reka saman
og neka þær
á Jteim öllum, sem viö burtrekst-
urinn eru riðnir. ILegningin fyrir
þessa ólöglegu og illmannlegu
gripanekstra er því tvöföld :
I,
2.
Sektir og fangavistir fyrir þá,
sem taka þátt í }>eim, og
Gífurleg útgjöld
sveitafélög, setn
máli.
fyrir þau
hlut eiga að
En }>ctta J>ýðir aukin útgjöld á'
hvem gjaldjtegn innan }>eirra
sveitafélaga, efnakgt tjón fyrir þá,
sem við rekstrana hafa riðnir ver-
ið og bjargarskont fyrir fjölskyld-
ur }>eirra manna, sem fyrir lengri
'tíma verða að sæta fangavistum
fyrir strákapör sín.
Herra Ginnell, einn af þingmönn-
ttm Ira í brezka þinginu, er hvata-
maður }>essa þokka-fyrirtækis, og
saetir nú 6 mánaða fangelsi fyrir
bragðið,
þeir, sens minst tjón líða við
J>eitta eru hjarðeigendur, því }>eir
nautgripa hjarðirnar, fá sér dæmdar skaðabætur og
svo langar kiðir út ^ gripum sínum skilað heim aftur.
úr landeign leigjandans, oft marg- ' Jafnvel írskir “Nationalistar” eru
ar mílur. Nautgripirnir eru reknir andvígir Jiessari stefnu og finna
hart og á hvað, sem íyrir verður ekkiert að }>eirri refsingu, sem á
í náttmyrkrinu, og oft mjög illa hma seku er lögð.
með þá farið á J»essum rekstrum.
Svo Jjegar rekstrarmönnum þykir
nógu langt hafa verið rekið, skilja
}>eir gripina eftir í greinarleysi og
hverfa aftur heim til sin. þetta
bakar hjarðeigendunum mikilla ó-
þæginda, áhyggju, timataps og
fjártjóns.
Mörg mál hafa risið út af þessu,
og dómarnir hafa orðið þeir, að
sveitafélögin, þar sem landeignir
þessar eru, séu skyldug til J>ess,
að sjá um að öllum gripum, sem
þannig eru rcknir, sé skilað aftur
til eigendanna, og kotnið á land-
eign þá, sem J>eir voru reknir af.
Allan kostnað af þessu kiðandi,
verða sveitir }>essar að borga, á-
satnit hæfilegum skaðabótum til
hjarðeigendanna. Og svo hvílir að
sjálfsögðu seþtar eða fangelsissök
Galway sveitin mátti nýlega
borga eiina skaöabótakröfu, sem
nam 2j£ þús. dollara, og }>ess ut-
an f margar aðrar kröfur fyrir
smœrri upphæðum, og sama er að
segja um ýmsar aðrar sveitir. —
En þe-ssar fjársektir korna fram í
sköttum, jafnt }>eirra, er sakláus-
ir eru, og hinna seku, og þær hafa
að líkindum }»au áhrif, að rekstrar
}>essir verða algerlega afnuindir,
því að hver heiðarlegur borgari
mun finna þaö skyldu sina, að
koma í veg fyrir fratnhald þeirra
og sívaxandi sektargjöld fyrir at-
hæfi óhlutvandra óþokka.
Hefir þú borgað
Htúmskriuglu ?
25 0 -nna(* ár
$100 veitir yöur tœkifæri að byrja stærsta og vísindalegasta
gaiðrœktar-atvinnuveg 1 heimi. 1,000 ekrur
settar eingönau til garðræktar.
^/vvwww*^v*vvvvvvvv^,,|^
FinnitJ oss að máli
sero I'yist, því það
borgar sio lyrir yður.
Faid Markadsverd fvrir Gardafurdir ydar og Tryggid ydur VINND
MUNID!!
25 pi’ósent fyrstu 2 ár-
in, 50 prósent á 3. ári og
til æviloka.
Vér athendam yðar
landið, og þér eigið þá
kvitt og klárt, hið bezta
garðriektai land í heirai.
LÁTIÐ ÞAULŒFÐA BŒNDUR GERA VERKIÐ
Hver maður f Cauada veit hve arðsamt fyrirtæki garðrækt er. En af þvf að allir ern ekki
bsendur eða búmenn, þi fá aðrir fuu/naðinn. En hversn örðugir sem tímarnir kunnu að verða. þá tekur
Winnipeg-borg við öllum þeim garðávöxtum sem vér getum framleitt.
TOLUR — 1,000 ekrur með kartöplum, 350 bushelsaf hverri ekru, með 50e. hvert bnshel,
gerir 175 þúsuud Dollars. Þar i er gróði yðar. Og hór eru þ<5 ekki taldaa vor-grónar kartöplur
sem seljast fyrir $1.25 hvert bushel.
Getur þú gert þetta? Nei, — en vér getum gert það fyrir yður, með vísindalegri garðrækt.
Komið og talið við oss í dag, því vér getum aðeins sinnt, fáum mönnum, — og aðrir vilja tækifærið.
SölusamDingar teknir með fullu ákvæðisverði á Winnipeg, eða nærhéraðslönd
í skiftum fyrir vor lönd, og vér hölduro áfram borgununum.
MUNIDI!
F’innnið oss að máli
sera fyrst, því það
borgar sig fyrir yður.
|tíiVW*/*VVSAWWW*WVVsl
West Winnipeg Market Gardens
TOBONTO BAHK BUILDINC, 456 MAIN STREET, ROOM 21.
8krifið oss á yðar eigin tungumáli. Skrifið oss á yðar eigin tnngumáli.
25 prósent fyrstu 2 ár-
in, 50 prósent á 3. ári, og
þar eftir til œtiluka.
Vér afhendum yður
landið, og þér eigið þá
kvitt og klárt, hið bezta
garðrœktar-land íheimi.
h
Skrifstofan er opin >á
laugardagskveldum
þar til klukkan tíu.
[VVWWiVVWWWWWW I