Heimskringla - 12.02.1941, Blaðsíða 7

HEIMSKRINGLA
7. SIÐA
WINNIPEG, 12. FEBR. 1941
BEAVERBROOK
LÁVARÐUR
Maðurinn sem stjórnar flug-
vélaframleiðslu Breta.
UTernaðarsérfræðingar virð-
ast vera sammála um, að
sigurvonir Breta í núverandi
styrjöld byggist aðalega á því,
að þeim takist að koma sér upp
flugher, sem er jafn öflugur
þeim þýska.
Sumar fregnir herma, að
Bretar séu nú á góðum vegi að
ná þessu takmarki, og takist
þeim það, ber bresku þjóðinni
mest að þakka einum manni,
og sá maður er Beaverbrook
lávarður, flugvélaframleiðslu-
málaráðherra í stríðsstjórn
Churchills.
Það er sagt, að er Churchill
tók Beaverbrook inn í ríkis-
stjórn sína, hafi hann búist við
gagnrýni úr öllum áttum, en
það fór á annan veg. Allir
virtust sammála um, að hinn
smávaxni blaðakóngur í Fleet
Street væri einkar vel til þess
fallinn að koma góðu skipulagi
á flugvélaframleiðslu Breta.
Beaverbrook lávarður hefir
ekki hlotið aðalsmannstitilinn
að erfðum og hann er ekki
“innfæddur” Englendingur.
Beaverbrook er fæddur í
Canada, í smáþorpi með 300
íbúum. Foreldrar hans áttu
níu börn. Hinn núverandi enski
lávarður var skírður hinu borg-
aralega nafni William Maxwell
Aitken.
Um tvítugt var Aitken orð-
inn vel efnaður maður og er
hann stóð á þrítugu var hann
miljónamæringur og hóf þá sitt
nýja líf sem stjórnmálamaður
heima í gamla landinu. Saga
Bearverbrooks er í fáum drátt-
um þessi:
18 ára gamall hætti hann
skólanámi og fékk þá atvinnu
við að þvo tómar flöskur í
lyfjabúð. Hann kynti sér lítils-
háttar lögfræði undir hand-
leiðslu R. B. Bennett, sem síð-
ar varð forsætisráðherra Can-
ada. Um tíma var hann sölu-
maður fyrir félag, sem fram-
leiddi saumavélar; einnig fékst
hann við tryggingar og verð-
bréfasölu. Loks fékk hann at-
vinnu sem peningaútlánara,
sem John B. Stairs hét.
Leið nú ekki á löngu, þar til
Aitken fór sjálfur að taka þátt
í fjármálaviðskiftum á eigin
spýtur.
A
Árið 1906 kvæntist hann
dóttur canadisks hershöfð-
ingja. Ein aðal ástæðan fyrir
því, að hann fluttist til Eng-
lands voru árásir, sem hann
varð fyrir í blöðum i Montreal.
“Eg varð fyrir miklum von-
brigðum vegna þessara órétt-
mætu árása”, skrifaði Beaver-
brook seinna, og skýrði frá því,
að sér hefði fundist hann vera
velgerðamður almennings. —
Honum fanst því skynsamleg-
ast að láta velgerðir sínar
koma fram þar sem þeim yrði
betur tekið.
Ungur maður, sem kemur til
Englands með fullar hendur
fjár og heilbrigða skynsemi,
þarf aðeins á einu að halda og
það er áhrifamiklir vinir. —
Beaverbrook var ekki heldur í
þeim efnum á flæðiskeri
staddur, því Bonar Law for-
sætisráðherra tók hann að sér.
Law stakk upp á því, að
Beaverbrook gæfi kost á sér
til þingsetú í kosningum 1910,
og hann hlaut kosningu. —
Næstu sex ár sat Beaverbrook
á þingi án þess að neitt sér-
staklega bæri á honum. Hann
þótti t. d. ekki neinn sérstakur
ræðumaður ,en það var vitað,
að hann hafði allmikil áhrif á
fremstu menn þjóðarinnar, bak
við tjöldin.
Það var Beaverbrook, sem
átti upptökin að því, að Bonar
Law og Lloyd George hittust á
sveitasetri hans, Cherkley í

LITLA LÝÐHOLLA EYJAN MAURITIUS
Frá minstu nýlendu Breta, hefir fyrsta herliðið komið Bretum
Egyptalandi. Sumt af liðinu frá Mauritius er hér á hergöngu.
til aðstoðar í
Surrey. Á fundi þessum varð asti blaðamaður Beaverbrooks
það að samkomulagi, að Lloyd
George tæki að sér hermála-
ráðherraembættið í þjóðstjórn
Asquiths. Hermálaráðherra-
staðan varð einn aðal áfangi
Lloyds George’s upp í forsætis-
ráðherrasætið.
Beaverbrook þótti ekki nógu
þektur maður til þess að hann
fengi ráðherraembætti, en var
í þess stað aðlaður og síðar
gerður að útbreiðslumálaráð-
herra.
Þegar Beaverbrook fékk bar-
ónstitilinn, kaus hann sér nafn-
ið Beaverbrook, eftir nafni á
smábæ einum nálægt æsku-
stöðvum hans í Canada, þar
sem hann var vanur að skemta
sér við veiðar.
Að heimsstyrjöldinni lokinni
vissi Beaverbrook lávarður
ekki, hvað hann átti af sér að
gera. Hann keypti því dag-
blaðið “Daily Express” fyrir
85,000 sterlingspund og gerðist
blaðaútgefandi.
Beaverbrook hafði ekki
mikla reynslu sem blaðamaður,
er hann hóf útgáfu “Daily Ex-
press”. En hann tilkynti, að
hann ætlaði að gera blað sitt
að víðlesnasta dagblaði heims-
ins.
Þegar hann tók við blaðinu
tapaði fyrirtækið 2,000,000
sterlingspundum árlega og út-
breiðsla blaðsins var um 450,-
000 eintök.
Biaðaútgáfa i London er rek-
in á þann frumlega hátt, að
fastir kaupendur eru slvsa-
trygðir á kostnað blaðsins. —
Beaverbrook, sem sjálfur var
gamall tryggingamaður, bauð
lesendum “Daily Express”
hærri tryggingu heldur en les-
endur útbreiddasta Lundúna-
blaðsins “Daily Mail” fengu.
Útaf þessu hófst trygginga-
stríð milli eiganda “Daily
Mail”, Northcliffs lávarðar og
Beaverbrooks. Hvor um sig
yfirbauð hinn.
Þegar þessu stríði lauk, var
hver kaupandi beggja blaðanna
líftrygður fyrir 50 þús. ster-
lingspund og Scotland Yard var
farið að búast við dauðsföllum
í stórum stíl.
Tryggingastríðið kostaði Bea-
verbrook um 600,000 sterlings-
pund á ári, en upplag “Daily
Express” hækkaði líka upp í
rúmlega 500,000 eintök. Líf-
tryggingastríðið kostaði North-
cliffe helmingi meira árlega,
því upplag hans blaðs var
2,000,000. En það var “Daily
Express”, sem óx í áliti. Upp-
lagið hækkaði stöðugt og Bea-
verbrook hóf að gefa út sunnu-
dagsútgáfu, “Sunday Express”,
og kvöldútgáfu, “Evening
Standard”.
“Daily Express” komst brátt
fram úr “Daily Mail” og er nú
gefið út í 2,600,000 eintökum
á dag, er því langútbreiddasta
dagblað heimsins.
Beaverbrook hefir ávalt val-
,ið sér færa menn í blaðamanna-
stöður við blað sitt. Einn fræg-
er Castlerosse lávarður. Beav-
erbrook kyntist þesusm lávarði
í París skömmu eftir síðustu
heimsstyrjöld. Castlerosse lá-
varður var áður sjóliðsforingi.
Hann vegur 300 pund.
Castlerosse, sem er af gam-
piltar”. — En Beaverbrook gat
ekki slitið sig frá blaðinu. Hann
hélt áfram að vera besti blaða-
maðurinn við blaðið og daglega
símaði hann því fréttir og
greinar, hvar sem hann var
staddur í heiminum. Hann
hætti í rauninni ekki að vinna
Sökum þess að Islendingar
verða að vera inni í húsum
meginpart vetrarins hafa þeir
um langan aldur varið tíman-
um til ýmsra lista og hann-
yrða; þeir vefa og bregða og
flétta, smíða allskonar skraut-
gripi úr málmi. Margir hinna
merku kopar- og silfurgripa,
sem við höfum haldið að væru
danskir, hafa komið frá Islandi
upphaflega.
Annað sem þar er framleitt,
eru f jallagrös, sem læknar ráð-
leggja í öllum heimi fyrir höf-
uðkvef. Þau eru flutt út í stór-
um stíl. Islendingar eru mjög
heimasætnir. Danska stjórnin
hefir oft reynt að menta ís-
lenzka unglinga í Danmörku,
en undantekningarlaust hefir
orðið að senda þá heim aftur
sökum leiðinda eða heimþrár.
Þeim er það bókstaflega ó-
mögulegt að lifa án kulda og
rigninga. Þeir sakna þokunn-
ar og hveranna og fossanna,
miðnætur sólarinnar og ætt-
jarðar sinnar.”
Hér lýkur þýðingunni af
grein þessa Ástralíumanns. —
Hún sýnir hversu skakkar og
enikennilegar hugmyndir um
Island berast út um allan heim,
jafnvel frá munni og penna
þeirra manna, sem lslandi vilja
vel og hlýlega rita um það
eins og hér á sér stað. Þetta
sýnir það einnig hversu áríð-
andi það er að íslendingar
sjálfir geri sitt ítrasta til þess
að kynna landið og þjóðina til
alli aðalsætt, átti höll og víð- við blaðið fyr en nú fyrir 3
lendar veiðilendur í Irlandi, en mánuðum.—Lesb. Mbl.
þrátt fyrir það voru tekjur ---------------
hans rýrar, einkum þar sem KENNIR ÝMSRA GRASA
hann taldi sér ómögulegt að -------
draga fram lífið, nema að hann Frh. frá 3. bls.
hefði að minsta kosti 25,000 er eina landið í Evrópu sem
sterlingspunda tekjur árlega hefir engan her, hvorki á sjó þess að rétt mynd af hvoru-
(um 650,000 krónur!). Bea-, né landi. Jafnvel lögreglu-
verbrook ákvað að gera hann menn eru þar örfáir. Þeirra er
að yfirmanni fjármálanna hjá ekki þörf því á íslandi eru hlut-
“Daily Express”. En það hepn- fallslega færri glæpir framdir
aðist ekki. Beaverbrook ákvað en í nokkru öðru landi í Ev-
þá að kenna Castlerosse vini rópu. — Mannfélagsfræðingar
sínum að skrifa og honum telja þetta stafa af því að þrátt
tókst það svo vel, að lávarður- fyrir fátæktina á Islandi, svelt-
inn er nú einhver víðlesnasti ur þar samt enginn til lengdar.
blaðamaður í öllu Bretaveldi. Sá sem er matarþurfi þarf ekki
Flestir blaðaútgefendur eru annað en knýja þar á dyr, sem
því marki brehdir, að ekki má hann kýs, og þar er matur vís.
minnast á þá í blöðum þeirra, (Gestrisni er svo rótgróin á Is-
og allra síst nema þá lofsam-; landi að hún er þar sama sem
lög. Þegar heimilisfólkið sezt
niður til máltíðar þá eru fram-
JUMBO KÁLHÖFUÐ
Stærsta kálhöfðategund sem til er,
vegur 30 til 40 pund. Óviðjafnanleg
i súrgraut og neyzlu. Það er ánægju-
legt að sjá þessa risa vaxa. Árið sem
leið seldum vér meira af Jumbo kál-
höfðum en öllum öðrum káltegund-
um. Skýrsla viðskiftavina sýna vigt
alt að 44 pundum. Pakkinn 12c,
únza 40c, póstgjald 3c.
FRf—Vor stóra útsœðisbók fyrir 1941
Betri en nokkru sinni fyr
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
tveggja mótist í huga annara
þjóða sem nú fyrst eru að fá
vitneskju um tilveru þessa
merkilega og einkennilega
lands — rétt mynd í stað
þeirra skripamynda sem hætt
er við að þar skapist ef ókunn-
ir og útlendir menn eru látnir
einir um hituna við kynninga-
starfið.
Nokkrir mentaðir og færir
Islendingar hafa þegar tekið
sér fram um það að kynna land
sitt og þjóð í seinni tíð. Þeim
ber þökk og heiður fyrir.
Sig. Júl. Jóhannesson
Kaupið Heimskringlu
Lesið Heimskringlu
Borgið Heimskringlu
lega.
Beaverbrook
er hinsvegar
þeirrar skoðunar, að engum; dyrnar æfinlega hafðar opnar
detti í hug að trúa því, sem um j— er það þegjandi boð öllum,
hann er sagt í hans eigin blöð- sem að garði beri að koma inn
um, að minsta kosti ekki ef og njóta fæðu ef hann þurfi. —
skrifað er vel um hann. Hann Ef einhver kemur inn þurfandi
gaf þessvegna starfsfólki blaða — og það getur hver sem er
sinna leyfi til að skopast að gert án þess að fyrirverða sig
sér á prenti hvenær sem því, fyrir — þá stendur húsbóndinn
þætti svo horfa. Hingað til upp úr sæti tafarlaust og hús-
hefir hinn frábæri teiknari móðirin þakkar komumanni
Low hjá “Evening Standard” ^ fyrir þann heiður sem hann
notað sér þetta leyfi framar sýni með því að þiggja máltið.
öllum öðrum starfsbræðrum Hver sem máltíð þiggur fer að
sínum. Hann lætur aldrei henni lokinni út á hlað og
tækifæri ónotað til þess að heggur við í eldinn áður en
skopast að húsbónda sínum. hann fer.
William Hickey og Kinross Þegar eg ferðaðist frá strönd-
lávarður draga húsbónda sinn jnni upp í meginlandið sá eg
sundur og saman i háði í dálk- stóra fossa í öllum áttum. —
um “Daily Express” og “Even- Heitir hverir spýttu sjóðandi
ing Standard”. “Beaverbrook vatni hér og þar. Konurnar á
líkar svo vel þessi meðferð, að Islandi þurfa ekki að kvarta
dæmi eru til, að hann hefir um skort á heitu vatni. Nátt-
veitt verðlaun fyrir mestu uran þvær ókeypis fyrir þær í
skammirnar um sjálfan sig. hverum eða laugum. Landið
Þegar Beaverbrook keypti er frægt fyrir heilnæm böð í
“Daily Express”, sagði hann þeSsum laugum. 1 hverju ein-
við vini sína, að nú væri hann asta þorpi er baðstöð frá þess-
hættur að græða fé, þar sem konar laug. Það væri ekki
hann hefði ekki neina löngun öllum hent að liggja niðri í
lengur til að verða auðugur hálfsjóðandi vatni og fara und-
maður. Það er lítill vafi á, að jr ejns a eftir undir ískalt
Beaverbrook hefir meint þetta. steypibað. íslendingar segjast
En samt hefir það nú farið svo, halda við heilsu sinni með því
að blaðaútgáfa hans hefir gefið ag gera þetta daglega.
vel af sér. “Daily Express” er Ekkert áfengi fæst á Islandi
gefið út á þremur stöðum í _ ekki svo mikið- sem til með-
London og auk þess í Glasgow a]a. fs]and er “þurrasta” land
og Manchester, og breitt þaðan undir sólinni. Ferðamenn, sem
út um alt England. Þegar vanir eru að fá sér í staupinu
stríðið braust út græddi blaðið og þurfa ag hressa sinn innra
1,050,000 sterlingspund árlega. mann ekki sízt í því illviðri
Fyrir 10 árum lét Beaver- sem oft er á Islandi, verða að
brook byggja stórhýsi úr glei^i vera án þess og skjálfa. Is-
í Fleet Street í London, þar lendinga langar ekkert í áfengi.
sem “Daily Express” hefir aðal- Þeirra hátíðadrykkur er mjólk.
skrifstofur sínar nú. Þá þóttist Á stórhátíðum hressa þeir sig
hann ætla að draga sig í hlé á drykk, sem heitir “skyr”, það
og kvaddi starfsfólk sitt fyrir er þykk, súr mjólk. Hvort sem
fult og alt með þessum orðum. þið trúið því eða ekki þá er
“Eg er viss um, að þið haldið þag nú samt satt að þeir verða
áfram að gefa út gott blað, drukknir af þessu.
- NAFNSPJÖID -

Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldg Skrlfstolusíml: 23 674 Stundar sórstaklega lungnaajúk- dóma. Er aS flnnl á akrlfatofu kl. 10—12 f. h. o* 2—6 e. h. Helmlli: 46 Alloway Are. , Talsími: 33 lft Thorvaldson & Eggertson LögffraeOlngar 300 Nanton Bldg. Taleiml 97 034

Omci Phohi Res. Fhosi 87 293 73 409 Dr. L. A. Sigurdson 100 MKDICAL ARTS BUILXHNO Orrics Houas: 13-1 4 P.M. - 6 P.M. AMD BT APPOIMTMENT M. HJALTASON, M.D. ALMENNAR LÆKNINQAB Sérgrein: Taugasjúkdómar Lætur útl meððl í viðlðgum VMJtalstímar kl. 2—4 a. h. 7—8 atl kveldinu Simi 80 857 643 Toronto St.

Dr. S. J. Johannes.ion 806 BKOADWAY Talalml 30 877 VlOtalstlmi kl. 3—6 a. h. A. S. BARDAL selur likkiatur og annaat um útfar- lr. Allur útbúnaður sá bestl. — Ennfremur selur hann allskcmar minnisvarða og legstelna. 843 SHERBROOKE 8T. Phone: 8« S07 WINNIPKQ

J. J. Swanson & Co. Ltd. REALTORS Rental, Inswance and Finandal Agents Sími: 26 821 308 AVENUE BLDG.—Winnipeg Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave. Phone 27 989 FTean Cut Flowers Daiiy Plants ln Season We speciallze in Wedding A Concert Bouqueta & Fimeral Designs lcelandlc spoken

H. BJARNASON —TRANSFER— Baggage and Furnitwt Moving 691 SHERBURN ST. vPhone 35 909 Annaat allskcmar flutnlnga fram og aftur um bœlnn. MARGARET DALMAN TKACHER OF PIANO 8S4 BANNINQ ST. Phone: 36-430

DR A. V. JOHNSON DENTisnr 506 Someraet Bldg. Office 88 124 Res. 27 702 512 Medical Arts Bldg. Dr. K. J. AUSTMANN Stundar eingöngu Augna, eyma, nefs og kverkm ajúkdóma 10 til 12 f.h.—3 til 5 e.h. Skrifstofusími 80 887 Heimasími 48 551
THE WATCH SHOP Thorlakson & Baldwin Diamond and Wedding Rings Agent for Bulova Watches Marriage Licenses Issued 699 Sargent Ave. Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 22 866 Res. 114 Grenfell Blvd. Phone 62 200