Lögberg - 26.06.1902, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, 26. JÚNÍ 1902.
6 Jögberg
cr irefið tit hvern fimtudafj af THB LÖGBERG
PRINTING & PUBLISHING Co. (löggilt), að
Cor. William Ave. og Nema St., Winnipeo,Man.
— Kostar $2.00 um áriÖ (á Islandi 6 kr.) Borgist
fyrir fram. Einstök nr. 5 cent.
Published every Thursday by THB LÖGBERG
PRINTING & PUBLISHING Co. (Incorporated),
et Cor. William Avb. and Nena St., Winnipeo.
Man. — Subscription price $2.00 per year, payablo
In advance. Singlo copies 5 cents.
t ritstj<5ri (editor) : á
Magnua Paulaon.
BUSINESS manager:
Jolxn A. 331onda.l.
AUGLÝSINGAR—Smá-auBt/sirurar t eitt skiftl
15 cent fyrir 30 orð eða 1 þumL dálkslengdar, 75
cent um mánuðinn. A stærri augl^singum um
Ltugrl tíma, afsláttur eftir samningi.
BÖSTAÐA-SKIFTI kaupenda verður að^ til-
kynna skriílega og geta um fyrverandi bústaö
Jafnframt.
Utanáskrift til afgreiðslustofu blaðsins er:
The Logberg Prtg. & Pub, Co,
P. O. Boz 1203
Ttlephone 221. ______ ‘WinnipefiT.
Utanáskrift til rltstjdrans er:
Edltor Losrbergr,
P O. Boz x*02. Winnipeg, Man.
ir9,Samkvæmt landslógum er uppsögn kaupanda
á blaði dgiid nema hann sé skuldlaus, þegar hann
segir upp.—Ef kaupandi, sem er í ekuld viðblaöiA
fytur vistferlum án þess að tilksmna heimilisskift*
In, þá er það fyrir dómstdlunum álitin synileg
lönnun fyrir prettvíslegum tilgangi.
FIMTUDAGINN, 26. JúnI, 1902.
Konungur vor.
Fregnin um hinn snögglega og ó
v*nta sjúkdóm Edwards konungs
VII. þaut eins og reiðarslag um alt
hið brezka ríki og gekk hverjum
einasta brezkum þegn til hjarta
Enginn hlutur hefði komið almenn-
ingi fólks meira á óvart en frétt
þessi; fyrst héldu jafnvel sumir, að
einhverjir óvinir hefði kveikt sög
una og breitt hana út, og að hún
mundi verða borin til baka sam-
dægurs. En því miður reyndist
sagan sönn, og sorg er nú um alt
hið víðlenda brezka ríki. 1 dag átti
að verða almennur hátíðisdagur, en
í stað þess er hann almennur sorg-
ardagur. Hvergi í brezka ríkinu
er almennari hluttekning og sorg
en í Canada og hvergi í Canada al-
mennara en í Winnipeg. Mikill
viðbúnaður hafði verið gerður til
þess að standa engum öðrum bæ á
baki með hátíðarhaldið, en auðvitað
verður því öllu slept eða frestað,
því að vonandi verður þess ekki
1 ingt að bíða, að konungur vor fái
heilsu sína aftur og verði krýndur.
Islendingar hér í bænum höfðu
tekið sig saman um að láta þjóð-
fiokk sinn taka tilhlýðilegan þátt í
skrúðgöngu, sem hér átti að vero,
og munu gera það þegar krýningar-
hátiðin verður ákveðin þó síðar
verði.
Blaðið Lögberg hafði safnað að
sér myndum, sem það ætlaði að
Uytja lesendum sínum ásamt ýmsu
er krýninguna og hátíðarhaldið
snerti, en það á nú ekki við. Vér
birtum því einungis mynd af kon-
unginum. *
Allir sannir brezkir þegnar biðja
einlæglega fyrir konungi sínum, að
hann fái heilsuna aftur og brezka
ríkið fái að njóta hans lengi lengi,
Og undir þá bæn tökum vér.
pinginannacfnin á Islaiuli.
þingkosningarnar á íslandi eru
nú nýafstaðnar, en ekkert hefir enn
um það frézt, hvernig þær hafa fall
ið. Kosningahríðin hefir verið hörð
og öllum mögulegum vopnum beitt
__sumum miður sæmandi —á orustu
vellinum. Og nýkomnir menn að
hciman telja það mjög undir hælinn
lagt, hvor tíokkurinn rnuni verða
of'an á, því að vitleysan og það, sem
kjósendum er fyrir verstu, ber
stundum hærra hlut við þingkosn-
ingar ekki síður á íslandi en ann-
ars staðar. ,
Vér setjum hér nöfn manna
þeirra, sem bjóða sig fram til þing-
mensku, og hvorn flokkinn þeir
styðja, að svo miklu leyti sem oss
er um það kunnugt. því vér efumst ’
ekki um, að mörgum lesendum Lög-
bergs muni (eins og ísafold kemst
að orði) „þykja fróðlegt að heyra þá
nufuda, þessa garpa, sem bjóðast til
að gerast forsjón þjóðarinnar urn
löggjöf og f)árráðsmensku.“ Aftan
við nöfn framfaramanna setjum vér
(0 nöfn afturhaldsmanna (a)
til aðgreinÍDgar.
í Reykjavík: Jón Jensson yfir-
dómari (f), Jón Ólafsson ritstjóri (?),
Tr, Gunnarsson bankastjóri (a\
Borgarfj.sýslu: B. B. frá Gröf
(a), þ. Bjarnarson lector (a).
Mýrasýslu: Magnús prófastur
Audrésson (f), Júliann Eyólfsson (a).
Snæfellsness-sýslu: L. Bjarna
son sýslum. (a).
Dalasýslu: Jens prófastur Páls-
son (f), B. B. sýslumaður (a).
Barðastrandasýslu: Sigurður
prófastur Jensson (f), Guðm. prest-
ur Guðmundsson i Gufudal (a).
Isafj.sýslu: Skúli Thoroddsen
(f), Sigurður prestur Stefánsson (f),
Hannes sýsiumaður Hafstein (a),
Matthías ólafsson (a).
Strandasýslu: Jósef Jónsson á
Melum (f), Guðjón Guðlaugsson? (a).
Húnavatnssýslu: Páll amtmað
ur Briem (f), Björn Sigfússon (f),
Hermann Jónasson (a), Júlíus Hall-
dórsson læknir (a), Jósafat á Holta-
stöðum (a).
Skagafj.sýslu: ólafur Briem (f)
Stefán kennari Stefánsson (f), Jón
Jakobssonn forngripavörður (a),
Björn prestur Jónsson (a).
Eyjáfj.sýslu: Klemens sýslu-
maður Jónsson (f), Friðrik kaupm.
Kristjánsson (f), Stefán Stefánsson
í Fagraskógi (a), Guðmundur Guð-
mundsson á þúfnavöllum (a).
Suðurþingeyjarsýslu: Pétur
Jónsson á Gautlöndum (f).
Norðurþingeyjarsýslu: Árni
prestur Jónsson á Skútustöðum (f).
Norðurmúlasýslu: Jóhannes
sýslum. Jóhannesson(f), Einar prest-
ur þórðarson í Hofteigi (f), Olafur
kaupm. Davíðsson (a), Jón læknir
Jónsson (a), og (ef til vill) séra Ein-
ar Jónsson á Kirkjubæ (a.?).
Suðurmúlasýslu: Guttormur
Vigfússon (f), Axel sýslum. Tulli-
níus (f), Björgvin Vigfússon, Jón
Bergsson, Sveinn Ólafsson, Ari
Brynjólfsson, Magnús Bl. Jónsson.
Lárus fríkirkjuprestur Halldórsson.
Austur-Skaftafellssýslu: þorl.
Jónsson á Hólum (f), Jón prófastur
á Stafafelli (a).
Vestur-Skaftafellssýslu: Guð-
laugur sýslumaður Guðmundsson(f).
Vestmannaeyjum: Dr. Valtýr
Guðmundsson (f), Jón landritari
Magnússon (f).
Rangárvallasýslu: Magnús sýslu-
maður Torfason (f), Þdrður í Hala
(f), sóra Eggert á Breiðabólstað (a),
Sighvatur Arnason (a).
Árnesaýslu: Séra Ólafur ólafs-
son í Arnarbæli (f), Eggert Beni-
diktsson í Laugardælum (f), Pétur
nokkur (a), Hannes þorsteinsson
ritstjóri (a).
Gullbringu- og Kjósarsýslu:
þórður J. Thoroddsen læknir (f),
Björn kaupm. Kristjánsson (f).
Ef til vill er það ekki rétt að
telja þá Klemens sýslumann, Pétur
á Gautlöndum og séra Árna á Skútu-
stöðum í flokki framfaramanna, en
nauinast raunu þeir fylla aíturhalds-
tíokkinn komist þeir á þing.)
Fyrsti kjördagur mun hafa
verið 2. Júní og síðasti 11. s. m.
Asnalega klórað í bakkann
Asnalega og vandræðalega ferst
„herranum“, sem „stjórnar ,Heims-
kringluV að réttlæta Morden-
hneyksli Roblin-stjórnarinnar eins
og við mátti búast, því að það, sem
af asna er fætt, hlýtur æfinloga að
bera keira af faðerninu, og tilraunir
til að réttlæta það, sem óréttlætan-
legt er, varða æfinlega vandræða-
legar.
það, sem Lögberg vítti Roblin-
stjórnina fyrir, var, að láta stjórnar-
þjón—sem fær $1,500 í laun af al-
mennings fé, og almenningur á
heimting á að verji öllum tíma sín-
um til að vinna verk það, sem hon-
um er falið a hendur að vinna, og
borgað fyrir—hafa á hendi útgáfu
og ritstjórn óþverralegs tiokksblaðs,
ef til vill fyrirlitlegasta fiokksblaðs-
ius, sem út er gefið til stuðnings
Roblin stjórninni — og er býsna-
mikið roeð því sagt. það er svo
fjarri því, að þetta athæfi verði rétt-
lætt, að blaðið „Telegram", aðal-
mMgagn Roblins, reynir ekki til
þess nú í seinni tið, heldur reynir
að gera gott úr öllu með því að teija
mönnum trú um, að maðurinn sé að
reyna að losast við blaðið.
„Heimskringla" afsakar hneyksl-
i3 með því, að blaðið sé svo lítið, og
kallar það „blaðkríli". Að stærð-
inni til að minsta kosti er það víst
engu ómyndarlegra en „Heimskr."
og vita allir, hvað miklum óþverra
hún heldur, enda er hneykslið al-
gerlega hið sama, hvort blaðið er
stórt eða lítið. Maður, sem jafn
óþverralegan þátt tekur í pólitík
eins og blaðstjóri þessi gerir, ætti í
engu fylkis-embætti að sitja og sízt
af öllu að vera umsjónarmaður
barnaskólanna — og slíkt mundi
ekki viðgangast hjá neinni annarri
stjórn.
Hneykslið reynir „Heimskringla"
að réttlæta með því, að það sé eins
ástatt með (slenzka kennarann á
Wesley College; kirkjufélagið launi
hann til þess að halda lærisveinun-
um undir kirkjulegum og kristileg-
um áhrifum, og Roblin-stjórnin hafi
jafnmikinn rétt til að launa þennan
Cram af fylkisfé til þess að innræta
börnunum og lesendum blaðs síns
pólitík. Slík röksemdafærsla!
Og svo til vara, ef samanburður
þessi ekki skyldi fullnægja fólkinu,
réttlætir blaðið þetta háttalag stjórn-
arinnar með því, að Greenway-
stjórnin hafi verið „vön að veita
mönnum svo tugum skifti kennara-
stöðu, sem aldrei höfðu tekið kenn-
arapróf, af því þeir voru fylgifiskar
hennar, en neitað öðrum, sem hæf-
ir voru, af því þeir voru ekki þekt-
ir að þv( að vera hennar útvaldir og
undirdánugir smalar". þetta er
ekki erfitt fyrir blaðið að segja, en
það gæti þvælst fyrir því að sanna
það, því það er vanalega hægra að
fara með ósannindi en að sanna þau.
En setjum svo, að það væri rangt
af kirkjufélaginu að hafa kristileg
áhrif á íslenzk ungmenni, og að
Greenway-stjórnin hefði beitt rang-
indum við veitingu kennara-em-
bætta (sem á hinn bóginn seint
mun sannað verða), gæfi það þá
Roblin-stjórninni nokkura heimild
til þess að fara ranglátlega með
fylkisfé og veitingavald sitt? það
er sannarlega engin afsökun fyrir
mann, sem uppvís verður að glæp,
þó hann segi að einhver annar mað-
ur hafi drýgt glæp, að maður nú
ekki tali um þegar þessi annar
maður er þá saklaus, því að þá bæt-
ir hinn seki glæp á glæp ofan.
Selkirk-þingmaðuriim
og asnimi.
Fyrir skömmu birtist í „Heims-
kringlu" ritssjórnargrein(?) um W.
F. McCreary, þingmann Selkirk-
manna, þar sem reynt er að sýna
fram á, að hann sé bráðónýtur þing-
maður og hafi svikið hvert einasta
loforð sitt, er hann gaf kjósendum
þegar hann var að ná kosningu.
Vér stóðum í þeirri meiningu,
að kjósendur Mr. McCreary — og
þeir einnig, sem ekki voru kjósend-
ur hans — i Selkirk-kjördæminu
væri allir á eitt sáttir um það, að
þeir hefðu aldrei átt mann á þingi,
sem verið hefði jafn duglegur eins
og hann eða koinið jafnmiklu til
leiðar fyrir kjördæmið eins og hann.
Frá því Mr. McCreury komst á
þing og alt til þessa dags hafa öll
blöðin, s'ím annars hafa á hann
minst, lokið lofsorði á hann sem
þingmann. Fyrsta röddin á móti
honum kemur í „Heimskringlu.''
það, sem blaðið finnur honum sór-
staklega til saka, er, að hann hafi
lofað járnbraut norður að Gimli ef
hann yrði kosinn, og að það loforð
hafi iiann gersamlega svikið. Hvað
mikið ætluðust þá Gimli-menn til að
hann gerði til þes«, að sanngjarnt
væri að segja, að hann hefði efnt
loforð sitt að svo miklu leyti, sem
nokkurum manni var unt að gera?
því að ekki dettur þó líklega nein-
um í hug, að hann fari til og
byggi brautina sjálfur7. Gætum
svo að, hvað hann gerði til þess að
fá járnbraut lagða norður um Nýja
Island.
Hann fær sambandsþingið til
að lofa Can. Pac. járnbrautarfólag-
inu $3,200 styrk fyrir hverja mílu
ef það byggi brautina. það er ekki
svo litið. Greenway stjórnin veitti
okki nema $1,750 á míluna fyrir
járnbrautir, sem bygðar voru í fylk-
inu, og vér munum svo langt, að
sumum þótti það of mikið; en í þessu
tilfelli kemur McCreary því til leið-
ar, að sambandsstjórnin lofar þvi
nær helmingi meira f'é til að fá
braut þessa bygða.
Jafnrel þó þingmaðurirm hefði
nú látið bér við sitja, og þó hann
hefði um kosningarnar lofað járn-
braut þessari, þá hefði ekki verið
sanngjarnt að segja, að hann hefði
svikið loforð sitt. En hann gerir
meira. Hann ávinnur það með s(n-
um frábæra dugnaði, að Can. Pac.
félaginu er neitað um leyfi, sem
það lagði kapp á að fá, til að leggja
járuhraut norðvestur um fylkið,
þangað til það hefði bygt Gimli-
brautina. Og til þess að sanna, að
hér sé rétt með farið, setjum vér
hér það, sem „Heimskringla" sagði
um það mál 4. Apríl 1901:
„Járnbrautin til Gimli er nú
fastákveðin. Mr. McCreary, þing-
maður fyrir Selkirk-kjördændð, á
heiður og þökk fyrir frammistöðu
sína í því máli. Hann stakk fyrst-
ur manna upp á því á fundi í járn-
brautanefnd í Ottawa-þinginu á
þriðjudaginn var, að stjórnin veiti
ekki C.P.R.-félaginu frekari járn-
brauta byggingaleyfi hér í fylkinu
fyr en fólagið væri búið að byggja
járnbraut inn í Gimlisveit. það sést
ekki af þingræðunum, hvort átt hef-
ir verið við að brautin skyldi ná að
Gimlibæ eða lengra norður, on það
mun óhætt að fullyrða, að hún á að
ná inn ( Gimlíbæ, að minsta kosti,
og máske lengra.—Umboðsmaður
Canada K yrrahafsbrautarfólagsins,
sem var á þessum járnbrautarnefnd-
arfundi, lofaði fyrir hönd félagsins
að byggja brautina að Gimli.“
Hvað meira hugsuðu Gimli-menn
sér að Mr. McCreary eða sambands-
stjórnin gerði? Hefðu afturhalds-
þingmenn staðið svona vel við lof-
orð sín, þá væru þeir enn þá við
völdin í Ottawa.
Vér tökum eftir því, að Roblin-
stjórnin er sórlega ör á fylkisfó til
járnhrautalagninga. Hvers vegua
veitir hún ekki einnig sinn skerf
til brautar þessarar? . því að eftir
því er Can. Pac. járnbrautarfélagið
sennilega að bíða. því kemur það
sjálfsagt undarlega fyrir, að Roblin-
stjórnin skuli leggja fram stórfé til
járnbrauta í allar áttir nema til
Nýa Islands.
* * *
En það er ekki að eins í þessu
járnbrautarmáli sem Mr. McCreary
hefir sýut dugnað siun. Hann hefir
komið meiru til leiðar, fengið meiri
fjárveitirigar til umbóta í kjördæmi
sinu og annars staí'ar f fylkinu en
nokkur annar ] ingrnaður þess kjör-
dæmis hefir nokkurn tíma gert.
því miður höfum vór ekki, sem
stendur, fjárlögin frá síðustu þing-
um við hendina, cn eftir stöku atrið-
um rnunuin vér og ^kal þeirra hér
getið. Flestar fjárveitingar þessar
eru Mr.McCreary beinlínis að þakka
og allar óbeinlínis að meira og
minna leyti. Fjárveitingar til:
öull Harbour-brvggjunnar. ..$2,500
Gypsumville-hafnarinnar....5,000
Hnausa-brvggjunnar,stækkun, 2,500
Lake Dauijhin.............. 5.000
Lake Manitoba, meiri lækkun, 5,000
Lake St. Francis........... 6,500
Selkirk-bryggjunnar, stækkun, 6,000
Gimli-bryggjunnar, fullgerð.. 3,700
Að dýpka mynnið á ísl (Jjóti.. 5,000
Að dýpka mynnið á Mossy R. 4,500
Dýpkunar skip í Manitoba... .12,000
Nýr dýplcunar útbúnaður: —
skip til að hreinsa farveg
Assiniboine og Rauðánnar. .10,000
Ymsra umbóta í Winnipeg.. .16,967
þetta er einungis sýnishorn og
það alt frá þessu síðasta þingi. En
það ætti að nægja hverjum sann-
gjörnum manni til að sjá, hvað
dæmalaust ósanngjarnt það er að
úthúða Mr. McCreary fyrir ódugn-
að og svik.
Og oss er nær að halda, að asna
spark þetta hefði ekki birzt í
„Heiinskringlu" hefði Mr. Baldwin-
son ekki verið f jarstaddur.
Konungsættia ú Brctlandi
hinu mikla.
Konungnr Brela og IndlnmU-
kelnnri.
Edward VIII, fæddur 9. Nóvembor
1841, sonur Victoriu drotningar og Al-
berts prinz af Saxe-Coburg og Gotha;
giftur, 10. \farz 1868, Alexöndru prinz-
essu af Danmörku.
Drutnfng hnns.
Alexandra, elzta dót.tir Kristjáns
IX. konungs i Danmörku; fædd 1. Das-
ember 1844.
Prinzlnn af Wales.
George Frederick, prinz af Waies,
hertogi af Comwall og York, hertogi af
Rothsay á Skotlandi, krónprinz, fæddur
3. Júni 1866; varð rikiserfingi við fráfall
hertogans af Clarence, 14. Janúar 1892;
giftur, 6. Júlí 1893, Victoriu prinzessu
frá Teck.
Prlnzenan al Walci.
Victoria María, dóttir hertogans af
,Teck og Mariu prinzessu frá Cambridge
(frænku Victoriu drotningar); fædd 26.
Maí 1867.
BArn prinzinn ot prinzcmunnar.
Edward Albert, ríkiserfingi, fæddur
23. Júni 1894.
Albert Frederick, f. 14. Des, 1896.
Victoria Alexandra, f. 25. Apr 1897.
Henry William, f- 81. Marz 1900.
Bttrn Vlctortn drotnlngar, nnk
konungn, >eu nii liia.
Helena prinzessa, fædd 25. Maí 1846;
gift, 5. Júlí 186G, Kristjáni prinz af
Schleswig-Holstein, bershöfðinga í land-
her Breta,
Lovísa prinzessa, fædd 18. Marz
1848; gift, 21. Marz 1871, markgreifanum
af Lorne, nú hertoganum af Argyle.
Arthur prinz, hertogi af Connaught,
fæddur 1. Maí 1850; giftur 13. Marz 1879,
Lovísu prinzessu af Prússlandi.
Beatrico prinzcssa, fædd 14. Apríl
1857; gift, 23, Júli 1885, Henry prinz af
Battenberg, sera dó 20. Janúar 1896.
Systur prinzins uí Walev^ «cm núi
ern (i lift.
Lovisa prinzessa, fædd 20. Febrúar
1867; gift, 27. Júlí 1889, hertoganum uf
Fife. Börn þeirra: Aiexandra Victoría,
fædd 17. Maí 1891; Maud Alexandra,
fædd, 3. Apríl 1893.
Victoría Alexandra prinzessa, fædd
6. Jútí 1868. Ógift.
Maud Charlotta prinzessa, fædd 26,
Nóveraber 1869; gift, 22. Júlí 1896, Karli,
prinz af Danmörk.
Titlur konnngNinn.
Edward VII. by the graoe of God of
the United Kingdom of Great Britain
and Ireland and the British Dominions
beyond the Seas, King, Defender of the
Faith, Emperor of India.
Ormar í börnum.
Þakklát móðir sogir frá hvernijr litli
drengurinn heunar læknaðist.
Mrs. A. Sauve, Rovranton, Que.
er önnur lánsöm móðir, sem þakkar
Baby’s Own Tablets fyrir heilsu
drengsins sfns. Litli drengurinn fékk
sig orœa, sem er ögæfa barnanna.
Rjöðu kiunarnar urðu fölar, litlu fót-
leggirnir og handleggirnir urðu magr-
ir, augun töpuðu fjörinu, og hann
varö veiklaður stirðiyndur. Hann
hatði óværari svefn og hitaköst og
fæðan kom honum að ougu gagni.
Bin vesæla móðir hans örvænti um
að hann kæmist til heilsu aftur. En
húu hafði heytt um Baby’s Own T*bJ-
ets, og gaf hún barninu sfnu þær, og
nú segir hún:—„Tablots þessar gerðu
undraverða breytingu á ástandi
drengsins míns, Allir ormar eru