Lögberg - 26.07.1956, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 26. JÚLI 1956
Lögberg
Gefið út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
695 SARGENT AVENUB, WINNIPEG, MANITOBA
Utanáskrif ritstjðrans:
EDITOR LÖGBERG, 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $5.00 um árið — Borgist fyrirfram
The “Lögberg” is published by The Columbia Press Limited,
695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada
Printed by Columbia Printers Limited
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
PHONE 74-3411
Hver er maðurinn?
Hann heitir Gamal Abdel Nasser, og hefir nýlega verið
kjörinn forseti Egyptalands, og mun hann einna umræddasti
stjórnmálamaðurinn, sem nú er uppi; hann er enn maður
tiltölulega á bezta aldri með óbifandi trú á forustuhæfi-
leikum sínum, og honum kemur ekki í lifandi hug að efast
um, að hann sé maðurinn, sem forsjónin hafi valið til að
leiða egypsku þjóðina út úr eyðimörkinni.
Eins og sakir standa, stærir Nasser sig af því, að vera
yfir allar alþjóðaklíkur hafinn; austrið og vestrið megi eiga
sig, eða hagsmunastreitan milli austrænna og vestrænna
þjóða; hann tjáist með öllu hlutlaus um alþjóðamál og telur
sig í þeim efnum líkjast þeim Tito og Nehru, sem þó eru
gerólíkir menn í lífsskoðunum og stjórnmálaháttum.
Sú skoðun er alment ríkjandi meðal Breta, að Nasser
sé þeirra svarinn óvinur; hann leggi sig í líma um, að sam-
ræma þannig stjórnháttu arabisku þjóðanna að brezk áhrif
í Miðaustrinu veikist þar svo, að áður en langt um líði verði
skorið þannig á lífæð Breta þar um slóðir, olíuna, að hags-
munaveldi þeirra hrynji til grunna.
Hið endurborna ísraelsríki sér Nasser í sama ljósi og
Bretar gera; forustumenn Gyðinga austur þar eru þeirrar
skoðunar, að í Nasser séu sameinuð öll þau eiturmögnuðu öfl,
er koma vilji Israel fyrir ætternisstapa, og það sem allra fyrst.
Nú ber þess að gæta, að allir eru ekki á einu máli um
Nasser og innræti hans; ýmsir telja hann ólæknandi, valda-
sjúkan sjálfbyrging, en aðrir skoða hann mörgum þeim
kostum búinn, er til heilla horfi og koma muni vestrænum
þjóðum að miklum notum þegar fram í sæki; hann er í flest-
um meginmálum í andstöðu við kommúnista, þótt hann telji
það óhjákvæmilegt að eiga við þá nokkur viðskipti; og af
þessari ástæðu fer þeim fjölgandi, sem þannig líta á málin,
að æskilegt væri, að Bandaríkin léti Nasser og ráðuneyti hans
í té allan þann efnahagslegan stuðning og leiðbeiningar, sem
kostur væri frekast til; að úr því verði má telja vafasamt
enn, sem komið er.
Nasser forseti vill sem allra minst mök eiga við milli-
liði; hann kann því bezt að þeir, sem vilja ráðgast við hann
persónulega, hvort heldur um er að ræða stóriðjuhölda er-
lendra ríkja eða pólitísk stórmenni, beri upp við hann sjálfan
vandamál sín svo að hann einn geti kveðið upp úrskurð um
gildi þeirra eða vangildi.
Hinn nýi forseti Egyptalands er þrjátíu og átta ára að
aldri; hann er mikill maður að vallfarsýn og vöðvastæltur;
hann tekur á móti gestum sínum af hinum mestu virktum,
og hvort þeir eru honum sammála eða ekki er fram í viðræð-
urnar kemur sannfærast þeir þó brátt um það, að hann sé
eldheitur þjóðernissinni, er í öllu vilji hlut Egyptalands
sem mestan.
Nasser forseti hafði sett sér það markmið að koma í
framkvæmd stjórnarfarslegri sótthreinsun hvað svo sem það
kostaði; honum var það deginum ljósara, að valdamenn þjóð-
arinnar hefðu árum saman mergsogið hana og haldið henni í
úlfakreppu, og úr þessu hefir á skömmum tíma verið all-
raunverulega bætt, þó vitaskuld sé frekari umbóta þörf.
Völdin eru Nasser forseta fyrir miklu, sumir segja öllu,
þótt slíkt geti auðveldlega verið ofsagt; hann kaus sér að vísu
hernaðarlega mentun vegna þeirra valda, er slíkt lífsstarf
gæti í framtíðinni veitt, og í þeim efnum varð honum að ósk
sinni; en þeir, sem eiga við hann náið samtal, sýnast ekki í
neinum vafa um það, að persónulega sé honum mest um-
hugað um að halda völdum með það fyrir augum, að Égypta-
land verði í aldir fram fullvalda og voldugt ríki.
Enginn veit sína ævina fyr en öll er. —
Nasser forseti er enn að miklu óráðin gáta, og með
hliðsjón af því, er ekki nema sanngjarnt, að þeirri spurningu
verði kastað fram hver maðurinn sé; hann er eins og sakir
standa að minsta kosti að nafni til lýðveldisforseti. En glittir
ekki einhvers staðar ónotalega í einræðishnefann?
Óvenju miklar verklegar framkvæmdir í
Vestur-Skaftafellssýslu
Rætt við RAGNAR JÓNSSON, verzlunarstjóra
NÝLEGA hitti blaðaamður
frá Mbl. að máli Ragnar
Jónsson, verzlunarstjóra í Vík
í Mýrdal. Spurði hann al-
mæltra tíðinda úr Vestur-
Skaptafellssýslu.
— Hvernig hefir tíðarfar
verið í vetur?
— Frá því í febrúar var
veturinn mjög mildur og gróð-
ur kom snemma. Vorið hefir
aftur verið kaldara og gróðri
ekki farið eins vel fram og
vonir stóðu til. Fénaðarhöld í
vetur voru góð, og sauðburð-
ur hefir yfirleitt gengið ágæt-
lega, þar sem ég hef haft
fréttir af.
— Voru ekki heyin léleg
eftir óþurrkana í fyrrasumar?
— Austan Mýrdalssands
náðu menn heyjum sínum
mikið til óhröktum, en í Mýr-
dalnum gekk heyskapur
miklu verr, og hey hröktust
mikið. Þó má segja, að þau
hafi reynzt skárra fóður en
menn bjuggust við. En fóður-
bætisgjöf varð miklu meiri í
vetur en venja er.
Samgöngur í eðlilegu horfi
— Hvernig er með sam-
göngurnar austur yfir Mýr-
dalssand?
— Þær eru nú að komast í
eðlilegt horf og raunar miklu
betra en fyrir jökulhlaupið í
fyrra. Brúin á Múlakvísl er
fullgerð og unnið var í allan
vetur, þegar tíð leyfði, að
varnargörðum beggja megin
hennar. Er því verki nú senn
lokið. Þá er einnig verið að
ljúka við að byggja nýja og
öfluga brú yfir Skálm, en
bráðabirgðabrúin, sem byggð
var yfir hana í fyrra, fór af í
vetur. Eins og flestum mun
kunnugt er nýja brúin yfir
Múlakvísl sunnan Höfða-
brekkuheiðar. Styttist því
leiðin austur að mun. Auk
þess er nýi vegurinn miklu
snjóléttari en gamli vegurinn
yfir heiðarnar var.
Aukin mjólkurframleiðsla
— Skapa þessar samgöngu-
bætur ekki nýja möguleika í
búskapnum fyrir bændur
austan sands?
— Jú, það er nú einmitt það,
sem við vonum. Austan Mýr-
dalssands er nær eingöngu
r e k i n n sauðfjárbúskapur.
Mjólk framleiða menn aðeins
til heimilisnota. Nú eygja
menn hins vegar möguleika til
aukinnar mjólkurframleiðslu,
enda hafa þessi mál mjög
verið á dagskrá manna á
meðal undanfarin ár, m. a. á
fundum Verzlunarfélags V.-
Skaptfellinga.
— Er þá ætlunin að flytja
mjólkina í Mjólkurbú Flóa-
manna?
— Á þessu stigi málsins er
ekki gott að slá neinu föstu
um það, en mér sýnist, að
Álftveringar og Skaptártungu
menn gætu jafnvel flutt sína
mjólk þangað óunna. En vafa-
samt er, hvort það væri
heppilegt fyrir Meðallandið
og sveitirnar austan Eld-
hrauns.
M j ólkurvinnslustöð
Kemur því til álita, hvort
ekki muni vera unnt að setja
á stofn mjólkurvinnslustöð
einhvers staðar austan Mýr-
dalssands. Það er ekki hægt
c*ð loka augunum fyrir því, að
snjóþyngsli eru oft mikil á
þessari leið, gæti því verið
erfiðleikum bundið að halda
uppi reglulegum flutningum
að vetrarlagi. En að sjálfsögðu
mundi þetta breytast allveru-
lega, ef veginum austur yfir
Mýrdalssand væri ýtt upp
eins þegar nýr vegur hefir
verið lagður austur yfir Eld-
hraun, en sú vegalagning mun
hefjast nú í sumar. Mér er
sagt, að ný jarðýta sé á leið
til landsins. Á að nota hana til
þess að ýta þeim vegi upp, en
gamli vegurinn yfir hraunið
er mjög niðurgrafinn og snjó-
þungur.
Jón Kjartánsson mun hafa
rætt þessi mjólkurmál nokkuð
á manntalsþingum í Meðal-
landi og Álftaveri í fyrra og
e. t. v. víðar. Hefur hann
mikinn hug á, að athugað
verði um alla möguleika á
framkvæmd þess, því að þetta
er svo þýðingarmikið atriði,
að ekki stoðar að flana að
neinu. Við verðum fyrst
að finna, hver sé heppi-
legasta og bezta leiðin, áður
en hafizt er handa, og höfuð-
skilyrðið er það frá mér séð,
að sveitirnar austan Mýrdals-
sands komizt inn á vegalags-
svæði Mjólkurbús Flóamanna.
— Hafa þá bændur austan
sands í hyggju að breyta sauð:
fjárbúum sínum í kúabú, þeg-
ar þar að kemur?
— Ekki heyrist mér það,
enda tel ég það ekki heppi-
legt. Hjá flestum eru búin of
lítil. Mjólkurframleiðslan þarf
að koma sem aukning við þá
framleiðslu, sem nú er fyrir
hendi, en það krefst aftur á
móti aukinnar ræktunar, þar
sem heyöflunin nú er ekki
meiri en svo, að hún rétt næg-
ir handa þeim skepnum, sem
bændur nú eiga.
Varnargarðar — sjúkra-
flugvöllur o. fl.
— Þú talaðir um, að fyrir-
hugaður væri nýr vegur yfir
Eldhraun. — Hvaða fram-
kvæmdir aðrar eru fyrirhug-
aðar í sumar í samgöngu-
málum ykkar?
— Byggð verður brú á Laxá
í Fljótshverfi, Fjarðará á Síðu
og endurbætt brú á Tungu-
fljóti í Skaftártungu. Þá er
unnið að miklum varnargarði
austan Kúðafljóts. Ennfremur
verður lagður nýr vegur fram
með Reynisfjalli til Víkur.
Haldið verður áfram endur-
bótum á Fjallabaksleið. Þá
má geta þess, að unnið er að
aukningu og endurbótum á
símanum í Landbroti og
Meðallandi. Stór flugvöllur
hefir verið gerður í Álftaveri
til öryggis í Kötlugosi. Sjúkra
flugvellir hafa verið gerðir á
tveimur stöðum í Meðallandi
og við Vík og búið er að at-
huga flugvallarstæði í Fljóts-
hverfi og Skaftártungu.
Ölull þingmaSur
— Eru þetta ekki óvenju-
miklar framkvæmdir hjá
ykkur í sýslunni?
— Jú, óneitanlega er það
svo. Síðan Jón Kjartansson
varð þingmaður okkar, hefir
þessum málum miðað svo ört
áfram, að það er fram yfir
björtustu vonir manna. Aldrei
áður hefir jafnmiklu fé verið
veitt til framkvæmda hér í
sýslunni og nú. Jón hefir ver-
ið mjög ötull í því að berjast
fyrir hagsmunamálum okkar
V estur-Skaf tf ellinga.
Höfn við Dyrhólaós
— Hvað segið þið um Dyr-
hólaósinn? Binda menn ekki
miklar vonir við hafnargerð
þar?
—Á þessu stigi er ekki hægt
að segja neitt ákveðið um það
mál. Það er nú í rannsókn.
Þýzkir verkfræðingar hafa tví
vegis komið hingað til þess
að athuga alla staðhætti. Er
ætlunin, að verkfræðingur
frá firmanu „Hoch Tief“
dvelji hér um tíma í sumar
við rannsóknir og mælingar.
Niðurstöður þeirra rannsókna
munu skera úr um það, hvort
mögulegt reynist að ráðast í
framkvæmdir. Ljóst er, að
Framhald á bls. 5
“ Bete I" $180,000.00
Building
Campaign Fund
---—180
—160
—140
—120
—100
——$85,101.80
Make your donalions to tb®
"Betel" Campaign Fund.
123 Princess Street.
Winnipeg 2.