Sunnanfari - 01.10.1893, Blaðsíða 3

27
sá litur er náfroða af þrautpíndri þjóð
og þrælsblóð úr feðranna æðum,
og hrægustur sá sem þar Helvíti bálar
er hrygla og andremma kúgaðrar sálar.
þ>eir standa þar líka sem létu sitt blóð
i lausnarsjóð frelsisins gánga:
en það eru hræin sem þeytt er á glóð
og þeir sem á gálgunum hánga.
Og þetta var öndverða æfinnar daga
mín örlaga fræði, mín veraldarsaga.
Og þegar að lokum þeir launin sín fá
er lífinu svo hafa slitið:
hve mega þeir, hamíngja, þakka þér þá
sem þú hefur synjað um vitið,
sem grimdina tigna, sem hræsninni hnegja,
sem hálfvitar fæðast, sem skiftíngar deyja!
En hvar stóðu þeir, sem að beina nú braut
í baráttu þjóða og landa;
sem glæða mér vonir, sem greiða mér þraut,
sem gefa mér kraft til að standa,
og hjálpa mér þángað er hvíla jeg megi
í heiðari bjarma af fegurra degi.
Eg veit þó sitt bezta hver vinur mér gaf
og viljandi blekti mig einginn:
en til þess að skafa það alt saman af
er æfin að helmíngi geingin.
þ>að verður á bók þess svo varlega að skrifa
sem veikur er fæddur og skamt á að lifa.
Og æskunnar menjar það meinlega ber
sem mitt var hið dýrasta og eina —
um síðuna þá sem þar óskrifuð er
jeg ætla ei að metast við neina:
mig lángar að sá aunga lýgi þar finni,
sem lokar að síðustu bókinni minni.
p. E.
Sólskríkjan.
Sú rödd var svo fögur, svo hugljúf og hrein
sem hljómaði til mín úr dálitlum runni;
hún sat þar um nætur og saung þar á grein
svo sólfögur ljóð um svo mart sem ég unni,
og kvöld eftir kvóld hóf hún ástarljóð ein —
ó, ef að þú vissir hvað mikið hún kuntii.
Hún kvað um sitt fjölbreytta fjalla skraut.
hve frítt er og rólegt að eiga þar heima,
hve mjúkt er í Júni í ljósgrænni laut,
hve létt þar er vetrarins hörmum að gleyma,
og hvað þá er indælt við ættjarðar skaut
um ástir og vonir að sýngja og dreyma.
En sætust af öllum, og sigrandi blíð,
hún saung mér þar ljóðin um dalbúans næði,
um lundinn sinn kæra og lýnggróna hlíð,
þó lítil og fátækleg væru þau bæði;
en svipurinn hýrnar, þér sýnast þau fríð
í sýngjandi snjótitHngs vornæturkvæði.
þ>ar saung hún í kyrðinni elskhugans óð
um óbygðar heiðar og víðsýnið fríða,
og æskunnar barnglaða, blíðróma ljóð
sem biður þess sumarið: aldrei að líða;
því sitja þar vorkvöldin hlustandi hljóð
því hika þar nætur, og dreymandi bíða.
En fjarri er nú saungur þinn sólskríkjan mín
og sumur þíns vinar hin fegurstu liðin;
hann lángar svo oft heim á þ>órsmörk til þín,
hann þráir svo ljóðin og vornætur friðinn, —
hann harmar í skógunum hrjósturlönd sín,
hann hlustar sem gestur á náttgalakliðinn.
p. E.
Bókmentir.
Hannes Ilafstein. Ynvisleg Ijóðmœli. Rkv. 1893.
8. VIII + 191 + (1) bls.
»Fátt er ljótt á Baldri«, datt mér í hug,
þegar ég hafði farið yfir kvæði Hannesar Haf-
steins í fyrsta skipti, því ég tók ekki eptir einni
einustu vísu, sem ekki var boðleg hverju ljóða-
safni setn skyldi. Að vísu "eru kvæðin misjöfn
að gæðum, en hér er einginn óhroði, ekkert alveg
ónýtt, ekkert, sem réttara hefði verið að fella á
burt, eins og annars á sér stað með flestar ís-
lenzkar kvæðabækur, jafnvel þótt höfundarnir
hafi sjálfir séð um útgáfu þeirra.
Hannes hefir jafnvel vandað valið svo mjög,
að hann hefir skotið ýmsu undan af ljóðmælum
sínum, sem þeim er sneyðir að sem kunna.
Fyrstu kvæðin í bókinni, kvæðin sem hann
orti fyrst, standa heldur ekkert á baki þeim
seinni, og ef maður vissi ekki að Hannes hefir
ort talsvert af kvæðum fyrir 1880, sem ekki eru
tekin upp í bókina og talsverður úngærisbragur
mun vera að, mætti jafna honum saman við
Aþenu, sem stökk fullvaxin og albrynjuð, fögur
og aflmikil út úr höfði Seifs, föður síns.