Lögberg-Heimskringla - 12.05.1978, Blaðsíða 6

Lögberg-Heimskringla, föstudagur 12 maí 1978
Veður var hið versta og fljótið í vexti. En þegar hann var
lagstur til hvíldar, heyrir hann kallað til sín með veikri
bamsrödd. Hann fer út, en sér engan. Fer þvi inn aftur og
leggur sig til hvíldar, en þegar hann ætlar að fara að sofna,
er kallað aftur. Hann fer út, gengur fram og aftur með
fljótinu, en sér engan. Fer svo inn aftur. 1 þriðja skipti
er kallað, og þegar hann kemur út, sér hann lítið barn
standa á bakkanum hinum megin fljótsins. — Hann tekur
göngustaf sinn, veður yfir um og sækir bamið.
En þegar hann kemur aftur út í fljótið, tekur það að vaxa
og verður hálfu straumþyngra en vanalega. Jafnframt verð-
ur barnið svo þungt á herðum hans, að hann þykist aldrei
hafa borið jafnþunga manneskju. Honum finnst sem muni
hann örmagnast og ekki nú landi. Nú kom hið mikla afl
honum að góðu haldi, og þó fékk hann sig nú fullreyndan.
Loks er hann komst yfir um, setur hann barnið á bakkann
og segir við það: Osköp varst þú þungur, drengur minn.
Mér finnst sem ég hafi borið himin og jörð á bakinu yfir
fljótið. Sveinninn brosti og leit framan í hann skærum og
blíðum augum. Það er von, mælti hann, því að þú hefur
borið himins og jarðar skapara. Og áður en hann fékk átt-
að sig, var barnið horfið. En hann varð heilagur maður,
varði öllu lífi sínu guði til dýrðar og fékk nafnið sancte
Christaphorus, það þýðir þann, sem ferjað hefir örist...”
„Við búum við beljandi fljót, vinur minn, og erum að
vinna þrautir okkur til frelsis. Ef til viil eru það syndir of-
metnaðarins og ofstopans, sem við gjöldum, eins og sancte
Ohristophorus, en við megum umfram allt ekki missa þolin-
mælina. Enn eigum við eftir þyngstu þrautina, sjálft kær-
leiksverkið, — aðalkærleiksverkið, sem kórónar cillt og bless
ar allt líf okkar.”
---------Skömmu seinna reið „maður .m á svarta hestin-
um“ vestur um byggðina. En í þetta skipti fór hann ekki
einsamall. Sancte Christophorus var með honum.
Hann gat ekki hrundið úr huga sínum þessu ævintýri
sem Anna hafði sagt honum. Það var svo ólíkt öllu því, sem
hann hafði heyrt og lesið til þessa. Að riddari, mikill maður
og hraustur, riddari, sem hvergi hitti sinn jafningja, skyldi
gefa hest sinn og tygi til guðsþakka og gerast ferjumaður,
— nei, ekki einu sinni ferjumaður, heldiu’ aðeins burðar-
maður fátækiinga og förumanna yfir straumharða á, og
finna þar loks þá hamingju sem han þráði.
Hann settist að í helli sínum, og 'dagarnir urðu aftur
hverjir öðrum líkir.
Og þó var tilbreyting, sem hann tók varla eftir.
Sólin hækkaði á braut sinni. Skuggakafli næturinnar varð
styttri og dagarnir lengri og mildari. Grundirnar undir f jöll
unum dökknuðu og sandarnir urðu svartari. Markarfljót
var búið að sópa af sér öllum ísnum, o gþað var talsverður
móður í því.
Hann fór að heyra raddir, sem hann hafði saknað í lang-
an tíma. Farfuglarnir voru að koma aftur. Og nú óx umferð
um héraðið. Fólk var að flytja sig vistferlum. Það var kom-
inn vinnuhjúaskildagi.
Þá var það einn dag, að einkennilegt atvik kom fyrir
hann.
Hann sat uppi í helli sínum, framan við vaðmálstjaldið,
eins og hann var vanur, og starði suður á grundirnar og
fljótið, sem svall á eyrum rétt undir brekkunum.
Þá kom kvenmaður ríðandi vestan við fljótið, með bam
í fanginu og fataböggul bundinn við söðulsveifina. Hún
reið undur hægt, fót fyrir fót. Hesturinn virtist vera latur
en traustur.
Þegar hún kom að fljótinu, reið hún hiklaust út í það.
Hún þræddi brotin eftir stramnlaginu og var auðsjáanlega
vön vötnunum. Hesturinn óð hægt og knálega. Fljótið var
svo djúpt í sumum álunum, að vatnið beljaði upp í fótskör-
ina. — Þegar hún nálgaðist austurlandið, óð hesturinn um
stund á grynningum fyrir ofan eina eyrina. — Þá var ekki
eftir nema siðasti állinn, en hann var líka dýpstur.
En allt í einu sökk hesturinn í sandbleytu.
-?
Reyndu þetta, vinur, það nota
þeir í lúðrasveitunum!
t>ví sagði mér enginn að þessi
hurð væri læst!
Asni geturðu verið. — ekki
sumartízkan — heldur skótízk-
an!
ooooooooooo oooc
Heyrðu kunningi. Væri ég í leit
að slagsmálum, þyrfti ég ekki
að fara að heiman!
Hvar er hitt sverðið?
Hann braust um nokkra stund, þar til stúlkan hvarf og
söðullinn með. Gjarðirnar höfðu slitnað.
Eftir örlitla stund var hún komin upp á eyrina með
bamið í fanginu, og söðullinn einnig rekinn upp á eyrina.
— En hesturinn reif sig fram úr sandbleytunni og óð aust-
ur yfir.
Stúlkan stóð á eyrinni og kallaði um hjálp í ákafa. En
það voru litlar líkur til, að það heyrðist heim að Fit, sem
var næsti bærinn.
Hjalti brá við skjótt, greip stöng sína og hentist í fáein-
um loftköstum ofan að fljótinu og óð út í eyrina til stúlk-
unnar. Állinn var 'honum undir hendur.
Hann tók móðurina og barnið í einni ferð, móðurin á bak-
ið og barnið á handlegginn. og óð með þau austur yfir. Svo
óð hann til baka og sótti söðulinn.
Stúlkan vatt bleytuna úr fötum sínum og bamsins á með-
an Hjalti náði hestinum, gerði við gjarðimar og lagði á.
Hún skalf enn þá eins og laufblað af hræðslunni, og tárin
.titruðu í augnahárum hennar. En barnið hló út undir eym
að öllu ævintýrinu.
„Guð launi þér hjálpina!” mælti stúlkan með grátklökkri
rödd, þegar hún var sest á bak og Hjalti rétti henni bamið.
„Hverjum á ég að þakka þessa miklu hjálp?”
Hjalti svaraði engu. Hann leit framan í stúlkuna. og virti
hana fyrir sér. Hún var ung og góðleg, og barnið hennar
var yndislega fagurt og hraustlegt, svo sem ársgamalt. —
Það var svo sem auðséð, að hún var bláfátæk og barnið lík-
lega óskilgetið. Enginn maður lætur konu sína ríða þannig
vötn fylgdarlausa; annað mál er það, hvað menn bjóða
bamsmæðrum sínum. Líklega var hún að fara í vist eitt-
hvað austur undir fjöllin, þar sem hún mátti hafa bamið
á kaupinu sínu.
„Hvað heitir þú og hvar áttu heima?” spurði stúlkan og
horfði hálfhrædd á þennan sterklega villimann, sem hafði
bjargað henni ,en ekkert orð við hana talað. Hún hafði ekki
virt hann fyrir sér fyrr en nú. Nú varð henni starsýnt á
hann.
Hjalti svaraði engu. Hann rétti henni tauminn, myrkur,
en þó mildur á svipinn. Svo tók hann stöng sína, gekk í
hægðum sínum ofan með fljótinu og lagðist þar niður. —
Stúlkan reið á stað, en leit við og gaf honum auga á meðan
,hún gat séð til hans.
— Nsestu nótt gat Hjalti ekki söfið í helli sínum. Hann
var alltaf að hugsa um þetta ævintýri. Þetta tárvota augna-
tillit stúlkunnar, fullt af þakklæti og þó um leið af undrun
og ótta og spumingum, hvarf aldrei frá innri augum hans.
Tár, — þakklætistár! Það var sjaltgæfur ylur, sem um.
hann lagði, er hann hugsaði til þeirra. Það lagði bjarta og
heita geisla af þessum tárum um alla sál hans. — Þessu
gat enginn maður rænt. — Það var hægt að fá að launum,
en ekki öðruvísi.
Nú fór hann að skilja hugarfar hins heilaga Kristófrus-
ar.
En hvað var það að bera bamið hjá því að bera móður
þess líka? Auðvitað var það ekki guðs móðir, sem hann
hafði borið, en það var fátæk móðir, sem engan átti að og
ekkert til að launa með. Og hvaða munur var á þvi, að
bera guðs móður og einhverja aðra umkomulausa stúlku,
,Jesús eða eitthvert annað barn? Enginn vissi um þann mun
fyrr en eftir á.
Og dag eftir dag starði hann út yfir fljótið eftir nýju
ævintýri, nýju tækifæri til að gera góðverk og fá að bjarga
einhverjum úr háska. En það kom ekki. Menn fóm daglega
yfir fljótið og oft á dag, en engum barst þar á. Það vom
allt vanir vatnamenn, sem sáu hverja hættu og sáu undir-
eins úr landi, hvar fært var og hvar ekki fært. — Fljótið
var þeim ekkert annað en ofurlítil þraut, sem gaman var að
,yfirstíga.
SJÖUNDI ÞÁTTUR
1. STÖRIDÖMUR
Alþingið við öxará 1564 var mislitt og misviturt. Það em
öll þing.
Mislitt var það að minnsta kosti, því að aldrei hefir tísk-
an í klæðaburði haldið meira upp á það mislita en einmitt
þá. Og til vom menn hér á landi einnig þá, sem tolldu í tísk-
unni og fylgdu apalátum hennar erlendis.
Pípukragamir vom þá óðum að ryðja sé rtil rúms, og ut-
íkorin litklæði vom í blóma sínum.
Framhald í næsta blaði.