Vísir - 04.10.1961, Blaðsíða 10

V í S I R
1P
Mlðvikudagur 4. október 1961

Ein síðasta myndin sem tckin var af Pasternak, Olgu Ivinskaja t.v. og dóttur hennar Irinu.
Crankshaw lýsir rógsher-
ferðinni gegn Pasternak
HINN kunni Rússlandsmála-
sérfræðingur Edward Cranks-
haw hefur nýlega rakið í
brczka blaðinu Observer sögu
rússnesku skáldkonunnar Olgu
Ivinskaya, beztu vinlconu Past
ernaks, en hún var á sl. ári
dæmd í átta ára fangelsi og
dóttir hennar Irina í þriggja
ára fangelsi. Hafa rithöfundar
um allan heim mótmælt þess-
um hræðilegu ofsóknardómum.
Frásögn Edwards Cranks-
haws er mjög ýtarleg og skýr-
ir hvað liggur að baki dómun-
um. Er hér um að ræða furðu-
Iegan leik undirferils og rógs.
Öllum brögðum beitt.
Kjarni málsins er sá, segir
Crankshaw að rússnesku vald-
hafarnir neyðast til að viður-
kenna Pasternak sem mikið
ljóðskáld og þýðanda. Er nú
unnið að því að endurreisa
hann á þessu sviði. Kemur út á
næstunni bók með úrvali ljóða
eftir hann.
j En jafnframt þessu er það
| ætlun valdhafanna að sverta
og kasta rýrð á síðustu æviár
Pasternaks, einmitt þau árin
: sem hann var að skapa merki-
legasta og stórbrotnasta skáid-
I verk sitt, Sívagó lækni. Til
þessa virðist eiga að beita öll-
um brögðum jafnvel hreinum
ósannindum. Ákæran og dóm-
urinn yfir Olgu Ivinskaya og
dóttur hennar er' aðeins einn
liðurinn í að ófrægja og sverta
minningu Pasternaks.
Hlutverk Surkov
Aðaltæki valdhafanna í
þessu er Alexei Surkov for-
maður rússneskú rithöfunda-
samtakanna. Það er hann sem
sér um útgáfuna á úrvalsljp^-
um Pasternaks'.hif^íð^'í^ð ‘ Á-
einnig hgnn sem stendur
Menntaskólínn -
Framh af 7. síðu
undir hvern dag. — Þess vegna
er afar áríðandi að slá ekki
slöku við námið, heldur sækja
skólann vel og búa sig undir
tímana, svo að námið komi að
fullu gagni. Og svo er eitt, sem ;
þið verðið að gæta og þgð er '
stundvísi. En því miður gætir
nokkuð einnig i þessum skóla
þess höfuðgalla íslendinga yf-
irleitt, en það er óstundvísi Af
henni verðið þið að reyna að ,
venja ykkur. — Annars hygg
ég, að skólinn geti verið
ánægður með nemendur sina
yfirleitt Nýlega heyrði ég bæði
frá Vesturheimi, Bretlandi og
meginlandinu lof um fram-
komu námsfólks frá þessum
skóla. Gladdi það mig mjög.“
Viðbótarbygging.
f stuttu viðtali við frétta-
mann Vísis sagði rektor Krist-
inn Ármannss. um húsnæðismál
skólans, en á þau drap hann
lítillega í ræðu sinni, að nú
væri kominn nokkur skriður á
málið:
„Á næsta ári verður vænt-
anlega byggt i olíuportinu hjá
húsi KFUM. Það er ekki ákveð-
ið hvað húsið verður stórt, en
því er aðeins ætlað að leysa úr
brýnustu húsnæðisvandræðum
okkar. En í svona stórri borg
er þörf á öðrum menntaskóla,
erlendar borgir af sömu stærð
og Reykjavík hafa tvo eða þrjá
menntaskóla. Þessi viðbót
verður sennilega tilbúin næsta
haust.“
— Er ekki talað um að
byggja annan skóla?
— Jú, en það mál er eigin-
lega á byrjunarstigi, þótt eig-
inlega hafi verið búið að velja
honum stað, í Háuhlíð, En hann
þarf auðvitað að rísa upp sem
allra fyrst.
— Verður viðbótarbygging-
in þá notuð áfram af þessum
skóla?
— Já. þar er fyrirhugað að
hafa ýmsar sérstofur í framtíð-
inni, eðlisfræðistofu. náttúru-
fræðistofu og stofu, sem er-
lendis er kölluð humanistic la-
boratorium, þar á að fara fram
sérstök kennsla í málum. með
kvikmyndum, skuggamyndum,
segulbandstali og með öðrum
slíkum tækjum. sem hentug
geta talizt við málakennslu.
Annars verður full þörf fynr
þetta hús, enda þótt nýr
menntaskóli verði settur á
stofn. Nú er 200 nemendum of
mikið í skólanum. Eftir kannski
10 ár verður þörf fyrir þriðja
menntaskólann, þegar Reykja-
vík verður orðin 100 þúsund
manna borg, eða nálægt því,
sagði rektor Kristinn Ár-
mannsson að lokum.
fremst í rógsherferðinni gegn
Pasternak.
Eins og kunnugt er hafa rit-
höfundar um allan heim mót-
mælt hinum ströngu dómum
yfir Olgu og seytján ára dóttur
hénnar. Til dæmis hefur Dav-
id Carver framkvæmdastjóri
alþjóðlega rithöfundasam-
bandsins skrifað Surkov þar
sem hann harmar og mótmæiir
hinni grimmilegu meðferð á
konum þessum.
Olga er saklaus.
Surkov svaraði honum og
skýrði í fyrstu frá því hverjar
hefðu verið sakagiftirnar á
hendur þeim mæðgum. Það var
að þær hefðu framið ólöglega
gjaideyrisverzlun. Hefðu þær
smyglað hluta af ritlaunum
Pasternaks fyrir Sívagó lækni
frá Ítalíu.
Hinir ítölsku útgefendur
hafa algerlega borið þessar
sakargiftir til baka. Þeir segja
að það sé rétt, að Olga hafi
annazt yfirfærslu á fé frá
Ítalíu, en þeir segja og hafa
sannanir fyrir því að hún gerði
það algerlega eftir réttum og
löglegum ieiðum og með fullri
vitneskju og samþykki rússn-
eskra yfirvalda. Er það eitt í
sjálfu sér furðulegt að dæma
fólk á slíkum grundvelli.
Síðasta tromp valdhafanna
Þegar alþjóða rithöfunda-
sambandið benti Surkov á
þetta og ítrekaði áskoranir sín
ar um að Olgu væri sleppt úr
fangelsinu og þó alveg sérstak-
lega hinni 17 árg dóttur henn-
ar, sem hafði fengið hvorki
meira né minna en þriggja ára
fangelsi, þá spilaði Surkov loks
út trompi sínu, er sýnir það
bezt til hverra ráða hinir rússn
esku valdhafar grípa til að
sverta minningu Pasternaks.
í bréfi sínu lýsir Surkov
undrun sinni yfir því að rithöf
undasamtökin geti verið að elt-
ast við þetta ómerkilega mál,,
„Olga Ivinskaya“, segir Surk-
ov í bréfi sínu, „var ekki að-
eins venjulegt ævintýrakvendi
heldur líka hóra.“
Crankshaw segir í grein
sinni, að þessi atlaga gegn
Olgu og minningu Pasternaks
sé hörmuleg. Allir hafa vitað,
segir Crankshaw að Olga hef-
ur síðustu 14 árin verið þýð-
ingarmesta persónan í lífi Past
ernaks. Hún varð skáldinu örv
andi afl og mun t.d. vera fyrir
mynd Larissu sögúhetjunnar í
Sívagó lækni.
Kvöldvak
Fimmtudagskvöldið 5. októ-
ber efnir Ferðafélag íslands til
fyrstu kvöldvöku sinnar á þessu
hausti.
Ósvaldur Knúdsen, málara-
meistari hefir enn einu sinni
sýnt félaginu þann velvilja, að
leyfa því að frumsýna kvik-
mynd, sem hann hefir gert.
Nefnist kvikmyndin Fjallaslóð-
ir og lýsir ferðaiögum um mið-
landsöfævi íslands. Sýnir kvik-
myndin m. a. alla dvalarstaði
Fjalla-Eyvindar á örævum, sem
kunnir eru, en þeir eru margir.
Hefir Ósvaldur lagt mikla vinnu
| í þessa kvikmynd og er hún hin
j fróðlegasta. Texta kvikmyndar-
innar hefir Sigurður Þórarins-
son jarðfræðingur gert. Á eftir
! er mvndagetraun. Kvöldvakan
verður í Sjálfstæðishúsinu og
hefst kl 20.30 stundvíslega og
, verður húsið opnað kl. 20.00.
................. ini'MMwwiiMnmi
1
X
EI
X
1) Tarzan hrinti óðum ap-
anum til hliðar. en hann
hafði þegar veitt Wallace
: t i* ' h i1 ’! 1 i.i1 'í •! !

"IT WAS A SEAUTIFUL HCAXV// HE
SASFE7. "you SEE--MAKI01.VXELLI
LOOIÍS EXACTLV LIK.E VOU—'"
EVEKI WALA WAS F00LE7—
SO COMFLETELY THAT SHE
PLANS TO MAKKY HIMP
banvænt sár.
2) „Þetta var sniðugur
leikur“ stundi Wallace.
„Mario Morelli ar nefnilega
tvífari þinn-------“.
3) „Jafnvel Wala er svo
sannfærð um, að hann sé
þú, að hún ætlar að giftast
honum“.