Bókasafnið - 01.08.1974, Blaðsíða 5

hann er mér gleðiefni svo lengi sem ég lifi.
En störf eru unnin til þess að fá fyrir þau
kaup eftir vanalegum taxta hvers árs, og því
tók ég hverja atvinnu sem var. Veturinn
1931—32 var ég kennari á Laugum í Þing-
eyjarsýslu, hafði kennt dálítið við Sam-
vinnuskólann veturinn áður, og kennslu
greip ég alltaf í til stríðsloka samfara öðrum
verkum. Mér fannst þetta ekkert frábrugð-
ið því að lifa af handafla sínum í byggingar-
vinnu á sumrin eða við heyskap. Þetta var
gert til jness að hafa sitt kaup og lila af því.
Ég giftist 1932 og við hjónin áttum 5 böm
á því skeiði sem ég var nú að lýsa, og batn-
aði hagur heldur eftir Jrví sem fjölgaði í
heimili eins og vera ber og þá get ég ekki
farið að lýsa Jressum störfum nánar. Þegar
ég vann að útgáfu bóka, gat varla átt sér
stað á þeirn tíma að maður hefði upp úr Joví
taxtakaup, sem maður fékk við handafla-
störfin hin. Og þess vegna varð lítið úr
samningu og útgáfu bóka um skeið. En
breyting kaus ég Jrar á, Jregar stríðslok nálg-
uðust, Jrví þá sá ég fram á, að atvinnuástand
væri að breytast og ég fékk þá hugmynd á
miðjum stríðsárunum að Háskólinn kynni
að verða mér vinnuveitandi. Þá hallaði ég
mér meira að Jrví að taka saman bækur, og
titlum þeirra má slá upp í skrá um rit há-
skólakennara, svo ég tel þau ekki, en þetta
var jxi ekki laust við jrað að miða til kom-
andi atvinnu. Ég mundi hafa keppt eftir
dósentsstöðu, en slíkt var ekki laust.
Síðan sóttir pú um stöðu hdskólabóka-
varðar.
Ég gerði það, hafði verið sjálfboðaliði í 3
mánuði áður en ég lilaut bókavarðarstarfið
sjálft við burtför Einars Ólafs í prófessors-
stöðu við Háskólann 1945. Hann hafði sinnt
bókakosti heimspekideildar fyrst, og frá
1940 bókakosti allra háskóladeilda, sem þá
voru lögfestar.
Það vissu allir, að þetta starf rnyndi verða
tímafrekt og starfskraftur eins manns myndi
verða ónógur. Og mér hefur alltaf verið
söknuður að Jdví að Páll Eggert, sem lét sér
detta í hug að sækja um þetta, skyldi ekki
taka stöðuna og ég þá gerast aðstoðarbóka-
vörður hans, Jrví ekki hefði Páli verið boð-
ið annað en láta hann hafa aðstoðarmann.
Páll missti heilsuna stuttu síðar. Ófróður
er ég liverja af samöldrum mínum kann að
hafa langað í embættið. En þó vissi ég
minnsta kosti um dr. Bjarna Aðalbjarnar-
son, að hann treysti sér ekki í Jretta heilsu
sinnar vegna.
Hvernig þróaðist safnið svo undir þinni
stjórn?
Ég steypti — í óleyfi — söfnum deildanna
saman meir en til stóð á dögum fyrirrennara
míns. Ymsir kennarar, og ekki þeir lakari,
stóðu last á því, þegar ég var orðinn bóka-
vörður, að sitt skráningarkerfi skyldi vera á
bókum hverrar deildar og þeim deildar-
eigrium ekki blandað sanran nema sem
minnst. Það skyldi í rauninni reka fjögur
bókasöhi, sitt fyrir hverja deild geguum eitt
afgreiðsluauga, Jrví húsnæði safnsins var Jrá
sniðið til þess að hleypa engunr inn fyrir
disk nema prófessorum.
Mér þótti vera framför í Háskólabóka-
safni fyrstu tíu árin, sem ég Jrjónaði Jrví, en
lýsti Jrví í Árbók Háskólans að möguleikar
Jress til framfara Jrrengdust í öfugu hlutfalli
við stækkun og notkunarjrarfir Háskólans
og er þá skiljanlegt, þegar ég segi Jrað nú,
að Jressi uggur rættist og hnignunarskeið,
hlutfallslega séð, varð í Háskólabókasafni
frá miðjum 6. tug aldarinnar til 1964.
Það var einnig hugmynd mín frá upphafi
að skylt væri að lána bækur til kandidata og
annarra, sem líklegir voru til að þurfa
þeirra, þótt ekki væru þeir nemendur Há-
skólans lengur eða hefðu kannski aldrei
verið það. Háskólabókasafn hefur frá því að
ég fór að starfa í Jrví stundað útlán sem al-
37