Bókasafnið - 01.04.1997, Blaðsíða 20

Hvernig nálgastu upplýsingar
frá bókasafni KHÍ?
Fjarnemar koma eða hringja, eða senda e-n fyrir sig. Engin
þeirra sem svarar sendir fax, fáeinar nota tölvupóst. Engin segist
aldrei koma á safnið en tvær svara ekki þeirri spurningu. Þó
nokkrar hringja og þær eru fleiri en þær sem nota tölvupóst. Hér
má geta könnunar sem gerð var í Alaska, að vísu árið 1992, þar
sem fram kom að fjamemar tóku símann fram yfir tölvupóstinn.
Þeir vildu heldur persónulegt samband við bókavörðinn, þá gátu
þeir rætt um efnið sem þeir vom á höttunum eftir og fengið
viðbrögð strax t.d. um hvort tiltekin bók væri inni, hvort önnur
bók eða annað efni gæti komið í staðinn o.s.frv (West, 1992).
Kostir tölvupóstsins em auðvitað þeir að hann má senda hvenær
sem er sólarhringsins en símanum er hins vegar ekki svarað
nema á vinnutíma. Sum söfn erlendis hafa ákveðna símatíma
fyrir fjarnema. 1 bókasafni KHI er lögð áhersla á að afgreiða
allar beiðnir frá fjarnemum og öðrum notendum utan höfuð-
borgarsvæðisins innan sólarhrings og tölvupósturinn er skoðað-
ur oft á dag.
Hver af eftirtöldum atriðum lýsa viðskiptum
þínum við bókasafn KHI? Merktu við eins
mörg atriði og þér þykir þurfa.
Á myndinni em sett saman svörin á dálkunum „oft“ og
„stundum" annars vegar og hins vegar „sjaldan" og „aldrei“. f
þriðja dálknum eru þeir sem svara ekki.
í fyrstu fimm sætunum eru atriðin: Fæ lánaðar bækur
(10+29), leita að heimildum í skrám, (9+21), skoða efni í hillum
safnsins (8+22), les lokaritgerðir (4+26), Ijósrita greinar úr
tímaritum eða bókakafla (3+25).
Millisafnalánaþjónusta, leitir í ERIC (Educational Resources
Information Center, það er bandarískur gagnabanki á sviði
uppeldis- og skólamála), að skoða forrit, spil eða myndbönd og
að láta senda sér Ijósrit í pósti eða faxi eru þau atriði sem fæstar
segjast notfæra sér. Líklegt má telja að þær sem engu svara hafi
ekki notað sér þá þjónustu sem spurt er um.
Lýstu notkun þinni á safninu sem þú notar
oftast, efþað er annað en bókasafn KHÍ.
Þessi spurning er opin, það er sva'randi er beðinn að segja frá
með eigin orðum. Ymsir sérfræðingar í gerð spurningalista vara
við opnum spurningum, segja svörin oft verða yfirborðsleg,
snubbótt og jafnvel mótsagnarkennd. Allt virðist þetta koma
fram í svörum við þeim fjórum opnu spurningum sem voru í
þessari könnun. Einnig er rannsakandi eða sá sem vinnur úr
könnuninni varaður við því að reyna að lesa meira úr svarinu en
þar er að fmna, þ. e. muna um hvað var spurt og skoða síðan
hverju er svarað. Og taka með í reikninginn einungis þau svör
sem svara því sem spurt er um en reyna ekki að þrýsta öðrum
svörum inn í rammann. Samkvæmt þessu svara fæstar því sem
um er spurt, svörin eru oft frekari útlistun á svari við annarri
spurningu, það er hvert leitað sé eftir heimildum, og aðstöðu
og/eða aðgangi lýst.
Ég ákvað að flokka svörin sem með velvilja gátu talist svör
við spurningunni í þrjá flokka og hafa að auki 0-flokk:
1. 27% svarenda segja að á bókasafninu (sem oftast er leitað
til) fáist öll nauðsynleg þjónusta og aðstoð. Hér nota sumar
tækifærið og hrósa starfsliði tiltekinna almenningsbókasafna
fyrir mjög góða þjónustu.
2. 14% svarenda tilgreina 1-3 atriði (fæ lánaðar bækur, tek
ljósrit, nota uppsláttarbækur, nota lesaðstöðu).
3. 4% segja að bókasafnið (sem oftast er leitað til) sé notað
eftir því sem faglegt efni þar hrekkur til.
4. I 0-flokkinn lenda 55% vegna þess að:
Bókasafn KHÍ er oftast notað og því ekki ástæða til að svara
þessari spurningu,
Ekkert safn er oftast notað
E-r tiltekin safnategund er oftast notuð en spurningunni
samt ekki svarað
Spurningin misskilin
Hvernig leitar þú yfirleitt að ítarefni eða
viðbótarefni (heimildum) vegna ritgerða, eða
til að bœta þekkingu í tilteknu efni, þegar ekki
fylgir ítarefnislisti?
Fimm svara ekki þessari spurningu, tvær þeirra segjast ekki
enn hafa þurft að leita að neinu ítarefni og ein segir „misjafnt“
hvernig hún fari að. Nokkrar nefna svo fleiri en eitt atriði.
Nothæf svör voru flokkuð í 14 flokka eins og sjá má á myndinni
og reynt að gæta þess að lesa ekki annað úr svörunum en þar
stendur. Samkvæmt því var farið varlega í að túlka orðalag eins
og „ráðfæri mig við bókaverði“ ef ekki var augljóst af samhengi
og fyrri svörum hvaða bókaverði er verið að tala um. I flokkinn
Bókasafn KHÍ fara svör sem örugglega eiga við það safn eða
bókaverði þar en í flokkinn Almenningsbókasöfn fara svör þar
sem ekki fer á milli mála um hvað er átt og að auki svör þar sem
óljóst er við hvaða safnategund er átt. Þar geta því hugsanlega
lent svör sem hefðu átt að fara í flokkinn Bókasafn KHl eða
jafnvel Skólasöfn í grunn- eða framhaldsskólum. Samkvæmt
þessu fara 20 á almenningsbókasafn eða leita til bókavarða þar,
16 leita í Gegni/Greini eða fá aðstoð til þess (raunar nefnir bara
20 BÓKASAFNIÐ 21. ÁRG. 1997