Dagblaðið Vísir - DV - 09.02.1988, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 9. FEBRÚAR 1988.
15
Hver á sér fegra
foðurtand?
Oft er því haldið fram að ísland sé
á mörkum hins byggilega heims.
Vafalaust er nokkuð til í þvi. Veð-
urfar er hér þannig að það mætti
stundum ekki vera miklu verra til
að leggja hólmann endalega í auðn.
Það yersta við íslenskt veðurfar er
þó að við getum aldrei treyst neinu
því viðkomandi.
Við getum farið á fætur í sunnan-
þey með sannkölluðu Miðjarðar-
hafsloftslagi og háttað í frosthörk-
um og fimbulvindum eftir að vera
búin að upplifa yflr daginn snjó-
komu, haglél, regn, heiðskírt veður
með stillu, austanátt, vestanátt,
jafnvel þrumuveður.
Útlendingur, sem hingað kom til
dvalar eftir að hafa alið aldur sinn
í staðfastara tíðarfari en hér gerist,
sagði eftir nokkra dvöl á íslandi:
„Það er ekkert veður þarna norð-
urfrá, þetta eru eintóm sýnishorn."
Furðulegur ferðabúnaður
En við íslendingar erum yfir okk-
ur stoltir af landinu okkar -
veðurfarinu þar með. Við gerum
frekar meira úr þessu en minna og
látum útlendinga halda að við sé-
um mjög hraust þjóð. Einkum á það
við þegar við hittum fólk af suðlæg-
um slóðum. Þá eru íslendingar alhr
heimskautafarar sem víla ekki fyr-
ir sér að ferðast um landið þvert
og endilangt í stormum og stór-
hríðum.
Viö fórum létt með að ganga yfir
fjöll og fimindi að vetrinum í kaf-
aldsbyljum og krapahríðum og sér
enginn okkur bregða. Eða þannig
viljum við að sé Utið á okkur; ís-
lendingar - þjóðin sem býr á
mörkum hins byggilega heims -
þessi heljarmenni sem alast upp
við hvæsandi illviðrin, hafisinn,
brimið og snjóflóðin og eitt og eitt
eldgos í bland.
Þegar allt þetta er haft í huga er
ekki laust við að það veki nokkra
furðu hvernig íslendingar ferðast
að vetrinum tU. Maður skyldi nú
ætla að þessi þjóð, sem borin er og
brauðfædd norður við heimskauts-
baug, kynni öðrum þjóðum betur
að búa sig út til ferðalaga, einkum
með tilUti til þess að Islendingar
þurfa mikið að ferðast.
. Ekki væri úr vegi að ímynda sér
að þjóðin, sem býr við sífelldar
breytingar á veðrinu, væri stöðugt
undir það búin að mæta því versta
og hefði með sér í farteskinu ullar-
klæðnað og úlpur, húfur og
handvetti, vindhelda jakka og bux-
ur eða mokkajakka, kuldaskó,
ullarsokka, trefla og lambhúshett-
ur.
Það má að minnsta kosti gera
fastlega ráð fyrir því að Suður-
landabúar, sem kynnst hafa íslend-
ingum og heyrt þá sjálfa segja frá
högum sínum og háttalagi að vetr-
inum, sjái fyrir sér alklæðnað úr
kanínuuU með öllu tilheyrandi
þegar minnst er á þjóðflokkinn sem
býr á eyjunni með kuldalega nafn-
inu.
Að vera eða vera
ekki ,,sveitó“
En Islendingar eiga við fleira að
stríða en hið óblíöa veðurfar. Þeir
þurfa líka að kjást við ýmsar
kenndir sem eru þeim þungar í
skauti. Vegna þessara kennda, sem
eiga svo rík ítök í sálarUfinu, óttast
þeir ýmis orð meira heldur en sjálf-
an dauðann. Eitt af þessum orðum
er „sveitó“. Það er fátt ef nökkuð
sem sönnum íslendingi er verr við
en þetta ljóta orð.
Að vera „sveitó" er í hugum
heimskautafaranna ferðaglöðu
smán og orkar svipað á sjálfsvirð-
ingu fólks hér eins og ef Þorgeiri
Hávarðssyni hefði verið borið á
brýn að hann væri skræfa og
mömmustrákur. Þess vegna vUja
landar vorir að sjálfsögðu ekki
klæðast hveiju sem er. Það er
„Það er nefnilega „sveitó“ aö vera i föðurlandsbrók,11 segir meðal ann-
ars í greininni. - Nema kannski á tiskusýningum!
„Það er „sveitó“ að ganga með ullar-
vettlinga. Það er „sveitó“ að hafa húfu
og sannur mörlandi, nú síðla á tuttug-
ustu öldinni, á ekki húfu.“
nefnilega „sveitó“ að vera í fóður-
landsbrók. Það er „sveitó" að
ganga með ullarvettlinga. Það er
„sveitó“ að hafa húfu og sannur
mörlandi nú síðla á tuttugustu öld-
inni á ekki húfu. Flestar gerðir af
kuldaskóm eru „sveitó" og eiga því
ekki upp á pallborðið hjá fjöldan-
um. Úlpur, treflar, lambhúshettur
- „sveitó", við látum nú ekki hafa
okkur að fifium hér. Nei, við
göngum „smart“ klædd, erum í
„stælnum", eftir nýjustu tísku,
karlmennirnir greiddir og konurn-
ar málaðar og þegar fárviðrið
skellur á þá setjum við rúðuþurrk-
urnar í gang og kveikjum á mið-
stöðinni.
KjaUarirm
Ragnar Ingi
Aðalsteinsson
kennari og stjórnarmaður
í Krýsuvíkursamtökunum
Eins og þér viljið
að veðrið sé
Eitt sinn þegar ég kom úr allf jöl-
mennú ferðalagi á frostköldum
janúardegi og var í algjörri for-
undran yfir klæðnaðinum á ferða-
félögum mínum hafði ég orð á
þessu við kunningja minn. Svar
hans er mér minnisstætt. Hann
sagði: „íslendingar klæðast eins og
þeir vilja að veðrið sé.“ Að líkind-
um er nokkuð til í þessu. Og
íslendingar vilja þá samkvæmt því
að það sé gott veður þegar þeir ferð-
ast. Og svo ferðast þeir bara.
„Smart“ - ekki „sveitó“ - með mið-
stöðina í gangi.
Ef bíllinn bilar eða fer út af vegin-
um eða eitthvað óvænt kemur upp
á þannig að fólk þurfi að yfirgefa
farkostinn með miðstöðinni og
rúðuþurrkunum þá verður það
gert meö „stæl“ - og brosað máluð-
um vörum móti norðanáttinni sem
beljar um húfulaust höfuðið.
Allt frá dögum Þorgeirs Hávarðs-
sonar hafa íslendingar verið stoltir.
Og það eru þeir enn, svo stoltir að
þeir vilja fremur skjálfa með sæmd
í vonlausri aðstöðu úti í hinu
óblíða, íslenska vetrarveðri heldur
en aö vera kallaðir „sveitó". 'Oft-
sinnis enda þessi ævintýri svo með
því aö björgunarsveitirnar eru
kallaöar út. Hér á íslandi eru við-
bragðsfljótar og vel þjálfaðar
björgunarsveitir enda kemur það
sér oftar en ekki vel fyrir svona
stolta þjóð.
Ragnar Ingi Aðalsteinsson
Subaruumboðið og Bifreiðaeftirlitið
Miklar umræöur hafa átt sér stað
undanfarnar vikur vegna innflutn-
ings þriggja Keflvíkinga á 235
Subarubifreiðum frá Drammen í
- Noregi. Óþarft er að rekja forsögu
þessa máls þar sem hún hefur feng-
ið ítarlega umfjöllun í íjölmiðlum
en nauðsyn ber til að kanna sér-
staklega afskipti Subaruumboðsins
á íslandi undir forsjá Júlíusar Víf-
ils Ingvarssonar af máli þessu og
ekki síður þátt Bifreiðaeftirlits rík-
isins varðandi skoðun og skrán-
ingu umræddra bifreiða.
Eins og kunnugt er er bifreiða-
innflutningur frjáls til íslands og
því höfðu Keflvíkingarnir fullan
lagalegan rétt á að flytja inn téðar
bifreiðar. Öllum lögmætum skil-
yrðum var framfylgt við kaup
bifreiðanna í Noregi og sama gildir
um innflutning þeirra.
í þessu sambandi er rétt og skylt
að geta þess að Hekla keypti 350
Mitsubishi bifreiðar af sama vatns-
flóðasvæði. Engar teljandi umræð-
ur áttu sér stað varðandi innflutn-
ing, skoðun og skráningu þeirra
bifreiða enda engir hagsmunaá-
rekstrar þar fyrir hendi.
Þungt í skauti
Afstaða Júlíusar Vífils í þessu
máli virðist dæmigerð fyrir mann
sem á erfitt með að skilgreina og
tileinka sér viðurkennda sam-
keppnis- og viðskiptahætti. Eða er
um að ræða þekkingarleysi á eðli
málsins?
„Tollyflrvöld eiga að sjálfsögðu að afla
sér slíkra upplýsinga milliliðalaust frá
framleiðendum bifreiða og láta Bif-
reiðaeftirlitið vita.“
Kjallaiiim
Ótímabært fiölmiðlamas og aug-
lýsingar fyrir hundruð þúsunda kr.
í dagblöðum virðist fyrst og fremst
vera í þeim tilgangi aö skapa tor-
tryggni og skaða viðskipti Keflvík-
inganna. Vanmat Júlíusar Vífils á
þessum mönnum, sem allir eru
dugmiklir og heiðarlegir menn,
mun þó reynast honum þyngst í
skauti þegar fram líða tímar. í þess-
um orðum felst engin hótun, aðeins
þau raunhæfu sannindi að sá sem
ekki getur mætt andstreymi og erf-
iðleikum með heiðarlegum aðgerð-
um uppsker í samræmi við það.
Innflutningur Keflvíkinganna á
Subarubifreiðunum hefur þó orðið
þess valdandi að umboðið býður
nú upp á 3 ára ábyrgð og lækkandi
söluverð a.m.k. um stundarsakir.
Samkvæmt þessum aðgerðum um-
boðsins væri æskilegt að flytja inn
fleiri ársgamlar ónotaðar Subaru-
bifreiðar ef það gæti orðið til þess
að lækka verð þeirra enn frekar.
Það sama gildir að sjálfsögðu um
önnur bifreiðaumboð hérlendis.
I þágu viöskiptavina?
Skoðun og skráning bifreiðanna,
sem Keflvíkingarnfr fluttu tií
landsins, hjá Bifreiðaeftirlitinu
þarfnast sérstakrar athugunar.
Hér er átt við þær forsendur, sem
lagðar voru til grundvallar skoðun-
inni, yfirlýsingar forstjóra Bif-
reiðaeftirlitsins í fiölmiðlum áður
en fagleg skoðun fór fram á bifreið-
unum. Ennfremur sé kannað hvort
afskipti og umfiöllun Subaruum-
boðsins hafi(valdið töfum eða haft
áhrif á framkvæmd skoðunar bif-
reiðanna.
í skrifum sínum um þessi mál
hefur Júlíus Vífill látið í það skína
að aðgerðir hans væru fyrst og síö-
ast í þágu viðskiptavina. Ekki veit
ég hversu trúverðugt það er, nær
er manni að halda að hagsmunir
umboðsins standi hjarta hans
næst.
Við lauslega athugun virðist
skráning Subarubifreiða frá um-
boði Ingvars Helgasonar hjá Bif-
reiðaeftirliti ríkisins sýna, að
Kristján Pétursson
deildarstjóri við Toll-
gæsluna á Keflavikurflugvelli
árgerð bifreiða 1987 hafi verið
skráð árgerð 1988.
Dæmi: Framleiðslunr. JFIAK5-
CLOCE233736 (Innflutt af Subaru-
umboðinu, skráð árg. 1988.)
Dæmi: Framleiðslunr. JFIAK5-
CLOCE234190 (Innflutt af Keflvík-
ingunum, skráð árg. 1987.)
Hagsmunir í veði
í þessu sambandi er rétt aö geta
þess að allar Subarubifreiðarnar,
sem Keflvíkingarnir fluttu inn frá
Noregi, eru árgerð 1987 samkvæmt
kaupsamningi. Eins og framan-
greind framleiðslunr. bera með sér
er nr. Subaruumboðsins lægra og
ætti samkvæmt því að vera árgerð
1987 en ekki 1988 eins og áður grein-
ir. (Ath. að 6 síðustu tölustafimir
í framleiðslunr. sýna heildarfram-
leiðslu fiölda viðkomandi bifreiöa-
tegundar).
Ef rétt reynist að Bifreiðaeftirht
ríkisins hafi ranglega skráö bifreið-
ar frá Subaruumboðinu árgerð
1987 sem árgerð 1988 þá virðist eðli-
legt framhald málsins vera að fram
fari opinber rannsókn á meintum
brotum þar að lútandi.
Þá em ekki síður ríkar ástæður
fyrir Neytendasamtökin og Félag
íslenskra bifreiðaeigenda að taka
af festu á þessum málum þar sem
verulegir hagsmunir eru í veði fyr-
ir eigendur slíkra bifreiða. Eðhleg-
ast væri að fram færi samtímis hjá
öllum bifreiðaumboðunum hlut-
laus athugun á árgeröaskráningu
allra innfluttra bifreiða en upplýs-
ingar um árgerðir bifreiða til
Bifreiðaeftirhtsins og tollyfirvalda
munu nú vera í höndum bifreiða-
umboðanna sjálfra. Tohyfirvöld
eiga að sjálfsögðu að afla sér shkra
upplýsinga mihihðalaust frá fram-
leiðendum bifreiða og láta Bifreiða-
eftirlitið vita.
Þess er hér með farið á leit að
viðkomandi aðhar skýri frá stað-
reyndum þessa máls eins fljótt og
auðið er.
Kristján Pétursson