Dagblaðið Vísir - DV - 29.02.1992, Blaðsíða 26
26
LAUGARDAGUR 29. FEBRÚAR 1992.
Meiming
Blásarakvintett Reykjavíkur:
Eins og fimm
manna hjónaband
„Þó viö séum fimm ólíkir einstakl-
ingar þá upplifum viö blásarakvint-
ettinn sem eina heild, eins og eitt
hljóðfæri. Þaö gerist ekki í einni svip-
an aö ná samæfingu og samstöðu
eins og þarf að vera í kammermúsík-
hópum sem þessum. Það tekur lang-
an tíma aö þróa samstarfið til að það
gangi fyllilega upp. í dag þekkjum
við hver annan út og inn. Það má
segja að blásarakvintettinn sé eins
og fimm manna hjónaband," sögðu
þeir félagar í Blásarakvintett Reykja-
víkur en þeir hlutu Menningarverð-
laun DV fyrir tónhst.
Blásararkvintett Reykjavíkur
skipa þeir Bernharður Wilkinson,
flauta, Daði Kolbeinsson, óbó, Einar
Jóhannesson, klarínett, Jósef Ogni-
bene, hom, og Hafsteinn Guðmunds-
son, fagott. Þeir starfa allir við Sinfó-
níuhljómsveit íslands en þar varð
hugmyndin að stofnun blásarakvint-
ettsins einmitt til.
Blásarakvintettinn fagnaði 10 ára
afmæh í september. Kvintettinn hef-
ur verið eins skipaður alveg frá
stofnun og er einn langlífasti tórúist-
arhópurinn hérlendis með óbreytta
mannaskipan. Fimmmenningamir
eiga hundruð tónleika að baki, bæði
hér heima og erlendis. Þeir hafa spil-
að á tónhstarhátíðum í Flanders,
Cheltenham og Schleswig-Holsten og
ætíð vakið athygh fyrir flutning sinn.
Þá hefur kvintettinn spilað inn á
hljómplötur í Hohandi, Belgíu, Sví-
þjóð og Bretlandi, sérstaklega fyrir
breska ríkisútvarpið BBC. Nýlega
gerði kvintettinn samning við út-
gáfufyrirtækið Chandos, sem gefur
út tónlist með Sinfóníuhljómsveit ís-
lands, um útgáfu gehsadiska. Verður
fyrsti diskurinn tekinn upp í sumar.
Okkar áhugamál
„Þetta er okkar áhugamál og við
notum okkar frítíma til að æfa og
halda tónleika. Auk þess að spila með
Sinfóníunni kennum við alhr meira
og minna. Þó mikhl tími fari í kvint-
ettinn mætum við miklum skilningi
heima fyrir. Það er ekki síst fjöl-
skyldum okkar að þakka að okkur
hlotnuðust þessi verðlaun. Þegar
mikið er að gera sjáum við varla fjöl-
skyldurnar."
Starfsemi Blásarakvintettsins ein-
kennist af miklum önnum sem koma
í skorpum. Komandi sumar er gott
dæmi.
„Við förum til Englands í sumar
og tökum þar þátt í alþjóðlegri tón-
listarhátíð í Cheltenham í júií. Eftir
það verður geisladiskur hljóðritaður
og síðan verða haldnir stúdíótónleik-
ar fyrir BBC í Aldeborrough sem
útvarpað verður beint.“
í tilefni 10 ára afmælisins í haust
var í vetur efnt til fernra tónleika í
Listasafni íslands. Einir tónleikar í
þeirri röð eru eftir, verða haldnir 7.
apríl. Þá eru fyrirhugaðir tónleikar
úti á landi, meðal annars á Hvamms-
tanga eftir hálfan mánuð.
- Hvernigerykkurtekiðútiálandi?
„Við förum oft út á land og er mjög
vel tekið. Við erum með svo fjöl-
breytt verkefnaval og getum sniðið
tónleika að áhreyendahópunum
hverju sinni. Viö spilum allt frá Litlu
flugunni til erfiðustu verka sem sam-
in hafa verið fyrir blásarakvintett.
Stundum sphum við í samráði við
tónlistarskóla og tóniistarfélög úti á
landi. Við spilum einnig við hin ólík-
ustu tækifæri: við brúðkaup, jarðar-
farir, móttökur erlendra þjóðhöfð-
ingja, vígslur og árshátíðir. Þá höfum
við oftsinnis farið með forsetanum
til útlanda. Það hafa verið mjög
ánægjulegar ferðir."
Verk samin fyrir
kvintettinn
Blásarakvintettinn hefur ekki unn-
ið th neinna verðlauna fyrr en nú,
einungis verið thnefndur, meðal
annars til tónlistarverðlauna Norð-
urlanda.
Hljóðfæraskipan kvintettsins er
mjög hefðbundin, á rætur að rekja
allt aftur til 17. og 18. aldar. Mörg
íslensk verk hafa verið skrifuð fyrir
Blásarakvintettinn og einnig nokkur
erlend.
„Við vhjum velja verkin sjálfir og-
þegar okkur hentar. Við skipuleggj-
um dagskrá okkar langt fram í tím-
ann og vantar stundum ákveðin verk
með vissum blæ. Það hefur komið
fyrir að við höfum hafnað verkum.
Það er ahs ekki skemhitilegt en verð-
ur að gerast."
- Er áhugi á kammertónlist meiri
nú en áður?
„Já, það er miklu meiri breidd í
tónlistinni en var fyrir 10-15 árum.
Það er komið svo mikið af ungu fólki
sem stöðugt er að spha. Við merkjum
mjög ákveðinn áhuga á aðsókninni
að tónleikum okkar.“
Þeir félagar ítreka að spilamennsk-
Ingimundur Sveinsson fékk Menningarverðlaun DV fyrir Perluna:
Ánægöur með
lokaniðurstöðuna
„Ég er mjög sáttur með lokaniður-
stöðuna. Perlan er óvenjulegt verk
og sumt þess eðlis að það kallaði á
óhefðbundnar útfærslur. Almennt
hafa þær tekist bærhega. Þýskt fyrir-
tæki sá um smíði hvolfþaksins og
stóð sig með miklum ágætum," sagði
Ingimundur Sveinsson arkitekt í
samtah við DV.
Ingimundur fékk Menningarverð-
laun DV í byggingarhst fyrir þátt
sinn í Perlunni á Öskjuhlíö. Það var
samdóma álit nefndarinnar að opn-
un Perlunnar heföi borið hæst af við-
burðum liðins árs á sviði íslenskrar
byggingarlistar. Ingimundur tekur
nú við Menningarverðlaunum DV
öðru sinni en hann var verðlaunaður
fyrir hús Sjóvár-Almennra fyrir
tveimur árum.
Óvenjulegttilefni
„Svona hús eins og Perlan er afar
óvenjulegt og tilefnið er einnig
óvenjulegt. Það er byggt af Hitaveit-
unni sem er mjög mikhvæg fyrir
höfuðborgarbúa. Að mínu viti þurfti
þaö aö endurspeglast með einhverj-
um hætti í byggingunni. Hún hefur
margþættar táknrænar thvisanir.
Það má líta á hana sem „micro-
cosmos“ eða heim í hnotskum.
Þama er suðrænn gróður, sem er
táknrænn fyrir hvers jarðhitinn er
megnugur, það er vatn inni, gos-
bmnnur sem hefur einnig ákveðnar
thvísanir.“
- En kúluformið?
„Það er bæði af hugmyndafræði-
legum og formlegum toga. Þetta form
fer vel við ávöl form Öskjuhlíðarinn-
ar. Hátækniyfirbragðið leiðir hug-
ann að geimstöð. Menn geta líka htiö
á Öskjuhhðina sem móðurbrjóst. Við
fáum heita vatnið eins og börnin fá
mjólkina."
Perlan sést víða að, er orðin kenni-
leiti á sama hátt og Hallgrímskirkju-
turn hefur verið í áraraðir. En það
sést hka víða frá Perlunni, útsýnið
er stórkostlegt. Sá möguleiki var
Ingimundi þegar kunnugur í æsku
en hann ólst upp í nágrenni Öskju-
hlíðarinnar og var þar ósjaldan við
leik.
Ekki nýhugmynd
- Var Perlan ekki að taka breyting-
um allan byggingartímann?
„Ekki neinum grundvaharbreyt-
ingum. Það þurfti í rauninni að
hugsa verkið nokkuð th enda um leiö
og skipt var um hitaveitutanka á
Öskjuhlíðinni. Aðdragandinn að
byggingu Perlunnar er því nokkuð
langur. Hehdarsýnin lá fyrir þó að
ekki hafi verið búið aö leysa aha
hluti. Hins vegar komu upp breytt
viðhorf varðandi veitingarekstur á
byggingartímanum, sem leiddu th
nokkurrar uppstokkunar á efstu
hæðunum, og byggingar viðbótar-
jarðhýsa. Ég held að þær breytingar
hafi allar verið th bóta fyrir rekstur
hússins en þeim fylgdi töluverður
kostnaðarauki.“
- Hugmyndin um útsýnishús á
Öskjuhlíð er gömul en hvenær varð
hugmyndin að Perlunni th?
„Hugmyndin var endurvakin þeg-
ar ljóst var að skipta þurfti um hita-
veitutanka. Aðalmunurinn á þessari
útfærslu og þeirri sem kynnt var á
árum áður var sá að nú var ákveðið
aö loka rýminu mihi tankanna, gera
þaö að vetrargarði."
- Hefurðu fengið einhver viðbrögð
erlendis frá?
„Ég hef oröið var við verulegan
áhuga erlendis frá vegna þessa húss.
Þegar hefur eitthvað birst um það í
erlendum blöðum og meira er vænt-
anlegt."
Ingimundur Sveinsson hefur teikn-
að hús í tuttugu ár. Hann setti upp
eigin teiknistofu skömmu eftir að
hann kom úr námi. Þá teiknistofu
rekur hann enn, að Ingólfsstræti 3,
og starfa þar sex manns um þessar
mundir.
Yfirbyggð torg
Margar byggingar eru eftir Ingi-
mund í borginni. Þar á meðal er Vest-
urbæjarskóhnn, ýmsar byggingar
fyrir aldraða, eins og hús V.R. við
Hvassaleiti, frystihús Granda, áður
ísbjarnarins og Hús verslunarinnar.
Þá hefur hann unnið að skipulagi á
ísafirði og víðar.
- En að hvaða verkefnum er Ingi-
mundur að vinna núna?
„Það helsta sem er í gangi er mið-
bæjarsvæði í Mosfellsbæ, fyrir neöan
Blásarakvintett Reykjavíkur. Frá vinstri: Bernharð Wilkinsson, fiauta, Daði
Kolbeinsson, óbó, Jósef Ognibene, horn, og Einar Jóhannesson, klarínett.
Hafsteinn Guðmundsson, fagott, situr. DV-mynd Hanna
an er mikil vinna.
„Við erum með sinfóníunni á
morgnana, kennum eftir hádegi og
æfum saman á kvöldin. Þá er undur-
búningsvinna ekki meðtalin. Fólk
gerir sér stundum ekki grein fyrir
hvað hljóöfæraleikarar vinna mik-
ið.“
Tilviljanir
leiddu þá saman
Það má segja að tilviljanir hafi leitt
fimmmenningana saman. Reyndar
eru ekki nema tveir þeirra, Einar og
Hafsteinn, fæddir og uppaldir á ís-
laandi. Þeir eru Reykvíkingar í húð
og hár.
Þeir félagar hittust alhr í Sinfóníu-
hljómsveitinni. Einar og Hafsteinn
þekktust frá æskuárunum og Einar
hafði kynnst Daða og Bernharði í
London á námsárunum. Þegar Jósef
kom frá Bandaríkjunum varð lagður
grundvöllur að hinum margrómaða
Blásarakvintett Reykjavíkur.
Einar ólst upp á Skólavörðuholt-
inu. Hann útskrifaðist úr Tónlistar-
skólanum og fór síðan til náms í
London 1969. Var hann þar í 11 ár.
Örlögin höguðu því þannig að þar
kynntist hann þeim Daða og Benna.
þann vísi að miðbæ sem er þar fyrir,
og í Garöabæ, viðbót við þann miðbæ
sem er risinn. Um er að ræða ráð-
hús, skrifstofur, verslanir og íbúðir.
Á báðum stöðum er gert ráð fyrir
stóru yfirbyggðu torgi. Framkvæmd-
ir eru á vegum Álftáróss hf. og eru
komnar af stað í Mosfehsbænum en
fara líklega í gang í Garðabænum í
sumar. Ég bind vonir við að með
þeim yfirbyggðu torgum, sem þarna
eru fyrirhuguð, takist að skapa
nokkurs konar þungamiðju í þessum
sveitarfélögum og jafnframt að
styrkja ímynd þeirra."
Meiri metnað í bygg-
ingar
- Þú sagðir fyrir tveimur árum að
arkitektar væru að hverfa frá strang-
trúarstíl, menn leyföu sér meira.
„í dag er ég sama sinnis en verð
að viðurkenna að oft verð ég von-
svikinn yfir að ekki skuh vera meiri
metnaður til staðar þegar menn eru
að byggja. Þá á ég ekki endilega við
hönnuði heldur líka húsbyggjendur.
Miðað við aha þá menntuðu arki-
tekta sem við eigum ætti útkoman
Hins vegar eru fundir þeirra ekkert
tengdir ferðum hinna tveggja th ís-
lands. Einar hefur spilað með sinfó-
níunni síðasthðin 12 ár.
Hafsteinn kláraði Tónlistarskól-
ann í Reykjavík og hélt síðan til
Bandaríkjanna 111 frekara náms. Haf-
steinn hefur spilað með sinfóníunni
frá 1970. Einar og Hafsteinn voru
báðir í Lúðrasveitinni Svaninum í
æsku, „ólust þar upp“.
Bernharður kom hingað til lands
1975 til að spha í Sinfóníuhljómsveit-
inni. „Ég hef ekki komist í burtu síð-
an og er nú orðinn íslenskur ríkis-
borgari." Félagar hans lýsa honum
sem upprennandi hljómsveitar-
stjóra.
Daði er af skoskum ættum. Hann
kom til landsins daginn efir eldgosið
í Vestmannaeyjum og ætlaði að spha
tvo mánuði með Sinfóníuhljómsveit-
inni. Hann festi rætur hér og hefur
síðan stofnað fiölskyldu og gerst ís-
lenskur ríkisbrogari.
Jósef er fæddur Bandaríkjamaður
af ítölskum ættum. Hann kom th ís-
lands 1981 th að spha með sinfó-
níunni í tíu daga. Eins og Bernharður
og Daði skaut hann fljótt rótum.
Hann giftist íslenskri konu og er nú
íslenskur ríkisborgari.
-hlh
oft að vera betri en raun er á. Mér
finnst stundum eins og menn séu of
fastir í sama farinu. Menn mættu
gera meira að því að leita nýrra
leiða.“
- Ætti hörð samkeppni meðal arki-
tekta ekki að fæða af sér nýjungar?
„Það er ekki mikill skhningur á að
það skih sér í meiri gæðum eða jafn-
vel spamaði að eyða meiri tíma í
hönnunarþáttinn. Það vih jafnvel
gleymast hver arkitektinn er. Þegar
verið er að vígja hús er oft minnst á
alla mögulega sem komið hafa við
sögu aðra en arkitektinn."
Aðspurður sagði Ingimundur það
þarft verk að veita viöurkenningar
eins og menningarverölaunin. .
„Yfirleitt fer hth umræða um bygg-
ingar fram hér og þá að mestu í lok-
uðum hópi fagmanna. Byggingarhst
kemst helst í fiölmiðla ef eitthvað fer
úrskeiðis. Það er ekki minnst á það
sem vel er gert. í ljósi þessa eru
Menningarverðlaun DV gott fram-
tak. í þeim felst viöurkenning um
leið og þau hvetja til almennrar
umræðu um byggingarhst."
,-hlh
Ingimundur Sveinsson arkitekt. DV-mynd GVA