Dagblaðið Vísir - DV - 29.02.1992, Blaðsíða 31

LAUGARDAGUR 29. FEBRÚAR 1992.
43
I
i
)
í veislum drekkur Mjaðveig hraðar en aðrir og laumast oft inn í eldhús og gæðir sér á viskii í fleyg sem falinn
er inni í kústaskáp. Þjóðfélagið hefur ávallt litið niður á alkóhólisma kvenna og áfengisneysla þeirra hefur
lengi tengst lausiæti í augum almennings. DV-mynd BG
Drykkfelld eigin-
konajáma-
bindingamanns
Mjaðveig Hlín er kona á miðjum
aldri sem býr í Reykjavík. Hún er
gift riðvöxnum, veðurbitnum járna-
bindingamanni og eiga þau hjónin 4
börn. Hann hefur mikið að gera og
segist stundum í gríni hafa járna-
bundið hálfa Reykjavík. En öllu
gamni fylgir nokkur alvara.
Mjaðveig Hlín drakk í fyrsta sinn
á árshátíð jámabindingamanna í
Breiðfirðingabúð sem þá var við
Skólavörðustíg. Var hún borin heim
þá nótt af eiginmanni sínum, enda
varð hún ofurölvi. Á næstu árum
drakk Mjaðveig lítið en helgaði sig
barneignum og uppeldi. Þó varð hún
ávallt áberandi drukkin á öllum
hátíðum þar sem vín var haft um
hönd. Smám saman hefur drykkjan
aukist en Mjaðveig gætir sín betur
en áður, enda veit hún að eiginmað-
ur hennar hefur ímugust á áfengis-
neyslu hennar.
Hún felur áfengi á víð og dreif, svo
sem í stampi fyrir óhreint lín og í
nærfataskúffum sínum. Aldrei tek-
ur hún svo til í íbúð þeirra hjóna
að hún sæmi sig ekki verölaunum
fyrir vikið. Hún fær einatt gull, silf-
ur og brons og verður vel við skál.
Hún finnur oft fyrir óminni eftir
slíka drykkju og man ekki það sem
gerst hefur. Eiginmanni hennar
mislíkar það mjög þegar hann kem-
ur heim í tandurhreina íbúðina en
eiginkonan hggur afvelta í sófa út
frá söng Ellýar Vilhjálms um vegina
sem hggja til ahra átta. Hann slekk-
ur þá á grammófóninum, ber konu
sína til sængur og fer síðan í eldhús
og setur á hlóðir pott með kartöflum
ogkjötmeti.
Hann ætlar að ræða þetta við konu
sína við tækifæri en ennþá hefur
ekki gefist til þess tími í 20 ára
hjónabandi. Hann áttar sig ekki á
því að hún drekkur mun oftar en
hann hefur vitneskju um, enda tekst
henni að leyna drykkju sinni í flest-
um thvikum og kvartar undan mi-
greni th að komast hjá nánum sam-
skiptum.
Stundum stingur Mjaðveig upp á
samkvæmishaldi og býður þá
drykkfehdum bróður sínum og öl-
kærum jámabindingamönnum sem
hún thgreinir sjálf. í slíkum veislum
drekkur Mjaðveig hraðar en aðrir
og laumast oft inn í eldhús og gæðir
sér á viskh í fleyg sem fahnn er inni
í kústaskáp. Daginn eftir slíkar
veislur gefur hún börnum sínum
peninga fyrir bíói og leiktækjasal
og þau ráða því sjálf hvenær þau
koma heim. Mjaöveig fer ekki leng-
ur á mannamót án þess að hafa með
sér silfursleginn ferðapela í tösku
sinni sem hún mynnist viö þegar
aðrirsjáekkith.
Heimihð er að leysast upp, Mjað-
veig drekkur daglega og járnabind-
ingamaðurinn vinnur æ meira og
kemur sjaldan heim. Hún sér ekki
Á læknavaktínni

í” *
Ih^ i Óttar
Guðmundsson
wm.—É læknir
að drykkjuskapur hennar hafi nein
skaðleg áhrif á börnin eða heimhis-
haldið en kennir jáminu um upp-
lausn og aðra ógæfu.
„Hvernig er hægt að ætlast th þess
að maður fari í gegnum þetta aht
saman þurrbrjósta?"
Viðbrögð
þjóðfélagsins
'Þjóðfélagið hefur ávallt htið niður
á alkóhólisma kvenna. Áfengis-
neysla þeirra hefur lengi tengst
lauslæti í augum almennings og svo
hefur það verið um aldir. Meðal
múhameðstrúarmanna máttu eigin-
menn taka konur sínar af lífi ef
áfengislykt var af þeim. Ástæða
þessa var ekki sú að konan væri að
drekka heldur að áfengislykt gæfi
th kynna að hún hefði verið manni
sínum ótrú. Ölvun var ekki tahn
samrýmast kvenlegum dyggðum og
drykkjuskapur var álitinn andstæð-
ur móðurhlutverki konunnar.
Á síðustu árum hefur mikh breyt-
ing orðið á högum kvenna. Konan
gegnir ekki lengur hefðbundnu hús-
móðurhlutverki innan veggja heim-
ihs heldur er úti í þjóðfélaginu og
aflar tekna. Konur hafa misst sögu-
legt hlutverk sitt inni á heimhum
en ekki náð að hasla sér völl á jafn-
réttisgrundvelh úti í atvinnulífinu.
Þessar breytingar hafa haft það í for
með sér að ýmiss konar streitusjúk-
dómar leggjast nú á þær ekki síður
en karla. Alkóhóhsmi kvenna hefur
og aukist gífurlega á síðustu árum
eins og innlagnartölur á stofnanir
semVogsýna.
Greining alkóhól-
isma hjá konum
Læknum gengur oft hla að greina
alkóhólisma hjá konum. Menn
spyrja sjaldnast réttu spuminganna
og átta sig ekki á þeim mun sem er
á drykkju kvenna og karla.
Þessi spurningahsti hefur reynst
mér vel í viðtölum við konur sem
ég gruna um drykkjusýki.
1. Kaupir þú stundum áfengi á mis-
munandi stöðum svo að enginn viti
hvað þú kaupir mikið?
2. Felur þú tómar flöskur og fleygir
þeimílaumi?
3. Ákveður þú stundum að verð-
launa þig með áfengi eftir vel unnin
húsverk?
4. Ert þú stundum eftirlát við bömin
þín vegna sektarkenndar eftir síð-
astafylhrí?
5. Færðu stundum óminni á fylhríi
og manst ekki neitt?
6. Hringir þú stundum th húsráð-
anda, eftir samkvæmi þar sem þú
varst gestur, th að spyrja um eigin
hegöun?
7. Færð þú þér stundum aukadrykk
áður en farið er af stað í samkvæmi?
8. Finnst þér þú verða skemmthegri
og meira aðlaðandi þegar þú drekk-
ur?
9. Finnur þú fyrir skelfingu þegar í
hönd fara margir dagar án áfengis?
10. Býrðu th ástæður fyrir drykkju
eins og að bjóöa ölkæru fólki í heim-
sókn?
11. Forðast þú að lesa þér th um
alkóhóhsma þegar aðrir em nær-
staddir en lest aht sem þú nærð í
ein?
12. Ert þú með áfengi í töskunni
þinni?
13. Ferð þú í vamarstöðu þegar ein-
hver minnist á drykkjuskap þinn?
14. Drekkur þú áfengi eftir rifrhdi
eðaístreitu?
15. Keyrir þú stundum bh eftir aö
hafa drukkið?
16. Hefur tíðahringurinn áhrif á
áfengisneyslu þína eða neyslu ró-
andilyfja?
17. Hvað fyndist þér ef barnið þitt
drykki eða tæki lyf eins og þú gerir?
Flest þessara einkenna eiga líka
við um karlalkóhóhsta en skömmin,
sektin, niðurlægingin ogfeluleikur-
inn virðist meiri hjá konum en hjá
körlum. Konur þekkja því atferli
sitt vel í þessum spumingahsta.
Síðast þegar ég vissi drakk Mjað-
veig Hhn af sömu áfergju og fyrr
og jámabindingamaðurinn batt
saman stórhýsi af hstfengi og natni.
Börnin vom að gefast upp en fæsta
virtist gruna hversu mikh vanda-
mál fjölskyldunnar væm.
EINN BÍLL A MANUÐI í
ÁSKRIFTARGETRAU N
ÁSKRIFTARSÍMI 63 27 00 GRÆNT NÚMER 99 62 70