Dagblaðið Vísir - DV - 03.04.1995, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 3. APRÍL 1995
15
Ósannindi í hverju orði
í þeirri kosningabaráttu sem nú
stendur yfir hefur komið fram að
einn stjómmálaflokkurinn, Al-
þýðuflokkurinn, hefur leyft sér að
fara með ósannindi í trausti þess
að aðrir geti ekki komið þvi við að
rengja flokkinn og sérstaklega
formann hans.
Flett ofan af
í fyrsta lagi hélt Alþýðuflokkur-
inn því fram að matarverð myndi
lækka um marga tugi prósenta á
sömu stundu og íslendingar gerð-
ust aðilar að Evrópusambandinu.
Flett hefur verið ofan af því að þetta
er ekki rétt. Þannig er talið að verð-
lag á búvörum hafi jafnvel hækkað
eftir að Svíar gengu í sambandið
og hafi verið um lækkun að ræða
sé það aðeins brot af þeirri himna-
sendingu sem Alþýðuflokkurinn
auglýsti dýrum dómum í upphafi
kosningabaráttimnar.
í annan stað hélt Alþýðuflokkur-
inn því fram að íslendingar græddu
þegar 44.000 krónur á hverja fjög-
urra manna íjölskyldu vegna auk-
ins útflutnings í kjölfar EES-aðild-
ar. Staðreyndin er sú aö hlutfall
útflutnings íslendinga inn á Evr-
ópska efnahagssvæðið hefur
minnkað en ekki aukist.
í þriðja lagi hefur formaður Al-
þýðuflokksins haldið því fram að
Lánasjóður íslenskra námsmanna
hafi verið gjaldþrota þegar núver-
andi ríkisstjórn tók við og aðgerðir
ríkisstjórnarinnar hafi verið til
þess að rétta sjóðinn við. Stað-
reyndin er hins vegar í fyrsta lagi
sú að Ríkisendurskoðun hefur
staðfest að sjóðurinn hafi átt 9
milljarða króna umfram skuld-
bindingar og í annan stað hggur
nú fyrir að eiginíjárhlutfall sjóðs-
ins hefur versnað í tíð núverandi
ríldsstjórnar.
í flórða lagi hggja nú fyrir opinber-
ar tölur um þróun útgjalda til heh-
brigðismála. Þar kemur þetta fram:
1. Hehbrigðisútgjöld þjóðarinnar
á fóstu verðlagi hafa hækkað frá
1991.
2. Hehbrigðisútgjöld heimhanna
sem hlutfall af útgjöldum hins op-
inbera hafa hins vegar hækkað frá
því að vera 1,05% af hehbrigðisút-
gjöldum í það að vera 1,13% af
„vergri“ landsframleiðslu eða um
1,6 mhljarðar króna.
manna um hríð. Hann fór í stjórn
með Sjálfstæðisflokknum sem kýs
fremur að feha skatta af stóreigna-
mönnum og hátekjufólki (ekkna-
skatturinn) en að feha niður kostn-
að ganga hægt um gleðinnar dyr. -
Að minnsta kosti þegar Alþýðu-
flokkurinn er annars vegar.
Svavar Gestsson
„Alþýðuflokkurinn ber meiri ábyrgð á því en aðrir flokkar að enn situr hér hægri stjórn“, segir Svavar m.a.
i grein sinni.
Kjallaiiiin
Svavar Gestsson
efsti maður G-listans
í Reykjavík
Enginn sparnaður
Sparnaðurinn er í raun og veru
enginn fyrir þjóðina, en ríkissjóður
hefur sparað með því að leggja
sjúkhngaskatta á heimihn fyrir
mhljarða króna.
Alþýðuflokkurinn ber meiri
ábyrgð á því en aðrir flokkar að enn
situr hér hægri stjórn. Hann feUdi
síðustu ríkisstjórn og sphlti þannig
samstarfsmöguleikum vinstri
að við aðgerðir vegna eyrnabólgu
í smábörnum. Það er forgangsröð
sem við höfnum en Jafnaðar-
mannaflokkur íslands ber ábyrgð
á. Hann hyggst hins vegar breiöa
yfir þessar ljótu staðreyndir mis-
réttis og spillingar með Evrópu og
ósannindum. Hvorugt má takast.
Hins vegar sýna þessar stað-
reyndir að kosningabaráttan er
varasöm og réttast fyrir aUa aðila
„Hins vegar sýna þessar staðreyndir
að kosningabaráttan er varasöm og
réttast fyrir alla aðila að ganga hægt
um gleðinnar dyr. - Að minnsta kosti
þegar Alþýðuflokkurinn er annars veg-
ar/
EES: Útf lutningsleið
í framkvæmd
Alþýðuflokkurinn var einn
flokka hehl og óskiptur í afstöðu
sinni th EES-samningsins sem
unnið var að undir forystu Jóns
Baldvins Hannibalssonar, utanrík-
isráðherra og formanns Alþýðu-
flokksins.
Með EES-samningnum er ísland
í fyrsta sinn orðið hluti af alþjóð-
legu viðskiptakerfi. Erlendir við-
skiptaaðhar hta nú á íslendinga
sem jafnréttisaðila og markaðs-
starf íslenskra fyrirtækja á er-
lendri grund er allt orðið auðveld-
ara. Tækifæri sem áður voru lokuð
hafa nú opnast, bæði fyrir htla og
stóra framleiðendur.
Sem dæmi má nefna að árangurs-
ríkt starf SÍF í Nord Morue í Frakk-
landi hefði ekki náðst án aðhdar
íslands að EES. Sama má segja um
samstarf Flugleiða og SAS. Ahrifin
af EES-samningnum koma sífeht
betur í ljós.
Áhrif á sjávarútveg
Áþreifanlegustu áhrif EES-samn-
ingsins felast í lækkun toha á sjáv-
arafurðir. Tohar á saltfiski, sem
voru 16-20%, féllu niður. Sömuleið-
is tohar á ferskum flökum, sem
voru 18%. Verðmæti útfluttra salt-
fiskflaka jókst á árinu 1994 um
KjaUaiinn
Petrína Baldursdóttir
alþingismaður fyrir Alþýðu-
flokkinn í Reykjaneskjördæmi
meira en 30% qg á ferskum flökum
um yfir 20%. Útflutningur á óunn-
um fiski hefur dregist stórlega
saman. Ný tækifæri hafa skapast í
vöruþróun á fiskafurðum, sem fyr-
irtækin munu nýta sér á næstu
árum.
Hehdaráhrif á landsframleiðslu
eru tahn munu nema 2,5-3,0 mhlj-
örðum kr. fyrstu árin, en aht að 6
mhljörðum þegar fram í sækir. Það
samsvarar um 44 þús. kr. á hverja
4ra manna fjölskyldu á ári og mun
tvöfaldast á næstu árum, þegar
samningurinn kemur að fullu th
framkvæmda árið 1997.
Áhrif á vinnumarkað
Á síðasthðnu ári fluttu hingað til
lands 482 ríkisborgarar frá EES-
löndum, en þangað fluttu á sama
tíma 2.303 íslendingar. Fuhyrðing-
ar andstæðinga EES-samningsins
um að erlent vinnuafl myndi
flykkjast th íslands hafa ekki
reynst eiga við rök að styðjast.
Samkeppnisreglur
og neytendamál
Mikiar breytingar urðu th batn-
aðar á samkeppnisstöðu hthla fyr-
irtækja í kjölfar EES-samningsins
þegar um er að ræða viðskipti milh
Islands og EES-landa. Óheimht er
að gera samninga sem takmarka
eða hindra samkeppni. Ekki má
mismuna viðskiptaaðhum með
ólíkum skilmálum og óheimilt er
að misnota markaðsráðandi stöðu.
Reglumar eiga að vemda htlu fyr-
irtækin og tryggja lægra vömverð.
íslendingar urðu að setja marg-
vísleg lög um neytendamál í kjölfar
aðildar að EES sem Neytendasam-
tökin höfðu um langt skeið barist
fyrir að fá en án árangurs. Neyt-
endasamtökin telja einnig að þátt-
taka íslands í EES muni auka sam-
keppni hér á landi og leiða th lægra
verðs á vöram og þjónustu, t.d. að
samkeppni muni aukast á sviði
tryggingastarfsemi og bankastarf-
semi. Petrína Baldursdóttir
„Heildaráhrif á landsframleiöslu eru
talin nema 2,5-3,0 milljörðum kr. fyrstu
árin, en allt að 6 milljörðum þegar fram
ísækir.“
Meðog
Veridagsreglur trygginga-
félaga i slysamálum
Haf a sannað
gildisitt
„Verklags-
reglurnar
hafa að okkar
inati sannað
gildi sitt. Th-
gangurinn
var fyrst og
fremst sá aö
hnekkja því
mati sem lagt
var fram.
Okkur hefur ........
tekist að lækka þetta mat með
nýju matí. Það hefur leitt til þess
að fundist hefur réttari grand-
völlur th að gera upp slys og þá
oft í samræmi viö verklagsregl-
urnar. Þær voru fyrst og fremst
til aö gera upp slys þar sem menn
vildu ekki láta reyna frekar á
framlagt inat. i yfirgnæfandi
meirihluta mála sem okkur hefur
verið stefht í hefur okkur tekist
að hnekkja framlögðu mati með
nýju mati. Að þessu leyti hafa
verklagsreglumar sannað ghdi
sitt. Reglurnar hafa leitt th þess
að mat vegna minniháttar áverka
hefur lækkað. Varöandi nýgeng-
inn dóm í Hæstarétti er ekki unnt
að segja að hann varði þetta álita-
efni sérstaklega. Þarna var fyrst
og fremst fjallað um vaxtafótinn
sem mið á framtíðarávöxtun
greiddra bóta. Við erum ekki að
leita leiða th sparnaðar heldur
þess sem rétt er. Það er alvegljóst
aö það sem við vorum að greiða
var allt of mikið vegna þess að
matið var of hátt. Það er rétt að
hafa lika í huga að nýju skaða-
bótaiöginmunulækka enn frekar
bætur vegna minniháttar áverka.
Jafnframt munu bætur til alvar-
lega slasaðs fólks hækka stór-
lorro “
Ingvar Sveinbjömsson,
lögmaður Vétrygginga-
Ekkert skylt
við lögfræði
„Verklags-
reglur vá-
tryggingafé-
laganna eiga
ekkert skylt
við lögfræði
eða íslenskan
skaðabótarétt
enda hafa
dómstólar
virt þær að
vettugi. Nú
síöast Hæstiréttur íslands meö
dómi á fimmtudag. Þar reyndi á
þessa reglu. Tryggingafélögin i
krafti valds sins reyndu aö neyða
hina slösuðu til aö sætta sig við
skaðabætur sem þeir vissu að
voru í engum takti við reglur
skaðabótaréttar. Síðan bitu þau
höfuðið af skömnhnni með því
að neita hinum slösuðu sem
ákváðu að taka á móti skaðabót-
um með verklagstilboði að gera
upp með fyrirvara. Þaö er th
marks um að þau höföu ekki
mikla trú á eigin verklagsreglum
úr því að þau vildu ekki leyfa
fórnarlömbum slysa aö bera rétt-
mæti verklagsreglnanna undír
dómstóla. Það má þvetjum vera
Ijóst að verklagsreglumar voru
fyrst og fremst settar til að bæta
afkomu tryggingafélaganna og
voru því hagfræöilegar en ekki
lögfræðhegar. Meö nýgengnum
dómi Hæstaréttar ætti að vera
búið að kveða niður alla verk-
lagsthburöi tryggingafélaganna.
Það er miður hve margir hafa
látið tryggingafélögin neyða sig
th að gera upp á þessum nótum
á undanfömum misserum. Gróöi
tryggingafélaganna skiptir sjálf-
sagt tugum mhljóna króna á
þessutímabhi." -Ótt