Þjóðviljinn - 07.01.1955, Síða 10
10) _ ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 7. janúar 1955
Erich Maria REMARQUE:
« '•
Að elsha.
... og deyja
22. dagnr
1 „AlLt í lagi. Þegiðu svo. Þú getur beðið á morgun.
Eða bíddu að minnsta kosti þangað til lestin er komin
af staö“, sagði einhver þreytulega.
„Ég ætla að biðja. Ég verð að komast heim. Ég fæ
ekki leyfi til að fara heim, ef ég er settur á sjúkrahús
hér. Ég verð að komast til Þýzkalands. Konan mín er hjalp“.
með krabbamein. Hún er þrjátíu og sex ára. Varð þrjá-
tíu og sex ára í október. Hún er búin að liggja fjóra
mánuði í rúminu“.
Hann leit á einn af öðrum með þjáningarsvip. Eng-
inn sagði neitt. Þetta var svo algengt.
Klukkustundu seinna lagði lestin af stað. Maðurinn
sem klifrað hafði út um hinar dyrnar hafði ekki sýnt
sig. Sennilega höfðu þeir haft upp á honiun, hugsaði
Graber.
Um hádegi kom liðsforingi inn til þeirra. „Vill einhver
héma láta raka sig?“
„Hva'ð segirðu?”
„Raka sig. Ég er rakari. Ég hef ágæta sápu. Afgang
frá Frakklandi".
„Rakstur meðan lestin er á hreyfingu?"
„Auðvitað. Ég er að koma úr liðsforingjavagninum“.
„Hvað kostar það?“
„Fimmtíu pfenniga. Hálft mark. Það er ódýrt, miðað
við það að ég verð fyrst að klippa af ykkur skeggið".
„Gott“. Einhver tók upp peningana. „En ef þú skerð
mig, færðu ekki neitt“.
Rakarinn setti frá sér skálina og tók upp úr vasa
sínum skæri og greiðu. Hann var með stóran bréfpoka
sem hann setti afklippta hárið í. Svo fór hann að búa
til froðu. Hann stóð hjá glugganum. Froðan var hvít
eins og hún væri úr snjó. Hann var afar leikinn. Þrír
menn létu raka sig. Særðu mennirnir afþökkuðu það.
Gráber var hinn fjórði sem settist. Hann horfði á menn-
ina þrjá Sem búnir voru. Þeir voru undarlegir útlits.
Andlit þeirra vom rauð og veðurbarin; hökurnar hvítar
og gljáandi. Þetta voru hálf hermannsandlit og hálf
heimamannaandlit. Gráber heyrði urgið í rakhnífnum.
Hann varð léttari í skapi við raksturinn. Þetta var
þegar orðið heimalegt, þótt ekki væri nema það að yfir-
maður var að stjana við hann. Honum fannst eins
og hann væri kominn í borgarabúning.
Síðari hluta dags nam lestin aftur staðar. Fyrir utan
var eldhústjald. Þeir fóm út til að taka við matar-
skömmtum sínum. Lúttjens fór ekki með þeim. Gráber
sá að varir hans bærðust í sífellu. Á meðan hélt hann
heilbrigðu hendinni krepptri utanum reifuðu höndina.
Þeir fengu sænskar næpur. Þær vom moðvolgar.
Það var komið kvöld þegar þeir komu að landamær-
unum. Lestin var tæmd. Hermennirnir 1 leyfi vom kall-
aðir saman og farið með þá á aflúsunarstöð. Þeir af-
hentu fötin sín og sátu naktir í skálunum til þess að
láta lýsnar drepast á líkama sínum. Salurinn var heit-
ur, vatnið heitt og það var sterk sótthreinsunarlykt
af sápunni. í fyrsta skipti í marga mánuði sat Gráber
1 vel heitu herbergi. Á vígstöðvunum höfðu stundum
verið ofnar, en þá var manni aðeins heitt á þeirri hlið
sem að ofninum sneri. Hin var ísköld. Allt þetta her-
bergi var funheitt. Beinin í manni gátu smámsaman
þiðnað. Beinin og höfuðkúpan. Lengst hafði kuldinn og
frostið bitnað á höfuðkúpunni.
Þeir sátu í hring, leituðu að lúsum og mörðu þær
undir nöglunum. Gráber hafði engar lýs í höfðinu.
Teppalýs og fatalýs settust ekki að í höfðinu, það var
föst regla. Lýs fóru ekki inn á yfirráðasvæði hver ann-
arrar. Milli þeirra voru engar styrjaldir.
Hitinn gerði hann og syfjaðan. Hann sá föla líkama
félaga sinna, kuldapollana á fótum þeirra og rauð örin.
Allt í einu vom þeir ekki lengur hermenn. Einkennis-
búningar þeirra hengu 1 gufu einhvers staðár; þeir voru
naktir mennskir menn að merja lýs og samræður þeirra
tóku breytingum í samræmi við það. Þeir töluðu um
mat og konur.
„Hún á barn“, sagði maður sem nefndur var Bern-
hard. Hann sat við hliðina á Gráber og veiddi lýsnar
úr augabrúnunum með aðstoð vasaspegils. „Ég hef ekki
komið heim í tvö ár og barnið er fjögurra mánaða. Hún
segir að það sé fjórtán mánaða og ég eigi það. Auk
þess minntist hún aldrei á það, fyrr en fyrir tíu mán-
uðum. Aldrei áður. Hvað segið þið um þetta?“
„Svona lagað er alltaf að gerast“, svaraði sköllóttur
maður kæruleysislega. „Uppi í sveit er fjöldi barna eign-
aður stríðsföngum“.
„Ég mundi reka kvenmanninn á dyr“, sagði maður
sem var að reifa á sér fæturna. „Þetta er viðurstyggi-
legt“.
„Viðurstyggilegt? Hvað áttu við?“
Sköllótti maðurinn bandaði hendinni kæruleysislega.
„Á stríðstímum er allt með öðrum hætti. Þið verðið að
skilja það. Hvort er það drengur eða stúlka?“
„Drengur. Hún skrifar aö hann sé líkur mér“.
„Ef það er drengur, geturðu haldið honum. Hann get-
ur komið að gagni. Uppi í sveit er alltaf þörf fyrir
„En heyrðu mig. Hann er hálfur Rússi —“
„Hvað gerir það til? Rússar eru Aríar. Og föðurlandið
þarf á hermönnum að halda“.
Bernhard lagði frá sér spegilinn. „Svo auðvelt er
það ekki. Þú getur trútt um talað. Þetta kom ekki fyrir
þig“.
„Kysirðu þá heldur að einhver feitur, úrkynjaður
landi þinn ætti barn með konunni þinni?“
„Nei, alls ekki“.
„Nú, jæja“.
„Hún hefði getað beðið eftir mér“, sagði Bernhard
lágt og feimnislega.
Sköllótti maðurinn yppti öxlum. „Sumar bíða og aðr-
ar ekki. Þú getur ekki ætlazt til neins ef þú kemur ekki
heim árum saman“.
„Ert þú líka kvæntur?"
„Nei, guði sé lof að ég er það ekki“.
„Rússar eru ekki aríar“, sagði rottulegur maður með
niðurmjótt andlit og lítirm munn allt í einu. Harm
hafði þagað fram að þessu.
Allir litu á hann. „Þér skjátlast“, sagði sköllótti mað-
urinn. „Þeir eru aríar. Einu sinni sömdum við þó við
þá“.
Glens og gaman
Hún: í>ú hugsar meira um þetta
nýja útvarpstæki en um mig.
Hann: Það truflar mig minna..
Kennari: Hvað er helmingur-
inn af einum tíunda hluta?
Baddi: Það veit ég ekki ná-
kvæmlega, en það getur ekki
verið mikið.
Hann (eftir langa deilu): Mér
þætti fróðlegt að vita hvað
gerðist ef við yrðum einhvern-
tíma sammála.
Hún: Það hefði ekkert annað
gerzt en það, að ég hefði haft
rangt fyrir mér.
—o—
Kennari: Hver er helzta út-
flutningsvara Vesturindía?
Nemandi: Ég veit það ekki.
Kennari: Hvaðan fáum við
sykurinn okkar?
Nemandi: Við fáum hann lán-
aðan hjá henni frú Nikulás-
son.
Hann: Þú ert alltaf að óska.
einhvers sem þú hefur ekki.
Hún: Hvers annars ætti ég
að óska?
Hann: Ég er búinn að bíða
eftir þér hvorki meira né
minna en þrjú kortér, og ég
hef orðið að standa allan tím-
ann eins og fífl.
Hún: Því miður get ég ekki
gert að því hvemig þú stend-
ur.
Q0
eimilisþáitnr
Venusmál
eftir
hæð og
aldrí
Það er ekki eingöngu Venus Fyrirmyndarmálið er því um-
frá Milo sem hefur skilið eftir fram allt háð líkamsstærðinni.
líkamsmál sín sem sígilda fyr- Hæðin er að sjálfsögðu mæld
irmynd, — frá alda öðli hafa án skóa. Brjóstmál og mjaðma-
konurnar sótzt eftir ýmsum mál á að vera svipað, mittið á
fegurðarfyrirmyndum. En það að gizka 25 sm grennra. Aðrar
gleymist oft að ekki er hægt að stærðir skipta minna máli, því
gefa upp fullkomið mál nema að hvaða máli skiptir það að
stærð konunnar og líkamsbygg- við höfum háls og fótleggi eins
ing sé tekin tíl greina. Enn- og Venus frá Milo ef aðalmál-
fremur verður að athuga að því in eru röng ?
nær engar konur hafa sama Hér á eftir koma fyrirmynd-
þunga alla ævi, og því skiptir armál fyrir hina ýmsu aldurs-
aldurinn einnig miklu máli. og þyngdarflokka:
Aldur Hæð Þyngd Mjaðmir Mitti Brjóst
20-30 1,55 m 48 kg 81 sm 61 sm 82 sm
20-30 1,65 m 57 kg 87 sm 62 sm 86 sm
20-30 1,70 m 62 kg 92 sm 66 sm 89 sm
20-30 1,75 m 66 kg 96 sm 70 sm 92 sm
30-55 1,55 m 50 kg 84 sm 64 sm 85 sm
30-55 1,65 m 59 kg 90 sm 65 sm 87 sm
30-55 1,70 m 64 kg 98 sm 68 sm 99 sm
30-55 1,75 m 69 kg 100 sm 76 sm 102 sm
Engiferrúllur ...
120 g smjör (eða smjörlíki)
120 g hveiti
120 g dökkur púðursykur
120 g síróp
i/2 tsk engifer
Smjörið mulið í hveitið, púð-
ursykri og sírópi bætt smám
saman í og þessu er hnoðað
saman í þykkt deig. Gerið úr
því litlar bollur og þrýstið á
þær á plötunni, sem smurð er
með smjörlíki. Gætið þess að
hafa langt á milli þeirra —
hafið ca 6 á liverri plötu, því
að deigið rennur mjög mikið
út. Bakist ca stundarfjórðung
í heitum ofni. Lyftið kökunum
varlega af plötunni með pönnu-
kökuhníf og vefjið þeim volg-
um utanum skaftið á trésleif.
Þegar þær eru kaldar eru rúll-
urnar fylltar með þéyttum
rjóma eða smjörkremi. Annars
bragðast þær vel tómar líka.
MÁNUDAGS
FRIKADELLUR
Ca. 250 g steikt eða soðið kjöt
hakkað í hakkavélinni ásamt
100 g af reyktu fleski og þrem
hveitibrauðsneiðum sem bleytt-
ar eru upp í dálítilli mjólk.
Farsið síðan hrært með einu
eggi, pipar, rifnum lauk og
salti ef þarf, öllu hnoðað vel
saman og búnar til litlar kúlur
sem velt er upp úr raspi og
steiktar í brúnuðu smjöri eða
smjörlíki. Grænmetisjafningur,
eða soðnar kartöflur og brún
sósa eða brúnað smjörlíki borið
með.