Þjóðviljinn - 24.07.1962, Blaðsíða 7

E R I C H KÁSTNER
eða
ÆVINTÝRI SLÁTRARANS
andi að losna þaðan.
Ljósakróna, fjölmargir lampar,
gluggi, glerhurð og stór spegill
höfðu mölbrotnað. Hvar sem
stigið var fæti, marraði í gleri.
Forstjórinn hafði frelsað rosknu
rökókógreifafrúna undan borðinu
sem íþvingaði hana, hann reisti
hana á fætur og ætlaði að fylgja
henni fram í snyrtiherbergið.
Við það tækifæri hrasaði hann
og féll niður í sherrypoll.
Frammi í ganginum fyrir
framan litla skápinn með raf-
'magnsöryggjunum, sat fatagæzlu-
konan á gólfinu með sokkinn,
sem hún hafði verið að prjóna,
í munninum.
Og uppúr rústunum og óskapn-
aðinum gnæfði Kiilz slátrara-
meistari frá Berlín, eins og guð
hefndarinnar og hélt á stökum
stólfæti í tröllaukinni hendi.
„Hver vill komast á spitala?”
hrópaði hann og leit í kringum
sig með ofsa í augum. „Ég geri
það fyrir eklri neitt.”
í>að var enginn sem gaf sig
fram.
Við fætur honum lá maður
sem liann hafði í myrkrinu gect
óskaðlegan með því að herða svo
á hálsbindinu hans. að vesling-
urinn hafði lyppast niður mót-
stöðulaust. Það var reyndar al-
saklaus gestur, flutningamiðill
frá Gústrow.
Og þvert yfir rauða, pluss-
fóðraða handriðið hékk annar
maður með höfuðið niður. Það
var yfirþjónninn á veitingahús-
inu, Hann hafði orðið fyrir höggi
frá einni af vínflöskum sínym og
skaddazt svolítið. Hann var nú
i þann veginn að koma til sjálfs
sín aftur. Borðið stóð enn á sín-
um stað. En skálin og sykurinn,
öskubakkinn og askan og rósa-
vöndur að viðbættum blómavasa,
— allt lá þetta á bláu fötunum
flutningamannsins frá Gústrow.
„Enga uppgerðar hógværð.”
hrópaði slátrarameistarinn og
sveiflaði stólfætinum eins og
tyrknesku bjúgsverði yfir úlf-
gráum kollinum. „Ekki troðast.
Allir verða teknir eftir röð.”
Ungfrú Trúbner sat alveg
ringluð í horninu sínu. Litli,
fjörlegi hatturinn hennar hékk
aftur á hnakka. Hún sat eins og
lömuð af ósköpunum. Augu
hennar voru galopin og hún
þrýsti töskunni að brjósti sér.
Kúlz gamli renndi augunum
um salinn. Hann kinkaði kolli
sigri hrósandi til ur.gu stúlkunn-
ar og sagði: „Þeir eru horfnir,
barnið mitt.”
„Hverjir eru horfnir?” spurði
hún.
„Glæpamennirnir,” tilkynnti
hann hreykinn. „Nema þessir
tveir þrjótar sem ég felldi.”
„En annar þeirra er þjónn,”
andmælti ihún.
. Hynn virti fyrir sér manninn
sem hékk ýfir ri'ði8. „Já sem ég
er lifandi, það þykir mér leitt.”
Hinn maðurinn sem lá á gólf-
inu, gat loksins losað um slifsið
sitt; hann ihóstaði og stundi hásri
röddu: „Ég er flutningamiðill.
Hvernig getur yður dottið í hug
að kyrkja mig?”
„Eruð þér enginn ræningi held-
ur?” spurði Kúlz skelkaður.
..Ræningi? Eruð þér drukk-
inn, maður minn?“
,.Mér þykir þetta mjög leitt“,
stamaði slátrarameistarinn og
hneigði sig. „Leyfist mér að
kynna mig! Kúlz!“
„Eihmer!“ Hinn kynnti sig
sömuleiðis. „Mín er ánægjan“.
Hann reis uPP með erfiðismun-
um og horfði niðiurdreginn á
^ykurinn o>g Öiskuna á b’áu
fötunum smum. Svo haltraði
hann af stað. Rósimar tck hann
með sér.
, Jæja, ég" hef nú rétt fyrir
mér samt“, urraði Kulz. „GLæpa-
mennirnir eru horfnir“.
írena Trúbner brosti. Ailt í
eínu losaði hún handlegginn frá
brjóstinu og starði á tösk-una
sína. Rennilásinn stóð opinn.
Iíún leit niður í hana, Lyfti höfð-
inu og hvislaði náföl: „Miníatúr.
an er horfin!“
óekar Kúlz missti stóMótinn.
Sjálfur lét ha.nn fallast niður í
stól. Svo spratt hann aftur á
fætur, leit í krinigum sdg o.g
hrópaði: ,,Hann ungi vinur otok-
ar er láka horfinn".
„Hver þá?“ spurði hún.
„Riudi Struve“.
„Hann lika?“ írena Trúbner
hristi höfuðið og horfði sikiln-
ingissljóum augum fram fyrir
sig. „Hann líka?“
ÞEGAR lögregluþjónarnir tveir
birtiust, voru þeir umkringdir af
baðgestum, sem hlotið höfðu
eyðileggingar á fötum. Þeir
kröfðust skaðabóta hiver í kapp
við annan.
„Það kemur ekki mál við okk-
ur.“ sögðu lögregluþjónannir.
TIL SÖIU
Þriggja herbergja íbúð á hitaveitusvæði.
JÖN Ó. HIÖRLSIFSSON, viðskiptaíræðingur,
Fasteignasala — Tryggvagötu 8 — 3. hæð.
Viðtalstími frá kl 11—12 f.h. og 5—7 e.h.
Sími 20610 — Heirnasími 32869.
Atvinna
Verkamenn óskast. Löng vinna.
VERK K/f
LAUGAVEGI 105 . SIMI 113 80.
Nauðungaruppboð
13.00 „Við vinnuna“: Tónleikar.
18.30 Harmonikulög.
20.00 Tónleikar: Ludwig Hoif-'
niapn leikur ,á píanó tvö
Íö’g oi’tir Lizt.
20.20 íýtt og enduisagt: „Frá
Napolí“ ensk ritgerð í
endursögn Málfríðar Ein-
arsdóttur (Óskar Ingimars-
son flytur.).
20.40 Tónleikar: Sinfóníuhljóm-
'Sveitin í Detroit leikur
tvö verk éftir Debussy!
21.05 Islenzkt tónlistarkvöld:
Baldur Andrésson talar um
Friðrik Bjarnason og kynn-
ir verk hans.
21.45 Iþróttir (Sigurður Sig-
urðsson).
22.10 Lög unga fólksins (Ólafur
Vignir Albertsson).
23.00 Dagskrárlok.
annað og síðasta. á hiuta í húseigninni Brúarenda við
Þormóðsstáðaveg, hér í bænum, þingl. eign Kristínar
SveinsJ.óttur, fer fram á eigninni sjálfri laugardaginn
28. júli 1962, kl. 21/2 síðdegis.
BORGARFÓGFTINN I REYKJAVÍK.
Útíioð
Tilboð óskast í holræsalögn í Suðurbraut á Seltjarnarnesi.
Utboðslýsing er aihein á skrifstofu hreppsins gegn kr.
500.00 'l skilatrj'ggingu.
Tilboösfrestur er til föstudagsins 3. ágúst n.k.
Sveitarstjóri Seltjaruarhrepps.
FrlSerráðsfefnu lokið
Framhald af 5. síðu.
almenningi sem jákvæðastar
upplysmgar um hæitu.r atom-
vopna, og vopna pannig ai-
menningsalitið vísmaaiegum
röksemaum. Indversis.ur pi'óf-
essor hvatti tii að imna ny út-
breiðsiutorm þeirrar iræðslu
sem nauösynlegt er að rniöla
ioiki ,um muu: v-J verð-
urn ao vuia.il uiuaiaar enuur-
tekmngar, Við puia.um au. gera
mannkymnu iumjost með rok-
sluddum Qæmuin nve sorgleg
þróun bíður þe»s á uæoiu uyn-
slóðum ei geisiavUivm neidui'
áfram að aukast. og við verð-
um einmg aó ftaia pað i nuga,
hve rnargt ióik skiittr sér ekki
af því hve m.argu' van..kapn-
ingar munu læðast á jörðunni
eftir nokkrar kynslóöir ai því
að það heiur aðrar anyggjur:
það veit ekki hvað börn þ.ess
eiga að leggja ser til munns á
morgun. Við verðurn emmg að
ná til þessa ioiiks, sagoi próf-
essorinn, líklega með því móti
að útskýra íynr þeim itve mik-
ið vopnin to, sta: nemtur án
vopna, án kjarnorkusprengja er
unt • leið sá heimur sent gefur
börnurn brauð.
Á þessum fundi vísindamann-
anna kornu fram ídealistískar
hugmyndir frá . austurlanda-
mönnum, að þeir vinni, eins og
læknar, heita því að nota ekki
þekkingu sína manninum til
tjóns. Og þarna komu fram
raunsæar hugmyndir unt eftir-
lit með aivopnun: mönnum
bar santan um að ekki væri
hægt að finna 100"/o öruggt eft-
irlitskerfi. I því santbandi var
minnst á eiturgas og sý'kla; ef
framleiðs a kjarnoi'kuvopna
hrefst svo ntikils fjármagns og
umsvifa að tiltölulega auðvelt
er að hafa eftirlit með henni,
þá má með lítilli fyrirhöfn búa
til „líffræðileg" vopn á einhverri
fyrirhafnarlítilli rannsóknar-
stofu, en eftirlit með öllum
efnafræðilegum og líffræðileg-
um rannsóknarstcfum heints er
óframkvænianlegt. Samt vildu
menn ekki gefa frá sér afvopn-
un fyrir þessar sakir: hér yrðu
að mætast þrauthugsað eftir-
litskerfi og vakandi almenn-
ingsálit í hverju landi.
Andrúmsloftið var sem fyrr
segii' gott á þessari ráðstefnu.
Samt var ekki alltaf glaða sól-
skin yfir henni.
Nokkrir brezkir, amerískir og
ýmsir aðrir fulltrúar vildu fara
í kröfugöngu um Moskvu und-
ir þrem borðum þar sem á væri
letrað mótmæli gegn amerísk-
um tilraunum með ikjarnorku-
vopn sem nú fara fram, mót-
mæli gegn nýjurn sovézkum til-
raunum, hvatningarorð til allra
þjóða um að sameinast gegn
öllum tilraunum. Sovézk yfir-
völd vildu ekki leyfa slíka
göngu, hvorki um borgina né
á Rauða torginu. Viðkcmandi
fulltrúar fóru samt út á Rauða
torgið með borða sína, en þá
komu innbornir menn og tóku
þá af þeim. Ekki kom til átaka,
heldur hófust niiklar kapp-
ræður á torginu urn frelsi og
alþjóðapólitík, og • tókust menn
í hendur að lokum. Þetta var
sarht m.jög leiðinlegt atvik.
í brezku nefndinni voru mjög
skiftar skoðánir fyrir gönguna:
um 100 fulltrúar (af 142) skrif-
uðu undir áskorun ti.1 allra
brezkra fulltrúa að taka eklci
þátt í neinum kröíugöngum í
Moskvu. Opinberir fulltrúar
CND (enska hreyfingin gegn
kjarnorkuvopnum) sögðu, að
þeim þætti mjög leitt að sov-
ézk yíirvöld skyldu ekki hafa
leyft gönguna, hinsvegar álilu
þeir í CNÐ að sjálf afvopnun-
arráðsteínan með öllum þeim
ólíku sjónarmiðum sem þar
komu fram hafi verið gott skref
fram á við, og því bæri ekki
að gera neitt sem gæti spillt
fyrir árangri hennar. Hinsveg-
ar sögðu þeir sem héldu fast
við gönguhugmyndina, að þeir
álitu það skyldu sína að segja
það sama á torgum í Moskvu
og á torgum í London. Sovézk-
u.m hefði svo átf að vera út-
látalaust að leyfa iþ.essa göngu,
jbannið var ekki til annars en
að vestræn börgaraleg; pressa
mun að líkindum ekki skrifa
um annað meira frá þinginu
en þetta atvik.
Þetta gerðist sama daginn og
Alexei patríark bauð öllum
geistlegum fulltrúum til Zag-
crsk og franski rithöfundurinn
Jean-Paul Sartre talaði um
hina klofnu menningu heims-
ins, um margvíslegar sorglegar
afleiðingar þess að menningin
er tekin til styrjaldarþarfa.
Hann nefndi Kafka sem dæmi:
vestrænir gagnrýnendur túlk-
uðu þennan isnjalla 'höíund sem
andstæðing sósíalisma og við-
brögðin fyrir austan eru sú að
Kafka er eikki þýddur; svipað
hefur gerzt á öðrum sviðum:
sálgreining, ákveðnar sósíolog-
ískar aðferðir. „Stríðs,túlkun“
menningarfyrirbæra fyrir vest-
an vekur stríðsviðbrögð fyrir
au.stan. Annarsvegar rang-
, færslur — hinsvégar fjandskap-
ur. í stað þess áð rannsáka á
hlutlægan hátt hvért fyrirbæri
— en slíka afstöðu telur Sartre
aðeins geta oröið marxismanum
til ávinnings. Sartre hvatti
menningarfrömuði til að brjóta
niður allar hömlur á frjóu
menningarstarfi.
Þinginu lauk þann 14. júlí.
Nefndir skiluðu álitsgerðum,
lagt var fram ávarp þingsins
til þjóðanna. sem var sam-
þykkt næstum því samhljóða.
Þetta ávarp ber vitni um mikla
og heiðarlega tiiraun til að taka
tillit til allra þeirra skoðana
sem fram komu á ráðstefnunni.
Slík tillitssemi verður óhjá-
kvæmilega til þess að ýmsar
fullyrðingar í slíku skjali verða
nokkuð óákveðnar. diplómat-
ískar úr hófi fram. en við því
verður auðvitað ekki gert.
Aðalatriði ávarpsins eru
þessi:
— Fólk með ólíkar skoðanir
safnaðist á ráðstefnu til að
ræða af fullri hreinskilni þær
hættur sem ógna mannkyninu.
— Ástandið er alvarlegt, en
við erum samt viss um það að
afvopnun er ekki aðeins nauð-
synleg heldur og möguleg
— Lok vígbúnaðarkapp-
hlaupsins myndi koma öllum til
góða. FyriF þá fjármuni sem
sparast mætti bæta verulega
lífskjör þjóðanna, — einkum
í vanþróuðum löndum. Afvopn-
u.n myndi hafa það í för með
sér að allt herlið hyrfi heim
og þarmeö styðja sjáífstæðis-
baráttu þjóða. Afvepnun verður
að vera alger og undir sterku
eftirliti. Enga afvopnun án
eftirlits, ekkert eftirlit án af-
vopnunar
— Afvopnun kemur ekki af
sjálfri sér, og það er ekki. hægt
að láta diplómata og hernaðar-
sérfræðinga um að leysa vand-
ann. Aðeins ákveðin barátta
þjóða allra landa getur þvingað
stjórnmálamenn til samninga.
— Við mótmælum öllum til-
raunum með kjarnörku.vopn og
heitum á k.iarnorkuveldin að
þau semji um bann við slíkum
tilraunum.
— Aðgerðarleysi er skaðlegt
málstað friðarins. Við heitum á
alla friðarsinna til sameigin-
legra átaka. friðaröflin verða að
gefa fordæmi með því að eyða
tortryggni í eigin röðum og
starfa saman í anda vináttu.
Arni.
Þriðjudjgur 24. júlí 1962 — ÞJÓÐfVILJINN — (7j