Þjóðviljinn - 25.07.1962, Blaðsíða 4

lllðOVlUINN
Ctgefandi Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn. —
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Magnús Torfi Ólafsson, Sigurð-
ur Guðmundsson (áb.) — Fréttaritstjórar: fvar H. Jónsson, Jón
Bjamason. — Auglýsingastjóri: Þorvaldur Jóhannesson. — Rit-
stjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 55.00 á mánuði.
Drengilegar mutur í boði?
4 lþýðublaðið birti nýlega leiðara um inngöngu fs-
lands í Efnaihagsbandalagið, þar sem því er lýst
hvílíikur þjóðarsómi o;g nauðsyn fslandi væri að þeim
félagsskap. En ýmis vandkvæði sá þetta málgagn rík-
isstjórnarinnar á því að innlimun kæmist í kring. Og
með dálítið benediktskri endurbót á kunnum línum
var meginhugsun Alþýðuflokksins og þá sennilega rík-
ísstjórnarinmar þjappað saman í þessa setningu: „Þegar
býður þjóðarsómi þá verður að múta Framsókn.“ Bent
var á það hér í blaðinu á hverju stigi sú stjórnmála-
baxiátta er og ríkisstjórn sem telur þann kost vænstan
að koma einu mesta örlagamáli íslenzku þjóðarinnar
gegnum Alþingi ef takast mætti að múta heilurn stjórn-
máiafloikki.
'jpíminn lét sér hægt og svaraði þessu með nokkrum
orðum í ritstjórnargrein sem Morgunblaðið skilur
svo að aðalmálgagn Framsóknarfiokksins sé að drótta
að Alþýðuflökknum að hann þiggi erlendar fémútur
fyrir afstöðu í utanríkismálum. Ritstjóri Alþýðublaðs-
ins er einnig sár á sunnudaginn vegna svars Tímans
en- þó óvenju hógvær, og reynir að leiða að því rök að
.Framsókn hafi skipt grunsamlega um stefnu.
E" ritstjóri Alþýðublaðsins segir einnig frá öðru í
annars ómerkilegri sunnudaigsgrein: „Ríkisstjórnin
hefur komið mjög drengilega fram við Framsóknar-
flokkinn í Efnahagsbandalagsmálinu. Ráðherrar hafa
mánuðum saman átt einkafundi með forystumönnum
Framsóknar og skýrt þeim frá því sem var að gerast.“
Þetta eru óneitanlega fróðlegar upplýsingar, séu þær
réttar. Ritstjóri Alþýðublaðsins nefnir þær í sama orð-
inu og hann talar um að múta verði Framsóknarflokkn-
um til þess að fram megi koma þeim ósóma, að inn-
lima ísland í Efnahagsbandalagið. Og því er bætt við
til útskýringar að ekiki hafi verið átt við annars kohar
miútur en þær að gefa Framsókn hlut að ríkisstjórninni.
Cegja má að hér sé bert talað, ef heimildin hefði verið
áreiðanlegri, þó hugsazt gæti að Alþýðublaðið sé
hér að blaðra frá og dylgja um það sem hinir „drengi-
legu“ einlkafundir ríkisstjórnarinnar með foringjum
Framsóknarflokksins hafi stefnt að. Um það skal ekk-
ert fullyrt, enda þótt Framsókn hafi löngu.m verið til
í tuskið við íhaldið, og hafi sýnt það eftirminnilega á
ýmsum stöðum nú eftir bæjarstjórnarkosmngáinar.
Þess er full þörf að þeir sem ekki vilja láta afsaÍ'a sjálf-
stæði íslands með innlimun í Efnahagsbandalagið, gæti
þess vel að engum stjórnmálaflolkki á Íslandi takist að
hafa það að mútumáli eða kaupskaparatriði. S^ mikið
er í húfi fyrir. íslendinga, að hver stjórnmálaflokkur
þarf að vita það fyrirfram að slík verzlun með íslenzka
þjóðarhagsmuni verð.ur ekki fyrirgefin. — s.
Eðlibgar ?ipplýsingar vantar
¥ grein eftir Walter Lippmann, sem Tfíminn birti nýlega,
isegir að forsetarnir Eisemhower og Kennedy ,,helztu stuðn-
ingsmienn þeirra of ráðgjafar, hafi vitað og viti, að mögulegt
getur verið — og stundum nauðsynlegt — -að kaupa spilltar
og veikar stjórnir smárikjia.“
. l^að eru að vísu ekiki n'ein ný sannindi, að sláik „kaup“
ríkisstjórna og stjórnimiálaflokka séu verulegur báttur í
utanríkismiálastefnu Bandarikjanna, hvort sem forsetinn heitir
Eisenhower eða Kennedy. En •slík uimmæli og mútubrigsl her-
námisflokkanna íslenzku innbyrðis gætu leitt hugann að fyrir-
• bæri. sem virðist algjört feimnsimiál: Hvernig hefiur bandaríiska
” Sendiráðið á íslandi varið þeim miilljónatugum íslenzkr.a króna
sem Bandariikjasitjórn h.efur áskilið sér í sambandi við „efna-
hagsaðstoð“ ti] íslands?. U.m þetta hafa aljþinigiismenn spurt í
f yrirspu rn atím a Allþingils, en rláðherrar herriiámsflokkanna
engu viljað svara. Ekki er þó nema eðlilegt að Xslendingar
iái um þetta að vita, og vndséð hvað ætti að vera því til
íyTirstöðu ef allt væri með felldu.
. .— Miðvíktidagur 25. júlí 1962 — ÞJÓÐVILJINN
14 dr d nœturvakt
Þórarinn
Það er oft argsamt að vera
blaðamaður á kvöldvakt.
Stundum er það síminn sem
ætlar mann að æra með ótíma-
bærum hringingum þegar verst
gegnir, stundum umbrotsmenn-
irnir eða setjararnir sem æpa
og kalla og heimta skýringar
á hinu eða þessu, sem blaða-
maðurinn hefur sagt eða skrif-
að, ákaflega skilmerkilega að
sjálfsögðu. Þá er alltaf mikil
sálubót, ef andartaks friður
gefst til þess að spjalla svo-
lítið við hann Þórarin um guðs
ki?istni í landinu, kvenfólk og
brennivín eða eitthvað þar á
milli.
Þórarinn Vigfússon er búinn
að starfa við Þjóðviljann síðan
1. apríl 1948 sem aðstoðarmað-
ur pressumanna en því starfi
fylgir, að hann hefur allan
þann tíma unnið á næturvakt.
1 dag á hann sextugsafmæli og
þar sem ég veit af eigin raun,
að hann kann frá mörgu
skemmtilegu að segja bæði úr
starfj. sínu hér við blaðið og frá
eldri tíð, brá ég mér heim til
hans á mánúdaginn til þess að
eiga viðtal við hann urri það
sem á daga hans hefði drifið.
En það er skemmst frá að
segja um mín erindi$lok, að
ég kom af fundi Þórarins eins
og sagt er að menn komi frá
vi.ðræðum við þá diplómata,
sem klólcastir þylcia: ákaflega
ánægður yfir alúðlegu.m cg
höfðinglégum móttö.kum en ávcj
að segja jafn nær um það sem
ég var að fiska eftir.
Jú, ég komst að því. sem ég
raunar vissi áður, að Þórarinn
er Slcaftfellingur, fæddur í
Heiðarseli á Síðu 25. júlí 1902,
sonur hjónanpa þar Ragnhild-
ar Jónsdóttur og Vigfúsar
Árnasonar,að hann ólst u.þp þar
á Síðunni og sat m.a. yfir kví-
ám hjá Birni í Holti óg las þá
um nætur bækur Þorvaldar
Thóroddsen og Jóns Trausta
svo að eitthvað sé' nefnt. Að
hann fluttíst unglingur í Skaft-
ártungur og fór þaðan á afrétt
í viku göngur vestur um Jökul-
dali að Landmannalaugum og
inn um Fögrufjöll allt austur
Vigfússon.
að Vatnajökli. Að hann fór
10—12 tíma lestarferðir yfir
sandana og vötnin til Víkur en
stundaði róðra á vetrum í Eyj-
um átta vertíðir cg þurfti þá
stundum að Jara gangandi að
austan alla leið til Reykjavík-
ur til þess að komast til Eyja.
En Þórarinn varðist allra frétta
um svaðilfarir á sjó og landi,
volk í vötnum eða villur í þoku
á fjöllum. — Ég hef ekki vilzt
nema einu sinni, sagði hann,
og það var í bíl í glaðasólskini.
Við vorum í prentsmiðjutúr
uppi í Borgarfirði.
Ég fæ einnig að vita, að Þór-
arinn fluttist til Reykjavíkur
1932 og stundaði hér ýmsa
vinnu þar til hann réðist að
Þjóðviljanum.
— Hvernig atvikaðist það, að
þú fórst að vinna við Þjóðvilj-
ann? spyr ég.
— Það var Árna vini mínum
Einarssyni að kenna eða þakka.
Ég hitti hann einu sinni á
deildarfundi og hann sagði mér
að lcoma í prentsmiðjuna. en
þá var ég í bæjarvinnu. Það
tók mig mánuð að ákveða
þetta. Ég hafði aldrei komið í
prentsmiðju áður en hafði áður
unnið næturvinnu. var einu
sinni næturvörður á Hótel
Heklu um tíma.
— Er ekki brevtandi að
vinna alltaf á naaturvakt?
— Jú, það er aú.t annað að
vinna svona ár efti.r ár heldur
en stuttan tírria. Verst er bað
yfir sumarið að þurfa að sofa
yfir há daginn. Ég hef oft æti-
að að hætta en það hefur aldr-
eí crðið af því.
— Hefur ekki ýmislegt kom-
ið fyrir á næturvaktinni?
— Nei, pappírinn hefu.r slitn-
að og þá þræðir maður bara
aftur í valsana. Þesar illa
gengur verðu.r mrður geðvond-
ur og vísar öllu til þess neðsta,
en • þe.ð þýðir ekkert, maður
verður að þræða fyrlr því.
Lengsta vakt sem ég hef stað-
ið voru held ég 22 tímar en þá
prentuðum við í einu þrjú
blöð, tvö af Þjóðvilianum og
Mánudagsblaðið, og, geklc illa.
Við förum að telja saman
með hvað mörgum pressu-
mönnum Þórarinn er búinn að
vinna á þessum 14 árum og
þeir reynast vera 10 eða 11. Og
ég fer að inna hann eftir ein-
hverjum skemmtilegum sögum
úr samstarfinu við þá. Oft hef-
u.r t.d. verið sagt, að prenturum
þyki sopinn góður ekki síður
en blaðamönnum og stundum
slæðist síðförult fólk sem á leið
um Skólavörðustíginn, á prent-
smiðjugluggann.
En Þórarinn verst allra frétta.
— Ég tel það allt bindind-
ismenn, sem ég hef unnið með
og nú eru þeir orðnir svo
strangir bindindismenn. að þeir
myndu krossa sig, ef við fengj-
um einhverjar heimsóknir, þótt
ég gerði það náttúrlega ekki.
segir Þórarinn grafalvarlegur.
— Er þá enginn lengur
breyskur nema þú? skýt ég inn
í.
— Nei. nei, nei-
Að lokum lætur Þórarinn þð
tilleiðast að segja mér eina
sögu um heimsókn á gluggann.
— Ég man einu sinni eftir
því, það er langt síðan, að það
kcm fullur bíll af fólki, sem
auðsjáanlega hafði verið að
skemmta sér. Ég var einn við
pressuna þá stundina og það
kemur á gluggan fín frú, sem
ég ekki þekkti, og biður mig
að gefa sér eitt blað og segir:
Má ég ekiki kyssa þig fyrir. Jú,
það var nú sjálfsagt, en svo
segi ég við hana, þegar hún
var búinn að kyssa mig, hvort
hún vilji ekki bara fá allt upp-
lagið, auðvitað í von um méiri
borgun. Þá hló fókið í bílnum
mikið.
En nú fæst Þórarinn ekki til
þess að segja fíeiri sögur og
Víkur að öðru efni.
— Beztu endurminningar
mínar á ég úr Skaftártungu
frá því ég var þar unglingur
um tvítugt. Skemmtilegast var
að vinna í vegavinnu. Einu
sinni var ég austur í Tungu eitt
sumar og vann með góðum
hagyrðingi, Helga, föður hans
Frímanns ‘ okkar. Ég var þá
bústjóri hjá matarfélaginu og
einu sinni skellti hann á mig
vísu, er við vorum saman við
kanthleðslu á veginum, óg
þótti ég vera heldur laus Við
verkið:
Fór að brytja. bústjórinn,
bciaspað í miðdaginn,
mér finnst varla maðurinn
megi snerta’ gaffalinn.
Ég reyni hins vegar að leiða
talið aftur að sögum úr prent-
smiðju.nni og spyr Þórarin,
hvort hann kunni ekki eiri-
hverja góða sögu um blaða-
menn.
— Ég veit akkert um blaða-
menn, segir hann með sakleys-
issvip, þótt glettnin dyljist ekki
í augnakrókunum.
Þá. gefst ég loks upp.
Þótt þetta rabb sé hvorki
fugl né fiskur, vcna ég, að Þór-
arinn vinur minn fyrirgefi
mér þáð. Ég vildi nefnilega
ekki gera honum þann grikk að
semja u.m hann eina af þéssum
hefðbundnu afmælislofgrein-
um, eins og hann hefði þó átt
ski.lið, úr því hann vildi ekki
leysa frá skjóðunni.
Að lokum vil ég svo færa
honum fyrir hönd okkar sam-
starfsmannanna' á Þjóðviljan-
um beztu árnaðarósikir á af-
mælinu með þökk fyrir sam-
vinnuna á liðnum árum.
S.V.F. '