Þjóðviljinn - 25.07.1962, Blaðsíða 7

eða
ÆVINTÝRI SLÁTRARANS
,,ÞÍð verðið að tilííynna hiúsráð-
anda i>að'‘.
Gestirnir hlupu eða höltruðu
eins og þeir bezt gátu yfir að
afgreiðsiuiborðinu. Fyrir innan
það stóð forstjórinn og hellti í
sig hverjum snapsinum af öðr-
um. Hann haifði gefið ailt frá
sér og drakk nú í skyndi uPP
úr 1 flöslkiu sem enrfþá var heil.
LögregÍJUiþjónarnir tiveir æddu
'gegnuim rústirnar og fram til
gömlu fatagæzlunnar, en þeir
höfðu frétt í símanum umaevin-
týri hennar.
Hún sat frammi á ganginum
og héTt á prjónunum sínum í
SkjáLfandi höndum.
,,t>ér sáuð náungana?“ spurði
annár iögreglú'þjónninn.
„Já, já“, svaraði hún áköf.
„Þeir voru tveir. Þeir kornu hér
inn um bakdyrnar og opnuðu
litla rafimagnisskápinn. Bg sipúrði
hvað það ætti að þýða. En þeir
önzuðu engu. Þá ætlaði ég að
hlaupa fram í eldhúsið og kalla
á hjálp. En annar þeirra hélt
mér fastri. Hinn tók af mér
sokkinn sem ég var að prjóna.
Af eintómri skelfimgu var ég
með galopinn munninn. Og allt
í einu var sokkurinn kominn
upp í mig. Þeir settu mig á stól
og sneru honum við, svo að ég
sæi ekki hvað þeir væru að
gera. Já, og rétt á eftir varð
niðamyrkur“.
„Og þegar ljósið kom aftur?“
„Þá voru náungarnir tveir
auðvitað horfnir", sagði gamla
konam „Og eftir sat ég með
13.00 „Við vinnuna": Tónleikar.
18.30 Óperettulög.
20.00 Lög eftir Victor Herbert.
20.20 Skáldið örn Arnarson;
fyrra erindi (Stefán Júlíus-
son rithöfundur).
20.40 íslenzk tónlist a) Forleik-
ur og Dans svananna úr
ballettinum „Dimmalimm"
eftir Karl O. Runólfsson
(Sinfóníuhljómsveit Islands
leikur; dr. Victor Urbancic
stjórnar). b) „Ólafs ríma
Grænlendings“, eftir Jór-
unni Viðar (Þjóðleikhúskór-
inn og hljómsveit Ríkisút-
varpsins ílytja; dr. Victor
Urbancic stjórnar).
21.10 Upplestur: „Draumamaður-
inn“, smásaga eftir W. W.
Jakobs (Ragnar Jóhannes-
son cand. mag. þýðir og'
les).
21.35 Kórsöngur: Karlakórinn
Liederkranz í Ottenberg
syngur.
21.45 Italíubréf frá Eggert Ste-
fánssyni söngvara (Andrés
Björnsson les).
22.10 Kvöldsagan: „Bjartur Dags-
son“.
22.30 Næturhljómleikar: Dr.
Hallgrímur Helgason kynn-
ir hollenzka nútímatónlist;
3. kvöld. a) Sinfónía nr. 2
eftir Leon Órthel. b)
Rytmískar stúdíur eftir
Geza Frid.
23.05 Dagslcrárlok.
eymsli j hálsimum.
„Og meira vitið þér ekki?“
„Nei, þetta er adt og sumt.
Og þegar ég renni niður, þá er
eins og eitthvað stingi mig í
háisinn“.
„Reynið þá að renna sem
mininst niður", ráðlagði annar
lö g r e g’.uiþj ón n i n n.
Hinn spurði; „Páll, geturðu
skifið þatta? Ég .skil það ek'ki!“
„Flkki ég heldur“, civaraði Páll.
„Tveir menn koma. slökkva öll
ljós og fara burt aftur og á eft-
ir er hér umihorfs eins og í
íuslasölu“.
„Kannski hafa þeir verið
sendir frtá öðru danshúsi“, sagði
fafagæzilan.
Lögregiuþjónarnir glottu. Þeir
vissu reyndar ekki neitt. En þeir
vissu þó allt betur.
Nú birtiist stónvaxinn, roskinn
maður í dynunum. Við hlið hans
var undurifögur yngismær, sem
virtist ekki líða sem bezt. Mað-
urinn sagði: ,,Við verðum að
tala við ykkur hið hráðasta. Ég
heiti Kúlz“.
„Kröfur um skaðabætur verð-
ur að bera fram við gestgjaf-
ánn“, sagði annar lögregluþjónn-
inn.
(Herra KtUz hló beiskum hlátri.
„Ef gestgjafinn á aflögu sex
sinnum 100.000 krónur danskar,
Ben Bells
Framhald af 1. síðu
ar lausn hann ætti við, en víst
þykir að hann hafi haft í huga
íör Mohammads Saids innanrík-
isráðherra til Tlemcen, en Ben
Khedda gerði hann á fundi Ben
Bellá til að gera grein fyrir við-
urkenningum á stjórnarnefnd
hans.
Yazid sagði að sigurvegarinn
í deiiunni væri í raun og veru
þjóðin í Alsír og allir byltingar-
sinnar. Hínsvegar hefðu þau öfl
beðið ósigur er v| du koma hinni
nýju nýlendustefnu til valda með
því að notfæra sér sundrungina.
Belkacem Krim, sem er náinn
stuðningsmaður Ben Khedda,
sagði að þjóðareining hefði ævin-
lega verið meginmarkið Þjóð-
frelsisstjórnarinnar og vonaðist
hún því til að för Saids til Tle-
mcen bæri góðan árangur. Enn-
fremur gat Belkacem Krim þess
að byltingarráðið myndi korna
saman til fundar snemma í ágúst
eða fyrr ef nauðsynlegt þætti.
Einn fylgismanna Ben Bella,
Ahmed Boumedjel, tilkynnti í
dag að varaforsætisráðherrann,
stjórnarnefndin og meðlimir úr
byltingarráðinu myndu nú halda
til Tiaret um 250 kílómetra fyr-
ir austan Tlemcen. Þar verður
haldinn mikilvægur fundúr á
miðvikudaginn.
Lögreglustjórinn í Algeirsborg
hefur sakað OAS-samtökin fyrir
að hafa staðið fyrir óeirðunum
er urðu þar í borg í nótt. Þá
féllu fjórir menn af evrópskum
stofni og þrír Serkir, en margir
særðust.
ÖskarJónsson
Minningarorð
Vinur minn og nábúi um
margra ára skeið, er nú horf-
inn sjónum og befur lokið bar-
átiu sinni. Þegar samferða-
maður hverfur úr hópnum þá
iitum við til baka yfir farinn
veg, þegar við átturn samleið
um grýtta stigu. Óskar flutti
vorið 1951 með fjölskyldu sinni
í herskálann H 3 í Camp Knox
hverfinu.. Þessa sömu vordaga
komum við í dyrnar beint á
móti í Camp Knox G 9.
Næsta árið létum við nægja
að bjóða hvort öðru góðann
daginn. En þessum stuttu
kveðjum lét Óskar æfinlega-
fylgja hírlegt bros.
Það er erfitt að búa í her-
skálahverfi við hliðina á vönd-
uðum húsum efnaðra borgara.
Við braggabúarnir lágum undir
ámæli fyrir óþrifnað, rudda-
skap og lélegt barnauppeldi.
Amæli þessi verða hvorki sönn-
uð né afsönnuð og það breytir
engu þótt segja mætti að þess-
ar ávirðingar finnist í tignar-
legustu húsum. Þetta þreytti
og beygði margan. Þá var gott
að vita Öskar Jónsson í næsta
nágrenni. Öskar var slíkt
snyrtimenni, og allt hans fólk,
að hann var sem lifandi dæmi
um hreinæti. Ekki aðeins á ytra
borði, heldur í smáu og stóru.
Okkur var siðferðilegur styrk-
ur að því að þekkja þéssa
ijölskyldu og vita þau í okkar
hópi.
Þunghært he!1su1eysi þjáði
Öskar öll þau ár sem ég þekkti
hann og þó miklu lengur. Sjúk-
dómarnir fengu þó aldrei bug-
að Ijúflyndi hans. í þessu sam-
bandi kemur mér í hug titill
hálfgleymdrar sögu: „Maður
gefið yður tíma“ Sagan er að
ég hygg ekiki mikill skáldskap-
ur, en áminning til foreldra, að
sýna börnunum alúð á meðan
þau eiga þess kost. Ef til vill
grunaði Óskar að úr hans
stundaglasi væri brátt runnið.
Hvort sem heldur var, þá tókst
honum að veita börnum sínum
margt það, sem börn annarra
manna fara á mis við. Afmæl-
isdagar barnanna þriggja voru
hátíðisdagar fyrir börnin í öllu
nágrenninu. Þeirn var öilum
tekið jafn elskuiega og að
veizulokum sögðu litlu gestirn-
ir; það er alltaf svo gaman í
afmælunum hjá Gulla, Sigga og
Sigurbjörgu. Öskar hafði yndi
af tónlist og sagði ágætlega frá,
einkum kímilegum atvikum.
Hann hafði því gott lag á þvi
að þroska skopskyn bamanna.
A rigningarkvöldum gat hann
gert þau hugfangin af gátum,
spilaþrautum og smá töfra-
brögðum svo þau gleymdu
stund og stað. Þegar hann var
eitthvað hressari tókst honum
Framhald af 5. síðu.
Long Island við New York.
Þessi mikla vél getur hraðað
prótónum upp í 33 milljarða
elektrónvclta orku, skotið
þeim að ákveðnum skotmörk-
um og framleitt við árekstur-
inn hvcrs kyns atóm-„mola“.
Eðli si'ræð: ngarnir reiknuðu út
að neutrína þessarar áður ó-
þekktu tegundar ætti að hafa
milljarð volta orku. öreindir
þessarar gerðar væru ekxi
nándar nærri jafn margar og
neutrínur sem flæða út úr
kjarnaofnum, en hin mikla
orka þeirra ætti að gera þeim
auðveldara að hafa áhrif á
aðrar efniseindir og iþá um
leið auðvelda vísindamönnum
að finna þær.
Það voru þrír prófessorar
við Columbia-háskóla sem
stjórnuðu þessari miklu til-
raun, Leon Lederman, Melvin
Schwartz og Jack Steinberger,
og nutu aðstoðar sérfræðing-
anna í Brookhaven-rann-
sóknastöðinni. Fyrsta skrefið
var að skjóta orkuþmngnum
prótónum synkrotrónsins á
skotmark úr beryllíum og
framleiða þannig sterkan
geisla úr piónum sem fljót-
lega leysast upp í múónur,
neutrínur (sem kynnu að vera
af hinni nýju tegund) og ýr
aðra frumparta atómkjarnans.
Þessi öreindastraumur var lát-
að komast útfyrir bæinn og
lofa börnunum að kynnast
náttúrunni og margvíslegri feg-
urð hennar.
Nám barnanna var Ósikari
mjög hugleikið. Hann átti því
láni að .fagna að þau hafa öll
góða greind eg fleiri eðlis-
kosti foreldra sinna. Óskar var
giftur ágætri konu, Björgu
Sigurðardóttur Benediktssonar
frá Gljúffi í Ölfusi. Samvinna
þeirra hjóna og sambúð var
svo elskuleg, að gesturinn
' gréindi' ekki hver var þáttur
mannsins í heimilislífinu og
hver konunnar. Seinustu vik-
urnar þegar þjáningarnar
flæddu yfir hann, var það að-
eins eitt sem hann óskaði sér:
að Björg væri nærri honum.
Þessa þrekraun hefur Björg
staðist af hetjuskap.
Ættir Óskars Jónssonar kann
ég ekki að rekja, en hann var
Vopnfirðingur að uppruna.
Foreldrar hans voru Elisabet
Kristjánsdóttir og Jón Sigur-
jónsson. Ósikar var fæddur á
Hólmum í Vopnafirði 14. okt.
1910 og dó 15. júlí 1962.
Þessar fátæklegu línur eru
kveðja frá mér og fjölskyldu
minni með iþöfck fyrir góð
inn f'ara um 20 metra leið þar
til hann rafcst á um 12 metra
þykkan skjöld úr bryndreka-
stáli, sem stöðvaði allar agn-
irnar nema neutrínurnar sem
héldu áfram leiðar sinnar.
Hinum megin við skjöldinn
fóru neutrínurnar irffa í tíu
lesta þungt „neisíahólf“
(„spark chamber“), sem gert
var úr þumlungsþykkum al-
úminíumplötum, en á milli
þeirra voru hálfþumlungs
þykk bil, fyllt með neongasi.
Þegar rafhlaðnar öreindir fara
gegnum hólfið sést ferill
þeirra sem bleikrauð rák í ne-
ongasinu. Neutrínur hafa hins
vegar enga rafhleðslu, og þvi
var ekki við því að búast að
þær skildu eftir sig rákir, en
á hinu gátu menn 'átt von að
einhverjar þeirra rækjust á
alúminíumkjarna í plötunum
og rafhlaðnar öreindir mynd-
uðust við áreksturinn sem
síðan myndu segja til sín í
neongasinu. Ef einhverjar
neutrínurnar mynduðu orku-
þrungnar elektrónur, þá væri
með því sannað, að um væri
að ræða neutrínur af hinni
gömlu tegund, sem ævinlega
er tengd elektrónum. En ef
þær mynduðu aðeins múónur,
þá væri vitað, að um hina
nýju ágizkuðu tegund væri að
ræða.
Tilraunin staðfesti nær alla
útreikninga eðlisfræðinganna.
Þegar hún hafði staðið í sex
hundruð klukkustundir, höfðu
fimmtíu árekstrar orðið milli
neutrínanna og alúminíum-
kjarnanna cg þeir skilið eftir
rákir á ljósmyndaplötum. Þá
höfðu 100 billjónir neutrína
farið gegnum neistahólfið. —
Rákirnar báru með sér að þær
voru myndaðar af múónum,
en ekki elektrónum og þar-
með var fengin sönnunin fyrir
því að um væri að ræða al-
veg nýja tegund af neutrín-
um. Þeim hefur efcki verið
gefið neitt nafn ennþá, en vís-
-indamenn gera sér miklar
vonir um að með tilstyrk
þeirra muni hægt að afla
nýrrar vitneskju um eðli
þeirra afla sem ráða skiptingu
orkunnar, jafngildis efnisins,
niður á þær þrjátíu eða svo
öreindir, sem eru frumpartar
efnisheimsins. — (Endursagt
úr TIME).
Löfftök
Samkvæmt be’ðni Sjúkrasamlags Reykjavíkur og að und-
angegnum ú-skurði, uppkveðnum 20. júlí 1962, fara lög-
tök fraim á kostnað gjaldenda, en ábyrgð gjörðarbeiðanda
fyrir vangoldnum iðgjöldum til Sjúkrasamlags Reykjavík-
ur, gjaldíöllnum á tímabilinu 1. apríl til 1. júlí 1962,
að báðum gjalddögum meðtöldum, pð átta dögum liðn-
um frá birtingu þessarar auglýsingar.
Borgarfógetinn í Reykjaví, 21. júlí 1962.
KR KRISTJANSSON.
kynni.
Þórunn Magnúsdóttir.
Enn eÍR öreind fundin
Miðvikudagur 25. júlí 1962 — ÞJÓÐVILJINN (^j