Þjóðviljinn - 18.08.1963, Blaðsíða 6

I
g SÍÐA
ÞJÖÐVILIINN
Sutanudagur 18. ágúst 1963
HIN SKIPULAGÐA GLÆPASTARFSE
EIN HELZTA „ATVINNUGREIN'" U. S.
VerSur framburður leigumorSingJans Joseph Valachi til þess aS glœpafélögin verSi
loks brotin á bak aftur eSa tekst þeim i þetta sinn sem fyrr aS losna ur gildrunni?
Hin skipulagða glæpastarfsemi í Bandaríkjunum, sú sem venjulega
gengur undir nafninu „Crime Synd icate“, er ein alIraheMa „atvinnu-
grein“ landsins. Áætlað er að árstekjun hinna skipulögðu glæpafélaga
nemi um 40 milljörðum dollara á ári. Þetta samsvarar um átta prósent
af öllum þjóðartekjum Bandaríkjan na og er nálægt því að vera helm-
ingur af ríkisútgjöldunum. Það hefur því vakið mikla athygli að nú
virðast loks vera nokkrar horfur á að takast megi að ganga milli bols
og höfuðs á þessum volduga félagsskap. Einn af leigumorðingjum glæpa-
félagsins, maður að nafni Joseph Valachi, hefur sagt bandarísku sam-
bandslögreglunni FBI frá glæpaverkum sínum, lagt öll spilin á borðið.
Framburður hans gæti orðið til að hægt myndi að koma lögum yfir for-
ingja glæpafélagsins, og því hafa þeir heitið 100.000 dollurum hverjum
þeim sem kemur honum fyrir kattamef.
Höfundur yfirlitsgreinarinnar sem hér birtist, Piero Saccenti. er þeirr-
ar skoðunar, að glæpaforingjunum muni takast að ryðja Valacbi úr vegi,
þótt hans sé nú vandlega gætt, enda eru þess mörg dæmi að þeim hafi
tekizt slíkt áður.
Glaspasamtðkin sem kölluð
eru „The Crime Syndicate'1. en
hafa einnig önnur nöfn, „Murd-
er Inc.‘‘ (Hlutafélagið morð) og
„Cosa nostra“ (Okkar hlutur).
voru upphaflega stofnuð í mai
1929, þegar helztu glæpafor-
ingjar Bandarík.janna komu
saman á fund í Atlantic Ci‘,y.
Meðal þeirra voru Lucky
Luciano, Frank Costello, Joe
Adonis, Louis Buchalter, Buggsy
Spiegel, Meyer Lansky. Abner
Zwillman og Dutcþ Schultz.
Þessi samtök hafa ráðið lögum
og lofum í glæpaheiminum í
Bandaríkjunum, en nú gæti
virzt sem takast mætti að
brjóta þau á bak aftur. Eitt af
leiguþýjum þeirra . hefur lagt
spilin á borðið og ætlunin pr
að leiða hann sem vitni gegn
glæpaforingjunum.
Langur glæpaferill
Joseph Valachi er einn af
fjölda leigumorðingja sem
glæpafélagið hefur haft j þjón-
ustu sinni. Hann er nú sexíug-
ur að aldri. Árið 1918. þegar
hann var 15 ára gamall. var
hann handtekinn í fyrsta sinn
fyrir minniháttar afbrot og
glæpaferill hans ' hefur aðeins
sjaldan verið rofinn af setum
í fangelsum, þar til hann var
tekinn höndum og dæmdur í Í5
ára fangelsi árið 1960 fyrir eit-
urlyfjasölu. Þá fékk glæpafé-
lagið hugboð um að hann hefði
brugðizt þagnarheiti sínu og
Valachi þóttist viss um að bað
myndi refsa honum með lífláti.
1 fyrra drap hann einn af með-
föngum sínum sem hann grun-
aði um að hafa verið keyptur
til að ráða hann af dögum og
fyrir það manndráp var hann
síðar dæmdur í æviiangt fang-
elsi. Að því loknu hafði hann
engu að tapa og tók þann kos'
að leysa frá skjóðunni.
Eiga volduga vini
I heilt ár hefur hann verið
yfirheyrður af sambandslögregl-
unni FBI og ætlunin er að
hann verði leiddur fyrir þing-
nefnd bráðlega sem kannar
starfsemi glæpafélaganna. en
þau hafa heitið 100.000 dollui-
um hverjum þeim sem dreour
Valachi. Það verður að telia
ósennilegt að Valachi komist
undan þeim örlögum sem
glæpafélagið hefur ætlað 'non-
um. Það á volduga vini í
bandarisku lögreglunni í rétt-
arkerfinu. í fangelsunum og í
stjómarskrifstofum hvarvetna.
Enda þótt ár sé liðið sfðan Vai-
achi leysti frá skjóðunni. hefur
enginn foringi glæpafélagsins
enn verið tekinn höndum vegna
framburðar hans.
Staðfestingu vantar
Málið er þannig vaxið. að
hve mikilvæ^yr sem framburð-
ur Valachis kann að vera. næg-
ir hann ekki einn til bess að
koma lögum yfir glæpaforingj-
ana. 399. grein hegningarlaga
New York fylkis hljóðar nefm-
lega þannig: „Ekki er hægt að
sakfella sakborning vegna
framburðar eins af sökunaut-
um hans. nema það sé staðfesí
með framburði annarra, að sak-
bomingurinn hafi framið bað
afbrot sem hann er sakaður
um“.
, Það var eippjitt,r.tiþ ,Sð iltOR?9
í veg fyrir slíka staðfestingu á
framburði Valachis, að þrír
leigumorðingjar giæpafélagsins.
sem hefðu getað vitnað með
honum, hafa verið drepnir síð-
Ustu daga, þeir Joseph Card-
iello og Louis Mariani úr
glæpaflokknum sem kenndur
er við foringja hans Gallo, og
Liborio Gagliani. Taismenn FBI
eru sannfærðir um að blóðbað-
ið muni halda áfram.
Komið fyrir kattarnef
Þetta er ekki í fyrsta sinn
sem FBI hefur reynt að ráða
niðurlögum glæpafélagsins með
framburði vitna sem verið
Vlto Genovese
Lík Anastasia á gólfi rakarastofunnar.
Frank Costcllo eftir tilræðið
Wm*'
Joscph Valachi
höfðú í þjónustu þess, en það
hefur ævinlega mistekizt. Vita-
unum var komið fyrir kattar-
nef. áður en þau gætu skýrt
dómstólum frá því sem þau
vissn. Þannig fóv um framburð
Rupolo, en hann hefði getað
orðið glæpafélaginu meira en
skeinuhættur. Einn helzti for-
ingi glæpafélagsins. Vito Gen-
ovese. hafði falið honum að
ryðja úr vegi glæpamanninum
Willie Gallo, sem hafði ásamt
Ferdinand „The Shadow“ Bocc-
ia svikið Genovese um 8.500
doliara. Rupolo mistókst tilræð-
ið. Hann var handtekinn 1944
fyrir annað banatilræði sem
einnig mistókst, og tók þá að
leysa frá skjóðunni. Hann
skýrði lögreglunni meðal annars
frá því að Vito Genovese væri
höfuðpaurinn í „Hlutafélaginu
morð“ og gaf skýrslu um fjölda
glæpaverka sem Genovese hefði
gefið fyrirmæli um. þ.á.m. um
morðið á blaðamanninum Carlo
Tresca.
Eneinn handtekinn
En þessi framburður Rupoio
dró ekki neinn dilk á eftir sér.
Enginn þeirra sem hann saK-
aði um að hafa framið morð
og önnur glæpaverk var hand-
tekinn. Vito Genqvese var þá
staddur á Italíu á vegurn
bandaríska hersins og háttsattir
herforingjar gáfu honum þann
vitnisburð að hann hefði veiit
hernum ómetanlega aðstoð á
Sikiley og Ítalíu. Mál gegn hon-
um og glæpaflokki hans vai
látið niður falla. Glæpafélagið
hafði ekki kippt sér upp víð
framburð Rupolo, þar sem það
vissi að Genovese og aðrir for-
ingjar þess voru undir vernd-
arhendi • bandaríska hersms.
öðru máli gegndi um fram-
burð annars leigumorðingja
sem svikið hafði þagnarheitið.
Hann var drepinn.
Tólf daga jnfcningur
Sá nefndist Kid Twist Reles,
sem hafði viðurnefnið „Apinn-1
Það hafði hann fengið vegna
krafta sinna, en hann notaði
sjaldnast vopn við morðiðju
sína, heldur kyrkti fómarlömb-*
in. Frá 1931 þar til hann var
handtekinn níu árum síðar var
hann alræmdasti morðinginn i
Brooklyn. Eftir handtökuna
kom hann þeim boðum til sak-
sóknarans í New York að hann
væri reiðubúinn að leysa fra
skjóðunni gesn því að hætt
yrði við málshöfðun gegn hon-
um. Og hann leysti sannarlega
frá skjóðunni: I tólf daga sátu
hraðritarar baki brótriú víð‘ að
skrifa upp játningar hans um
glæpi sem hann hafði franuð
víða í Bandaríkj-umwo«.-Jc •A'*
Angeles, New Jersey, Detroit,
Sullivan, Louisville og Kansas
City að ógleymdri New York.
Hann sleppti engu.
Liðið lík
Reles nefndi. nöfn Buggsy
Siegel. Lucky Luciano. Lepke
og annarra foringja „Hlutafé-
lagsins morð“ og skýrði frá
þætti þeirra í hinum margvis-
legustu glæpaverkum. En ^tarf
hraðritaranna var unnið fynr
gýg. Áður en hægt yrði að leiða
Reles fyrir rétt og láta hann
endurtaka framburð sinn fynr
dómara, var hann liðið lik.
Hann var myrtur, enda bótt
margir, lögreglumenn gættu
hans — og lék reyndar sterkur
grunur á að lögreglan sjálf
hefði myrt hann. Annað leigu-
þý glæpafélagsins. Rudolph að
nafni sem kallaður var „Harry
the Mock“ hafði áður gefið ýt-
arlega skýrslu { um glæpaferil
þeirra Joe Adonis, Frank Cost-
ello og Albert Anastasia. Þá
‘ skýi'slu' hafði hann undirritað
áður en hann dó í fangelsinu á
vofeiflegan hátt. Talið var
að honum hefði verið byriað
eltur.
„Féll“ út um gjlugga
Reles staðfesti framburð Rud-
olphs í einu og öllu, en þé
gerðist ekkert og enginn glæpa-
foringjanna var handtekinn.
Sex mánuðir voru liðnir frá þvi
að Reles leysti frá skjóðunni
og þá skýrði saksóknarinn! í
New York. William O’Dwyer.
sem ,síðar var kosinn borgar-
stjóri, að hann myndi láta hand-
taka Albert Anastasia fyrir
morð á manni að nafni Mo’sí:
Diamond. En 12. nóvemb,?r
1941 lauk ævi Relesar. Hann
„féll“ þá út um glugga á Ibúð
þeirri á sjöttu hæð. þar sem
hann dvaldist undir lögreghi-
vernd. Rannsókn sem gerð var
á þvi hvernig andlát hans nefði
borið að höndum bar engan ár-
angur.
„Dauðans matur“
Reles hafði ,ekki farið í nein-
ar grafgötur með hvað hann
myndi eiga í vændum’ ef for-
ingjar félagsins væru ekki sett-
ir bak við lás og slá. Hvað
eftir annað hafði hann sent
O’Dwyer og aðstoðarmatmi
hans, Burton B. Turkus, bréf.
þar sem hann kvartaði vtir
seinagangi þeirra. Tveimur dög-
um áður en hann var myrtur
sagði hann þannig í bréfi ti!
Turkus: „Hvers vegna hand-
takið þið ekki Joe Adonis.
Longie Williams. Anastasia og
alla hina? Þið þekkið ekxi
þessa þrjóta eins vel og ég.
Þeir mundu hafa upp á mér
hvar sem væri j heiminum. Og
þá væri ég dauðans matur"
Einn af mörgiim
Mörgum árum síðar, eftir að
O’Dwyer hafði komizt til mestu
mannvirðinga í New York,
kom á daginn að hann hafði
þegið stórfé í mútur frá Ana-
stasia og öðrum foringjum
glæpafélagsins. Hann kom sér
undan til Mexíkó og aldrei var
höfðað neitt mál gegn honum.
Hann var aðeins einn þeirra
mörgu bandarísku ráðamanna
sem glæpafélagið hefur í vasan-
um og þeir voru margir sem
höfðu ástæðu til að óttast um
mannorð sitt ef hann hefði ver-
ið dreginn fyrir rétt.
Þótt liðin séu allmörg
ár síðan þetta gerðist hi?fur
vald glæpafélagsins síður en
svo dvínað og það er bess
vegna sem Joseph Valachj hef-
ur nú fulla'' ástæðu til að óttast
um lif sitt þar sem bandaríska
Framhald á 8. síðu
MÁL O G MENNING -NÝ FÉLAGSBÓK
Mannkyns-
m
eftir BERGSTEIN JÓNSSON.
Mannkynssaga Máls og menningar er brautryðj-
endaverk í íslenzkum sagníræðibókmenntum og
hefur hlotið almennar vinsældir. — Með þessari
bók eru komin út fjógur bindi. — Bókin er 480
blaðsíður með mörgum myndum.
Félagsmenn í Reykjavík sem ekki Haía þeg-
ar fengið bókina eru beðnir að vitja henn-
ar í Bókabúð Máls og menningar Lauga-
vegi 18.
MÁL O G MENNING Laugavegi 18