Þjóðviljinn - 29.05.1964, Blaðsíða 4

4 SIÐA
Otgelundi: Samelningarfiokkur aiþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: tvar H. Jónsson. Magnús Kjartansson (áb.J,
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudagsins: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja. Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur) Áskriftarverð kr. 90 á mánuði.
Tveir kostír
J^f litið er á þróun efnahagsmálanna s.l. 4—5 ár
og stefnu ríkisstjórnarinnar viðreisnina svo-
nefndu, blandast víst fáum hugur um hverra hags-
munum sú stefna þjónar. Stjórnarflokkarnir lýstu
því yfir við upphaf viðreisnarinnar, að markmið
hennar væri að breyta tekjuskiptingu þjóðarinn-
ar. Hvernig sú breyting hefur verið framkvæmd,
lýsir sér bezt í því, að jafnt bændur sem allar
launastéttir landsins hafa margsinnis séð sig
knúðar til að krefjast réttmætra kjarabóta vegna
verðbólgunnar, og hafa þær kröfur komið jafn't
frá fylgismönnum ríkisstjórnarinnar sem pólitísk-
um andstæðingum. Þær fáu raddir, sem lýst hafa
yfir ánægju sinni með stjórnarstefnuna, hafa kom-
ið frá ýmsum milliliðum og verðbólguspekúlönt-
um, sem hirða gróða sinn á þurru.
yiðreisnarstefnan sjálf er frumorsök verðbólgu-
þróunarinnar, og þá staðreynd hafa verðbólgu-
braskarar og milliliðir skilið mæta vel. Hiklaust
hafa þessir aðilar notað rekstrarfé atvinnufyrir-
tækja til þess að auðgast á verðbólgunni, þeir
hafa vaðið í bönkum og lánastofnunum og jafn-
vel 'tekið þar upp „sjálfsafgreiðslu", en ekkert eft-
irlit virðist hafa verið haft með ráðstöfun þessa
fjármagns af hálfu hins opinbera. Hefði hagfræð-
ingum stjórnarinnar þó staðið sýnu nær að leggja
sig fram um þá hluti, heldur en að glíma við það
nótt og nýtan dag að halda niðri kaupi launþega.
Þessi öfl, sem fyrst og fremst eiga ítök innan
Sjálfstæðisflokksins, vinna nú að því öllum ár-
um að haldið sé sem fastast við óbreytta stjórn-
arstefnu til að tryggja sér áframhaldandi verð-
bólgugróða, og er takmarkið augljóslega að hindra
þá samninga við verkalýðshreyfinguna, sem nú
standa yfir. Ríkisstjórnin á því um tvennt að
velja: Heiðarlega og sanngjarna samninga við
verkalýðshreyfinguna um raunhæfar kjarabætur
og s'töðvun verðbólgunnar, eða áframhaldandi
verðbólguþróun í þágu verðbólgubraskaranna inn-
an Sjálfstæðisflokksins. En velji ríkisstjórnin síð-
ari kostinn er hætt við að hann kunni að reynast
henni þungur í skauti.
|
Listasafn ís/enzkrar alþýðu
Jf fyrradag veitti forseti Alþýðusambands íslands
móttoku einstæðri höfðingsgjöf frá Ragnari
Jónssyni í Smára, en með henni skal leggja grund-
völl að byggmgu iistasafns ASÍ, sem einnig er gjöf
frá Ragnari. Alþýðusamtökin standa í mikilli
þakkarskuld við Ragnar í Smára fyrir þessar gjaf-
ir, og það traus+ sem hann hefur sýn't verkalýðs-
samtökunum með þeim. Nú er komið að verka-
lýðssamtökunum að sýna í verki að þau séu verð
þess trausts með því að gera drauminn um lista-
safn íslenzkrar alþýðu sem fyrst að veruleika.
— b.
ÞJÖÐVILJINN
Föstudagur 29. maí 1964
MINNINGARORÐ
Sigurjón Jónsson
Ég hafði um skeið hlakkað
til þess að geta þegið heimboð
vinar míns. sem hafði eigi alls
fyrir löngu fastnað sér konu og
stofnað heimili. Það var gott
að hugsa til þess að mega
njóta rólegrar kvöldstundar á
heimili þeirra hjóna og verða
þátttakandi í hemingju þeirra.
Engan vissi ég betur að því
kominn að eignast góðan lífs-
félaga, heldur en Sigurjón
Jónsson, engan verðugri sannr-
ar hamingju en hann.
En svo bar það við, — þetta
sem svo margar óskir og von-
ir okkar hafa strandað á. Og
þetta, sem við hyggjumst eiga
í handraða morgundagsins er
skyndilega ekki lengur fyrir
hendi. Ég hafði misst fyrir
fullt og allt af tækifgjrinu til
að eignast ánægjustund með
vini mínum og konu hans, —
og það sem meira var um vert:
ég varð að horfast í augu við
þann kalda venjleika. að þessi
fornvinur minn, sem ég hafði
fyrir nokkrum dögum kvatt
lauslega, glaðan og reifan við
störf, var nú ekki lengur í tölu
lifenda. Sigurjón lézt fimmtu-
daginn 21. þ. m., og verður
borinn til moldar í dag.
Þegar Verkalýðsfélag Pat-
reksfjarðar var endurreist árið
1927 var Sigurjón þar fremstur
í flokki. Þá var aðalbaráttu-
mál félagsins að verkamenn
fengju greitt kaup sitt. Síðar
kom t'l verkfalls til að knýja
fram þá kröfu félagsins og var
það þá klofið, nokkrir menn
er vildu láta at.vinnurekendur
ráða hve hátt kaup, hvenær
og hvernig þeir greiddu verka-
mönnum, töldu sig félag og
unnu verkfallsbrof. Varð það
hörð barátta, sem lauk með
s:gri félagsins. Á þessum bar-
áttutíma var Sigurjón ritari fé-
lagsins og ætíð einn bezti og
öruggasti foiaistumaður þess.
Árið 1941 fluttist Sigurjón til
Reykjavíkur og gekk í Dags-
brún árið eftir og var í henni
til dauðadags. Það var ekki
of mælt, að þar eignaðist
Dagsbrún einn af sínum beztu
liðsmönnum. Hann átti sæti
í trúnaðarráði Dagsbrúnar yfir
20 ár og var einmg fulltrúi fé-
lagsins á Alþýðusambandsþing-
um sama tíma. auk þess sem
hann var boðinn og búinn til
starfa i félaginu hvenær sem
liðsmanns var þörf.
Forusta og félagsmenn Dags-
brúnar munu vissulega þakka
Sigurjóni allt samstarfið og ó-
metanlega liðveizlu.
Það mun vera meira en
hálfur fjórði áratugur síðan
kynni okkar hófust. Við vor-
um sem næst jafnaldrar, þá
enn ungir að árum og báð r
aldir upp við sjómennsku. Viö
höfðum þá þegar eignazt póli-
tíska sannfæringu og rérum
samborða i stjórnmálunum.
Við voru báðir róttækir í skoð-
unum eins og Alþýðuflokks-
menn þeirra tíma almennt
voru. Siðar, á tímum vaxandi
kreppu og harðnandi stéttabar-
áttu störfuðum við saman i
Kommúnistaflokki Islands, og
svo, þegar hagsmunir verka-
lýðsins kröfðust aukinnar póli-
tískrar samheldni af hinum
róttæku öflum í landinu, vor-
um við einnig í hópi þeirra.
sem stofnuðu Sameiningar-
flokk alþýðu, Sósíalistaflokkinn
— haustið 1938. Síðan höfum
við, að heita má, haft daglegt
samstarf og þróað með okkur
vináttu sem aldrei bar skugga
á.
Ef ég ætti að telja upp nöfn
einstaklinga úr hópi þeirra,
sem ég álít betur að sér gjörva
að félagslegum dyggðum held-
ur en almennt gerist, þá myndi
ég hiklaust nefna nafn Sigur-
jóns f fremstu röð.
Þótt hann nyti ekki nema
lítillar skólamenntunar. eins
og svo fjölmargir ungir efnis-
menn urðu að sætta 6Íg við,
þá var hann furðu margfróð-
ur og víðlesinn, einkum þó að
því er snerti félagsleg efni.
Hygg ég að fátt hafi komið út
á íslenzku máli um sósíalisma
og verkalýðssamtök, sem hann
hafi ekki kynnt sér til hlítar.
Þó að Sigurjón bærist lítt á
í daglegu lífi var hann sann-
arlega ekki neinn hversdags-
maður. Mitt í hógværu dag-
fari átti hann jöfnum höndum
yfir að ráða skaphita og skap-
styrk. En slíkir menn reynast
oft tryggir vinir og traustir fé-
lagar. Sú var og raunin um
Sigurjón. Metnaður hans á
löngum starfsferli í félagsmál-
um var ekki af því tagi að
sækjast eftir vegtyllum og
virðingastöðum eða ota sínum
tota í einni eöa annarri mynd
með félagsleg sjónarmið að yf-
irvarpi, til þess var félags-
hyggja hans sem sósíalista of
sönn, sjálfsvitund hans of fé-
lagsleg og ábyrg gagnvart
heildinni. sjálfsvirðing hans of
þroskuð. Fórnfysi hans og
staðfesta í starfi hans og bar-
áttu fyrir hugsjónum alþýð-
unnar voru slík að fádæmum
gegnir. Samvizkusemi í hví-
vetna og trúmennska voru ó-
aðskiljanlegir, sterkir þættir í
sjálfsvirðingu hans og mann-
gildisvitund.
Það er vissulega ekki á mínu
færi, sízt í stuttri minningar-
grein, að rekja með dæmum
hetjusögu Sigurjóns Jónssonar.
allt frá því hann hóf ungur
merkið til lofts með félögum
sínum vestur á Patreksfirði og
fram til æviloka hér í höfuð-
staðnum, mannsins, sem í önn
félagslegrar baráttu strangrar
ævi man þá fyrst eftir sér
sjálfum þegar kraftarnir eru
á þrotum og „klukkan að fjör-
hvörfum slær”. Mundi saga
þessa dæmigerða fulltrúa
brautryðjendanna frá sköpun-
ar- og vaxtarárum íslenzkra
verkalýðssamtaka ekki geta
orð'ð þarfur skóli hinum ungu
arftökum nú í dag, svo að
þe'r mættu öðlast meiri vitn-
eskju um. hvað það kostaði,
þetta sem þeir nú í dag líta á f
sem sjálfsagða hluti, m. ö. o.
hverju þeir hafa að tapa og
hvað að verja.
Ég hef í þessum línum kos-
ið að fjalla um þá þætti í lífi
vinar míns Sigurjóns, er snúa
að félagslegum efnum. Um
mannkosti hans í einkalífinu
mætti vissulega margt segja,
sem lýsir honum vel, t.d. það,
hvílík stoð hann reyndist syst-
ur sinni í langvarandi veikind-
um hennar alla tíð. þar til yfir
lauk. En rúmsins vegna skal
hér staðar num'ð. Vil ég þó
að lokum votta þessum látna
vini mínum innilegar þakkir
fvrir ómetanleg kynni og eftir-
iifandi eiginkonu hans, frú
Sólve:gu Jónsdóttur, einlæga
samúð.
J. R.
I dag er til moldar borinn
Sigurjón Jónsson, BoJlagötu 12
í Reykiavík, en hann lézt 21.
þ.m. eftir skamma legu.
Sigurjón var fæddur á Geirs-
eyri í Patrekshreppi í Vestur-
Barðastrandarsýslu 22. okt.
1896. Foreldrar hans voru
Kristín Markúsdóttir og Jón
Eyjólfur Bjamason.
Sigurjón var verkamaður og
átti langan starfsdag að baki,
því allir dagar voru vinnudag-
ar, allt frá barnæsku. Hann
var trúr í starfi og taldi skyldu
sina að skipa sitt rúm og láta
það aldrei standa autt að sjálf-
ráðu, enda eftirsóttur verkmað-
ur og bar það með sér sem er
göfugast í fari manna. sem er
að vera sannur ; starfi.
Sigurjón hafði glaðlegt og
traustvekjandi viðmót og úr
svip hans skein ákveðni vöku-
mannsins. Handtakið var hlý-
legt og fast og beinaber og
hnúastór höndin var mótuð af
erfiði lífsdaganna. En slíkar
voru þær hendur sem ísland
átti beztar, vinnan og trú-
mennskan var svo augljós.
Sigurjón var óhvikur í skoð-
unum og vann verklýðssam-
tökunum allt sem hann mátti
og átti þann kraft í sjálf sín
starfi, sem gefur hin stóru
fyrirheit hinnar sameiginlegu
baráttu margra slíkra >’—>
fyllra og fegurra mannlíf.
Verklýðsbaráttan og sósiahs...
inn fóru saman í lífsskoðunum
hans og hann var tilbúinn til
baráttunnar fyrir þeim lífs-
málum íslenzkrar alþýðu fram
á síðustu stund.
Sigurjóni sé þökk fyrir sam-
starfið, hann lagði hönd að
því verki sem mest er í mann-
heimi í dag, en það er að und-
irbúa komu sósíalismans. Það
málefni var honum ofar öllu
öðru og hann bar merkið ó-
trauður fram.
Með þessum orðum sendi ég
ekkju Sigurjóns, frú Sólveigu
Jónsdóttur hugheilar samúðar-
kveðjur.
Tryggvi Emilsson.
I dag er til moldar borinn
Sigurjón Jónsson, húsvörður í
Landssmiðjunni. Það óraði víst
engan af okkur starfsmönnum
fyrirtækisins fyrir því. þegar
við fréttum af lasleika hans,
að hann myndi ekki þessa
heims, að nokkrum dögum
liðnum. Fregnin um andlát
hans kom því yfir okkur sem
reiðarslag; við starfsmennimir
höfðum misst góðan félaga,
Landssmiðjan einn sinn þarf-
asta þjón.
Ég, sem þessi fátæklegu
kveðjuorð rita held að fóm-
fýsi og trúmennska í starfi
hafi verið aðalsmerki Sigur-
jóns heitins. Hann vann öll sín
störf af einstakri alúð og ná-
kvæmni. 1 þau 10 ár, sem ég
hafði átt samleið með Sigur-
jóni, minnist ég þess ekki að
hann hafi nokkm sinni mætt
of seint á morgnana til að
opna smiðjuna og hlýja upp
áður en við hinir komum til
vinnu.
Starf Sigurjóns var ærið er-
ilsamt, í mörg horn að líta á
degi hverjum. Þrátt fyrir þetta
var hann jafnan glaður og
hress í bragði, síspaugandi og
reiðubúinn til að glettast við
okkur vinnufélagana. Það var
engin lognmolla þar sem hann
var nálægur. Þessi skapgæzka
Sigurjóns, lipurð hans cg
dugnaður áunnu honum traust,
bæði á vinnustað og utan
hans.
Sigurjón var einlægur sósíal-
isti og ötull baráttumaður, sem
helgaði verklýðshreyfingunni
og Sósialistaflokknum flestar
sínar tómstundir. 1 beinu sam-
hengi við pólitíska lífsskoðun
sína var hann víðlesinn og
fróður. Við skeggræddum oft
um pólitíkina og dægurmálin,
og enda þótt viðhorf okkar
féllu kannski ekki alltaf sam-
an í smáatriðum, þá var nið-
urstaðan oftast samhljóða. og
ég var um ýmsa hluti fróðari
eftir en áður.
Nú þegar ég kveð þennan
vin minn og félaga, þá vildi
ég mega vænta þess, að trú-
mennska sú og virðing, sem
hann bar fyrir starfi sínú,
gætu í ríkara mæli orðið sam-
eign okkar sem eftir lifum, pg
þa ekki sízt þessarar kynslóð-
ar. sem nú er að vaxa úr
grasi á íslandi.
Eiginkonu Sigurjóns heitins,
Sólveigu Jónsdóttur, sem nú
eftir tæplega árs sambúð sér
á bak ástvini sínum, votta ég
samúð mína.
Gunnar Guttormssou.
ÍSLANDSMÓTIÐ :
Melavöllur:
í kvöld, föstudaginn 29. maí, kl. 20.30
BREIÐABLIK — Í.B.V.
Dómari: Daníel Benjamínsson.
Hafnarfjörður:
í kvöld, föstudaginn 29. maí, kl. 20.30
F.H. — VÍKINGUR
Dómari: Róbert Jónsson.
MÓTANEFND.
Aðalfunáur
Mótorvélstjórafélag íslands heldur aðaifund laug-
ardaginn 30. maí kl. 14 að Bárugötu 11.
Stjórnin.
i
<