Þjóðviljinn - 26.04.1984, Side 4
4 SÍÐA - ÞJÓÐyiLJINN Fimmtudagur 26. apríl 1984
DIOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Auglýsingastjóri: ólafur Þ. Jónsson.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gísla*
son, ólafur Gíslason, Oskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Valþór Hlöðversson.
iþrottafréttaritari: Víðir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Haukur Már Haraldsson, Þröstur Haraldsson.
Ljósmyndir: Atli Arason, Einar Karlsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Sigríður Þorsteinsdóttir.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir.
Símavarsla: Margrét Guðmundsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bílstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Innheimtum.: Brynjólfur Vilhjálmsson
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsia og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent hf.
Auknor álögur
og erlend lán
Þegar ríkisstjórn Framsóknarflokksins og Sjálfstæð-
isflokksins skar kjör almennings í landinu niður um
fjórðung var réttlæting ráðherranna fólgin í tvenns kon-
ar fyrirheitum. í fyrsta lagi yrði almenningi bætt kjara-
skerðingin með því að lækka skatta og minnka álögur. í
öðru lagi væri kjaraskerðingin nauðsynleg til að draga
úr erlendri skuldasöfnun.
Á fyrstu mánuðum þessa árs hefur komið greinilega í
ljós að fyrirheitin reynast ómerkilegar blekkingar. Þeg-
ar hafa verið samþykkt á Alþingi frumvörp sem hækka
skattbyrði launafólks verulega og á nýlegum ársfundi
Seðlabankans var tilkynnt að erlendar skuldir hefðu
haldið áfram að hækka. Þessi tvíþættu svik sýna greini-
lega trúnaðarbrot ráðherranna gagnvart fólkinu í
landinu. Engu að síður virðist ríkisstjórnin nú vera að
ákveða að halda enn lengra á þessari svikabraut.
Eftir margra vikna deilur og írafár í stuðningsliði
stjórnarinnar á Alþingi eru ráðherrar og þingmenn
Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins að taka
saman höndum um að leggja stórfelldar nýjar álögur á
almenning og taka ný erlend lán sem færa munu skulda-
byrði þjóðarinnar langt uppfyrir þau hættumörk sem
áður voru talin til trúaratriða í stjórnarstefnunni.
Þegar ársafmæli ríkisstjórnarinnar er skammt undan
blasir því við að hún hefur megnað allt í senn:
- að skera niður kaupmáttinn um röskan fjórðung
- að stórauka skatta og álögur á almenning með því að
hækka hefðbundna skatta og leggja á margvísleg ný
gjöld ásamt því að gera algengustu matvæli enn dýr-
ari vegna minnkandi niðurgreiðslna
- að bæta verulega við erlendar skuldir og taka í sífellu
ný erlend lán svo að íslendingar eiga nú framtíð sína í
æ ríkari mæli undir erlendum lánardrottnum.
Næstu daga verður lagt fram á Alþingi í frumvarps-
formi staðfesting þessarar stefnu. Ríkisstjórn kjara-
skerðingar, skattahækkana og aukinnar erlendrar
skuldabyrði mun færa sjálfri sér samþykkt þess frum-
varps í afmælisgjöf.
Það verður fróðlegt að fylgjast með viðbrögðum
leiðarahöfunda á Morgunblaðinu, DV og NT sem allan
síðari hluta ársins 1983 réttlættu kjaraskerðinguna með
tilvísunum til fyrirheitanna um lækkun skatta, minni
álögur og stöðvun á erlendri skuldasöfnun. Munu þeir
láta múlbinda sig í svikanetinu líkt og þingmenn ríkis-
stjórnarinnar? Verður vörnin í stjórnarmálgögnunum
líkt og á Alþingi málflutningur brenndur marki felu-
leiksins og blekkinganna? Eða munu þeir hafa
manndóm til að dæma ríkisstjórnina seka fyrir svikin?
*
Askorun
friðarvikunnar
Friðarvikan um páskana tókst í alla staði mjög vel og
sýndi að baráttan gegn kjarnorkuvígbúnaðinum og
aukinni hervæðingu risav.eldanna hefur fest djúpstæðar
rætur í íslensku þjóðlífi. í áskorun friðarvikunnar kom
fram sú stefna að meðan unnið væri að samkomulagi
um stöðvun kjarnorkuvígbúnaðar „ætti hvergi að koma
fyrir kjarnorkuvopnum eða tækjum tengdum þeim.“
Þessari stefnumótun ber að fagna. Með henni er lýst
yfir andstöðu við frekari uppsetningu stýriflauga, Pers-
hing II og SS-20 eldflauga í Evrópu og hafnað að styðja
áætlanir um nýja vígbúnaðaráfanga sem NATO og
Pentagon hafa samþykkt. Þessi áskorun er því mikilvæg
stefnumótun þegar fjallað verður um nýjan tæknibún-
að bandaríska hersins á íslandi.
klippt
Tsérnenkó
Tómas Árnason
Gary Hart
Hvað eiga þessir þrír heiðursmenn sameiginlegt?
Frjálshyggjan og NT
Um margra ára skeið hefur
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
prédikað mönnum ágæti þeirrar
stjórnmálastefnu sem oftast er
nefnd frjálshyggja. í munni
Hannesar hefur hún orðið að
nokkurs konar Kínalífselxír sem
alla hluti læknar, meira að segja
kvenmannsleysi, megi dæma eftir
sumum greinum hans. í út-
löndum gekk frjálshyggjan þó
ekki betur en svo að þar er hún
almennt nefnd guðspjall atvinnu-
leysisins. Hérlendis mun Hannesi
þó ekki hafa tekist að snúa mörg-
um til trúar sinnar, að því er talið
var.
Menn rak því í rogastans þegar
fyrstu eintök nýjasta málgagns
Framsóknarflokksins, NT, kom á
göturnar í gær. í haus blaðsins var
nefnilega hvorki meira né minna
en lýst yfir ströngu fylgi við
Hannes Hólmstein og Eimreiðar-
hópinn sem um þessar mundir er
að boða niðurskurðarstefnu
frjálshyggjunnar á öllum víg-
stöðvum. Þar segir nefnilega að
Nýr Tími sé „málsvari frjáls-
lyndis, samvinnu og frjáls-
hyggju“!
Sagt er að þegar Hannesi var
bent á þetta hafi hann stokkið
hæð sína í loft upp og þegar í stað
sótt um inngöngu í Reykjavíkur-
deild Framsóknarflokksins, og er
þar með af sú tíð þegar hann boð-
aði á háskólaárum sínum að aðild
að þeim flokki bæri að setja í
sakavottorð manna.
Fopp-Tími
Að vonum urðu hæstráðendur
NT heldur niðurlútir þegar ást-
arjátningin í haus NT uppgötvað-
ist og kölluðu hana í viðtali við
Pjóðviljann „meinlegustu prent-
villu sem komið hefur í íslensku
dagblaði“.
I sjálfu sér er engin ástæða til
að rengja það. Tímamenn hafa
síst ástæðu til að efla gengi frjáls-
hyggjunnar, heimspeki sem boð-
ar nýja veröld þar sem engin
lögmál ríkja nema framboð og
eftirspurn. Menn skulu ekki
gleyma að það var einmitt vit-
laust hlutfall milli þessara tveggja
stærða sem olli því að gamli Tím-
inn leið undir lok og gengur nú
aftur í poppaðri útgáfu undir
nafninu Nýr Tími.
Freudísk hrösun
Hinu má heldur ekki gleyma,
að þrátt fyrir nafnbreytinguna og
fráfall græna litarins áf útsíðum
NT, þá er það óbreytt að blaðið
er áfram málgagn Framsóknar-
flokksins. Sá flokkur situr í dag í
ríkisstjórn sem einmitt um þessar
mundir íhugar niðurskurð í anda
þeirrar sömu frjálshyggju og NT
gerðist málsvari fyrir svo skamma
hríð í gær.
Það sem er hjartanu kærast er
tungunni tamast, og um svona
fótaskort á tungunni átti Freud
nokkrar spakar setningar.
Tíminn skapar ný viðhorf segir
í einum stað. Og kannski er það
einmitt táknrænt fyrir hina hug-
sjónalegu fjarlægð sem nú stend-
ur í milli hæstráðenda Framsókn-
arflokksins og hinnar upphaflegu
samvinnuhreyfingar að í fyrsta
leiðara þessa nýja málgagns
flokksins var ekki einu sinni farið
rétt með föðurnafn Jónasar frá
Hriflu.
Heilög þrenning
Undir fyrirsögninni Þekkingin
er undirstaða gerir NT að um-
ræðuefni í leiðara sínum í gær til-
lögur sem Tómas Árnason þing-
maður frá Hánefsstöðum hefur
lagt fram með öðrum um fræðslu-
mál landans. Þessar tillögur finn-
ast blaðinu afskaplega fínar, cg
rökstuðningurinn virðist einkum
vera sá að um þessar mundir eru
tveir þekktir þjóðarleiðtogar á
borð við Tómas frá Hánefsstöð-
um einmitt með svipaðar hug-
myndir. Þetta eru þeir Gary Hart
sem er um þessar mundir að berj-
ast fyrir útnefningu sem forseta-
frambjóðandi demókrata í
Bandaríkjunum, en hinn er eng-
inn annar en hæstráðandi í Sovét,
Tsérnenkó.
Það er auðvitað ekkert nýtt að
menn reyni að slá um sig og sína
og nefna þá í sömu andrá og frægt
fólk. Þetta gerir Margrét Thatc-
her í Bretlandi þegar illa árar og
hér heima er þetta trix einkum
tengt við einn mann, sem raunar
er fyrr nefndur til sögunnar hér í
þessum dálki, Hannes Hólm-
steinn Gissurarson. En í fyrsta
tölublaði NT er einmitt gert
mikið og gott grín að hégóma-
girnd Hannesar sem hefur stofn-
að heilt tímarit til að sýna í mynd-
ir af sér að drekka te með út-
lendum höfðingjum.
Tómas á útleið?
Kannski leiðarahöfundur NT
hafi fengið hugmyndir sínar það-
an, og ef til vill fáum við bráðum
að skoða myndir með Tómasi
Árnasyni að kjamsa á íslenskum
sviðakjamma eða að rífa í sig
harðfisk með stórmenni að utan.
Þeir sem þenkja djúpt sjá hins
vegar að hér kann dýpra að liggja
að baki hjá NT. í Sovét var á
sínum tíma brúkað það ráð, ef
einhverjum þurfti að koma fyrir
pólitískan ætternisstapa, að
tengja þá í vitund almennings við
persónur sem ekki þóttu eiga
mikla framtíðarvon. Þegar þess
er gætt að Gary Hart er nú svo
gott sem búinn að tapa kapp-
hlaupinu við Mondaleog allir vita
að Tsérnenkó er bara að velgja-
sætið fyrir Gorbachev, er þá
nema von menn spyrji hvort eigi
að fara að sparka Hánefsstaða-
syni?
og skorið
Uggur í íhaldsbrjósti
Friðarvikan sem nýlega var
haldin í Norræna húsinu tókst
með eindæmum vel. Og víst er að
sjaldan hafa friðarsinnar fagnað
jafn sterku fylgi hérlendis og um
þessar mundir. Þetta sést meðal
annars á því að meira að segja
Varðberg, félagsskapur sem
hingað til hefur fyrst og fremst
verið þekkt fyrir auðsveipa þjón-
ustu við NATÓ, studdi yfírlýs-
ingu friðarvikunnar um að ekki
skuli komið fyrir á íslandi
neinum búnaði sem tengist kjarn-
orkuvopnum uns afvopnun hefur
orðið að samkomulagi milli stór-
veldanna.
Þetta hefur slegið nokkrum
kvíða í brjóst Morgunblaðsins
sem er orðið þokkalega einangr-
að í friðarmálum. Þetta sást best
þegar Steingrímur Hermannsson
skrifaði undir friðaryfirlýsing-
una. Þá gat Morgunblaðið ekki
þagað lengur heldur lét Steingrím
árétta á baksíðu að ekkert hefði
samt breyst!
-ÖS