Dagblaðið Vísir - DV - 11.06.2002, Blaðsíða 9
9
ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚNÍ 2002
r>V Fréttir
Vörur sem innihalda efedrín:
Skiptar skoðanir
en mikil eftirspurn
- sem meðal annars kemur fram í ólöglegum innflutningi
Fyrir skömmu tók Tollgæslan á
Keflavíkurflugvelli yflr 100 þúsund
töflur sem innihéldu efedrin og koffin
og reynt haföi verið að smygla inn í
landið. Svo virðist sem eftirspurn eftir
slíkum kokkteilum efna sé mikil, ekki
þarf annað en fara inn á spjallþræði á
Netinu til að fmna fjölda fyrirspurna
um hver geti útvegað svokaílað Ripped
Fuel sem er væntanlega þekktasta teg-
undin sem er á markaðnum í dag. Eins
má sjá mikla umræðu þar um kosti og
galla þessara efna og sýnist sitt hverj-
um. Þessi blanda efna er sögð byggja
upp vöðva og brenna fitu og er vinsæl
hjá vaxtaræktarfólki víða um heim svo
og hjá þeim sem eru í megrun. Nú eru
þessi efni seld án lyfseðils í Bandaríkj-
unum en skiptar skoðanir eru um þau
hér á landi?
Mörg dæmi um dauðsföll
Rannveig Gunnarsdóttir, forstjóri
Lyfjastofnunar, segir að ástæður þess
að efedrin sé ekki leyfllegt hér á landi
sem fæðubótarefni er að það sé skil-
greint sem lyf og
þar af leiðandi
verður að sækja
um markaðsleyfi
fyrir það sem slíkt.
„Efedrín er ávana-
bindandi, örvandi
efni, skylt am-
fetamíni og ekkert
sem bendir til þess
að efnið sem slikt
virki grennandi,
kannski má segja að þar sem það er
örvandi þá hreyfi fólk sig meira og létt-
ist þar með.“ Hún segir þekkt dæmi
um dauðsfoll vegna notkunar efedrins
og þekkt tilfelli um alvarlegar auka-
verkanir.
„Eins má geta þess að það er ekki að
ástæðulausu sem notkun efnisins er
bönnuð í keppnisgreinum íþrótta um
allan heim.“
Rannveig segir að einnig sé efedrín
ekki heimilað sem fæðubótaefni í Evr-
ópu og að Bandarikjamenn séu í mikl-
um vandræðum með það þar sem illa
hafi gengið að breyta þarlendum regl-
um um fæðubótaefni, m.a. vegna þrýst-
ings frá framleiðendum þeirra.
Hafa skilaö árangri
„Aukaverkanatíðni af notkun á
efedríni er ákaflega lág, t.d. ef borið er
saman við mörg önnur lyf, svo sem
gigtarlyf," segir Einar Ólafsson, lyfja-
fræðingur hjá Medico og sérfræðingur
í iþróttalyfjafræði, sem hefur sótt um
að flytja inn Ripped Fuel sem fæðu-
bótaefni. „Eins eru engar sannanir fyr-
ir því að efnið sé ávanabindandi, þó
það sé skylt amfetamíni. En það er
með efedrínið eins og flest önnur efni
að misnotkun getur auðvitað valdið
aukaverkunum."
Engin vísindi
Að setja vísindastimpil á þá um-
ræðu sem verið hefur um efedrín er
Rannveig Gunn-
arsdóttir.
„Erum að missa af góðu tæki“
Einar Ólafsson lyfjafræöingur vill leyfa sölu á Ripped Fuel sem inniheldur
efedrín og segir þaö virka vel í baráttunni gegn aukakílóunum.
forkastanlegt að mati Einars. „Mikil-
vægt er að byggt sé á blóörannsóknum
og tvíblindum rannsóknum en sem
dæmi má nefna að bandaríska lyfjaeft-
irlitsstofnunin, FDA, hefur nær ein-
göngu stuðst við frásagnaskýrslur sem
eru góðar til sins brúks en á engan
hátt er hægt að draga af þeim vísinda-
legar ályktanir. Ég hef séð tölur um 22
dauðsfóll sem rakin eru til notkunar
efedríns. Það er lág tala miðað við
notkun og öll voru þau á fólki sem var
með kransæðastíflu, hjartadrep eða
annað undirliggjandi sem leiddi til
Ólöf Snæhólm
Baldursdóttir
blaðamaður
dauða, frekar en efedrínið."
Einar segir að mikil þörf sé á efnum
sem virka gegn offltu. „Þeir sem eru að
berjast við aukakílóin eru ekki bara að
hugsa um útlit sitt, heldur einnig heil-
brigði. Sú staðreynd gleymist oft í um-
ræðunni. Offlta getur leitt til sykur-
sýki og hjartasjúkdóma auk þess sem
hún hefur áhrif á stoðkerflð. Svo nefn-
ir engin andlega vanliðan margra sem
eru of feitir. Auðvitað er best að borða
minna og hreyfa sig meira en það tekst
ekki öllum að standa við það. Þvi er
leitað leiða sem eru færar og óhætt er
að fara.“
Þar komi til sérhæfð efni af ýmsum
toga sem mörg hafi verið reynd í bar-
áttunni við kflóin með misjöfnum ár-
angri en blanda efedríns, koffeins og
white willow bark hafl sannað gildi
sitt gegnum árin.
Verði notkun þess ekki leyfð hér á
landi missum við af góðu tæki til að
auka vellíðan og heilsu manna. Þó vil
ég taka fram að alltaf verður að um-
gangast virk efni með varúð og viðingu
og ekki fara óvarlega með þau. Þeir
sem vilja kynna sér efnið og rannsókn-
ir tengdar því geta skoðað heimasíðu
Ephedra Education Counsil,
www.ephedrafacts.com," segir Einar.
Hætt vegna aukaverkana
„Ég set stórt spurningamerki við
innihald þessarar síðu þar sem hún er
á vegum þeirra sem selja efnin,“ segir
Pétur Gunnarsson, lyflafræðingur hjá
Lyfjastofnun. „Þess í stað ráðlegg ég
þeim sem vilja kynna sér efnið að
k&ja á síðu bandaríska lyflaeftirlits-
ins, www.fda.com. og á slóðirnar qu-
ackwatch.com/04ConsumerEd-
ucation/News/ephedrainsurance.html
og www.quackwatch.com
/04ConsumerEducation/
News/ephedra.html“
Hann segir efedrín hafa verið lengi á
markaði en flest lyfjafyrirtæki hafi
hætt að nota það í framleiðslu sina
vegna aukaverkana sem þvi fylgdu.
„Hins vegar er hópur þeirra fyrirtækja
sem framleiðir efni með efedríni svo
sterkur flárhagslega að hann nær að
halda efedrin umræðunni lifandi."
Pétur segir Lyfjastofnun hafa aðvar-
að toUayfirvöld og séu þau vakandi
yfir mögulegum innflutningi efnisins.
Á fullri ferð
Fólki sem stundar reglulega líkamsrækt ergjarnan umhugaö um fæðubótaefni. Félagamir á myndinni tengjast aö
ööru leyti ekki efni greinarinnar.
DV-MYND GARÐAR HARÐARSON
Beinn og breiður vegur
Þaö er mikill munur á veginum um Kambaskriöur frá þvi sem var - breiður og beinn
vegur meö varnargiröingu til aö taka viö grjóti sem fellur úr fjallinu.
Kambaskriður að verða klárar
Nú hfllir undir að vegurinn um
Kambaskriður á mUli Stöðvarfjarðar
og Breiðdalsvíkur verði tilbúinn.
Vegurinn er 4,6 kUómetrar að lengd.
Fyrirtækið Arnarfell ehf. leggur
þennan vandasama veg fyrir Vega-
gerðina og er hann brátt að verða tU-
búinn undir jöfnunarlag fyrir klæðn-
ingu. Á að skUa verkinu í júlí nk.
með bundnu slitlagi. Þá hefur einnig
verið gerð vamargirðing nær fjaUinu
tU að taka við grjóthruni. -GH.
Dekkjahótel
vib geymum dekkin fyrir þig
gegn vægu gjaldi
SÓUUÍNG
Kópavogi - Njarðvík - Selfoss
Til sölu
VST 3.200, lagnir fyrir
opnanlega afturskóflu.
Hraðtengi að framan og aftan
■
ÞAKSKRÚFUR
W\
_ : 1 imwmtram*-
Heiihúðaðaf
Ryðfríar
Allar gerðir
festinga fyrír
klæðningar
á lager.