Dagblaðið Vísir - DV - 13.12.2003, Blaðsíða 38

38 LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 2003
Fókus DV
Flosi og Lilja segja ósköpin öll af alls konar sambúðarsögum sínum í bók sem selst eins og heitar lummur.
Rosalega happf „Ég varð
alveg hugfanginn og lík-
lega breyttist ég i hálfgerða
kerlingu. Varð miklu mýkri
maður en áður var," segir
Flosi Ólafsson. Claður á
gáðri stund ásamt Lilju
Margeirsdóttur konu sinni.

Fyrir þúsund árum eða svo gerð-
ust þeir atburðir sem í annála voru
fæðir, þegar karl og kerling riðu á
Alþing. í vikunni bar svo til tíðinda í
Reykjavíkurborg að í kaupstaðar-
ferð komu hjón ofan úr Borgar-
fjarðardölum, þá til þess að segja
alþjóð sögur úr sambúð sinni. Ekki
síst öðrum til eftirbreytni; svo far-
sælar telja þau rúmlega fimmtíu ára
samvistir sínar vera. Þetta eru þau
Lilja Margeirsdóttir og Flosi Ólafs-
son, en um þessar mundir er að
j— koma út bókin Ósköpin öll. Kver
það hefur að geyma sögur úr sam-
búð þeirra - en slitur úr henni hafa
áður birst í pistlaskrifum Flosa í
gegnum árin. Annað er þó óbirt,
svo sem það sem höfundurinn hef-
ur fært í dagbók sína eða í tímans
rás skrifað á minnismiða, snepla og
servíettur.
Afsprengi vitundavakningar
„Fyrst og fremst er þessi bók
grafskrift yfir mína eigin karlrembu
sem áður fyrr var svo áberandi þátt-
ur í öllu mínu fari. Og nú virðist
þessi svanasöngur leiðs lastar held-
ur betur hafa slegið í gegn; bókin
selst og selst og er komin í efsta sæti
metsölulistans. Hannes Hólm-
~ steinn er hins vegar í 10. sæti og af
því má glögglega sjá hvort vekur nú
meiri athygli og áhuga alþjóðar;
karlremban eða Kiljan,“ segir Flosi
og hlær.
Það var upp úr miðri tuttugustu
öldinni sem hugtakið karlremba
varð fyrst til og er að mati Flosa lík-
lega afsprengi þeirrar vitundarvakn-
ingar sem þá varð meðal kvenna
þegar þær fóru að bera sig saman
við karlana í flestu tilliti.
„Ég varð alveg hugfanginn af
þessu og líklega breyttist ég í hálf-
gerða kerlingu. Varð miklu mýkri
maður en áður var,“ segir Flosi.
Þættir úr ævisögu
Það er forlagið Skrudda sem gef-
ur út Ósköpin öll. Flosi segist fyrst í
stað hafa verið næsta tregur til þess-
arar útgáfu, en um síðir látið til leið-
ast. ívar Gissurarson útgefandi hafi
verið búinn að finna margt bitastætt
efni til í bókina, svo sem úr Þjóð-
viljapistlunum vi'ðfrægu sem Flosi
skrifaði um langt árabil og gáfu oft
glögga innsýn í sambúð þeirra Lilju.
„Sumu af þessi var ég hreinlega
búinn að gleyma en síðar rifjaðist
þetta allt upp við nánari umhugs-
un," segir Flosi. Hann segir útgef-
endur á stundum hafa ámálgað við
sig að skrifa ævisögu sína, en hann
verið tregur til. Komi þar margt til.
Hins vegar megi líta svo á aðþessi
sambúðarsaga og bókin Úr kvos-
inni, sem kom út fyrir um tuttugu
árum og hafði að geyma kafla úr
skrautlegri ævi Flosa, séu hvor um
sig ævisaga sín; þótt um afmarkaða
þætti úr lífinu fjalli.
Óskaplega skrípó
í bókum sem fjalla um fyrri tíð -
og eru stundum kenndar við neftó-
baksfræði - er gjaman komist svo að
orði að konur hafi búið mönnum
sínum fallegt heimili. Lilja Margeirs-
dóttir skemmtir sér vel yfir þessari
klisju og kveðst sjálf ekki vilja fá slíkt
hrós. „I femínisma nútímans hljóm-
ar þetta óskaplega skrípó. Hjónin í
nútímanum móta sitt heimili í sam-
einingu, búa hvort öðru fallegt
heimili. Hvort okkar heimili er fal-
legt er auðvitað algjört smekksatriði.
Ég get þó upplýst að við eigum gott
rúm sem er tveir metrar á hvern kant
og það skiptir nú ekki litlu á okkar
heimili," segir Lilja.
Frásagnargleði á reykvísku
Flosi hefur á bók látið þau orð
falla að móðurmálskennsla í ísiensk-
um skólum hafi yfirleitt verið mikil
mistakasaga. Um of hafi verið lögð
áhersla á málfræðistagl í stað þess
að virkja þann sköpunarkraft sem í
hverjum skrifandi manni búi þ.e.
frásagnargleðina sem Flosi hefur
sjálfur svo ríkulega. En íslenskan
skiptir auðvitað alltaf máli og því
segur höfundurinn að ærlega hafi
glatt sig á dögunum þegar hann fékk
bréf frá systur sinni sem búsett er
suður í Ástralíu. Sagði hún bókina
vel skrifaða og það á ágætri reyk-
vísku.
„Ég viðurkenni að sú mállýska er
mér töm. Ég bjó fram undir sextugt í
Kvosinni, í miðbænum eins og víst
væri sagt á reykvísku. Veit því að þar
er talað allt annað mál en austur í
ölfusi eða uppi í Borgarfiröi," segir
Flosi en þar efra hafa þau Lilja nú
búið síðasta áratuginn - og rúmlega
það.
„Fyrst og fremst er
þessi bók grafskrift
yfir mína eigin kari-
rembu sem áður fyrr
varsvo áberandi þátt-
ur / öllu mínu fari. Og
nú virðist þessi svana-
söngur leiðs lastar
heldur betur hafa
slegið í gegn."
Rosalega happí
Á bókarkápu Óskapanna allra
segir að bókin sú þyrfti helst að eiga
sér samastað á náttborðinu, þar sem
svo margir eru nú farnir að hafa til-
tækar sjálfshjálparbækur ýmiss kon-
ar - sem ýmist er kenndar við guðs-
orð, sporin tólf eða hollustu og ham-
ingju. Og svo kann að fara, því bókin
hefitr runnið út eins og heitar
lummur og verður væntanlega á
náttborði margra yfir hátíðarnar og
væntanlega lengur.
„Það gleður mitt gamla hjarta að
bókin hefur selst vel. Kannski vegna
þess að hún hefur spurst vel út. Þeg-
ar ég var kynningarstjóri Þjóðleik-
hússins fyrir mörgum áratugum
lærði ég að auglýsingar skipta ekki
öllu, miklu frekar hvernig leikverk
spyrst út. Vonandi gildir það sama
um bókina mína núna. Ekkert jafn-
ast á við almannaróminn. Enn þá
betri auglýsing erum við Lilja þó
vonandi sjálf; að þegar og þar sem
við förum um bæinn sjái fólk að
þessi séu alveg rosalega happí. Sem
vissulega er raunin."
sigbogi@dv.is
r