Dagblaðið - 27.09.1975, Síða 3

Dagblaðið. Laugardagur 27. september 1975.
3
Seldi einbýlishúsið
og flutti í blokk
Formaður Kaupmannasamtakanna
svarar spurningum
Dagblaðsins um smósöluverzlunina
„Eftir þvf sem ég þekki til
standa smásöluverzlanir allt
annað en vel,” segir Gunnar
Snorrason, formaður Kaup-
mannasamtakanna. Hann rekur
njíja, stóra verzlun, Hólagarð, i
efra Breiðholti. „Ég hef starfað
að verzlun siðan ég var 13 ára að
aldri. Lifsstarfið hef ég látið að
veði tilaðeignastþessa verzlun.
Ég varð að selja gömlu verzlun-
ina með öllu og seldi einbýlis-
hdsið og flutti i blokk. Ég lét allt
i þetta. Svo er ég skuldum vaf-
inn, þó að erfitt hafi verið að fá
lán.
Lán fást helzt i Verzlunar-
bankanum eða hjá Lifeyrissjóði
verzlunarmanna. Mikill skortur
er á fjármagni i verzlunarrekst-
ur og stofnun verzlana. Þó hafa
Kaupmannasamtökin nii stofn-
að fjóra stofnlánasjóði eftir
greinum, sem vonandi bæta úr
;skák. Það er merkilegt fram-
| tak.”
Stendur stjórnin
við loforðið?
Heldurðu að rikisstjórnin
standi við loforð til ykkar um
breytingar á verðlagseftirliti?
„Núverandi fyrirkomulag er
striðsfyrirkomulag,” segir for-
maður Kaupmannasamtak-
anna. „Þetta er okkar aðalhöf-
uðverkur. Lögin eru og gömul
og úrelt, og upp á þau þarf að
hressa með nýju kerfi eins og
hefur, aðþvi er ég bezt veit, gef-
izt ve! á hinum Norðurlöndun-
um. Með nýju kerfi væri gert
ráð fyrir að fólk fylgdist betur
með sjálft. Að minum dómi væri
það einnig til hagsbóta fyrir
neytendur að breyta til. Þetta
ætti að geta lækkað verð i sum-
um tilvikum, þvi að núverandi
fyrirkomuiag refsar kaupmönn-
um beinlinis fyrir að kaupa
ódýrt inn.
Smásöluverzlunin hefur ekki,
tel ég, dregizt aftur úr i nýtizku-
legheitum, miðað við önnur
Norðurlönd,” segir Gunnar.
„Hins vegar er afkoma þessar-
ar atvinnugreinar langt á eftir
öðrum. Skilning skortir. Smá-
söluverzlunin er sú grein sem
rígbundnust er af hinu opinbera.
Engin hliðarspor eru möguleg,
engar opnar dyr.
Nýi verðlagsstjórinn lofar
góðu. Mér finnast tillögur hans
skynsamlegar. Ég geri mér
fastlega vonir um, að lögunum
um verðlagseftirlit verði fljót-
lega breytt og við tökum upp ný-
tizkulegra fyrirkomulag.”
Sumir fara
á höfuðið
Hafa margir smásalar farið á
höfuðið að undanförnu?
„Brögð hafa verið að þvi,
aðallega smærri verzlanir, sem
hafa verið staðsettar i hverfum,
þar sem fáir búa.”
Oft heyrist sagt, að álagning
sé of há.
„Álagning i smásölu getur
farið allt niður i fimm prósent á
sumum vörum, þó að viður-
kenndur verzlunarkostnaður sé
hátt i 20 prósent. Þá eiga með
öðrum orðum aðrar vörur að
bera kostnaðinn uppi, en þá er
spumingin, hvort þær vörur
seljast að nokkru marki.
Við höfum dregið úr lánum til
viðskíptavina, einkum siðan
fyrir um tveimur árum, að smá-
salar fóru að greiða hæstu vexti
af vöruvixlum. Kostnað við
vöruvixlana hefði átt að reikna
með eins og hvern annan
kostnað við verzlunarrekstur-
inn, en það hefur ekki fengizt
samþykkt.
Ég er hlynntur þvi, að vör-
urnar verði merktar. Ég tel að
það sé jákvætt fyrir alla aðila og
styðherferð verðlagsstjóra i þvi
efni.”
Einokun
Er ekki einokun i matvæla-
dreifingunni?
„Einokun? Smásölusam-
steypur er ekki mikið um hér á
landi, það væri þá helzt innan
samvinnuhreyfingarinnar,
Vafalaust tekur sinn tlma, að neytendur geti sjálfir boritt uppi verð-
iagseftirlit, ef kerfinu veröur breytt.
„Ég hef starfað við verzlun sfðan ég var 13 ára
Snorrason.
segir Gunnar
það veita að taka svo sem 10-12
verzlanir og segja frá hæsta og
lægsta verði. Þá getur neytand-
inn séð, hvar verðið liggur, sem
honum stendur til boða i ein-
hverri ákveðinni verzlun.”
í þrældómi fyrir rikið
Hvað um samskiptin við
Ney tendasa m tökin ?
„Mér finnast samtökin ekki
hafa veriö nógu jákvæð,” segir
Gunnar.
Formaður Kaupmannasam-
takanna segir, að smákaup-
menn verði að bera þungan
bagga, sem rikið leggur á herð-
ar þeim, þar sem er innheimta
söluskatts.
„Þetta er hróplegt ranglæti,”
segir hann, „Við erum notaðir
sem innheimtuaðili fyrir rikið.
Viö innheimtum töluvert meira
en Gjaldheimtan i Reykjavik i
heild.
Siðan fjölgað var vörum, sem
eru undanþegnar söluskatti,
hefur vinnan við þetta vaxið
óhemjumikið.
Fyrir þessa innheimtu fáum
við ekkert.
Kaupmenn treysta sérsifelltminna tiiaðláta viðskiptavini fá vörur út á reikning til mánaðamóta
KRON hér á Stór-Reykjavikur-
svæðinu,” svaraði Gunnar.
Hann taldi, að kaupmenn hefðu
ekki hærra verð en KRON.
KRON hefði hins vegar önnur
merki, svo að verðmunur gæti
orðið nokkur.
„Ég er ekki andvigur könnun
Dagblaðsins á verði, en finnst
hún þó ekki hafa gefið rétta
mynd,” segir Gunnar,
„Það skiptir til dæmis miklu
við slikan samanburð, hvort
verzlun er ný eða gömul. Sú
eldri hefur á ódýrari lager að
byggja, vörum, sem hafa verið
keyptar fyrr en i hinni nýju
verzlun.
1 slikri könnun verður að taka
sama merki. Það er ekki nóg að
taka sama magn.
Beztu upplýsingarnar mundi
Það verður ekki lengur við
unað, að fyrir þetta sé ekki
greitt. Ef fyrir gleymsku er ekki
dreginn frá söluskatturinn i ein-
hverri verzlun, tapast 20 pró-
sent, skatturinn er orðinn svo
hár. Þetta er þvi áhættusamt og
erfitt. Nú er skattinum skilað
12 sinnum á ári. Smásöluverzl-
unin unir ekki lengur við þetta
sjálfboðaliðastarf.”