Helgarpósturinn - 17.11.1994, Síða 28

jf
\f
28
n
X-
ryj7jrrcj; y_TrT sl_L iL £J IL
10.-17. NÓVEMBER 1994
BUBBLEflJES
Á STÓRU
SKÓNUM
sv
ÞV
Titill
Flytjandi
02
01
BANG AND BLAME
R.E.M.
03
02
SECRET
MADONNA
01
03
ZOMBIE
THE CRANBERRIES
10
04
BUST
BUBBLEFLIES
09
05
MY IRON LUNG
RADIOHEAD
12
06
MAÐUR AN TUNGUMALS
BUBBI MORTHENS
08
07
WITH THE LID OFF
LUCAS
04
08
Abouta girl (Unplugged)
NIRVANA
16
09
GIRL, YOU’LL BEAWOM...
URGE OVERKILL
06
10
FAR BEHIND
CANDLEBOX
14
11
THE STRANGEST PARTY
INXS
07
12
FADE IN TO YOU
MAZZY STAR
05
13
INTERSTATE LOVE SONG
STONE TEMPLE PILOTS
14
SWEETJANE
COWBOY JUNKIES
15
15
ENGILL
KOLRASSA KRÓK.
17
16
HERE COMES THE HOTSTEPPER
INI KAMOZE
17
FEELING SO REAL
MOBY
19
18
STREAM
BONG
11
19
WHAT’S THE FREQ...?
R.E.M.
20
HIGHER AND HIGHER
JETBLACKJOE
kraumandi undir...
YELLOW LEADBETTER
LÖG UNGA FÓLKSINS
PEARL JAM
UNUN
Rokksveitin frá Athens í Georgíufylki er komin á topp-
inn á ný. R.E.M. eru fyrstir til að eiga tvö topplög á x-
Domino's listanum. Bang and Blame er komin í eftir-
sóttasta sœtið í sinni þriðju viku á lista. Madonna fylgir
þeimfast eftir á leyndardómsfullan hátt. Bubbleflies,
Radiohead og Bubbi eru líklegustu arftakarnir á næstu
vikum. 3 ný lög koma inn á listann þessa vikuna og er
þar afeitt íslenskt. Tíu lögsetja stefnuna upp á við þessa
viku, 6 lög eru á niðurleið en aðeins eitt lag stendur í
stað. Urge Overkill eru hástökkvarar vikunnar með
„Pulp Fiction“ lagið; Girl, you’ll be a woman soon, sem
fer upp um 7 sæti.
X-Domino’s listlnn er valinn vikulega at hlustendum og dagskrár-
gerðarmönnum X-ins. Listinn er frumfluttur á fimmtudögum kl.
16:00-18:00 og endurleikinn á laugardögum kl. 14:00-16:00. Það er
Einar Örn Benediktsson sem sér um’ann!
Pösturinn

■

DOMINOS
PSZZA
:
MORGUNPÓSTURINN MANNLÍF
FIMMTUDAGUR 17. NÓVEMBER 1994
Hvemig finnst þér þetta þegar
aJ/taf er verið að likja bænd-
um við listamenn?
Æ, ég veit það ekki. Það var nú skárra
i gamla daga þegar Laxness var að gera
lítið úr bændum með því að segja þá
listamenn en núna þegar verið er að
gera lítið úr listamönnum með því að
líkja þeim við bændur.
Það er eitt sem ég skil ekki í þessari
umræðu. Ef listamenn og bændur eru
afveg eins, eru fjóðin þá roffur skáld-
anna? Og við þá Ijóð bændanna?
Vá, sniðug hugsun. Pældu
í því hvað við getum þá
verið fegnar því að það er
búið að banna sauðfjár-
hald í þorpunum.
Hallgrímur Helgason myndlistarmaður,
dálkahöfundur, rithöfundur
og nú aftur dálkahöfundur,
~w~ • •- I
í samtali við Morgunpóstinn
Með hatt á hárlitlu höfðinu arkar
Hallgrímur Helgason um götur
miðbæjarins, eins og sönnu skáldi
sæmir. í frakka liðinna ára, sjéntil-
mennskan uppáklædd, bregður hann
hanskaklæddri höndinni upp að hatt-
barðinu og tekur ofan. Hvessir haukf-
rán augun á mig eins og hann ætli að
upphefja sjálfan sig með listrænum
tilburðum sem listamönnum einum
er lagið, en það er öðru nær.
- Það er dónaskapur að kalla sjálfan
sig skáld, segir hann með auðmýkt
sem stingur í stúf við skarpa drætti
þessa kölskalega andlits. - „Skáld“ og
„listamaður“ eru lýsingarorð.
Samt hittumst við á Mokka, mekka
listamannsins. í tveimur kaffibollum
stígur mjólk af botni eins og reykur
frá tveimur bombum. Áratugum
saman hafa skáld setið þar og ort, en
það hefur áreiðanlega verið fýrir tíma
cappuccino-vélanna. Við flýjum há-
vaðann... á vinnustofu verk-manns-
ins. Tölva á IKEA-borði og gamall,
slitinn sófi með sál, sannkallaða
„skítasár, eins og segir í nýjustu
skáldsögu Hallgríms, Þetta er allt að
koma, sem jóla-bókhneigð þjóðin fær
aðgjöfþessijól.
I viðtalsformi segir Hallgrímur
ævisögu Ragnheiðar Birnu, fýrsta
barns ársins 1959. í gegnum hana deil-
ir Hallgrímur á samfélagið á sinn sér-
staka, stórfýndna hátt. Feminismi og
fjölskylduboð, kommúnismi og kvið-
mágar, pönk og yfirhöfúð allt það
pjátur sem við á svo hjákátlegan hátt
látum glepjast af, ekkert sleppur und-
an hans stílvopni. I raun er sagan
ómetanleg heimildaskrá yfir allar þær
bólur sem herjað hafa á landann frá
því hann kom á varanlegum tengsl-
um við hinn siðmenntaða heim.
- Mér finnst rithöfundar og lista-
menn taka sig of alvarlega, ég hef aldr-
ei getað það. Ég segi ffá eins og ég sé
hlutina og einhvern veginn er það allt
fýndið á sinn hátt. Ég gekk með þessa
bók í maganum. Hver setning gubb-
aðist út úr mér nokkuð áreynslulaust,
svo ég vitni í form sem einn góður
listamaður í bókinni hefur kosið sér.
Tvær síður á dag, það kom alltaf eitt-
hvað. Hver setning fýlgdi annarri á
náttúrlegan hátt, þær fengu að standa
eins og þær komu. Ég á mjög erfitt
með að breyta textanum eftir á. 1
þessari bók ákvað ég að leyfa mér allt
og var að reyna að ná bókmenntun-
um niður á jörðina.
Þrátt fýrir að hafa stundað list sína í
helstu stórborgum hins vestræna
heims, nú síðast í París, má ljóst vera
af lestri bókarinnar að Hallgrímur
hefur fýlgst náið með lífí og leik sam-
borgara sinna á íslandi. Nær allar per-
sónur sögunnar eiga sér fýrirmyndir í
hinum íslenska veruleika og flestar
standa þær fýrir einhverjar af þeim
uppákomum sem eru svo einkenn-
andi fýrir allt atferli á þessari eyju. Eða
hver þykist ekki þekkja Auðun í Út-
ferð, Theódór í ÍSOR eða Grétar
Morthens í Óperunni? Sá ótti læðist
að manni að einhverjir þeir sem
þekkja sjálfan sig í sögunni kynnu að
taka þessari „upphefð“ óstinnt upp.
En Hallgrímur er hvergi banginn.
- Fólk verður að muna það að sama
hversu grátt sögupersóna virðist leik-
in af höfúndi er hann alltaf að upp-
hefja hana um leið. Hún rís upp úr
öskunni eins og Fönix, eins og Guð-
bergur orðaði það á dögunum.
Það er þó hans eigin starfsgrein
sem helst verður fýrir vægðarlausri af-
hjúpuninni. Söguhetja bókarinnar,
Ragnheiður Birna, vill verða lista-
maður, það er, þekktur listamaður og
stóri draumurinn er að komast á for-
síðu DV. Hún reynir fýrir sér á ýms-
um sviðum listarinnar, ætíð bjartsýn
á frægð og ffarna.
- Mér finnst ég alltaf hafa verið ut-
anaðkomandi í listinni. Ég ólst upp í
ólistrænu umhverfi, steinsteypublokk
í Háaleitinu, og komandi þaðan inn í
listaheiminn hef ég alltaf reynt að
halda mig fýrir utan listasnobbið. Mér
leiðist tilgerðin. Það er eins og fólk sé
að fela eitthvað. Við eigum líka of
marga listamenn, mér reiknast til að
það séu 7 og 1/2 listamaður á móti
hverjum normal einstaklingi. Of-
framboð sem ríkið niðurgreiðir. Við
erum orðnir eins og bændumir. Það
gefúr augaleið að margt af þessu fólki
hefúr ekki mikið að segja og grípur þá
til tilgerðar og óskiljanlegs orðagjálf-
urs, sem er svo aftur mikil gullnáma
fýrir skáldsagnahöfund.
Einn örfárra listamanna þorir Hall-
grímur að viðurkenna að nýlist sé á
villigötum. Hin sanna sköpunarþrá er
fölsuð með tilfinningasnauðum lista-
verkum af hvers kyns tagi. Fullir
sjálfstrausts skipa listamenn fávísum
almenningi að skynja listina, sem
rembist sem rjúpa við staur og þorir
ekki að opinbera skynjunarleysið. í
bókinni talar hann jafnvel um enda-
lok listasögunnar. Fólk situr örmagna
á vinnustofúm sínum, umvafið fin-
um tólum og tækjum til að framkalla
list, en það er búið að gera allt. Og í
örvæntingu sinni lætur það verkið
snúast um verkið sjálft, um verkfærin.
Listamaður ffamkallar list af þvi að
hún er list. Er listin búin, eins og þú
segir í bókinni?
- Listin er búin, nú er bara verið að
búa hana til. Það eru allir voða bissý
og mikil fjölbreytni í gangi. „Látið
þúsund blóm blómstra.“ Þó Maó hafi
reyndar átt við blómstrandi meyjar-
blóm í eigin bóli, er þessi draumsýn
hans nú loks að rætast. Það er engin
ákveðin flokksllna sem gengur eftir
öllu. Fólki leyfist að vera með allt nú
til dags. Það heyrist í öllum, það er
alltaf verið að, næsti næsti, eins og á
færibandi. En því miður er enginn
tími til að melta þetta allt saman. Það
eru gefúar út 500 bækur á ári, en hver
hefúr tíma til að lesa þetta? Fólk þarf
líka að mæta á 500 sýningar, 1500 tón-
leika... Það hlýtur samt eitthvað að
koma út úr þessu. Hann þýtur þvert
yfir hnöttinn, með tilheyrandi handa-
hreyfingum.
í Ameríku segja þeir Where is the
beef? Þar eru menn orðnir þreyttir á
því að þurfa að skynja hlutina, þeir
vilja skilja, vilja sögu, ekki loftbólur.
Og áhrif af þessu eru að skolast hing-
að. Það er kannski vídeóið, unga kyn-
slóðin elst upp við vídeó, það er í
meiri tengslum við dægurmenningu
og sér í gegnum hámenningarlegt
gufu-snakkið. Kvikmyndin er eina
listformið sem enn nýtur heilbrigðrar
sambúðar við almenning.
Hallgrímur minnist þess þegar
hann var að byrja í myndlist. Þá var
litið niður á dægurmenninguna. Am-
erískar kvikmyndir voru tabú, al-
menningsálitið leyfði honum ekki að
hafa gaman af diskói.
Fyrir fimmtán árum jaðraði við
landráð að nefna John Travolta á
nafn. Nú er hann orðinn helgimynd í
finustu kreðsum. Fólk lætur tímann
breyta sér. Vídeókynslóðin vill afþrey-
ingu, skemmtun, og ég hef aldrei haft
Snorrabúð stekkur
Gullið
Austurstræti 14
®
Ég rölti inn á Gullið í Austur-
stræti um daginn til þess að kynna
mér veitingahúsaflóru miðbæjarins
enn betur. Sannast sagna hafði ég
ekki komið inn í húsið um árabil,
en átti þaðan margar ágætis minn-
ingar. Á táningsaldri fýlgdumst við
Ari Matt með Mickey Gee setja
þar heimsmet í plötusnúningi og
seinna, í menntó, fórum við Hafliði
Helgason í Óðal til þess að sötra
brennivín eða Pernod á þriðjudags-
kvöldum, því þá voru dyraverðirnir
einatt frjálslyndastir. Það var líka
fyrsta reynsla okkar af fýllikisum og
fylliköttum Reykjavíkur, reynsla
sem ég hefði ekki viljað vera án.
Síðan dundi ógæfan yfir. Eigendur
Óðals sáu fyrir að diskóbylgjan væri
í rénun og ákváðu að veðja á næsta
æði. Því miður veðjuðu þeir á bíó-
myndina Urban Cowboy og breyttu
staðnum í allsherjar diskó-saloon.
Það var eins og við manninn mælt,
staðurinn tæmdist á stundinni, en
þó ekki fýrr en ég hafði reynt að
drekka úr mér ástarsorg þar. Það
skyldi enginn reyna að drepa af sér
ástarsorg í kántríbúllu. Ég reyndi
líka að fara í Kreml, sem þar var
rekin um hríð og það var svo sem í
lagi jafnlangt og það náði, en ég
komst aldrei upp á lagið með að
fara inn á Lennon, sem sigldi í kjöl-
farið á Kreml, og þaðan af síður á
Látið Andrés Magnússon leiða ykkur um iðandi kös baranna
Gullið, sem þar er nú til húsa.
Hvers vegna veit ég ekki. Kannski
er ég bara með svo raffíneraðan
smekk að undirmeðvitundin for-
bauð mér að stinga inn nefinu. Allt
um það fór ég loksins á Gullið í
embættiserindum drykkjumanns
Morgunpóstsins. Það er skemmst
frá að segja að þangað á enginn að
fara nema hann vilji endanlega
missa áhugann á lífinu. Það segir
kannski sína sögu að dyraverðirnir
eru vingjarnlegustu starfsmenn
staðarins. Innréttingarnar bera
keim af því sem á ensku nefnist
„budget mafia" stílinn. Á fyrstu
hæð er lítill bar, þar sem úrvalið er í
minnsta lagi, enda halda flestir sig
við bjórinn, en stöku víngæðingur
fær sér vodka í kók. Gestirnir sitja
við borð í salnum, halla sér fram og
tala lágt. Þarna er slatti af ungum
krökkum, en í bland er eldra lið,
sem flest virðist hafa tapað ein-
hverri baráttu. Megnið af gestun-
um er karlkyns og af einhverjum
ástæðum var þarna hópur nýbúa að
fíla sig í tætlur. Á næstu hæð er
dansgólf og annar bar. Á gólfinu
dönsuðu tvær stelpur saman, en
álengdar fylgdust herrarnir grannt
með. Mér var sagt að ég hefði misst
af æðisgengnu skemmtiatriði um
þar síðustu helgi þegar nektardans-
mær hefði gersamlega tryllt lýðinn.
Ég trúi því vel að það sé æðislegasta
skemmtiatriði sem Gullið hefur
boðið upp á.
I
J
i