Vísir - 07.04.1971, Qupperneq 8

i
VISIR . Miðvikudagur 7. april 1971.
VÍSIR
Otgefandi: ReyKjaprent ttt
Fraxnkvæmdastfóri: Sveinn R Eyjólfsson
Ritstjóri ■ Jónas Kristjánsson
Vróttestjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi - Valdimar H. Tóbannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugötu 3b Simar 15610 11660
Afgreiðsla- Bröttugötu 3b Simi 11660
Ritstjðm ■ Laugavegi 178 Sfmi 11660 >5 linur)
Askriftargjaíd kr. 195.00 ð mðnuöi innanlands
I lausasölu kr. 12.00 eintakið
JPrentsmiðia Vtsis — Edda hí.
Kynþáttadeila kommúnista
Rússneski rithöfundurinn Amalrik, sem nú er al-
varlega veikur í fangelsi, sagði fyrir nokkrum árum,
að „yrðu deilumar milli sovézkra og kínverskra
kommúnista langvinnar, mundi hrun blasa við Sovét-
ríkjunum“.
Þessi ummæli em rifjuð upp nú vegna flokksþings
kommúnistaflokks Sovétríkjanna. Klofningurinn, sem
varð í alþjóðahreyfingu kommúnista fljótlega eftir
andlát Stalíns, setti svip sinn á þetta þing. Segja má,
að þingið hafi verið haldið í skugga ágreiningsins
milli hinna tveggja risavelda kommúnismans.
Kínverskir kommúnistar notuðu tækifærið í upp-
hafi flokksþingsins til að saka sovézka kommúnista
um svik við allt það, sem væri heilagt sönnum komm-
únista. Ekki væri nóg með, að „endurskoðunarstefna“
riði röftum í Moskvu, heldur stefndu sovézkir komm-
únistar að engu minna en endurreisn auðvaldsskipu-
lagsins þar í landi. Svo mæltu Kínverjar, jafnframt
því sem endurteknar voru ákærur um samvinnu
Moskvumanna við Bandaríkjamenn til að knésetja
Kínverska alþýðulýðveldið.
Stjómmálafræðingar í Bandarí^jununt; hájF^“‘urttJ
nokkurra ára skeið reiknað með styrjöid milii'Sovét-
ríkjanna og Kína sem hugsanlegum og ekki ýkja frá-
leitum möguleika. Væntanlega var ágreiningur milli
ríkisstjórnanna í Moskvu og Peking í fyrstu fremur
persónulegs en hugsjónalegs eðlis. Á öðm stigi varð
hann að deilum um grundvallaratriði í hugmynda-
fræði, deilum um svokallaða endurskoðunarstefnu.
Kínverjar kölluðu þá í Moskvu „íhaldssama“.
Endurskoðunarstefna er gamalt orð, sem notað
var um sósíaldemókrata á sínum tíma, þegar alþjóða-
hreyfing sósíalista klofnaði í tvennt. Endurskoðunar-
stefna er hugtak, sem Moskvumenn sjálfir notuðu
um Dubcek í Tékkóslóvakíu og hans menn. Nú nota
Kínverjar þetta hugtak til að lýsa fyrirlitningu á
Moskvi’^-^"- 'nistum. Þetta orð er á vörum komm-
únista tákn hinna vcrctu sv’:a viC gamla hugsjón
Karls Marx.
Vestrænum mönnum veitist erfitt að kyngja öllu
þessu tali um svik Moskvumanna við hugsjón komm-
únismans. Ekki höfðu menn tekið eftir þessu í Prag
árið 1968 eða í Ungverjalandi 1956, efcki einu sinni
í Póllandi um áramótin síðustu. Staðreyndin er sú,
að ágreiningur Kína og Sovétríkjanna hefur breytzt
frá því að vera fyrst og fremst hugsjónalegs eðlis
yfir í þjóðernis- og kynþáttaágreining, þar sem Sovét-
menn og Kínverjar deila um völd og áhrif á jarðar-
kúlunni.
Valdhafar í Mos'kvu og Peking hafa allir komm-
únismann á vörunum. Fyrir þeim vakir hins vegar
hið sama og fornum keisurum þessara ríkja: Að færa
út valdsvifc sitt, seilast til valda með öðrum þjóðum.
Þetta er bakgrunnur þess, sem ýmsir ungir menn á
Vesturlöndum hafa meðtekið sem „hugsjónir“, sem
sumir hverjir segjast vilja fóma lífinu fyrir.
f
i
Gunnar J. Friðriksson: Hóflega bjartsýnn.
AUKIN FRAMLEIÐNI ER
OKKAR VARASJÓÐUR
— segir Gunnar J. Friðriksson, formaður Félags islenzkra ibnrekenda
9 Auðvitað er gott að
hafa frjótt ímyndun-
arafl, fá „milljón dollara
hugmynd“, en allt hefst
þetta fyrst og fremst
með puði og því að
halda áfram að reyna.
— Menn detta ekki nið-
t<r u.r á „Carmen-rúllu-hug-
; myndir“ fullmótaðar. Þó
að hugmyndin sé snjöll
kostar þetta allt vinnu.
Það er því kannski ekki
við því að búast að stór
stökk hafi verið tekin í
íslenzkum iðnaði á
þessu ári, sem liðið er
síðan við gengum í Frí-
verzlunarbandalag Evr-
ópu, EFTA. Aðildin hef-
ur tvímælalaust áhrif á
möguleika íslenzks iðn-
aðar, en við höfum ekki
haft tíma til að notfæra
okkur þá nema takmark
aö ennþá.
teljast allnokkur aukning á einu
ári. Af heMdarverömætum út-
flutnings landsins jókst Mut-
deild iðnaðarins úr 10% 1969 í
18% árið 1970. — Nú er unnið
skipulega að því að auka þennan
útflutning.
Hvaða iðngreinar hafa mesta
möguleika á auknum útflutn-
ingi?
Á síðasta ári varð aukningin
mest í loðsútuðum skinnum og
' Mðufei kísMgúr, prjónavörum,
Iopa og ullarbandi og umbúðum
' og má búast við að aukningin
verði aftur mest hjá þeim. Þá
má tilfæra fiskiðnaðarvélar,
jþað var Gunnar J. Friðriksson,
formaöur Félags ísl. iðnrek-
enda, sem svaraði eitthvað á
þessa leið spurningunni um það,
hvort ekki skorti ímyndunar-
afl hjá íslenzkum iönrekendum
um nýjar framleiðslugreinar,
hvort ekki skorti nokkuð á, að
íslenzkir iðnrekendur nýttu sér
nægilega þá auknu útflutnings-
möguleika, sem EFTA-aðildin
skapar.
Þó aö engin stór stökk hafi
verið tekin á þessu ári má benda
á að útflutningsverðmæti iðn-
varnings jókst um 50% árið
1970 miðað við árið áöur, ef út-
flutningur álversins er undan-
skiljnn, þ. e. þessi útflutningur
jókst úr 440 milljónum kr. í 660
mil’.jónir, en meö útflutningi ál-
verksmiöjunnar jókst útflutning-
urinn úr 960 mi'Mjónum í 2.370
miMjónir króna, sem verður aö
Ekki samdráttur i nelnni
grein iðnaðar á síðasta ári og
vöxturinn allt að 40%.
keramikvörur, en framleiösla
þeirra mun aukast mikið, þegar
Glit hf. tekur ný tæki og af-
kastameiri til notkunar á þessu
ári. Þá má nefna fataiðnaðinn.
Annars er varhugavert að miöa
útflutningsmöguleiba iönfyrir-
tækjanna aðeins við það, hversu
mikii aukningin varð í fyrra.
Sannleiburinn er sá, að mikiM
vaxtur varð á eftirspum á inn-
lendum markaði eftir íslenzbum
iðnvamingi. Fyrirtækin áttu
fullt í fangi með að anna þess-
arj eftirspum og lögðu því mörg
sig ekki fram við að afla
markaöa erlendis fyrir fram-
leiðslu sína. Okkur I Félagi fsl.
iðnrekenda er þannig ekki kunn-
ugt um, að samdráttur hafi ver-
ið í neinni iðngrein á nýliðnu ári.
Að meðalta'li mun vöxturinn
hafa veriö 15% eða jafnvel
meiri. Og við vitum um dæmi
þess, að aukning í framleiöslu
iðngreina hefur numið aflt að
40%.
Treysta menn íslenzkum iðn-
aði nú betur en áöur?
rJ'vímælailaust, enda hefur ís-
lenzkum iðnaði fleygt fram
og almenningur finnur að hann
er traustsins verður, þegar hann
þorir og vill fá samkeppni er-
lendis frá með EFTA-aðildinni.
Það hefur einnig sýnt sig, að
samkeppnin erlendis frá hefur
ekkert aukizt, ef á heildina er
litiö og á sumum sviðum, t. d.
í hreinlætisvörum, þar sem ég
þekki bezt til, hefur erlend sam-
keppni hreinlega minnkað. Inn-
Ienda framleiðslan er orðin þar
álgjörlega ráðandi. Erlendir
framleiðendur hafa ekki getað
breytt þeirri staðreynd, þrátt
fvrir miklar auglýsingar.
Ertu jafnbjartsýnn fyrir fram-
tíðina?
Ég er hóflega bjartsýnn, Okk-
ar helztu vandamál eru að halda
kostnaðinum í skefjum, svo að
íslenzka framleiðslan geti verið
samkeppnishæf í verði við er-
lendan iðnvaming. í þessu efni
höfum við að vísu fengið nokkra
hjálp að utan, þar sem veruleg-
ar verð'hækkanir hafa verið í
helztu viðskiptalöndunum. Þess
ar veröhækkanlr erlendis hafa
að vísu ekki enn komið fram
í hærra útflutningsverði til okk-
ar, en hafa þó vonandi þau
áhrif seinna. En verðhækkanirn