Lesbók Morgunblaðsins - 04.12.1927, Blaðsíða 5

LESBÓK MOKGUNBLAÐSINS
381
fregnir komu til borgariunar :n
það, að óvinaher tveggja ná-
grannaþjóða stæði á landamærun-
um, og var tilgangurinn með því
auðsær — að ráðast inn í landið
— ef uppreisnarmenn næðu yfir-
töknm í borginni. Mussolini hafði
nokkra tugi þúsunda af hermönn-
um undir vopnum í Tyrol, og
hugsaði gott til glóðarinnar. Ung-
verjar höfðu og safnað liði að
landamærum Austurríkis — og
liefðu menn þó haldið, að þeir
ættu nóg með að halda sjálfum
sjer í skefjum, og þeir hygðu ekki
til þess að ráðast að fyrri banda-
þjóð sirini í bráð.
Fregnirnar um þessa ófriðar-
bliku riðu baggamuninn.. Upp-
reisnarmörinum fjelst að nokkru
leyti hugur.
Að loknum bardögum í borginni
voru lík öll flutt á eirin stað á
slvurðlækninga rannsóknastofu
háskólans. Utan við byggingu
þessa safnaðist múgur og marg-
merini. Var átakanlegt að horfa
yfir þann dapra hóp. Menn þyrpt-
ust þangað til þess að fá vitneskju
um vini og vandamenn og vita
hvort þeir myndu þar finnast sem
liðin lík.
— En hvað um eftirmál upp-
reisnarinnar?
— Um þau er fátt að segja.
Fyrst og fremst var mjög erfitt
eða ókleift að gera sjer grein fyrir
hverir væru aðalforgöngumennirn-
ir. Og síðan er þess að gæta, að
jafnaðarmenn hafa tögl og hagldir
í stjórn landsins, og eru ekki
áfram um að klekkja á uppreisn-
armönnum. Verið var að kveða
upp dóma í málum þessum um það
leyti sem jeg fór frá Vínarborg.
Var helst útlit fyrir að kommún-
istaforingjarnir myndu allir
sleppa.
— En hvað um hina eiginlegu
undirrót uppreisnarinnari
— Undirrótin er hjer sem ann-
arstaðar, sulturinn og neyðin. —
Síðan á ófriðarárunum hefir hung-
ur og atvinnuleysi sorfið að borg-
arbúum í Vín. Er því ekki við
góðu að búast.
Austurríki var sem kunnugt er
limlest með friðarsamningnum. —
Ríkið er aflvana. Stórborgin Vín
hefir mist mikið af lífsskilyrðum
sínum síðan umráðasvið ríkisins
minkaði.
Því var fleygt að uppreisnar-
menn hefðu fengið aðstoð rúss-
neskra. Um það get jeg ekkert
fullyrt. En sje svo, að Moskva-
stjórnin blási að óeirðum í álfunni,
er eðlilegt að erindrekar hennar
sitji helst við þann eldinn sem
best brennur, leitist við að koma
óeirðum þar á, sem sultur • g
hörmungar sverfa að fólki.
Hún er vestfirsk veitingamær,
og það væri synd áð segja, að hún
hefði ekki gáfur og fegurð á við
vestífirskar yeitingameyjar al-
ment.------Lílcami hennar er fag-
ur og rennilegur eins og nýveidd-
ur silungur, og klæði hennar glitra
í sólskininu í öllum litum regn-
bogans eins og siglfirskt síldar-
hreistur. Hárið liefir hún ekki látið
stýfa, og er það af sparnaðar-
ástæðum, því að unnustunum gef-
ur hún hárnálar sem minjagripi,
en yrði líklega annars að gefa
þeim eitthvað, sem er í hærra
verði. Andlitið minijir á varablóm
— og frá sjónarmiði grasafræð-
innar minnir varablóm auðvitað
altaf á skordýrafrævun. Og aug-
un — já, það er nú það, sem mjer
hefir altaf sjest yfir, þegar jeg
hefi veitt henni athygli, en Hall-
ur, vinur minn, sem þekkir hana
miklu betur en jeg, segir, að þau
sjeu eins og tvær lýsandi stjörnur,
og bregði stundum fyrir í þeim
snöggum leiftrum, er varpi ljóma
á umhverfið.
Þegar hann sagði mjer frá því,
datt mjer í hug, að augu hennai
væru þá ekki ósvipuð tveimur raf-
magnspírum í blossavita, en und-
ir eins og jeg ætlaði að fara að
rökstyðja líkinguna, varð hann
óður og uppvægur og kallaði mig
guðlastara og grasasna. Svo hjelt
hann yfir mjer hálftíma ræðu um
augu hennar og endaði með því,
að þau væru tárhreinir speglar
óviðjafuan loíjrar kveneélar, og að
Helsta bjargráð telja Austurrík-
ismenn sjer það verða, ef tekst að
koma því á, að Austurríki gangi
í bandalag við Þjóðverja. Þeir
Stresemann og Marx voru í Vín-
arborg nýlega. Var þeim tekið
þar með miklum fögnuði. Heim-
sókn þessi er talin vera vottur
þess, að von sje nú um þetta lang-
þráða samband.
það væri himnesk sæla og þó um
leið brennandi sársauki í því fó!<-•-
inn, að loga upp til agna frammi
fyrir ]>essum eldgígum ástar og
lireinleika. — —
Auðvitað gæti þetta alt saman
verið hárrjett athugun, en nú er
maðurinn svo logandi-bálskotinn í
stúlkunni, að liann liefir ekki
minstu hugmynd um hvernig hún
lítur út í raun og veru. Hann seg-
ist til dæmis sjá liana ljóslifandi
fyrir sjer, hvar sem hann sje og
hvert sem hann fari. Stundum
vakna jeg líka við það á nótt-
unni, að hann stekkur fram úr
rúminu og talar nokkur velvaliti
orð um eilífar ástir um leið og
hann faðmar að sjer einhvern
ósýnilegan ljósvakalíkama á miðju
gólfi. Þetta eru hvorttveggja fyr-
irbrigði, sem heyra undir sálar-
rannsóknarfjelögin.
Við Hallur erunt herberg'sfje-
lagar. Vinátta okkar er sterkari
en hundrað hjónabönd, en við er-
um altaf að rífast um gengismál
— ekki gengi frankans eða ís-
lensku krónunnar, heldur gengi
veitingamærinnar, þessarar einu
og sönnu gullkrónu, sem drengur-
inn viðurkennir.
Já, herbergið okkar. Það er nú
tekki sem verst, herbergið, en það
er voðaleg ringulreið á öllu þar
inni. Á gólfinu liggur bók ein í
tveimur hlutum og er nefnd feikn-
stafaþáttur —• sumir kalla hana
flatar myndir — og er notuð til
að hrteða á burt ru)ckar& og aðra
-------
Rngbraað og hárnálar.
Smásaga eftir Böðvar Guðjónsson frá Hnífsdal.