Lesbók Morgunblaðsins - 29.04.1951, Blaðsíða 15

LESBOK MORGUNBLAÐSINS
2h1
Lýsing á íslendingum
fyrir einni öld
JíANSKUR Iæknir, Schleisner að nal'ni, kom hingað til lancís áríð 1R47.
Jlvaldist hann i Vestmannaeyum vetrartíma og ferðaðist attk þess nokk-
uð nm landið. Hann lýsti íslcndingum svo eftir vikynninfuna:
ÍSLENDINGAR eru sterkbygðir, flest-
ir fallegir i vexti og vel limaðir. Sjald-
gæft er að sjá þar kryplinga eða van-
skapaða menn. Svo reyndist mjer, að
blóðið í þeim sje heitara en i öðvum
mönnurri, og það mun mega fullyrða,
að ýmis læknislyf, einkum uppsölu og
niðurgangsmeðul, vinni siður á þá en
flesta menn aðra. Mun það aðallega
koma af þvi, að þeir lifa mestmegnis á
köldum mat.
l’að er einkenni á íslendingum, að
meira hvitmatar i augun á þeim en
öðrum mönnum, og virðist því svo sem
þeir sje að hlusta eða standi á glöðum.
Fríil karlmannsandlil sjest várla á ís-
landi, og ber máske meira á ófríðleiki
ur nú muð hinum nýu tækjum og
tækni og án mikils erfiði fyrir
verkamanninn. — Á þetta verður
okkur gömlu skútukörlunum star-
sýnt, því ekki óraði okkur fyrir
slikum breytingum á svo skömm-
um tíma og gleðjumst yfir þvi.
Hve margir munu nú minnast
þess er sjórinn flæddi um stór-
straumsílóð alveg upp undir
Bryggjuhúsið, er svo var nefnt, en
er nú verslunarhús Nathan & Ol-
sen, og að verslunarhúsum Geirs
Zoega og ekki var vært fyrir neðan
þau fyrir sjóroki um stórstraums-
ílóð í vestan rokum og brimi, er
r kolaði þara cg þönglum upp undir
Liverpooí upp aí Grófinni og jafn-
vel upp í Aðalstræti og sjóiöðrið
buldi á húsum Björns Kristjáns-
sonar o. fl., þó ekki sje nú liðinn
nema svo sem hálfur maimsaldur
iíð«n. ____________________
þeirra vegna þess hve þeir eni hirðu-
Jausir um úllit sitt. Aftur á móti meta
þeir mikils fimi og hreysti. cnda iðka
þeir glímur eins og fornmenn. og má
það hei»a cina skemtunin, sem þar er
af að segja. Þar sem margir ucgir
menn eru saman komnir, má jafnan
eiga það víst. að þoir fara i gJimu; a'fa
þeir sig í þvi frá blautu barnsbcini og
verða þess vegna margir ágæíir glírnu-
menn. Aldrei varð jeg þess var að glím-
urnar enduðu með áflogum, ekki oinu
sinni i veiðistöðunum og höfðu þó
drengir þar oft drjúgt í kollinum. Mjög
fáir eru þar sundmenn og var þó sú
iþrótt tíðkuð mjög til forna á Norður-
löndum.
íslendingar eru þreklundaðir og þoln
-ir í að fylgja fram fyrirætlunum sín-
um; þeir sneiða að vísu hjá hættum, en
missa þó ekki sjónar á markmiðiru.
l’eir eru mjög verkárir í umgengni
hvor við annan, en þó sjerstakiega við
ókunnuga. Þetta er lífsregla, sem viðast.
hvar er brýnd fyrir börnunum. Hin
hættulegu störf þeirra gefa þeim oft
tækifæri til að sýna hreysti og hug-
rekki, en annars eru þeir ekki áræðn-
ir. Þcir vilja gjarna hafa vaðið fyrir
neðan sig. Þeir eru ófyrirleitnir, kapp-
gjarnir og ákafir í að heimta í-jett sinn,
enda er mikill sægur hjá þeim af laga-
snápum og málsóknarmönnum. _________
Hafi göfugjyndi, vinfesta, trygg-
lyndi og veglyndi verið einkenni Norð-
urlandabúa að fornu, þá eru íslending-
ar nú sennilega orðmr nokkuð úrkyn i
aðir. En það er líka aðgætandi að margt
hefur getað stutt að því, og sjerstaklega
það að þeir mistu frelsi sitt, að þeir
hafa sætt mörgum óttalegum landplág-
um, og urri fram alt að þeir hafa stunið
undir drepandi einokun. Af þessum or-
sökum hafa þeir gerst tortryggnir og
smasmuglega refjóttir. Kemur það
einna helst fram við kaupmennina, eu
eirjiijí VJÖ hui4 ver0Í4l6gu ambctUs>
menn, bæði innlenda og danska, oí
yfirleitt alla útlendinga. en einkum þó
Dani. Þetta leiða liugarfar þeirra er
sprottið af óvenjuJegu þjóðardiambi,
og helst 'æ við hjá hinni uppvaxanöi
kvnslóð, sem dreymir uui það að rá
aftur hinni gullnu fornöld fyrir sína
ástkæru fósturjörð.-------
Það cr annars furða, að þessi litla
þjóð sku’i alt til þessa dags hafa getaó
haldið svo mikJu af uppruna eðii sinu,
þrátt fyrir ö!l þau áföll, sem hún hefur
orðið fvrir. þrátt fyrir hallæj'i og drep-
sóttir. er svo mjög hafa dregið þrek úr
benni. En orsökin til þess er ekki ein-
ungis sú. að landið er afskekt, heldur
stafar það miklu fremur af hinu, að
þjóðin hefur altaf lifað og lifir cnn íillu
fremur i fornöldinni heldur erj í nú-
tímanum. Menn geia þrss vegna ei; i
annað en undrast að hitta á íslundi
þlóð. sem vel er að sjer, en hefur þo
að svo mörgu Jeytí staðið i stað síðan
á fornöld.
^ V ^ w
M o I a r
Konan fyrirgcfur a!t, jafnvel stærstu
yfirsjónir, þeim sein hún elskar. Fn
þegar hún hættir að e’ska fyrirgefur.
hún ekkert, jaínvel ekki dygðir vorar.
(Balzac).
4
— Hjúskapar hlekkirnir eru svo
þungir, að það þarf tvo til að bera þa
— stundum þrjá. (Al. Dumas).
4
- Konan þykkist af bví ef vjer stor-
um á hana, en henni sárnar, ef vjer
litum ei.ki á hana. (Valtour).
4
- Vjer lifum til að deya — og vjer
deyum til að lifa.
4
— Aumkunarverður er sá, er þykisl
svo lærður, að hann geti ekki )ært
meiiía.
4
ÞVl MIÐIJP
Danskur blaðamaður ságir svo fra
Jeg kom til Óslóar og fór þar i leik-
hús. Þar var ieikið a nýnorsku o§ ieg
skikli ekkerl. Jeg sneri m.ier þá að
sessunaut mínum og sagf i:
— Hvað seg.ia þeir? Jeg skil ckki,
jeg er því miður danskur.
Og þá svaraði hann:
Jeg skil það ekki heldur, jeg <t
t'vi iRÍðm' uoi’ífemr,