Lesbók Morgunblaðsins - 18.11.1951, Blaðsíða 8

r 540
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
4——

&nliueró ótaÁar — (Oinhuem tíma
Úr nýútkominni bók eftir Pjetur Beinteinsson frá Grafardal: „Kvæði".
Inga mín í Flóanum, jegr orti þetta ljóð
um okkar fyrstu kynni, því síðan hef jeg lifað
í endurskini bjarmans frá ástar þinnar glóð
og allar minar vonir á hennar kostnað skrifað.
Ef jeg bregð mjer austur í Flóa
á jeg vísa gleði nóga,
þar sem ástin æskufrjóva
elur vonablómin sín.
l'nir þar í óskahöllum
Ingveldur á Freyjuvöllum,
fagra draumadisin min.
Fann jeg hana á förnum vegi
fyrst á björtum sumardegi
þegar yfir láði og legi
lá hin milda sólarhönd.
Töfrai; lyftu Ijettum svörum,
leiftraði undan sjónarskörum,
hugurinn eygði undralönd.
Eina' stur.d við áttum bæði
eina sál í ró og næði,
svifum burt í silkiklæði
suður um draumahöfin blá;
augnablik, sem enginn taldi,
undum við bæði sama valdi,
sem jeg engum segi frá .
Siðan hefur sólin runnið
sína leið og stjörnur brunnið.
Við höfum sofið, við höfum unnið
verkin okkar margan dag.
Nú er af okkar ást að gróa
austur í þessum blauta Flóa
efni í nýjan ástarbrag.
Einhvers staðar — einhvern tíma
einhver samdi þetta ljóð.
Einhver kona, einhvers staðar,
einhverjum reyndist svona góð.
Nýkomin er ljóðabók eftir Pjetur Georg Beinteinsson frá Graf-
ardal. Hann var fæddur að Litla-Botni í Botnsdal 12. apríl 1906.
Honum varð ekki aldurinn að meini. 2. ógúst 1942, „meðan
mjaðurtin angaði enn við lækinn í Grafardal, lömbin ljeku Sjer
við fífusundin á heiðinni og burkninn ugði einkis hausts í skúta
sínum“, andaðist hið unga skáld í Vífilstaðahæli. — Aðeins fátt
af þvi, er hann orkti, hefir fram til þessa komið fyrir almennings-
sjónir. En nú kemur þessi ljóðabók, „og ávalt verður hann
merkilegur fulltrúi þeirra íslensku alþýðumanna, sem virðast
þau undur ásköpuð að vera sífelt að brjóta hugan um lífið og
tilveruna og yrkja um þetta seint og snemma“, eins og Jón
Helgason scgir í formála bókarinnar.
svíruðustu marxistar þykjast vita.
\ Og hann veit ekki aðeins minna,
\ heldur viðurkennir hann að hann
sje ekki alveg öruggur um það sem
hartn veit. Óvissan getur verið
slaem en hún er nauðsynleg til þess
að framfarir geti orðið.
Ef hin vestræna menning á að
halda hinni augljósu forustu sem
hún hefir nú, þá verða þeir sem
vilja bera hana fram til sigurs, að
velja fremur rannsókn en bábylj-
ur, og þeir verða að vera öruggir
um að vera ekki kúgaðir af fá-
fróðum yfirmönnum, sem vilja
grípa fram fyrir hendurnar á þeim.
Þeir verða að vera frjálsir. Það
var fyrir þetta frelsi að Giordano
Bruno ljet líf sitt á báli, að rann-
sóknarrjetturinn pyndaði Galilei
og Descartes þótti það hyggilegast
að draga sig í hlje.
Það sem nú er í veði er ekki
aðeins menningin í þrengstu merk-
ingu þess orðs. Er hægt að rækta
hveiti norður við íshaf? Er hægt
að gera eyðimerkurnar í Ástralíu
að gróðurlendum? Er hægt að út-
rýma fátæktinni í Indlandi og
Kína? Ef vísindin fá að starfa í
friði, þá verður svarið við þessum
spurningum sennilega já — ann-
ars nei.
Á komandi árum verður ekkert
nauðsynlegra fyrir heiminn en
efnahagslegt skipulag og andlegt
frjálsræði. Förum vjer viturlega
að ráði voru, þá er hægt að sam-
eina þetta hvort tveggja. Sjeum
vjer heimskir sniðgöngum vjer
annað hvort og förum svo á mis
við hvort tveggja. Jeg vona að vjer
förum viturlega að ráði voru.
[| ^
Það er sorglegt að vjer skulum hafa
þurft þúsund aldir til þess að komast
f'á steinöld til kjarnorkualdar, og að
vjer þurfum áreiðaniega ekki meira
en þúsund klukkustundir til þess að
komast frá kjarnorkuöld til steinaldar.
(Eisenhower).
Mola r
Sumir menn eru svo baráttufúsir,
að þeir fylgja fremur minni hlutan-
um að röngu máli, heldur en meiri
hlutanum að rjettu máli.
--4----
Hjegómlegur maður hefir yndi af
því að tala um sjálfan sig, annað hvort
vel eða illa. Hógvær maður talar ekki
um sjálfan sig.
Það þarf hugrekki til þess að segja
sig úr kommúnistaflokknum. Sá, sem
yfirgefur flokkinn eignast jafn marga
fjandmenn og hann átti vini áður. Það
er eins og að fremja sjálfsmorð í fullri
óvissu um upprisu. — (Observcr).
Öllum þykir ánægja að því að end-
urgjalda smá velgerðir, sumir eru
þakklátir íyrir stærri velgerðir, en
allir vanþakka hinar mestu velgerðir.
— (La Rochefoucauld),