Lesbók Morgunblaðsins - 19.05.1963, Blaðsíða 8

Q LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
sjálfu sér hjálp. Hugsið yður bara að
vera einn og svo hitt, að hafa einhvern
að tala við. Ef hún hefði ekki verið
þarna, þá....
— En matarlaus?
— Við treindum þessar svokölluðu
matarbirgðir okkar eins lengi og við
gátum — fyrst sardinurnar og ávextina.
Það liðu einir fimm dagar áður en því
var lokið. Og þá tókum við til við tann-
sápuna.
— Og síðan? fsvatn.... bráðinn snjó
— annað ekki — í 42 daga samfleytL
Mr að sem við gerðum, var að
„Þykjast" vera að borða súpu. Einn dag-
dnn sögðum við, að þetta væri tómat-
súpa, næsta dag kjúklingaseyði eða
nautaketsseyði. Það hljómar skrítilega,
en sé maður á annað borð orðinn nógu
svangur og nokkrir dagar eru liðnir, þá
endar það með því, að maður fer að
trúa því sjálfur — hvort sem maður er
þá búinn að missa vitið eða ekki!
Og hamingjan má vita, að ef við
hefðum raunverulega farið að hugsa um
það — þá hefði líklega verið skammt
í vitfirringuna.
Þegar við brosið, sem Helen getur
sett upp nú, bætist það, að Halph Flores
vó 178 pund og hún 140, þegar þau
lögðu af stað frá Whitehorse, en þegar
þau komu í sjúkrahúsið var hún 90 og
hann 120 pund, og það með, að lækn-
arnir skilja þetta ekki almennilega, en
segja, að ein ástæðan til þess, að þau
sluppu úr þessari raun sé sú, að þau
voru bæði vel holdug þegar þau lögðu
af stað, þá er þetta skiljanlegra.
Engu að síður grípa jafnvel laeknarnir
um höfuðuð á sér! Jafnvel þeir nefna
„kraftaverk", og kennir lotningar í
rómnum.
Það, sem hér hefur gerzt, á þessum
síðustu 49 sólarhringum er óskiljanlegt,
hvað sem allir læknar, vísindamenn,
eðlisfræðingar og aðrir segja.
Þeir hafa reynt að kalla til hjálpar
lækna frá Danmörku, Noregi, Svíþjóð,
Finnlandi, og auðvitað einnig danska
lækna frá Grænlandi — meira að segja
einn frá Síberíu — en ekki hefur tekizt
að fá skynsamlegt svar við spurning-
unni (og í læknamáli er „trú“ — að
því er Ralph Flores segir, ekki nein
staðreynd, sem byggt verður á).
Hvað er það, sem hefur haldið þeim
lifandi? Og þrátt fyrir öll götin, sem
eru I minninu hjá þeim?
Þegar talað er við þau. Þegar reynt
er að horfa í augun á þeim er erfitt að
svara því!
H vað gerðist meðan þau voru
þarna? Þau vita það varla, en þau vita
þó tiltekin aðalatriði, sem þau halda sér
fast að.
fer fyrir alvöru að berjast fyrir lífi
sínu.
Ralph Flores hefur verið mormóni
siðustu 20 árin og það var eitt af því,
sem bjargaði honum — sama hvað fyrir
hann kom, þá hafði hann alltaf trúar-
sannfæringuna sér til stoðar og styttu:
— Hugrekki .... það er svo marg-
tuggið orðatiltæki .... en trúin ....
þótt margir geti brosað að henni ....
nú, þegar ég hef verið þarna úti, get
ég aðeins sagt: Þetta hlýtur allt að hafa
einhvern tilgang.
Svo lágum við þarna. Annaðhvort
gátum við gefizt upp eða ekki — s>vo að
ég hélt bara áfram .... og áfram ....
og áfram.
— Gat Helen nokkuð hjálpað?
— Það eitt, að hún var þarna, var £
Hér er Viggo Steenstrup með flugmanninum, sem fyrstur fór á vettvang eftir að Helen Klaben og Flores fundust. —
„Eg reyndi að telja þau á að fara ekki af stað . . sagði Lloyd Ralph, flug-
maður, en hann var sá síðasti, sem talaði við þan áður en þau lögðu upp í hina
hina afdrifaríku ferð.
Viggo E. Steenstrup:
Mannraunir i Alaska
Blóðið streymdi út úr sár-
unum á andlitinu á Ralph,
hélt Helen Klaben áfram. — Ég
hélt áfram að hrópa: „Ertu lif-
andi, Ralph.“ Eina hugsunin, sem
komst að hjá mér, var, hvort hann
væri lifandi!
Ein hjúkrunarkonan í sjúkrahúsinu
mældi blóðþrýstinginn hjá henni, til að
vita hvort allt væri í lagi.
— Nú, eftir á, er þetta allt svo óraun-
verulegt. Ef hann hefði ekki farið að
hreyfa sig og kveina, veit ég ekki, hvað
ég hefði tekið til bragðs.
Þegar hjúkrunarkonan hafði vingjarn-
lega en einbeittlega ginnt mig út, bað
ég Flores að halda sögunni áfram:
— Mér leið fjandalega, og ég var viss
um, að ég væri með að minnsta kosti
tvö brotin rif — og svo var eins og
ég væri með glóandi töng í kjálkanum.
Það var ekki alveg dimmt þegar ég
vaknaði. Ég held, að ég hafi verið nær
meðvitundarlaus, þegar ég skreiddist út
úr stjórnsætinu.
Þessi byrjun var í rauninni það
versta af öllu — rétt eftir að við höfð-
um hrapað; bæði vegna þess, að það
var svo fjandalega kalt — 45 stiga frost
— og svo var það einveran og svo áfall-
ið; en einhvern veginn tókst mér samt
að ná Helen út líka. Þegar ég fór að
hafast eitthvað að, var eins og það
drægi úr kvölunum.
Fyrst af öllu þurftum við að hvíla
okkur, og svo borðuðum við og svo fór-
um við að hugsa um, hvað við gætum
tekið til bragðs.
— En fyrsti dvalarstaðurinn?
— Við byggðum yfir okkur rétt hjá
vélinni. Ég reif teppið upp úr botnin-
um á vélinni, og sætin vörðu okkur
mesta kuldanum þegar við lágum á
þeim. Vélin var skinnfóðruð. Ég notaði
vasahnífinn minn til að losa fóðrið, svo
að við gætum notað það sem eins konar
tjald. Til að byrja með hafði ég ekki
önnur verkfæri en vasahnífinn og svo
einn hamar, en við vorum neydd til
að kveikja eld, svo að segja tafarlaust.
Annars værum við ekki hér í dag.
Því næst kannaði ég matarbirgðirn-
ar: tvær dósir af sardínum, dálítið af
niðursoðnum ávöxtum — og tvær túbur
Annar hluti
af tannsápu, en þá vissi ég ekki enn,
að þær teldust til matarforðans!
— Þangað til hafði ég haft óbeit á
sardínum, sagði Helen Klaben. Nú er
ég alveg vitlaus í þær. Og tannsápu ....
Brosið sýndi, að hún var farin að
jafna sig aftur!
— Hún er uppáhaldsmaturinn minn
nú orðið. En það var heppni, að við
skyldum ekki vita, hve lengi við áttum
eftir að vera þarna — frá upphafi reikn-
að — með þann matarforða, sem við
áttum.
F inn leitarmaðurinn, sem hefur
hrapað í Yukon, taldi að ein ástæðan til
þess, að þau hefðu ekki týnt lífinu væri
sú, að þau höfðu enga hugmynd um,
hversu vonlaust ástand þeirra var!
— Þegar ég hrapaði, var ég ekki meira
en um það bil kílómeters leið frá þjóð-
veginum. Ef ég hefði hrapað eins og
þau, án þess að vita, hvar ég var niður
kominn, held ég, að ég hefði misst vitið.
— Þarna úti í auðninni — hvergi er
einmanalegra en einmitt þar! Þegar svo
lítill tími er liðinn, fer maður að hata
allan heiminn' og mannkynið. Það er
eins og allir hafi yfirgefið mann. Ann-
aðhvort gefst maður upp — og er um
leið búinn að vera — eða þá að maður
BARATTAN VID AUDNINA
17. tölublað 19Ctt