Lesbók Morgunblaðsins - 09.08.1997, Blaðsíða 16

YFIRLITSSÝNING Á VERKUM SVERRIS HARALDSSONAR Á HULDUHÓLUM í MOSFELLSBÆ
ÚR Mosfellssveit, málverk frá 1970.
Margbrotin ævi
sérstæðs málara
SÝNISHORN úr
ævistarfi er heiti
yfirlitssýningar á
. verkum Sverris
Haraldssonar sem
verður opnuð í dag
að Hulduhólum í
Mosfellsbæ. Sýn-
ingin er sam-
starfsverkefni
Gallerís Huldu-
hóla og Mosfells-
bæjar og er liður
í hátíðarhöldum í
tilefni af 10 ára
afmæli bæjarins.
Sýningin spannar
allan æviferil listamannsins, allt frá því
hann bjó tólf ára í Vestmannaeyjum og
fram á síðustu æviár Sverris, en hann lést
um aldur fram árið 1985. Síðasta stóra
yfirlitssýningin á verkum Sverris var haldin
á Kjarvalsstöðum árið
1973. Á sýningunni á
Hulduhólum eru á annað
hundrað verka lista-
mannsins og fjöldi þeirra
hefur ekki komið fyrir
sjónir almennings áður.
Olíumálverk Sverris skipa
stóran sess á sýningunni
en þar má einnig líta
sprautumyndir, teikning-
ar og skúlptúra auk bó-
kakápa og auglýsinga sem
Sverrir vann meðfram
málaralistinni.
Sverrir Haraldsson
fæddist í Vestmannaeyj-
um árið 1930.16 ára fór
hann til náms í Handíða-
og myndlistaskólanum í
Reykjavík og vakti fljótt
athygli fyrir leikni sína og
næmt auga. Eftir tveggja
ára nám i Reykjavík fór
hann utan til Parísar þar
sem hann dvaldi næsta
árið. Sverrir tók þátt í
fjölda samsýninga hér
heima og erlendis og
hlotnaðist margvís heiður
á ferli sínum. Fýrstu
einkasýningu sína hélt
hann árið 1952 í Lista-
mannaskálanum í Reykjavík, þá hafði hann
tveimur árum áður verið valinn til þátttöku
í samsýningu á vegum Félags íslenskra
myndlistamanna aðeins 18 ára að aldri.
Bragi Ásgeirsson, myndlistamaður og
gagnrýnandi, getur þess í grein sinni í sýn-
ingarskrá að fljótlega eftir að Sverrir kom
inn í íslenska list á seinni hluta fimmta ára-
tugarins, hafi hann verið viðurkenndur sem
eitt mesta efni sem fram hafði komið, nán-
ast undrabam. Lýsir hann Sverri sem „ein-
um mesta og sérstæðasta hæfileikamanni
sem íslensk þjóð hefur alið á þessari öld“.
Fyrstu verk Sverris voru naturalísk.
Hann reyndi um tíma fyrir sér í kúbisma
og abstraksjón, vann hálf-abstrakt sprautu-
málverk en sneri svo aftur til hlutlægrar
náttúrusýnar með súrrealísku ívafi. Sverrir
var yfirburða teiknari og starfaði meðfram
listinni að auglýsingagerð og hönnun bó-
kakápa. Eftir hann liggur einnig mikill fjöldi
teikninga. í garði heimilis hans á Hulduhól-
um eru Steinblóm, skúlptúrar sem blasa
við vegfarendum á leið í Mosfellsbæ þar
sem þeir standa í röð í brekkunni við veg-
inn. Mosfellsbær hefur nú látið gera upp
verkin í tilefni sýningarinnar.
Steinunn Marteinsdóttir, ekkja lista-
mannsins, segir mikla vinnu búa að baki
sýningunni. „Verkin koma víða að, einhver
af listasöfnum en flest eru úr einkaeign og
það var mikil vinna að hafa upp á þessum
verkum. Þá var óskaplegur hausverkur að
velja myndir sem bæði gæfu mynd af hans
ferli og færu vel saman,“ segir Steinunn.
Sýningin spannar margbreytilega listsköp-
un Sverris og Steinunn nefnir sjálfsmyndir
hans frá ólíkum tímabilum sem hún segir
fróðlegt að skoða. Einkennandi fyrir verk
Sverris segir Steinunn vera sterka persónu-
lega tjáningu og það hvað listamaðurinn
gaf mikið af sjálfum sér í verkin. „Það er
mjög erfitt að setja Sverri í ákveðinn bás.
Þótt hann breyti um stíla hefur hann alltaf
sinn persónulega tón,“ segir Steinunn.
„Ég vil mála myndir■
sem segja einhvad,
hafa einhver áhrifá
fólky kalla ágeóhrif
Þcer mega mín vegna
bæta eitthvab mann-
lífió. Éghefséó fallega j;
hluti breytafólki til
góós. Ljótur hlutur\
Ijótt umhverfi getur á
sama hátt haft nei-
kvæó áhrif. “
Sverrir Horaldsson í viðtalsbók Matthíasar
Johannessen, fró órinu 1977.
MÓÐIRjörð, blýantsteikning frá 1979.
Sverrir Haraldsson.
16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 9. ÁGÚST 1997