Lesbók Morgunblaðsins - 19.09.1998, Blaðsíða 19
ÆVINTYRIÐ BROÐIR MINN UONSHJARTA FRUMSYNT A STORA SVIÐI ÞJOÐLEIKHUSSINS I DAG
„JAFNVEL ÞEIR SEM ERU MINNSTIR
í SÉR GETA VERIÐ HUGRAKKIR"
ANNARS væri ég ekki
manneskja, heldur bara lít-
ið skítseiði," segir Jónatan
Ljónshjarta við Karl bróð-
ur sinn, sem reyndar er
kallaður Snúður, þegar
hinn fyrrnefndi heldur af
stað upp í fjöllin til að berj-
ast gegn ofureflinu, og Snúður spyr hvers
vegna hann verði að fara frá honum. Þessi orð
meitlast inn í vitund Snúðs og stappa í hann
stálinu að takast á við óréttlætið og berjast
gegn því. Hann kemst fljótt að því að í landinu
Nangijala gerast líka ævintýri sem ættu ekki
að eiga sér stað. Bróðir minn Ljónshjarta er
saga um kærleika og hugdirfsku tveggja
bræðra sem í sameiningu sigrast á ofureflinu,
saga um hugarflug dauðvona drengs sem opn-
ar ævintýraveröld þar sem allt er mögulegt.
„Jafnvel þeir sem eni minnstir í sér geta
verið hugrakkir þegar þeh- vilja og þurfa, þeir
verða að finna það inni í sér,“ segir Sveinn
Orri Bragason, sem leikur Snúð á móti Grími
Helga Gíslasyni, aðspurður um boðskap
verksins. „Snúður er mjög lítill í sér. Hann er
mjög veikur fyrst og getur ekkert farið út að
leika sér, hann veit ekkert hvemig það er. Það
eina sem hann fær að vita um heiminn þarna
úti er í gegnum bróður hans, en það breytist
þegar hann kemur til Nangijala," segir Sveinn
Orri, sem nú er að stíga sín fyrstu skref á leik-
sviði. Hann er 11 ára nemandi í Austurbæjar-
skóla og ætlar að leggja leiklistina fyrir sig.
Grímur Helgi er 12 ára nemandi í Melaskóla
og leikur auk þess í sýningunni Bugsy Malone
í Loftkastalanum.
Leikgerðin ílarleg
og Irú sögunni
Viðar Eggertsson er leikstjóri verksins og
þó að þetta sé 32. leikstjórnarverkefni hans er
hann nú að leikstýra í fyrsta sinn á stóra sviði
Þjóðleikhússins. Svipað er upp á teningnum
hjá Elínu Eddu Árnadóttur, sem er höfundur
leikmyndar og búninga, en þetta er fyrsta
verkefni hennar fyrir stóra sviðið og hið
stærsta hingað til, að hennar sögn. Höfund
Bróður míns Ljónshjarta, hina sænsku Astrid
Lindgren, þarf vart að kynna íslenskum les-
endum og áhorfendum, svo vinsæl hafa verk
hennar orðið hér á landi sem annars staðar,
þar sem bækur hennar hafa verið þýddar og
leikrit eftir þeim sett upp.
Leikgerðin sem hér er sett á svið, og hefur
verið færð upp í yfir tuttugu leikhúsum á
Norðurlöndunum á undanförnum árum, er eft-
ir sænska leikstjórann Evu Sköld. Að sögn
Viðars var sú leikgerð valin úr fjölda annarra
þar sem hún var ítarlegust, trú sögunni og
auðsjáanlega samin af manneskju sem þekkti
leikhúsið út og inn. Verkið þýddi Þorleifur
Hauksson, sem hefur þýtt nokkrar af bókum
Astrid Lindgren, Jóhann G. Jóhannsson samdi
tónlistina og Þórarinn Eldjárn söngtexta og
lýsingu hannaði Páll Ragnarsson.
Fjórir leikarar skipta með sér hlutverkum
bræðranna Ljónshjarta. Atli Rafn Sigurðar-
son og Hilmir Snær Guðnason leika til skiptis
eldri bróðurinn Jónatan og Grímur Helgi
Gíslason og Sveinn Orri Bragason leika þann
yngi-i, Karl, eða Snúð eins og stóri bróðir hans
kallar hann. Með önnur hlutverk fara Anna
Kristín Arngrímsdóttir, Hjalti Rögnvaldsson,
Stefán Jónsson, Valdimar Örn Flygenring,
Erlingur Gíslason, Elva Ósk Ólafsdóttir,
Randver Þorláksson, Magnús Ragnarsson,
Sigríður Þorvaldsdóttir, Ólafur Darri Ólafs-
son, Hafsteinn Pétursson og Bárður Smára-
son.
Ósmeyk að lakast á
við stórar spurningar
Viðar segir að þau Elín Edda hafi strax ver-
ið sammála um að vera ekkert að draga úr æv-
intýraheimi sögunnar í uppfærslunni. „Okkur
þótti sjálfsagt að leika okkur svolítið á þessu
stóra sviði og nýta þá möguleika sem
hringsviðið og tæknin hafa upp á að bjóða til
að skapa þennan heim.“ Elín Edda segir afar
gjöfult að gera leikmynd við ævintýri. „Maður
getur leyft sér að vera fagurkeri," segir hún. í
bókinni Bróðir minn Ljónshjarta eru miklar
landslagslýsingar. „Maður verður að vera
gríðarlega praktískur til að koma þessu öllu
heim og saman á sviðinu, sérstaklega þegar
búa á til veröld sem samanstendur af híbýlum
Eins og öll góð ævintýri fjallar Bróðir minn Ljónshjarta
um baráttuna milli góðs og ills, þar sem hið góða sigr-
ar að lokum. Það fjallar líka um hvernig hægt er að
sigrast á eigin hugleysi og öðlast aukinn þroska og
hugrekki við hverja raun. MARGRÉT SVEIN-
BJÖRNSDOTTIR fylgdist með rennsli á leikritinu og hitti
að máíi nokkra af aðstandendom sýningarinn^T"
Morgunblaðið/Kristinn
ÞENGILL, konungur í Karmanjaka, blæs í lúður sinn fyrir utan Kötluhelli.
og landslagi. Við völdum að búa til hól, sem er
svolítið eins og hófur í laginu. Leikmyndin
varð að vera mjúk, auðvitað vildi ég helst fá
lifandi gras inn í myndina en það er því miður
ekki hægt, svo við leystum það með íslenskum
værðarvoðum sem við litum. Svo verður að
gefa þessu ævintýralegan blæ, svo hægt sé að
finna hlýju sögunnar í gegnum leikmyndina,“
segir Elín Edda. En ekki er alls staðar hlýja. í
Nangijala eru tveir dalir, Kirsuberjadalur, þar
sem allt er gott og allir vinir, og Þyrnirósadal-
ur, þar sem illmennið Þengill ríkir og forynjan
Katla liggur í helli sínum. I leikmyndinni er
mjög skýr munur á dölunum tveimur. Þannig
er allt mjög hreint, tært og hlýlegt í Kirsu-
Morgunblaðið/Kristinn ^
BRÆÐURNIR Ljónshjarta. Sveinn Orri
Bragason í hlutverki Snúðs og Hilmir Snær
Guðnason sem Jónatan Ljónshjarta.
MATTHÍAS gamli í Þyrnirósadal, Erlingur
Gíslason, reynist Snúði, hér Grími Helga
Gíslasyni, betri en enginn.
ANNA Kristín Arngrímsdóttir í hlutverki Soffíu dúfnadrottningar og Atli Rafn Sigurðarson sem
Jónatan Ljónshjarta fyrir utan bústað bræðranna í Kirsuberjadal.
berjadal en í Þyrnirósadal eru gráir, rauðir og
silfuriitir ráðandi og kuldann og grámóskuna
leggur þar af öllu.
„Við ákváðum að fyrst við hefðum í höndun-
um svona stórt dramatískt verk skyldum við
leika það í fullri alvöru alveg eins og um full-
orðinsleikrit væri að ræða. Þetta er svc&r
dramatískt verk af hálfu Astrid og hún svo
ósmeyk að takast á við stórar spumingar að
við viljum fylgja henni eftir og ekkert vera að
draga úr þeim hlutum sem eru ógnvænlegir
eða sorglegir, frekar en við drögum úr því sem
er fallegt og skemmtilegt," segir leikstjórinn.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 19. SEPTEMBER 1998 19