Alþýðublaðið - 05.11.1987, Blaðsíða 2

2
Fimmtudagur 5. nóvember 1987
JimUBLMB
Slmi: 681866
Útgefandi: Blaö hf.
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Jón Daníelsson.
Blaöamenn: Ingibjörg Árnadóttir, Kristján Þorvaldsson og
Sigriður Þrúður Stefánsdóttir.
Umsjónarmaöur
helgarblaðs: Þorlákur Helgason.
Framkvæmdastjóri: Valdimar Jóhannesson.
Skrifstofa: Halldóra Jónsdóttir, Eva Guðmundsdóttir,
Þórdís Þórisdóttir, Olöf Heiður Þorsteinsdóttir
og Guðlaugur Tryggvi Karlsson.
Setning og umbrot: Filmur og prent, Ármúla 38.
Prentun: Blaðaprent hf., Síðumúla 12.
Áskriftarsiminn er 6R18RR
Áskriftargjald 600 kr. á mánuði. í lausasölu 50 kr. eintakið virka daga,
60 kr. um helgar.
Uppstokkun á
bankakerfinu
Fjölmiðlarhafabirt fregniraf hugmyndum Jóns Sigurðs-
sonar viðskiptaráðherra varðandi framkvæmd á stefnu
ríkisstjórnarinnar í bankamálum og breytingar á banka-
lögum. Hafa þær hugmyndir verið nefndar í þessu sam-
bandi að Samvinnubanki og Búnaðarbanki yrðu að einum
banka og Útvegsbanki, Iðnaðarbanki og Verslunarbanki
að öðrum. Að sjálfsögðu eru þetta getgátur en engu að
síðurhefurvilji viðskiptaráðherraverið sá, að fækka bönk-
um og stækka og draga úr beinum afskiptum og áhrifum
ríkisins af bankarekstri. Þessi vilji viðskiptaráðherra er í
beinu samræmi við yfirlýsta stefnu ríkisstjórnarinnar í
bankamálum eins og hún kemur fyrir í stjórnarsáttmála.
Einsogoft vill gerast, þegarheilirmálaflokkareru reyrðir
fastir við einstaka ráðherra, hefur viðleitni viðskiptaráð-
herra til að einfalda bankakerfið, verið núin honum um
nasir af stjórnarandstöðunni. Þjóðviljinn til dæmis nefnir
hugmyndir Jóns Sigurðssonar enn eitt vindhöggið og
segir ýmsa þingmenn orðna þreytta á þessum tilraunum
viðskiptaráðherra. Aðrar raddir í þessum dúr hafa verið
uppi; að viðleitni viðskiptaráðherra sé þess eðlis að
bjarga honum úr þeirri vondu klípu sem Útvegsbankamál-
iö er komið í. Slík gagnrýni er auðvitað einföldun og útúr-
snúningar. Jón Sigurðsson viðskiptaráðherra hefur sýnt
mikla gætni og framsýni við fyrirhugaða sölu Útvegs-
bankans og samruna í bankakerfinu.Menn megaækki
gleyma að fyrir dyrum er mesta uppstokkun í bankakerf-
inu íslenska í sögu þjóðarinnar. Voldugustu bankar lands-
ins hafa verið ríkisbankarnir. Með því að fækka þeim úr
þremur í einn, er verið að gera bankarekstur hagkvæmari
og nútímalegri. Það er hárrétt sjónarmið hjá viðskiptaráð-
herra að láta viðskiptaleg sjónarmið ráða ríkjum í banka-
rekstri en ekki pólitísk. Sú hugmynd sem hefur verið í há-
vegum höfð á íslandi, að útvaldir stjórnmálamenn setjast
I bankastjórastóla að loknum þingferli, er röng. Að fulltrú-
ar pólitískra flokka sitji í bankaráðum og taki þar fjárhags-
legar ákvarðanir sem byggjast á pólitísku skömmtunar-
mati, ereinnig röng ráðstöfun. Slíkirbankareru illa reknir.
Og þeir kosta sparifjáreigendur, aðra viðskiptavini bank-
anna og þjóðfélagið í heild mikla peninga.
En hagkvæmni og völd fara ekki alltaf saman. Þannig
virðast fyrstu viðbrögð við hugmyndum Jóns Sigurðsson-
ar um uppstokkun í bankakerfinu benda til þess að stjórn-
málaflokkarnir séu ekki viljugir að sleppa tökum á banka-
kerfinu. Víst er að breytingartiIlögur viðskiptaráðherra
mæti andspyrnu og óvild í þingflokkunum. Aðferð við-
skiptaráðherraerhins vegarrétt. Hann hefur kosið að leita
sátta og viðræðna við alla þá aðila sem tengjast fyrirhug-
aðri uppstokkun. Þannig er málið á umræðustigi innan
ríkisstjórnarinnar og í þingflokkum. Fyrstu þættirnirsem
til umræöu eru, snúa að breytingum á bankalöggjöfinni
sem lúta að valdsviði og áhrifum bankaráða og atriða er
varða heimildir erlendra aðila að eiga í íslenskum bönk-
um. Jón Sigurðsson hefur ekki kosið að beita valdi sínu
sem ráðherra í einstökum þáttum þessa máls frekar en við
sölu á Útvegsbankanum. Með því móti leitast ráðherra við
að ná lýðræðislegri lausn í stað gerræðislegrar ákvörð-
unar. Og við megum ekki gleyma því á þessum miklu
streitutímum að sala Útvegsbankans og uppstokkun
bankakerfisins á eftir að vera varanleg í marga áratugi og
jafnvel enn lengur. Það verðurþví að fara að þessum miklu
breytingum með gát og fyrirhyggju. Þess vegna er nægur
tími til stefnu.
ÖNNUR SJÓNARMIÐ
LANDSFUNDUR ai
þýðubandalagsins hefst i dag
með pompi og prakt. Þangað
mæta menn gráir fyrir járnum
og nær fögnuðurinn hápunkti
á laugardagsmorgun þegar
formannskosningin fer fram.
Svavar Gestsson hefur verið
háll sem áll í þessu máli og
stal allri senunni frá for-
mannsefnunum um daginn
með því að birta alveg nýja
stefnuskrá. Þetta „glastnost i
galskaben" hefur nú verið
tekiö upp í Þjóðviljanum. Það
erÁrni Bergmann ritstjóri
sem skrifar leiðara um málið
enda sjóaður maður f stefnu-
breytingum sósíalista. Það er
óneitanlega dálítið broslegt
hvernig ritstjórinn stýrir
penna sinum fram og aftur
eftir leiðarasíðunni þegar hin
nýja stefna er útskýrð. Von-
um að lesendur Alþýðublaðs-
ins séu einhverju nær um l(n-
una i Alþýðubandalaginu
þessa dagana eftir lestur
sjónarmiða Árna Bergmanns
á „plagginu:"
„I plagginu er að finna
áherslubreytingar sem vert er
að vekja athygli á. Þar er ekki
stillt upp andstæðunum
markaðslögmál gegn áætl-
anabúskap, heldur spurt um
það hvernig nýta megi kosti
markaðarins um ieið og unn-
ið er gegn ómanneskjulegum
afleiðingum lögmála hans.
Það er engu slegið föstu um
„rétt“ eignarhald fyrirtækja,
heldur lögð áhersia á sveigj-
anleik i þeim efnum og sam-
félagslegar ráðstafanir til að
koma i veg fyrir valdasam-
þjöppun fjármagnsins, einok-
un, hringamyndanir o.s.frv.
Um leið er itrekað og út fært
ýmislegt sem fyrr hefur veriö
sagt í umræðu sósíalista á
liðnum árum um atvinnulýð-
ræði.
Ýmislegt er og þarflegt í
plagginu sagt um sjálfstæð-
is- og menningarmál, jafnrétt-
ismál og fleira. Eins og að
líkum lætur eru slík plögg
einatt um of almenn í orða-
lagi. En það ætti ekki að
skaða. Við þurfum að taka til-
lit til þess að framtíðina er
ekki hægt að kortleggja með
nákvæmni á tímum feikna-
lega hraðra breytinga. Og
mestu skiptir, að það er rétt
— eins og gert er í drögun-
um — að beina athygli að
því, að eitt höfuðviðfangsefni
flokks sósíalista nú um
stundir hlýtur einmitt að vera
að leita að leiðum til að efla
lýðræði umfram það sem við
njótum i almennum kosning-
um á fjögurra ára fresti, efla
frelsi umfram það sem gefur
okkur kost á að velja milli
nokkurra vörutegunda i búð.“
Þá er þetta klárt. Eða
hvað?
ÁFENGISÚTSALA hef
ur verið opnuð I Ólafsvík.
Þótt það kunni að verka
skondið, þá er útibússtjórinn,
Sigriður Þóra Eggertsdóttir
einnig með barnafataverslun
á sínum snærum og rekur
báðar búðirnar samhliða og
eru þær meira að segja í
sama húsnæði. Þannig geta
menn keypt sér brennivín og
skriðgalla samtímis. (Sumir
gætu nú notað skriðgalla á
fullorðna eftir að þeir eru
búnir úr flöskunni — en það
er — en það er önnur saga.)
Nú hefðu menn búist við að
útibússtjórinn hefði orðið
feginn ef mikil sala hefði ver-
ið fyrsta daginn þegar opnað
var. En ónei — þetta er
greinilega vel skynsöm kona,
þvi þegar DV hafði samband
við hana, svaraði hún með
því að segja að hún hefði ver-
ið mjög ánægð með hve lítið
hefði verið keypt. Kíkjum að-
eins á þessi heilbrigðu sjón-
armið sem komu fram í DV í
gær:
„Ég er mjög ánægð með
viðtökur Ólsara við opnun
áfengisútsölunnar. Margir
voru búnir að hræða mig
með því að hér yrði allt vit-
laust fyrstu dagana og að
Ólafsvík færi á allsherjar
fyllirí. En það hefur ekki orð-
ið neitt um það, það hefur
verið mjög lítið keypt af
áfengi tvo fyrstu söiudagana
og mun meira verið selt af
barnafatnaði,“ sagði Sigríður
Þóra Eggertsdóttir, útibús-
stjóri nýju áfengisútsölunnar
í Ólafsvík sem opnuð var á
mánudaginn.“
Þá er bara að vona að
þurrkurinn haldist fyrirvest-
an.
B$k
KVIKMYNDA-l
GERÐARMENN!
MYND/NÁ,
MÍNÚTUM
SKAL HÚN
/NS SVO OG
SJÓNVARPIÐ,
/NNLEND DAG-
SKRÁRGERÐAR-
DEILD, ÓSKAR
EFT/R TILBOÐUM
J GERÐ HEIMILDA-
MYNDAR LLMÞINGVELLI
1£> VERA SEMNÆST 45 _
AÐLENGDOG ^
ÆJALLA UMÞ/NGVELL/OG LÍFRÍKISTAÐAR-
HVERN/G Þ/NG VELUR TENGJAST
/SLENSKR/SÖGU, BÓKMENNTUM OG L/STUM ÞÁ SKAL
SÝNA HVERTSTEFN/R í VERNDUN OG VARÐVE/SLU
STAÐAR/NS. í T/LBOÐ/NU ER HUGSAN ^LEGTAÐ MIÐA
V/ÐAÐ MYND/N VERÐ/ UNN/N MEÐMS&JÆKJUM
SJÓNVARPS/NS, EÐA AF SJÁLFSTÆÐ ^^Mj\UM VERKTAKA
OG FER ^ÆJÁRMÖGNUN EFT/R DVÍ
HVERN/G MM&^r/LBOÐ/Ð ER LAGT FRAMÆTÍLBOÐ/ SKAL
T/LNEFND ^^MÆ~\UR UMSJÓNARMAÐUR OG TEXTA-
HÖFUNDUR^^SÖN} ÁSAMT UPPTÖKUSTJÓRA
T/LBOÐUM SKAL SK/LAÍNN T/L SJÓNVARPS/NS
FYR/R1. JANÚAR1988. NÁNAR/ , . ^ ‘
UPPLÝS/NGAR VE/T/R I tn/J',,
nmg
RÍKISÚTVARPIÐ