Morgunblaðið - 29.03.2001, Blaðsíða 43

viðurkennd milli landa. Starfsvega-
bréfið gefur fjölda nemenda tæki-
færi til að víkka sjóndeildarhring-
inn og taka hluta af námi sínu í öðru
Evrópulandi. Enn þá er starfsvega-
bréfið eingöngu bundið við skóla-
kerfið og verða þeir nemendur sem
óska eftir að taka hluta af námi sínu
erlendis að sækja um vegabréfið frá
sínum skóla.
Viðburðir
MENNT tekur að sér fram-
kvæmd ráðstefna og viðburða.
Helstu verkefni sem unnin hafa
verið á þessum vettvangi er fram-
kvæmd í Viku símenntunar og á
ráðstefnum um upplýsingatækni í
skólastarfi sem unnar hafa verið
fyrir menntamálaráðuneytið.
MENNT hefur víðtæka reynslu í
skipulagningu og framkvæmd á
slíkum viðburðum.
Þróunarverkefni í starfsmenntun
á vegum MENNTAR eru margvís-
leg. Miklir möguleikar eru á frekari
þróunarvinnu sem tengist starfs-
menntun. Helstu verkefni sem
MENNT vinnur að sem koma fyr-
irtækjum, skólum og einstaklingum
til góða eru:
Upplýsingaveita um
námsframboð
Upplýsingaveitan er gagnabanki
og leitarkerfi sem verður á inter-
netinu. Neytendur, þ.e. þeir ein-
staklingar sem eru að leita eftir
námi eða námskeiði, geta á einum
stað fundið það nám sem þeir óska
eftir. Allt nám sem hægt er að
stunda að loknu grunnskólaprófi
verður hægt að vista í upplýsinga-
veitunni og er það í fyrsta sinn hér
á landi sem hægt verður að leita að
öllu námi eða námskeiðum á fram-
halds-, háskóla- og símenntastigi á
einum stað.
Uppbygging
starfsmanna
Markviss uppbygging starfs-
manna (MUS) er greiningarferli
sem metur þörf fyrir endurmennt-
un og þjálfun starfsmanna á vinnu-
stað. MUS-kerfið er danskt að upp-
runa og hefur verið notað þar til
margra ára með góðum árangri.
MUS-kerfið byggist á þörfum fyr-
irtækisins í þróun starfsfólks á
vinnustað. Ef fyrirtæki metur að
aukin þörf sé fyrir ákveðna kunn-
áttu eða færni þá er MUS-kerfið
notað til að meta hvenær, hve mikið
og hvers konar kunnáttu eða færni
starfsmenn þurfa að hafa, í starfi,
fyrirtækinu til hagsbóta. Fjölmörg
dæmi eru um að starfsmenn séu
„sendir“ á námskeið án þess að
þarfagreining fyrir námskeiðinu
hafi farið fram. Með MUS-kerfinu
verður hægt að vinna markvisst að
endurmenntun og þjálfun starfs-
manna.
Töluverð umræða hefur verið um
mikilvægi þess að nám, sem stund-
að er fyrir utan hið hefðbundna
skólakerfi, verði vottað. Framboð á
námi er mikið og hefur neytandi,
hvort sem er atvinnurekandi, skipu-
leggjandi eða einstaklingur, ekki
alltaf þá yfirsýn eða forsendur að
meta gæði þess náms sem hann
óskar eftir. Vottun á námskeiði
styður við MUS-kerfið þar sem
greining í fyrirtækjum sýnir
ákveðna þörf fyrir endurmenntun
og þá er æskilegt að geta boðið
neytendum upp á staðlað og sam-
anburðarhæft nám eða námskeið.
Einnig hefur töluverð umræða ver-
ið um brottfall nemenda úr fram-
haldsskólum og gæti vottað nám
eða námskeið sem stundað er utan
hins hefðbundna skólakerfis stutt
við bakið á þeim hópi.
Þróunarverkefni
Animate er þróunarverkefni
styrkt af Leonardo da Vinci II
áætluninni. Animate er netverkefni
þar sem efla á samstarf atvinnulífs
og skóla í nokkrum Evrópulöndum.
Víða um Evrópu er horft til þess
góða samstarfs sem MENNT
stendur að þar sem atvinnulíf, skól-
ar og stéttarfélög vinna saman að
þróun menntunar í landinu.
Starfið hjá MENNT byggist á
góðri samvinnu við félagsaðila
MENNTAR svo og alla þá sem láta
sig menntun og þekkingaruppbygg-
ingu starfsfólks á vinnumarkaði
eitthvað varða. Mikið magn af upp-
lýsingum varðandi rannsóknir og
þróun í menntun er að finna hjá
MENNT og er einstaklingum, fyr-
irtækjum, félagasamtökum eða
skólum bent á heimasíðu MENNT-
AR sem er www.mennt.is eða hafa
samband við skrifstofu MENNT-
AR.
Höfundur er framkvæmdastjóri
MENNTAR.
UMRÆÐAN
úr akrýli!
• Níðsterkir, auðveldir að þrífa
• Fást með loki eða öryggishlíf
• Nuddkerfi fáanlegt
• Margir litir, 10 gerðir, rúma 4-12
TREFJAR
Hjallahrauni 2, 220 Hafnarfjörður.
Sími: 555 1027 Fax: 565 2227
pottar
Heitir
Komið og skoðið pottana uppsetta í
sýningarsal okkar, eða hringið og fáið
sendan litprentaðan bækling og verðlista.
Verð frá aðeins kr. 94.860,-
STEPHILL
Örverufræðifélag Ís-
lands hefur skipulagt
fyrirlestraröð um
veirur og veirusjúk-
dóma sem ætluð er al-
menningi. Fræðsluer-
indi um lifrarbólgu C
verður haldið í Lög-
bergi fimmtudaginn 29.
mars kl. 20:00.
Lifrarbólga C er
bólgusjúkdómur í lifur
sem orsakast af veiru
sem kölluð er lifrar-
bólguveira C. Faraldur
af lifrarbólgu C hefur
gengið yfir heiminn á
undanförnum árum og
talið er að um 4 milljónir manna séu
sýktar í Vestur-Evrópu einni saman.
Þótt ekki sé um nýjan sjúkdóm að
ræða var veiran sjálf einangruð 1989.
Lifrarbólguveira C smitar fyrst og
fremst við blóðblöndun, t.d. þegar
fíkniefnaneytendur deila með sér
óhreinum sprautunálum. Smit getur
einnig borist við blóð-
eða blóðhlutagjöf en
allt blóð er nú skimað
svo líkur á að smitast
þannig eru hverfandi.
Um 700 einstaklingar
hafa nú greinst með
sjúkdóminn á Íslandi
og árlega bætast við
60–70 ný tilfelli.
Smitið verður varan-
legt í um 80% tilfella.
Flestir fá langvinna
lifrarbólgu sem getur
smám saman leitt til
skorpulifrar og lifrar-
bilunar. Þeir sem fá
skorpulifur eru síðan í
aukinni hættu á að fá
lifrarkrabbamein. Lifrarbólga C er
nú algengasta orsök langvinnra lifr-
arsjúkdóma á Vesturlöndum. Sjúk-
dómseinkenni eru gjarnan lítil eða
engin þar til sjúkdómurinn er kom-
inn á lokastig. Lyfjameðferð kemur
aðeins hluta sjúklinga að gagni. Fyr-
ir þá sem eru með lifrarbilun kemur
lifrarígræðsla til greina. Lyfjameð-
ferðin er dýr og kostnaður við lifr-
arígræðslu getur skipt milljónatug-
um.
Lifrarbólga C er vaxandi heil-
brigðisvandamál á Íslandi eins og
annars staðar í heiminum. Áhrif
þessa hér á landi bæði hvað varðar
þjáningar einstaklinga og álag og út-
gjöld fyrir heilbrigðiskerfið mun
koma fram með vaxandi þunga á
komandi árum. Mikilvægt er að
sporna við frekari útbreiðslu með öll-
um tiltækum ráðum.
Lifrarbólga C
Sigurður
Ólafsson
Höfundur er sérfræðingur í lyflækn-
ingum og meltingarsjúkdómum
Landspítala Fossvogi.
Veirur
Faraldur af lifrarbólgu
C hefur gengið yfir
heiminn á undanförnum
árum, segir Sigurður
Ólafsson, og talið er að
um 4 milljónir manna
séu sýktar í Vestur-
Evrópu einni saman.
stöðu ef þjónustu- og eftirlitskerfi
hins opinbera stækkar sífellt. Það er
kvíðvænlegt ef báðir ríkisbankarnir
verða seldir því að FBA hækkaði
sína vexti á 15/20 ára lánum strax
eftir að Seðlabankinn tilkynnti
vaxtahækkun en sú hækkun átti að
minnka eftirspurn eftir nýjum lán-
um. Og hvað með verðbótaþáttinn,
hann hefur ekki verið afnuminn enn?
Steingrímur Hermannsson gerði til-
raun á sínum tíma en var kveðinn í
kútinn. Nú þegja allir einu hljóði,
stjórnmálamenn, verkalýðsforustan
og sjóðirnir? Og sjávarútvegsmálin,
fiskurinn er allt í kring um landið en
það má ekki veiða hann af smábátum
og landa í viðkomandi höfnum. Og ef
spurt er af hverju, þá er svarið: Af
því að frjálsræðið færði vinnsluna út
á sjó og markaðirnir sáu til þess að
fiskurinn var og er keyrður á milli.
Það er eins og þeir hafi hvergi komið
nærri og er þá sama hvor svarar,
sjávarútvegsráðherra eða formaður
Framsóknarflokksins. En það skal
færa störf út á land sem ekki urðu til
þar, hvort sem mönnum líkar betur
eða verr, þó þau skapi ekki þau verð-
mæti sem vantar í viðkomandi
byggðarlag. Er ekki verið að taka
blómið úr sólinni og setja það í
skuggann?
Höfundur er framkvæmdastjóri.
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. MARS 2001 43