Morgunblaðið - 28.04.2001, Blaðsíða 1

95. TBL. 89. ÁRG. LAUGARDAGUR 28. APRÍL 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 28. APRÍL 2001
TUGIR þúsunda manna söfnuðust
saman í Manila í gær til að krefjast
þess að Joseph Estrada, fyrrverandi
forseti Filippseyja, yrði leystur úr
haldi. Mótmælafundurinn fór fram
um kílómetra frá höfuðstöðvum lög-
reglunnar þar sem Estrada hefur
verið haldið frá því á miðvikudag
þegar hann var handtekinn og
ákærður fyrir spillingu.
Dómstóll heimilaði lögreglunni í
gær að flytja Estrada í öruggara
fangelsi um helgina. Óttast er að
reynt verði að ráða Estrada af dög-
um eða að stuðningsmenn hans
reyni að frelsa hann. Orðrómur er
einnig á kreiki um að stuðnings-
menn hans hafi reynt að múta yfir-
mönnum hers og lögreglu til að taka
þátt í valdaránssamsæri.
Stuðningsmenn Estrada halda hér
á myndum af honum á fundinum.
AP
Handtöku Estrada
mótmælt í Manila
VIKTOR Júshtsjenko lét af
embætti forsætisráðherra
Úkraínu í gær og kvaðst
vera að ráðfæra sig við for-
ystumenn ýmissa stjórn-
málaflokka um að sameina
lýðræðisöflin í landinu eftir
að umbótasinnuð stjórn
hans féll í atkvæðagreiðslu á
þinginu. Júlía Tymoshenko,
ein af forystumönnum and-
stæðinga Leoníds Kútsjma
forseta, kvaðst vilja að Júshtsjenko
tæki við forsetaembættinu og kynnti
áform um að krefjast þjóðarat-
kvæðagreiðslu um hvort Kútsjma
ætti að segja af sér.
„Ég er að ræða við ýmsa leiðtoga
um hvernig hægt sé að sameina lýð-
ræðisöflin í Úkraínu,“ sagði Júsht-
sjenko eftir fund með forystumönn-
um sex flokka miðjumanna og
þjóðernissinna. Leiðtogarnir báðu
Júshtsjenko um að fara fyrir banda-
lagi lýðræðissinna ef samkomulag
næðist um stofnun þess en ekki var
ljóst í gær hvort hann yrði við því.
Kútsjma samþykkti í gær
formlega afsagnarbeiðni
Júshtsjenkos eftir að þingið
hafði samþykkt vantrausts-
tillögu kommúnista og fleiri
flokka sem eru andvígir um-
bótastefnu forsætisráðherr-
ans fyrrverandi. Stjórnin
verður við völd til bráða-
birgða í allt að tvo mánuði
og forsetinn á að tilnefna
nýjan forsætisráðherra.
Meirihluti þingsins þarf síðan að
samþykkja tilnefninguna til að hægt
verði að mynda nýja stjórn.
Reynt að koma Kútsjma frá
með þjóðaratkvæði
Tymoshenko, fyrrverandi aðstoð-
arforsætisráðherra í stjórn Júsht-
sjenkos, sagði að hann væri rétti
maðurinn í forsetaembættið. „Ég vil
að Úkraínumenn fái forseta sem þeir
þurfa ekki að skammast sín fyrir,“
sagði hún.
Kútsjma var endurkjörinn til
fimm ára 1999 en andstæðingar hans
hafa krafist þess að hann segi af sér,
m.a. vegna ásakana um að hann sé
viðriðinn morð á blaðamanni sem
hvarf í fyrra.
Tymoshenko sagði að andstæðing-
ar Kútsjma hygðust beita sér fyrir
þjóðaratkvæðagreiðslu um hvort
forsetinn ætti að segja af sér. Hún
taldi að baráttan fyrir atkvæða-
greiðslunni gæti tekið rúma átta
mánuði.
Samkvæmt úkraínskum lögum
þarf að safna að minnsta kosti þrem-
ur milljónum undirskrifta til að
knýja fram þjóðaratkvæðagreiðslu.
Kjörstjórn landsins þarf síðan að
leggja blessun sína yfir undirskrifta-
listana og forsetinn þarf að undirrita
tilskipun um að atkvæðagreiðslan
fari fram.
Viðræður um að sameina lýðræðisöflin í Úkraínu
Vilja Júshtsjenko
í embætti forseta
Kíev. Reuters, AP.
Viktor Júsht-
sjenko
GENGI bandarískra hlutabréfa
hækkaði talsvert í gær eftir að
skýrt var frá því að mun meiri
hagvöxtur hefði verið í Banda-
ríkjunum á fyrsta fjórðungi árs-
ins en spáð hafði verið.
Að sögn Wall Street Journal
hafði því verið spáð að hagvöxt-
ur yrði enginn fyrstu þrjá mán-
uði ársins og spáð hafði verið
1% hagvexti yfir árið. Nú sýna
mælingar hins vegar að hag-
vöxtur fyrsta ársfjórðungsins
samsvarar 2% hagvexti yfir ár-
ið, sem er meiri hagvöxtur en á
síðasta fjórðungi síðasta árs, en
þá var hann 1%.
Þetta er þó töluvert minni
vöxtur en allt árið í fyrra þegar
hagkerfið óx um 5,2%. Hagkerf-
ið hefur nú vaxið samfellt í tíu ár
sem er met. Wall Street Journal
segir að þetta kunni að vera vís-
bending um að vaxtalækkun
bandaríska seðlabankans í því
skyni að koma í veg fyrir sam-
drátt sé að skila árangri.
Gengi hlutabréfa hækkar
Bandarísk hlutabréf hækk-
uðu talsvert í verði eftir þessi
tíðindi. Nasdaq-hlutabréfavísi-
talan hækkaði um 2% og Dow
Jones um 1,1%. Gengi hluta-
bréfa í deCODE Genetics, móð-
urfélagi Íslenskrar erfðagrein-
ingar, hækkaði um 4,22%, eða
úr 6,86 dölum í 7,15.
Hagvöxt-
ur eykst
að nýju
Bandaríkin
SEX starfsmenn Alþjóðaráðs Rauða
krossins hafa verið vegnir á yfirráða-
svæði uppreisnarmanna, sem njóta
stuðnings Úgandahers, í norðaustur-
hluta Lýðveldisins Kongó. Er þetta
mannskæðasta árás á starfsmenn al-
þjóðlegrar hjálparstofnunar í fimm
ár.
Hermenn frá Úganda fundu lík
sexmenninganna – fjögurra Kongó-
manna, svissneskrar hjúkrunarkonu
og Kólumbíumanns – í Ituri-héraði í
fyrrakvöld. Þúsundir manna hafa
beðið bana í héraðinu sl. tvö ár í
átökum milli bænda af tveimur þjóð-
flokkum sem berjast um beitilönd og
náttúruauðlindir.
Sexmenningarnir voru vegnir með
byssum og sveðjum.
Alþjóðaráð Rauða krossins hætti
strax starfsemi sinni á svæðinu
vegna árásarinnar og ákveðið verður
síðar hvort starfsmenn þess verði
fluttir frá austurhluta landsins.
Sex manna
hjálpar-
sveit vegin
Kinshasa. AP.
YFIRMENN rússnesku geimvís-
indastofnunarinnar sögðu í gær,
að stefnt væri að því að senda
Soyuz-geimfar til Alþjóðlegu
geimstöðvarinnar, ISS, í dag þrátt
fyrir óskir Bandaríkjamanna um
að ferðinni yrði frestað. Um borð í
rússneska geimfarinu verða þrír
menn, þar af fyrsti geimferða-
langurinn, bandaríski auðjöfurinn
Dennis Tito.
NASA, bandaríska geimvís-
indastofnunin, bað Rússa um að
fresta ferðinni vegna tölvubilunar
um borð í ISS en sökum hennar
þótti æskilegra, að bandaríska
geimferjan Endeavor yrði tengd
ISS í einn dag enn. NASA sagði
þó í gærkvöldi að hægt yrði að
ljúka viðgerðinni á tölvu geim-
stöðvarinnar í tæka tíð.
Rússar höfðu neitað að fresta
geimferðinni, jafnvel þótt Banda-
ríkjamenn hefðu látið í ljós ótta
við, að hætta gæti verið á ferðum.
Rússar héldu því fram, að Soyuz
gæti tengst Alþjóðlegu geimstöð-
inni þótt Endeavor væri þar fyrir
Bandaríski auðjöfurinn Dennis Tito með vinkonu sinni, Dawn
Abraham, í garði hótels við Baikonur-geimferðamiðstöðina.
en Bandaríkjamenn sögðu, að
geimförin yrðu þá hættulega
nærri hvort öðru.
Dennis Tito verður fyrsti
„ferðamaðurinn“ í geimnum en
sagt er, að fargjaldið hafi kostað
hann hátt í tvo milljarða íslenskra
króna. Er hann sextugur að aldri,
kaupsýslumaður í Kaliforníu, en
starfaði á árum áður sem verk-
fræðingur hjá NASA.
Fleiri geimferðamenn
Verið getur, að fleiri eigi eftir
að feta í fótspor Titos sem ferða-
menn í geimnum því að banda-
ríska fyrirtækið Space Advent-
ures stefnir að því að koma 500
manns í svipaða ferð. Þá verður
fargjaldið innan við 100 milljónir
ísl. kr. að því er fram kom hjá
Larry Ortega, talsmanni fyrir-
tækisins. Er fyrirtækið búið að
tryggja sér fyrstu tvo ferðalang-
ana, Svisslending og Japana, og á
í viðræðum um smíði þotu, sem
knúin verður eldflaugarhreyflum
og á geta tekið allt að 10 manns.
Moskvu. AP, AFP.
Fyrsta geimferða-
langnum skotið upp
AP