Morgunblaðið - 23.08.2002, Blaðsíða 52

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FÖSTUDAGUR 23. ÁGÚST 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
KONURNAR sem létust í hörðum
árekstri fólksbíls og rútubifreiðar á
gatnamótum Suðurlandsvegar og
Landvegar í fyrradag voru allar ljós-
mæður og vinkonur frá því að þær
unnu saman á Fæðingarheimilinu í
Reykjavík til margra ára. Konurnar
hétu Margrét Hinriksdóttir, Sigur-
björg Guðmundsdóttir og Sólveig
Matthíasdóttir.
Margrét Hinriksdóttir var áttræð,
fædd 25. maí 1922, til heimilis í
Hamraborg 34 í Kópavogi. Margrét
var ógift og barnlaus.
Sigurbjörg Guðmundsdóttir var
73 ára gömul, fædd 27. júlí 1929, til
heimilis á Bergþórugötu 3 í Reykja-
vík. Hún var ógift og barnlaus.
Sólveig Matthíasdóttir var 65 ára
gömul, fædd 20. maí 1937, til heimilis
í Efstahjalla 11, Kópavogi. Sólveig
var ekkja og lætur eftir sig tvær
uppkomnar dætur.
Nokkur vitni að árekstrinum hafa
gefið sig fram við lögregluna á
Hvolsvelli en slysið er talið hafa orð-
ið með þeim hætti að fólksbifreiðinni
var ekið inn á Suðurlandsveg af
Landvegi og í veg fyrir litla rútu sem
kom úr austurátt.
Samkvæmt upplýsingum frá
Vegagerðinni urðu 12 slys á gatna-
mótunum á árunum 1991–1999, þar
af urðu meiðsl á fólki í níu tilvikum. Í
skýrslu Vegagerðarinnar og verk-
fræðistofunnar Línuhönnunar frá
1999 um slysastaði á Suðurlandi er
gatnamótunum lýst með þessum
hætti:
„Verslun er staðsett á horni Suð-
urlandsvegar og Landvegar og er
mjög nálægt vegamótunum. Á Suð-
urlandsvegi að vestan er komið upp
brekku en flatt að austan. Verslunin
er alveg við veginn, sem skyggir
mikið á útsýni til austurs fyrir um-
ferð, sem kemur eftir Landvegi.
Svæðið er allt óafmarkað og ekki er
skýrt hvað er bílastæði og plan, né
hvar keyrt er inn á veg og út af vegi.“
Rögnvaldur Jónsson, fram-
kvæmdastjóri tæknisviðs Vegagerð-
arinnar, segir að Vegagerðin vinni að
því að lagfæra alla slysastaði á land-
inu, þ.m.t. gatnamót Suðurlandsveg-
ar og Landvegar. Ekki sé mikið fjár-
magn ætlað til verkefnisins, eða um
100 milljónir króna árlega, sam-
kvæmt vegaáætlun. Framkvæmdir
við fyrrnefnd gatnamót eru á áætlun
á næsta eða þarnæsta ári.
Frá áramótum hafa 24 látist í 19
umferðarslysum hér á landi, eða
jafnmargir og allt árið í fyrra.
Margrét
Hinriksdóttir
Sigurbjörg
Guðmundsdóttir
Sólveig
Matthíasdóttir
Létust í árekstri á
Landvegamótum
sömuleiðis gaflar af lestrarpúlti og
skriftastóll sem var í kirkjunni.
Munirnir voru fluttir til Danmerkur
árið 1875 eftir að endurbætur
höfðu verið gerðar á kirkjunni en
þá var öllu tréverki þar skipt út.
„Það hefur verið mikið metn-
aðarmál fyrir Færeyinga að fá
þessi miklu menningarverðmæti til
Á FYRRI degi opinberrar heim-
sóknar sinnar til Færeyja í gær
skoðaði Davíð Oddsson forsætisráð-
herra gafla úr kirkjubekkjunum í
kirkjunni á Kirkjubæ, svokallaðar
bekkbrúður, en Færeyingar end-
urheimtu fyrr í sumar þessi merku
menningarverðmæti.
Gaflarnir eru frá 14. öld og
baka, sem eru mjög dýrmæt fyrir
þá og reyndar stórmerkileg í sögu-
legu samhengi. Þetta eru mjög
merkir forngripir og var ánægju-
legt að sjá þá komna aftur til síns
heima og hversu vel þeim eru gerð
skil,“ segir Davíð.
Menningarverðmæti skoðuð
 Hitti Íslendinga/6
Morgunblaðið/Nína Björk
TÖLUR um virðisaukaskatt og
vörugjöld af bifreiðum benda til
þess að umsvifin í hagkerfinu
séu heldur á uppleið. Þá bendir
margt til þess að neysluútgjöld
heimilanna kunni að vaxa á síð-
ustu mánuðum ársins. Talið er
að launavísitalan kunni að
hækka um allt að 7% á árinu á
meðan verðlag hækki um eða
innan við 5% sem myndi þýða
2% kaupmáttaraukningu launa,
að því er fram kemur í vefriti
fjármálaráðuneytisins.
Skatttekjur ríkissjóðs hafa
farið hægt vaxandi síðustu mán-
uði eftir nær samfelldan sam-
drátt frá miðju síðasta ári.
Áfram gætir þó samdráttar á
mælikvarða heildarskatttekna
en hann fer þó minnkandi.
Neysluútgjöldin vaxandi
síðustu mánuði ársins
Undanfarna tvo til þrjá mán-
uði hafa tólf mánaða breytingar
á virðisaukaskatti verið nálægt
núlli að raungildi, en sú stærð er
mikilvægur mælikvarði á al-
menn umsvif í hagkerfinu.
Í vefritinu segir að margt
bendi til þess að neysluútgjöld
heimilanna séu smám saman að
taka við sér og að jafnvel megi
vænta aukningar á síðustu mán-
uðum ársins. Þó er tekið fram að
áfram muni gæta áhrifa af mik-
illi skuldsetningu heimilanna.
Vörugjöld af bifreiðum dróg-
ust saman um 60% að raungildi
frá árinu 1999. Samdrátturinn á
þessu ári er þó mun minni en í
fyrra eða 20% að raungildi en
hann var ríflega 40% á sama
tíma í fyrra.
Vísbend-
ingar um
aukin um-
svif í hag-
kerfinu
MÆLINGAR Umhverfis- og heil-
brigðisstofu Reykjavíkur á saur-
mengun í fjörunni neðan við Hamra-
hverfi í Grafarvogi síðustu sjö mánuði
sýndu mengun langt yfir viðmiðunar-
mörkum. Á einum sýnatökustað af
fjórum mældust í byrjun júlí sl. 53
þúsund saurgerlar í hverjum 100
millilítrum, en viðmiðunarmörk á
þessum stað eru eitt þúsund saurgerl-
ar. Á fundi umhverfis- og heilbrigð-
isnefndar Reykjavíkur í gær var sam-
þykkt að setja upp viðvörunarskilti
við fjöruna í Hamrahverfi.
Ákveðið var að fara í skipulagðar
sýnatökur fyrir neðan Hamrahverfið
og í Eiðsvík eftir að of mikil mengun
mældist þar í desember sl. Tekin voru
sýni mánaðarlega frá febrúar sl. og
frá marsmánuði var saurmengunin í
Eiðsvík undir mörkum fyrir útivistar-
svæði, að undanskildum þremur sýn-
um. Lúðvík Gústafsson, deildarstjóri
mengunarvarna á Umhverfis- og heil-
brigðisstofu Reykjavíkur, segir að
niðurstöðurnar í Eiðsvík hafi ekki
komið á óvart. Meiri saurmengun að
vetri til en á sumrin sé þekkt. Hins
vegar geti hann ekki skýrt aukna
mengun við Hamrahverfið, sem sé
allt of mikil. Vonir séu bundnar við að
útrásirnar í Grafarvogi verði sem
fyrst tengdar við hreinsunarstöðina í
Klettagörðum með byggingu nýrrar
dælustöðvar.
Framkvæmdir við
dælustöð að hefjast
Kolbeinn Óttarsson Proppé, for-
maður umhverfis- og heilbrigðis-
nefndar, segir að erfitt sé að átta sig á
af hverju saurmengunin við Hamra-
hverfi sé eins há og mælingar sýni.
Hann segir að mælingum á mengun-
inni verði haldið áfram.
Aðspurður hvort ekki eigi að grípa
til frekari aðgerða en að setja upp við-
vörunarskilti minnir Kolbeinn á að
framkvæmdir við dælustöð á þessum
slóðum hefjist jafnvel í næsta mánuði.
Stöðinni er ætlað að dæla skólpi niður
í hreinsunarstöðina í Klettagörðum.
Áætlanir geri ráð fyrir að fram-
kvæmdum ljúki í ársbyrjun 2004.
Mengun yfir
mörkum
Fjaran við Hamrahverfi í Grafarvogi
SAMTÖK verslunarinnar – FÍS
sendu forstjóra Landspítala – há-
skólasjúkrahúss, LSH, bréf í gær þar
sem spítalanum og Sjúkrahúsapótek-
inu ehf. er gefinn tveggja vikna frest-
ur til þess að ganga frá 840 milljóna
króna skuld við birgja innan samtak-
anna sem stunda innflutning á lyfjum
og öðrum hjúkrunar- og heilbrigðis-
vörum. Verði skuldin ekki greidd
mælast samtökin til þess að birgjar
leiti allra tiltækra úrræða sem lög
leyfa til að fá skuldina greidda. Afrit
af bréfinu var m.a. sent til heilbrigð-
isráðherra og fjármálaráðherra.
Samtökin gerðu athugasemdir við
skuldastöðuna í júní sl. með bréfi til
spítalans en þá námu heildarvanskil
520 milljónum króna, án dráttar-
vaxta, miðað við reikninga eldri en
tveggja mánaða. Síðan þá hafa van-
skilin því aukist um 320 milljónir
króna.
Andrés Magnússon, framkvæmda-
stjóri SV-FÍS, segir að eftir bréfið í
júní hafi verið komið á fundi með Jóni
Kristjánssyni heilbrigðisráðherra.
Þar hafi munnlegt loforð verið gefið
um að skuldirnar yrðu greiddar.
Andrés segir samtökin hafa kannað
stöðuna nýlega og að þá hafi komið í
ljós að ekkert hafi bólað á greiðslum,
hvorki frá spítalanum né apótekinu.
Hann segir að til greina komi að loka
á frekari viðskipti við spítalann hafi
ekkert gerst eftir tvær vikur.
„Algerlega fáránleg staða“
Í ítrekunarbréfinu nú, sem Andrés
og Haukur Þór Hauksson, formaður
SV-FÍS, undirrita, segir á einum stað:
„Það má hverjum manni ljóst vera
að fyrirtækjunum í landinu verður
ekki gert að sætta sig við viðskipta-
máta sem þennan af hálfu opinberra
aðila og er staða sem þessi algerlega
fáránleg þegar höfð eru í huga hin
ströngu viðurlög sem fyrirtæki eru
beitt af hinu opinbera, standi þau ekki
skil á opinberum gjöldum.“
840 milljóna vanskil LSH við birgja
Tveggja vikna
frestur gefinn
til uppgjörs