Pressan - 14.04.1994, Side 4

Pressan - 14.04.1994, Side 4
Leitin að þeim sem vilja leika hippa Miðsumars, nánar tiltekið í júlí, á leikhús- og tónlist- aráhugafólk þess kost að sjá söngleikinn sígilda Hár- ið í nýrri uppfærslu. Næstkomandi laugardag fer fram opin prufa í íslensku óperunni þar sem valið verður í hlutverkin. Ef að líkum lætur mun þessi sýning brjóta blað í margvíslegum skilningi. að er Flugfélagið Loftur (FL) sem stendur að Hárinu í sam- vinnu við Þjóðleikhúsið. Þeir eru þrír sem mynda samsteypuna FL: Baltasar Kormákur, sem jafn- ffamt kemur til með að leikstýra, Hailur Helgason og Ingvar Heiðar Þórðarson. Þeir hafa fulla trú á að þetta geti gengið, þrátt fyrir að sumarsýningar eigi sér fá fordæmi og að ijölmargar sýningar óháðra aðila hafi komið út með verulegu tapi. „Við værum ekki að þessu ef við hefðum ekki þá trú að fólk hafi áhuga á að flykkjast á þetta. Tón- listin er frábær, stykkið er ffábært og það er stemmning fyrir þeim ntóral sem fylgir þessu verki — það liggur eitthvað í loftinu. Án þess að við viljum tala ntikið um það hvernig sýningin verður — hún kemur til með að tala fýrir sig sjálf þegar þar að kemur — þá tekur hún eðlilega mið af verkinu sem er óhefðbundið. Hárið dregur að mörgu leyti ekki síður dám af uppákomum, dansi og tónleikum heldur en leikhúsi eins og fólk þekkir það og býður upp á djarf- leika, mikil læti og meiriháttar show. Það er rétt að megnið af þeim leiksýningum sem settar eru upp á íslandi stendur ekki undir sér. Og þá undanskiljum við ekki atvinnuleikhúsin og reiknum inn í dæmið fastakostnað sem fýlgir þeirri aðstöðu sem þau búa við. En við ædum að leggja allt undir nema kettina hans Ingvars og kærusturn- ar.“ — „Ja, kærustumar geta menn fengið en kettina fá þeir aldrei.“ Það er Hallur sem hefur orðið en ■' hinir mótmæla hástöfum og segja að hann eigi engra hagsmuna að gæta á þessu sviði. Ef spurningin „Hvetjir sömdu Hárið?“ kæmi fýrir í spurninga- keppni er klárt að það væru ekki nema hörðustu söngleikjaffík sem hefðu svar við þeirri gátu. „Enda er þetta eini söngleikurinn í heimin- um sem Webber hefúr ekki sam- ið,“ segja þeir hjá FL. Það skal upp- lýst hér að Hárið, sem hefur þann sýrukennda undirtitil „The Arner- ican Tribal Love-Rock Musical", er eftir þá Gerome Ragni og James Rado. Davíð Þór Jónsson þýðir verkið og söngtextana sérstaklega fýrir þessa uppfærslu. Tónlistin er eftir Galt MacDermont en tónlist- arstjóri sýningarinnar verður Jón INGVAR ÞÓRÐARSON, HALLUR HELGASON OG BALTASAR KORMÁKUR eru mennirnir sem standa að sýningunni og eru hvergi smeykir: „Leggjum allt undir nema kettina hans Ingvars og kærusturnar.* Ólafsson, en hann hefur einna mesta reynslu Islendinga í að ann- ast tónlistarflutning í söngleikjum. En að prufunni, það er nýmæli hér á landi? „Já, svona opin prufa eða „odi- sjónir“ em ekki algengar hér á landi þó að þær tíðkist erlendis. Lokaðar odisjónir em hins vegar nokkuð algengar en þá eru kallaðir til einhverjir þrír-fjórir sem leik- stjórinn hefúr augastað á og þeir prófaðir við hlutverk. En á laugar- daginn verður sem sagt stór prufa í Islensku ópemnni og allt hæfileika- fólk velkomið. Þessi sýning verður að öllu leyti á atvinnumanna- gmndvelli og aðeins færasta fólk á sínu sviði verður kallað til. En það má gjaman koma ffam að hæfi- leikafólk sem ekki státar af próf- gráðum úr listaskólum er einnig velkomið. Við útilokum ekki nýja, áður óþekkta krafta — sýningin verður mannmörg. Þetta fer þannig fram að fólk kemur og syngur eitt lag, helst úr Hárinu ef það kann það, og Jón Ólafs leikur undir. Dansarar verða prófaðir sérstaklega við þetta tæki- færi en Ástrós Gunnarsdóttir kemur til með að hafa umsjón með „kóreógrafíu". Þetta er mjög spennandi og við höfúm engar áhyggjur af því að ekki finnist fólk sem hefur hæfileika. Við leyfum okkur jafúffamt að efast um þær yfirlýsingar sem ffam hafa komið að hér á landi finnist ekki kyn- þokkafúllar leikkonur." Hárið verður fýrsta atvinnuleik- stjómarverkefni Baltasars en Hall- ur og Ingvar em sjóaðir í ffam- kvæmdastjóm, vom t.d. ffamleiðslustjórar kvikmyndarinn- ar Sódóma Reykjavík. Þeir skjóta ekki loku fýrir það að FL láti til sín taka á fleiri sviðum ef vel tekst til og nefna sem dæmi að Fimleikafé- lag Hafnarfjarðar er meira I hand- og fótbolta en fimleikum. Þeir segj- ast ætla að brydda á nýmælum í ffamkvæmdinni en neita staðfast- lega að gefa upp í hveiju þau em fólgin — segja slíkt atvinnuleynd- armál. En þeir hafa ekki leitað eftir styrkjum? „Nei, við höfúm þá trú að það sé hægt að gera eitthvað á þessu sviði án þess að byggja það á opinberum styrkjum. I raun er þetta styrkja- kerfi hálfgert morð, biðin og óviss- an kála ótal góðum hugmyndum og atorkunni sem þeim fýlgja. Eins er off að þegar menn ætla að byggja á styrkjum þá er verið að setja menn á gapastokkinn, þeir fara af stað með dæmi sem þeir hafa ekki fjármagnað til fúlls en verða að henda sér í djúpu laugina fýrir at- beina þessa styrks sem dugar oftast ekki hálfa leiðina. Við höfúm reiknað þetta dæmi út í hörgul án þess að gera ráð fýrir einhverjum styrkjum og á þeim forsendum ákváðum við að taka áhættuna. Hins vegar ef einhver í ráðuneytinu les þetta þá má sá sami gjarnan senda okkur tékka — helst fýrir ffumsýninguna.“ Jakob Bjarnar Grétarsson LOFTUR HERIB SHS TIL FLUGS Eldsnákur og alsæla Jógi í vígahug Ein af merkilegri bókum sem hafa verið skrifaðar um jóga er „Kundalini - The Evoluti- onary Energy In Man“. Þessi bók er sjálfsævisaga Indverja að nafúi Gopi Krishna, en hann var ósköp venjulegur maður sem vann á skrifstofu. Það sem gerði þennan mann óvenjulegan var reynsla hans af dularfullri, andlegri orku sem kallast Kúndalíní. Kúndalíní er sanskrítarorð sem þýðir „hinn hringaði" og er þá átt við snák eða slöngu. Snákurinn er sofandi, hringaður við mænurótina í venju- legu fólki. Hann er úr eldi og er hér auðvitað um táknmynd að ræða. Kúndalíní er nefnilega andlegur kraftur eða eldur og finnur fólk fýrst fýrir honum neðst í mæn- unni. Þegar það gerist má segja að eldsnákurinn hafi vaknað. Þá getur hann orðið hættulegur, þ.e. ef maður hefúr ekki undirbúið sig með heilbrigðum lifnaðarháttum eins og jóga-æfingum og öðru. Lík- aminn, sérstaklega heilinn, verður nefnilega að þola þessa orku, en það er ekkert sjálfgefið. Frægur dulspekingur var einhvern tímann spurður: „Myndi ég vita af því ef Kúndalíní færi í gang í mér?“ Svar- ið var þetta: „Já, þú myndir vita af því og ef þú værir ekki tilbúinn myndi geðlæknirinn þinn vita af því líka!“ Um allt þetta fjallar bókin eftir Gopi Krishna, en honum tókst óafvitandi að vekja eldsnákinn og gat síðan ekki svæft hann aftur. Gopi Krishna lagði stund á jóga- hugleiðslu og iðkaði hana á hverj- um morgni í mörg ár. Hugleiðslan fólst í því að sitja á gólfinu með krosslagða fætur og vera beinn í baki. I þessari einföldu stellingu einbeitti hann sér að ímynduðu, hvítu lótusblómi rétt fýrir ofan höfúðið og reyndi að halda athygl- inni þannig eins lengi og hann gat. Þetta hafði hann gert í mörg ár og þykir ekkert einsdæmi, enda al- gengt að fólk æfi hugleiðslu í ein- hverri mynd. Það er talið hollt fýrir líkama og sál; streitusjúkdómar hverfa og sumir segja að maður nái að tengjast æðri máttarvöldum. En morgun einn árið 1937, þegar Gopi Krishna var 34 ára gamall, varð hann fýrir óvenjulegri reynslu og varð aldrei samur eftir það. Á meðan hann var að hugleiða fann hann allt í einu fýrir undar- legri, rafmagnaðri, en samt þægi- legri tilfinningu við mænurótina sem eðlilega truflaði hann ffá því sem hann var að gera. Um leið og hann hætti að einbeita sér að lótus- blóminu hvarf þó tilfinningin, svo hann taldi að hún hefði bara verið ímyndun. Hann hélt því áffam sem fýrr, en þá gerðist þetta aftur. Þessi skrítna skynjun hvarf samt um leið og hann hætti að hugsa um blóm- ið, svo nú virtist greinilegt að það var hugleiðslan sem hafði hin und- arlegu áhrif. Hann ákvað því að halda áffam að sökkva sér niður í innri ffið, láta ekkert trufla einbeit- ingu sína og sjá hvað myndi gerast. Þá blossaði raffnagnaða tilfinning- in upp, jókst og reis svo upp mæn- una með hávaða sem helst líktist fossnið. Síðan var eins og hann sæi ljós inni í höfðinu á sér sem varð fljótlega eins og blindandi sól, en þá var hávaðinn bókstaflega orðinn ærandi. Um leið fannst honum sem hann ruggaði til og ffá, en svo fór hann út úr líkamanum og sveif upp. I bókinni segir Krishna að það sé erfitt fýrir hann að lýsa þessari reynslu almennilega. Hann upplýs- ir þó að vitund sín hafi víkkað út yfir öll mörk og að líkaminn, sem venjulega sé stærstur hluti sjálfsvit- undarinnar, hafi „minnkað niður í örsmáan punkt“. Nú var hann bara hrein vitund, baðaður í hafsjó af ljósi og í upphöfnu, óviðjafnanlegu hamingjuástandi sem var á við óteljandi fúllnægingar. Eftir nokkra stund kom hann niður aftur og var þá yfirkominn af þreytu. Hann var allan daginn að jafna sig, en morguninn eftir upp- lifði hann sama fýrirbærið á ný, þó ekki alveg eins sterkt og áður. Þegar því var lokið var hann enn upp- gefnari, og hófst nú skelfileg mar- tröð. Fyrir slysni hafði hann nefni- lega vakið upp Kúndalíní-kraftinn í líkama sínum, en þar sem hann var ekki undir það búinn varð hann fárveikur. Honum fannst eins og hann logaði allur að innan og gat því nánast ekkert sofið. Mjög lengi á effir var hann andlegt og líkam- legt hrak, en svo fór að hann jafú- aði sig smám saman. Það þakkaði hann fýrst og ffemst ströngu, reglulegu mataræði og almennt heilbrigðu lífemi. Þannig tókst honum á endanum að aðlagast orkuflæðinu og gat þá að skaðlausu farið í alsæluástandið hvenær sem hann vildi. Sálffæðingurinn Carl Jung hélt því ffam að trúhneigðin væri ein af ffumhvötum mannsins og er það að öllum líkindum rétt. Flestir þrá einhvers konar „breytt ástand“, hvort sem það er að ffoðufella á vakningarsamkomu, tala tungum, detta í trans eða bara að detta í það! Samkvæmt dulffæðikenningum er það þó eldsnákurinn Kúndalíní sem er á bak við þessa hvöt. Fólk skynjar alsæluna sem það getur upplifað og er óafvitandi að sækjast eftir henni þegar það fer í kirkju eða drekkur og tekur eiturlyf. Best væri auðvitað að fara á Kúndalíní-fýllerí, en það er kallað Samadhi á sanskrít. Til eru ömggar og hraðvirkar aðferðir, en um eina slíka, sem nefúist Kriya-jóga, ætla ég að fjalla í næstu Seiðstöfúm. 4B PRESSAN FIMMTUDAGURINN 14. APRÍL 1994

x

Pressan

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Pressan
https://timarit.is/publication/298

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.